Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Agnes Mulder over ''afwijzingen door het Instituut Mijnbouwschade Groningen van verzoeken tot vergoeding van waardedaling bij bewoners die onderdeel waren van de gerechtelijke procedure van Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen''

Antwoord van Minister Van ’t Wout (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 24 maart
2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 1582.

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat bewoners die uit de rechtszaak van Stichting Waardevermindering
door Aardbevingen Groningen (WAG) tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM)
over de vergoeding van waardedaling zijn gestapt om bij het Instituut Mijnbouwschade
Groningen (IMG) een verzoek tot vergoeding in te kunnen dienen, nu van het IMG te
horen krijgen dat hun verzoek voor vergoeding wordt afgewezen?

Antwoord 1

Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) is niet bevoegd om schademeldingen af
te handelen als sprake is van een procedure bij de burgerlijke rechter tegen de Nederlandse
Aardolie Maatschappij (NAM). Een voorbeeld daarvan is de procedure die Stichting Waardevermindering
door Aardbevingen Groningen (WAG) namens haar leden voert. Recentelijk heeft een aantal
leden van Stichting WAG ervoor gekozen om deze procedure te verlaten om een aanvraag
voor schadevergoeding als gevolg van waardedaling bij het IMG in te kunnen dienen.
Het IMG is pas bevoegd om een aanvraag te behandelen als de ingestelde vordering bij
de burgerlijke rechter met instemming van de gedaagde (lees: NAM) door de aanvrager
wordt ingetrokken. Dit is geregeld in artikel 2, vierde lid aanhef en onder d van
de Tijdelijke wet Groningen.

Het IMG heeft met Stichting WAG en NAM afspraken gemaakt omtrent de gegevensuitwisseling
bij deze gevallen. In dit kader is afgesproken dat Stichting WAG een lijst aan het
IMG met deelnemers verstrekt die de procedure van WAG willen verlaten. Als deze deelnemers
een aanvraag bij het IMG indienen, wordt een besluit genomen na uitschrijving uit
de procedure door de rechtbank. Het IMG geeft aan dat het is voorgekomen dat bewoners
een aanvraag bij het IMG doen voordat zij door Stichting WAG op de lijst zijn opgenomen,
waardoor voor het IMG niet duidelijk was dat deze bewoners de procedure van Stichting
WAG willen verlaten. Als gevolg hiervan heeft een aantal aanvragers een afwijzing
ontvangen. In gevallen waar het IMG ontdekte dat een afwijzing heeft plaatsgevonden,
is contact met de bewoner opgenomen om de situatie te bespreken en de mogelijkheden
toe te lichten. Hierbij wordt onder meer toegelicht dat bewoners een nieuwe aanvraag
kunnen doen die door het IMG behandeld zal worden. Om de hiervoor omschreven situatie
in de toekomst te voorkomen hebben Stichting WAG en het IMG aanvullende afspraken
over de informatie-uitwisseling gemaakt.

Vraag 2

Klopt het dat deze bewoners terecht kunnen bij het IMG op het moment dat zij een bevestiging
van uitschrijving van de Stichting WAG en een uitschrijving bij de rechter naar het
IMG sturen?

Antwoord 2

Ja, dit klopt. Zoals aangegeven in antwoord op vraag 1 hebben IMG en Stichting WAG
nadere afspraken gemaakt. Onderdeel daarvan is, om de bewoner te ontlasten, dat deze
zelf geen bewijs van uitschrijving bij het IMG hoeft aan te leveren. Dit loopt via
Stichting WAG.

Vraag 3

Klopt het dat bewoners waarvan bij het IMG bekend was dat zij uit zijn geschreven
bij de Stichting WAG en waarvan het IMG dus redelijkerwijs kon vermoeden dat ook een
uitschrijving bij de rechter onderweg was, alsnog bericht hebben gekregen dat hun
verzoek tot vergoeding is afgewezen?

Antwoord 3

Zoals aangegeven in antwoord op vraag 1 en vraag 4 heeft een zeer beperkt aantal bewoners
een afwijzing gekregen. Het IMG geeft aan dat gebleken is dat de lijst van Stichting
WAG niet altijd gelijk liep met de aanvraag van bewoners. Het IMG heeft contact opgenomen
met de bewoners die het betrof. Ook zijn aanvullende afspraken met Stichting WAG over
de gegevensuitwisseling gemaakt.

Vraag 4

Hoe groot is de groep bewoners waarbij dit speelt?

Antwoord 4

In totaal zijn er sinds de start van de waardedalingsregeling ruim 80.000 aanvragen
gedaan. Het IMG heeft inmiddels ruim 70.000 daarvan afgehandeld en 343 miljoen euro
aan schadevergoeding toegekend. Bewoners geven de waardedalingsregeling 8,1 als cijfer,
zo blijkt uit een bij ruim 1.800 inwoners gehouden enquête.

Stichting WAG heeft IMG laten weten dat circa 1.000 leden uit de procedure van Stichting
WAG willen stappen. Als deze bewoners een aanvraag bij het IMG doen dan wordt deze
aanvraag aangehouden totdat uitschrijving uit de procedure door de rechtbank is bevestigd.
Het IMG kan inmiddels 300 van deze gevallen afhandelen. Het in antwoord op vraag 1
omschreven knelpunt heeft in een aantal gevallen tot een afwijzing geleid. Naar schatting
gaat het om ruim 20 gevallen, die allen telefonisch door het IMG benaderd zijn om
de situatie te bespreken. Het IMG heeft aanvullende afspraken met Stichting WAG gemaakt
over gegevensuitwisseling om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen. Mocht
het desondanks voorkomen dan neemt het IMG contact op met de bewoner om de situatie
te bespreken.

Vraag 5

Klopt het dat deze bewoners van het IMG te horen krijgen dat hun verzoek, ook nu hun
uitschrijving bij de rechtbank bekend is bij het IMG, pas in behandeling kan worden
genomen als zij eerst bezwaar aantekenen tegen het besluit van afwijzing van het IMG?
Zo ja, waarom is dit het geval? Kan dat niet anders?

Antwoord 5

Dit is niet het geval. Bij een afwijzing van het IMG wordt standaard gewezen op de
mogelijkheid in bezwaar te gaan tegen het besluit. Dat was bij deze afwijzingen ook
het geval. De bewoners om wie het ging zijn individueel door het IMG benaderd en het
IMG heeft in deze contactmomenten aangegeven dat bezwaar aantekenen – conform het
bestuursrecht – een optie is, maar dat het doen van en nieuwe aanvraag de meest eenvoudige
route is.

Vraag 6

Klopt het dat als er door een huishouden of echtpaar een aanvraag in wordt gediend
bij het IMG, er daarbij door het IMG bij het bepalen van het compensatiebedrag alleen
wordt gekeken naar het deel dat eigendom is van de indiener en dat bijvoorbeeld een
echtgenoot die mede-eigenaar is een aparte aanvraag in moet dienen? Zo ja, waarom
is dit het geval? Kan dat niet anders?

Antwoord 6

Dit klopt. Bij de behandeling van de aanvraag om vergoeding van schade door waardedaling
wordt onderzocht wie rechthebbenden van de woning zijn. Hiervoor worden de eigendomsgegevens
uit het Kadaster gebruikt. Zo weet het IMG zeker dat de vergoeding aan diegenen wordt
uitgekeerd die daar formeel recht op hebben. Overigens wordt de burger door het IMG
bij het doen van een aanvraag ontzorgd doordat alle bij het IMG bekende gegevens reeds
vooraf in de aanvraag zijn ingevuld, waardoor de burger alleen hoeft te controleren
of de gegevens kloppen.

Vraag 7

Begrijpt u dat deze wijze van omgaan met de verzoeken van deze bewoners, waarbij ze
van het kastje naar de muur worden gestuurd, tot grote frustratie bij hen leidt en
dat zij hier wanhopig van worden?

Antwoord 7

Ik kan inderdaad begrijpen dat deze situatie belastend is voor bewoners en tot frustratie
kan leiden. Om aan bewoners uit te leggen wat hun mogelijkheden zijn, heeft het IMG,
nadat het bekend was met deze kwestie, contact opgenomen met deze bewoners om de situatie
te bespreken en de mogelijkheden toe te lichten. Het IMG heeft zich ingespannen de
betreffende bewoners een passend alternatief te bieden en te wijzen op de mogelijkheid
van het indienen van een nieuwe aanvraag. Ook heeft het IMG aanvullende afspraken
met Stichting WAG gemaakt over gegevensuitwisseling om dergelijke situaties in de
toekomst te voorkomen.

Vraag 8

Welke mogelijkheden ziet u om in deze gevallen soepeler om te gaan met de verzoeken
voor vergoeding van waardedaling bij het IMG en de bewoners daarbij te ontlasten,
bijvoorbeeld door manieren te zoeken om hun verzoek alsnog (opnieuw) in behandeling
te nemen zonder dat zij eerst bezwaar aan hoeven te tekenen? Deelt u de mening dat
er alles aan gedaan moet worden om dit correct en snel op te lossen?

Antwoord 8

Zoals aangegeven in antwoord op vraag 1 neemt IMG contact op met bewoners indien de
situatie zich voordoet. Daarnaast zijn aanvullende afspraken gemaakt met Stichting
WAG over de gegevensuitwisseling.

Vraag 9

Kunt u aangeven hoe de datum waarop een aanvraag ingaat wordt bepaald, met name wanneer
deze bewoners inderdaad een bezwaar indienen? Per welke datum hebben zij dan recht
op de rente vergoeding bij overschrijding van de afhandelingstermijn?

Antwoord 9

De wettelijke rente over de vergoeding voor waardedaling wordt berekend vanaf de peildatum
van 1 januari 2019 of vanaf verkoopdatum van de woning tot het moment waarop de vergoeding
wordt toegekend. Ten aanzien van een dwangsom bij niet tijdig beslissen geldt dat,
om recht te hebben, een aanvrager het IMG in gebreke moet stellen als sprake is van
overschrijding van de beslistermijn.