Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Veldman over het bericht ‘Pas de vaccinatiestrategie aan, zeggen deskundigen: niet 2 prikken, maar 1’

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 10 maart
2021).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht: «Pas de vaccinatiestrategie aan, zeggen deskundigen:
niet 2 prikken, maar 1»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven wanneer de resultaten van de beoordeling van studies door het RIVM
naar het zetten van één prik of het langer uitstellen van een tweede verwacht worden?
Wanneer worden de uitkomsten van het onderzoek van de Gezondheidsraad naar de mogelijkheid
van het combineren van vaccins bij het zetten van twee prikken verwacht?

Antwoord 2

De Gezondheidsraad heeft op 8 maart advies uitgebracht over het hanteren van een één-dosis-schema,
dan wel verder uitstel van de tweede dosis. De Gezondheidsraad raadt dit af en heeft
met name zijn zorgen geuit over het risico op de ontwikkeling van escape-mutanten
(varianten die niet of verminderd op de vaccins reageren) en de mogelijkheid dat de
vaccineffectiviteit tegen COVID-19 na één dosis snel daalt. Op basis van dit advies
heb ik besloten de vaccinatiestrategie op dit punt niet aan te passen. Voor de vaccins
die bestaan uit twee prikken, zullen beide prikken aanbevolen blijven binnen de geadviseerde
termijn.

Daarnaast heb ik de Gezondheidsraad gevraagd op korte termijn te adviseren over de
volgende stappen in het vaccinatiebeleid. De Gezondheidsraad is onder andere gevraagd
of het mogelijk is om twee verschillende vaccins binnen een vaccinatieschema te combineren,
en daarmee dus op een later moment een ander vaccin in te zetten als tweede prik.
Ik heb de raad gevraagd dit advies zo spoedig mogelijk te verstrekken.

Vraag 3

Is bekend of het onderzoek van start kan gaan dat het Amsterdam UMC wil doen om mensen
die het coronavirus al hebben gehad één prik te geven in plaats van twee? Zo nee,
wat is hiervoor de reden?

Antwoord 3

Vanuit het vorig jaar opgestarte COVID-19 programma van ZonMw is een onderzoeksproject
gefinancierd gericht op mensen die eerder een COVID-19 hebben doorgemaakt. Onlangs
is een verzoek binnen gekomen voor financiering van aanvullend onderzoek naar vaccinatie
van personen die al eerder COVID-19 hebben doorgemaakt. Dit voorstel ligt ter beoordeling
bij de ZonMw commissie.

Vraag 4

Bent u bereid om in Nederland verder onderzoek te verrichten naar de bescherming tegen
het coronavirus bij mensen die dit virus al hebben gehad en tevens gevaccineerd zijn
met het Pfizer-vaccin, aangezien het volgens viroloog Menno de Jong van het Amsterdamse
UMC een half miljoen vaccins zou kunnen besparen wanneer blijkt dat er sprake is van
deze bescherming?

Antwoord 4

Ik vind onderzoek naar corona en de werkzaamheid van coronavaccins van groot belang.
Dit is ook de reden dat ik ZonMw opdracht heb gegeven om een COVID-19 vaccin onderzoeksprogramma
op te zetten. De Gezondheidsraad adviseert in haar advies van 8 maart om de mensen
die in de afgelopen 6 maanden een positieve testuitslag hebben ontvangen nog maar
1 prik te geven. Uit onderzoek blijkt dat dit voldoende bescherming geeft aan mensen
die de infectie al hebben doorgemaakt. Ik vind het belangrijk om bij deze adviezen
goed te wegen welke implicaties dit heeft voor de uitvoering van de vaccinatiestrategie.
We bezien momenteel hoe we dat het beste praktisch kunnen vormgeven en wat daarbij
komt kijken.

Vraag 5

Zijn er landen in de wereld die overgegaan zijn tot het zetten van één vaccinatieprik
bij mensen die al besmet zijn geweest met het coronavirus? Heeft u kennisgenomen van
de onderzoeken uit onder andere Engeland, waaruit blijkt dat na een eerste dosis van
het Pfizer-vaccin mensen die besmet zijn geweest met het coronavirus beter immuun
voor het coronavirus blijken dan mensen die niet met het virus besmet zijn geweest?

Antwoord 5

Voor zover ik weet zijn er momenteel geen landen overgegaan tot het zetten van één
vaccinatie bij personen die al een COVID-infectie hebben doorgemaakt. Ik ben op de
hoogte van onderzoeken naar het effect van een tweede doses COVID-19-vaccin bij mensen
die reeds eerder een besmetting hebben doorgemaakt. De Gezondheidsraad benoemt dit
ook in zijn advies.

Vraag 6

Hoe beoordeelt het RIVM volgens u het algoritme dat onderzoekers van het Amsterdam
UMC hebben ontwikkeld dat voor patiënten van elke huisartspraktijk het risico berekent
om ernstig ziek te worden van het coronavirus? Hoe wordt de conclusie van het onderzoek
volgens u door hen beoordeeld?2

Antwoord 6

Dit onderzoek – wat nog voorligt ter peer review – presenteert een algoritme dat ondersteunend
is aan de prioritering van kwetsbare mensen bij huisartsenpraktijken voor vaccinatie.
Onderzoekers ontwikkelden een algoritme, welke een indicatie geeft hoe groot de kans
is dat bij een besmetting met COVID-19 zorg in de 2e lijn noodzakelijk is. Volgens
de onderzoekers kan zo een reductie behaald worden van de 2e lijns COVID-zorg.

Het idee om mensen te prioriteren op basis van een algoritme is controversieel, en
moeilijk uit te leggen. Ook is het gevoelig gezien de keuze van de gegevens die zijn
gebruikt in het kiezen van het beste algoritme.

Het best presterende algoritme in deze studie geeft volgens de onderzoekers een resultaat
dat net iets beter voorspelt wie gevaccineerd moet worden, dan dat het voorstel van
de Gezondheidsraad om de ouderen en meest kwetsbare als eerste te vaccineren als strategie
wordt gehanteerd. De door de Gezondheidsraad geadviseerde strategie doet nauwelijks
onder voor de geoptimaliseerde strategie en is naast meer transparant ook eenvoudiger
grootschalig uitvoerbaar.

Behalve de complexiteit in de uitvoering, ondoorzichtige selectie van gevaccineerden
en de minimale winst t.o.v. het veel simpeler «van boven naar beneden» vaccineren,
zijn de uitkomsten ook minder relevant nu de vaccinatie al een tijdje gaande is.

Vraag 7

Kunt u deze vragen afzonderlijk van elkaar en vóór het aanstaande debat over de ontwikkelingen
rondom het coronavirus beantwoorden?

Antwoord 7

Ja.