Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kuiken over de problemen met briefstemmen

Antwoord van Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen
17 maart 2021).

Vraag 1

Kent u het bericht «Voorlopig resultaat eerste gemeente: veel problemen met poststemmen»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2, 3, 4 en 5

Over welke signalen naast die uit de gemeente Bernheze beschikt u over het aantal
ongeldige poststemmen? Welk percentage poststemmen kan er naar schatting ongeldig
zijn?

Deelt u de mening dat als een substantieel van de poststemmen ongeldig blijkt te zijn,
dat een indicatie is dat de procedure van het stemmen per post toch te gecompliceerd
is? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de mening dat als het aantal ongeldige poststemmen verhoudingsgewijs veel
hoger is dan het normale aantal ongeldige stemmen dat het dan niet aanvaardbaar is
dat dat deel van de stemmen verloren gaat?

Deelt u de mening indien een poststem ongeldig is omdat de stempas en het stembiljet
in dezelfde envelop zaten dat het belang van het meetellen van een dergelijke stem
in dit uitzonderlijke geval groter is dan het stemgeheim? Zo ja, gaat u alsnog toestemming
geven om deze stemmen toch mee te laten tellen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2, 3, 4 en 5

In mijn brief van 16 maart jl. heb ik de Tweede Kamer bericht dat gemeenten mij hebben
laten weten dat briefstembureaus bij de vooropening constateren dat in een deel van
de retourenveloppen geen stempluspas te zien is. Er zit in de enveloppen wel een briefstembiljetenvelop.
Het is mogelijk dat de kiezer daarin zijn stempluspas heeft gestopt. Naar aanleiding
van deze signalen heb ik advies aan de Kiesraad en voorlichting aan de Afdeling advisering
van de Raad van State gevraagd. Zowel de Raad van State als de Kiesraad hebben mij
gisteravond laten weten ruimte te zien voor de volgende procedurele werkwijze:

• Het briefstembureau opent de briefstembiljetenvelop om te bezien of daarin een stempluspas
zit.

• Het briefstembureau controleert de stempluspas op geldigheid.

• Als dat geval het is dan kan de geopende briefstembiljetenvelop met daarin het briefstembiljet
in de stembus worden gedaan zonder dat het briefstembiljet wordt ingezien of opengevouwen.
Op die wijze blijft het stemgeheim gewaarborgd.

Deze werkwijze is vanmorgen aan de gemeenten gestuurd die deze werkwijze zullen toepassen.
Daarmee gaan dus geen stemmen verloren van kiezers die in hun retourenvelop een briefstembiljetenvelop
hebben gestopt met daarin de stempluspas en het briefstembiljet.