Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Gijs van Dijk over de gewijzigde vliegroute van straaljagers boven Vliehors

Antwoord van Staatssecretaris Visser (Defensie) (ontvangen 10 maart 2021).

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «vraag of juridische procedure succesvol is»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van de juridische procedure die organisaties in Texel hebben aangespannen
tegen het besluit om de vliegroute van straaljagers boven militair oefengebied Vliehors
te wijzigen?

Antwoord 2

Ik ben op de hoogte van een juridische procedure van organisaties op Texel (waaronder
de gemeente Texel) tegen een op 11 november 2020 genomen beschikking van de Inspectie
Leefomgeving en Transport. Op 3 maart 2021 heeft de rechtbank Noord Holland de zaak
behandeld. Een uitspraak wordt binnen een termijn van zes weken verwacht.

Deze beschikking betreft het verlenen van de omgevingsvergunning voor het veranderen
van de inrichting en de voorgenomen uitvoering van werkzaamheden voor de schietrange
De Vliehors en de daaraan gerelateerde wijziging van het vliegcircuit.

De aanleiding voor deze wijziging is een incident met een jachtvliegtuig in 2013 waarbij
de controletoren onbedoeld is geraakt tijdens schietoefeningen. Na onderzoek naar
dit incident is onder meer aanbevolen om de controletoren en de locatie van de schietdoelen
(strafing targets) verder uit elkaar te plaatsen om de veiligheid voor het personeel
in de controletoren te verbeteren.

De volgende zaken gaan als gevolg daarvan veranderen:

– het vliegcircuit schuift naar het noorden op, minder boven de Waddenzee en meer boven
de Noordzee;

– de richting van het circuit gaat van linksom naar rechtsom, dit om het aanvliegen
vanuit de Noordzee mogelijk te maken;

– de schietrichting verandert van een noordelijke richting naar een zuidelijke richting.
Het schieten vindt dan plaats vanaf de Noordzee richting de Waddenzee.

Vraag 3

Op welke wijze is de gemeente Texel door het Ministerie van Defensie betrokken bij
het besluit om de vliegroute van straaljagers boven Vliehors te wijzigen?

Antwoord 3

Omdat de schietrange De Vliehors zich op het grondgebied van de gemeente Vlieland
bevindt is de gemeente Texel niet betrokken bij de aanvraag van de omgevingsvergunning.
Wel is de aanvraag op de gebruikelijke manier ter inzage gelegd. De gemeente Texel
heeft geen zienswijze ingediend op het ontwerpbesluit. Inmiddels heeft Defensie contact
gezocht met de gemeente Texel om uitleg te geven over de aanpassingen.

Vraag 4

Is bij het besluit om de vliegroute boven Vliehors te wijzigen, rekening gehouden
met de geluidsoverlast in de noordkop van Texel? Zo nee, waarom is hier geen rekening
mee gehouden? Zo ja, hoe heeft deze afweging plaatsgevonden?

Antwoord 4

Uit berekeningen van het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) blijkt dat
het omkeren van de vliegrichting binnen het reguliere vliegcircuit van de schietrange
De Vliehors zal leiden tot een lichte geluidstoename op de drie referentiepunten op
de noordkop van Texel. Het geluid blijft echter ook op die punten ruim binnen de vergunning.

Vraag 5

Klopt het dat een juridische procedure tegen dit besluit van Defensie over de vliegroute
afhankelijk is van de Crisis- en Herstelwet? Zo ja waarom?

Antwoord 5

Nee, de Crisis- en herstelwet kent enkele bepalingen waarmee voor specifieke categorieën
van projecten de bestuursrechtelijke procedures worden versneld in de beroepsfase.
Voor dit project zijn deze bepalingen niet van toepassing. Dat betekent dat de juridische
procedure op de reguliere wijze plaatsvindt.

Vraag 6

Klopt het dat de gemeente Texel geen beroep in kan stellen bij de bestuursrechter
tegen het besluit van Defensie om de vliegroute boven Vliehors te wijzigen? Zo ja,
waarom? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Het staat de gemeente Texel vrij om beroep in te stellen. De gemeente heeft echter
tijdens de terinzagelegging geen zienswijze over het ontwerpbesluit naar voren gebracht.
Het niet indienen van een zienswijze heeft in beginsel tot gevolg dat de gemeente
niet-ontvankelijk is in het beroep, maar het is aan de rechter om daarover te oordelen.

Vraag 7

Klopt het dat de wijziging van de vliegroute boven Vliehors voortkomt uit een plan
om het Waddengebied aan te wijzen als militair oefengebied voor de NAVO?

Antwoord 7

Nee, de wijziging vindt plaats vanuit veiligheidsoverwegingen naar aanleiding van
een incident uit 2013. Zie hierover ook het antwoord op vraag 2.

Vraag 8

Zijn er vanuit het Ministerie van Defensie gesprekken gevoerd over het aanwijzen van
het Waddengebied als militair oefengebied voor de NAVO?

Antwoord 8

Nee, het hogere luchtruim boven het Waddengebied maakt reeds deel uit van een militair
oefengebied, ook voor bondgenootschappelijk gebruik.

Vraag 9

Deelt u de mening dat er gekozen moet worden voor een alternatieve vliegroute om geluidsoverlast
te voorkomen?

Antwoord 9

Om de veiligheid van het personeel in de controletoren te verbeteren is gekozen voor
deze aanpassing van het vliegcircuit en de daarbij behorende verplaatsing van de oefendoelen.
Bij de afweging is zorgvuldig gekeken naar de gevolgen van de wijziging op de geluidssituatie.
De geluidsbelasting van de nieuwe situatie valt ruim binnen de vergunde norm.

Vraag 10

Bent u bereid om te kiezen voor de alternatieve vliegroute via de kustlijn van de
Noordzee, die door Texel is voorgesteld? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 10

Nee, achter de oefendoelen bevindt zich een onveilige zone, doordat munitie verder
kan reiken dan het doel zelf.

Bij de door Texel voorgestelde vliegroute komt deze onveilige zone buiten het vergunde
gebied van de schietrange De Vliehors in het voor publiek toegankelijk deel van het
eiland te liggen.

Daarnaast wordt met dit voorstel de afstand tussen de controletoren en de locatie
van de oefendoelen niet vergroot en daarmee de veiligheid niet verbeterd.