Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van de leden Slootweg en Omtzigt over het te veel uitkeren van kindgebonden budget aan arbeidsmigranten

Mededeling van Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën – Toeslagen en Douane) (ontvangen
24 maart 2021).

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht dat de Belastingdienst al jaren te veel toeslag
(kindgebonden budget) uitkeert aan arbeidsmigranten?1

Vraag 2

Klopt het dat de Belastingdienst ten onrechte veel arbeidsmigranten behandelt als
alleenstaande ouder, terwijl ze in het land van herkomst een partner hebben en dit
ook bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) hebben gemeld?

Vraag 3

Hoe is het mogelijk dat de Belastingdienst een kindgebonden budget voor een alleenstaande
ouder uitkeert voor een kind dat in het buitenland woont? Deelt u de opvatting dat
ofwel de ouders niet duurzaam gescheiden zijn, het kind woont bij de ouder die in
het thuisland en dan is er sprake van een kindgebonden budget zonder alleenstaande
ouderkop, ofwel de ouders zijn duurzaam gescheiden en het kind woont bij de partner
in het buitenland en dan is er in zijn geheel geen recht op kindgebonden budget want
die partner en het kind hebben geen relatie met het Nederlandse stelsel van sociale
zekerheid?

Vraag 4

Klopt het dat ze hierdoor meer dan 3.000 euro te veel aan kindgebonden budget per
jaar ontvangen en dit later weer terug moeten betalen?

Vraag 5

Kunt u aangeven hoeveel arbeidsmigranten in de afgelopen vijf jaar de alleenstaande
ouderkop in het kindgebonden budget ontvangen hebben, terwijl zij daar geen recht
op hadden? Bij hoeveel mensen is die alleenstaande ouderkop teruggevorderd en bij
hoeveel mensen is die alleenstaande ouderkop niet teruggevorderd?

Vraag 6

Wat vindt u ervan dat burgers hierdoor buiten hun schuld in de problemen komen en
klem komen te zitten tussen de verschillende overheidsorganisaties?

Vraag 7

Sinds wanneer is dit probleem bij de Belastingdienst bekend en waarom is dit probleem
nog niet opgelost?

Vraag 8

Herinnert u zich dat de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, als bijlage
bij zijn brief over fraudefenomenen in de sociale zekerheid van 28 juni 2019, een
brief van de SVB aan de Kamer stuurde, waarin de SVB het volgende schreef:

«Risico

De SVB signaleert regelmatig dat een gezinsbijslag wordt uitgekeerd inclusief kindgebonden
budget (WKB) met Alleenstaande Ouder-kop (ALO-kop) terwijl er aanwijzingen zijn over
het bestaan van een partner. Door het ontbreken van registraties met buitenlandse
partner- en inkomensgegevens is het lastig voor het geautomatiseerde proces van de
Belastingdienst Toeslagen om het recht op kindgebonden budget correct vast te stellen.
Daarbij zorgt de AWIR systematiek voor het voorlopig toekennen van het recht op basis
van een ontbrekende partner en inkomen, en daarmee een te hoge uitkering. Het gevolg
is dat er veel herstelwerk nodig is. Verandering van het recht op kindgebonden budget
zorgt voor een wijziging in het recht op gezinsbijslag dat bestaat uit één of meerdere
financiële bijslagen waar een gezin met kinderen recht op heeft. Voor klanten is lang
onduidelijk waarop zij recht hebben en aan de andere kant blijven klanten die bewust
misbruik maken relatief eenvoudig buiten beeld.

Aanpak

SZW, SVB en de Belastingdienst Toeslagen zetten in op procesaanpassing zodat de vaststelling
van kindgebonden budget voor buitenland gevallen structureel goed wordt ingericht.»2

Vraag 9

Kunt u aangeven welke procesaanpassingen gedaan zijn en welke resultaten die gehad
hebben? Indien er onvoldoende voortgang is, kunt u dan aangeven waar dat aan ligt?

Vraag 10

Kunt u de memo’s die de top van de Belastingdienst, het Ministerie van Financiën,
het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de bewindspersonen van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid en van Financiën hierover de afgelopen vijf jaar ontvangen
hebben, aan de Kamer doen toekomen?

Vraag 11

Klopt het dat de Belastingdienst geen navraag doet bij de SVB, terwijl de SVB over
de juiste gegevens beschikt? Zo ja, waarom doet de Belastingdienst geen navraag en
wilt u ervoor zorgen dat dit voortaan wel gebeurt?

Vraag 12

Kunt u reflecteren op het feit dat er ondanks een groot aantal klachten, correcties,
waarschuwingen en rapporten, tot op heden geen adequate procesaanpassing heeft plaatsgevonden?

Vraag 13

Welke maatregelen gaat u nemen om per direct te voorkomen dat nog langer ten onrechte
hoge bedragen worden uitgekeerd aan arbeidsmigranten?

Vraag 14

Kunt u deze vragen een voor een en binnen drie weken beantwoorden?

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van de lede Lodders en
Nijkerken-de Haan (beiden VVD), ingezonden 1 maart 2021 (vraagnummer 2021Z03980).

Mededeling

Op 1, 2 en 11 maart jl. zijn door de leden Leijten en Jasper van Dijk (SP), Lodders
en Nijkerken-de Haan (VVD), Snels (GroenLinks) en Slootweg en Omtzigt (CDA), vragen
gesteld rondom het uitkeren van het kindgebonden budget. Samen met de Minister van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal ik deze vragen beantwoorden. Dit vergt nog nader
onderzoek daarom kunnen wij deze vragen niet binnen de gebruikelijke termijn van drie
weken beantwoorden. Hierbij speelt dat de leden Slootweg en Omtzigt tevens vragen
alle memo’s over dit onderwerp aan de top van de Belastingdienst, het Ministerie van
Financiën, het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de bewindspersonen
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Financiën van de afgelopen vijf jaar te
ontvangen. Ik streef ernaar de antwoorden u zo spoedig mogelijk te doen toekomen.