Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Helvert over overlast door nieuwe SMART-L radar in Wier

Antwoord van Staatssecretaris Visser (Defensie) (ontvangen 26 februari 2021).

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de berichtgeving1 dat de nieuwe Smart-L radar van Defensie in Wier ’s nachts te veel geluid maakt?

Antwoord 1

Defensie heeft kennis genomen van het bericht.

Vraag 2

Klopt het dat Defensie op een online voorlichtingsbijeenkomst heeft meegedeeld dat
de radar om die reden tussen elf uur ’s avonds en zeven uur ’s ochtends uit staat?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Klopt het dat deze bijeenkomst belegd is, omdat er de laatste tijd uit de omgeving
veel vragen en klachten van omwonenden komen over de nieuwe radar, zoals: niet meer
kunnen slapen met de ramen open, storingen in elektronische apparatuur, lampen in
woningen die flikkeren, de televisie die stoort, alsmede wifi-storingen?

Antwoord 3

Eind november 2020 ontving Defensie van zowel de gemeente Waadhoeke als enkele individuele
inwoners uit de omgeving berichten over de radar. In deze berichten werd gevraagd
naar meer informatie over de radar en het geluid dat de radar produceert. Naast de
beantwoording van de individuele inwoners heeft Defensie in overleg met de gemeente
Waadhoeke besloten om op 20 januari 2021 een digitale informatiebijeenkomst te organiseren.

Vraag 4

Zal de problematiek van de te hoge geluidsbelasting volledig worden opgelost voordat
de radar operationeel wordt? Of blijft er sprake van te hoge geluidsbelasting ’s nachts?

Antwoord 4

Te allen tijde moet Defensie voldoen aan de geldende geluidsnormen, zoals opgenomen
in de omgevingsvergunning, ook ‘s nachts. Defensie zal in overleg met de fabrikant
Thales passende maatregelen nemen om zeker te stellen dat de radar zal voldoen. Op
dit moment wordt nader onderzocht wat de oorzaak kan zijn van de geluidsoverlast en
wat passende maatregelen kunnen zijn.

Vraag 5

In hoeverre is het vanuit de nationale veiligheid en effectieve luchtruimbewaking
een oplossing om de radar ’s nachts uit te zetten? Klopt het dat er vanuit Defensie
beweerd is dat er in dat geval sprake is van «verminderde bescherming, maar dat er
ook andere manieren zijn om het luchtruim in de gaten te houden»?

Antwoord 5

Zie het antwoord op vraag 5 van Kamerlid Fritsma (PVV) d.d. 22 januari 2021 en vraag
4 en 7 van Kamerlid Kerstens (PvdA) d.d. 25 januari 2021.

Vraag 6

Wat gaat u bovendien doen aan andere klachten van omwonenden dan geluidsklachten?

Antwoord 6

Het is erg vervelend dat de omgeving overmatig overlast ervaart van de radar. Daarom
wil Defensie graag in contact komen met de mensen die klachten ervaren zodat naar
een oplossing kan worden gezocht voor de specifieke klachten. Defensie zal samen met
Thales vanaf 25 februari een maand lang testen uitvoeren en in Wier aanwezig zijn
om zoveel mogelijk met de bewoners te inventariseren welke effecten de radar heeft
en om die op te lossen. De omwonenden ontvangen hierover een bewonersbrief met nadere
informatie.

Bewoners kunnen daarnaast altijd informatie vinden op de website www.defensie.nl/radarstations waar actuele ontwikkelingen staan vermeld. Samen met de gemeente Waadhoeke stemt
Defensie af hoe de bewoners, naast de website, zo goed mogelijk kunnen worden geïnformeerd
over de vervolgstappen in het project.

Het is voor inwoners tevens mogelijk om hun vragen en zorgen met Defensie te delen
via het reactieformulier op de website van https://www.defensie.nl/onderwerpen/radarstations/contact. Defensie zal dan contact opnemen met de indiener.

Vraag 7

Is de (geluids)overlast voor omwonenden en het overschrijden van geluidslimieten ’s
nachts meegenomen in de vergunningsaanvraag voor de radar in Wier? Zijn alle benodigde
vergunningen verkregen? Zo nee, welke niet en waarom niet?

Antwoord 7

Voor de radar in Wier waren de benodigde vergunningen verkregen, waaronder de vergunning
die voorziet in de geluidsnormen die overdag, ’s avonds en ’s nachts gelden. Een vergunning
wordt door het bevoegd gezag (ILT) pas verleend als door de aanvrager aannemelijk
is gemaakt dat aan de geluidsnormen voldaan kan worden. Ten behoeve van de vergunning
heeft Defensie TNO verzocht om een geluidsrapportages op te stellen. In de vergunningsaanvraag
zijn geluidsrapportages van TNO bijgevoegd. Op basis van de vergunningsaanvraag, incl.
de geluidstoets, heeft ILT de vergunning verleend op 5 februari 2020 (kenmerk 2019/0758).

Vraag 8

In hoeverre kan bovengenoemde problematiek ook optreden in Herwijnen, waar Defensie
eveneens een SMART-L radar voornemens was te plaatsen? Zijn alle benodigde vergunningen
verkregen om de radar daar te kunnen plaatsen? Zo nee, welke niet en waarom niet?

Antwoord 8

Tegen de tijd dat de tweede radar – ongeacht de locatie – gerealiseerd zou kunnen
worden, is de geluidsproblematiek in Wier naar verwachting verholpen. Voor de beide
radars zullen ten minste dezelfde geluidsmaatregelen worden toegepast. Indien blijkt
dat er aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn voor de tweede radar, zullen deze
worden uitgevoerd.

Nadat de geluid-beperkende maatregelen in Wier zijn genomen, wordt in Wier een controlemeting
uitgevoerd om zeker te stellen dat de radar voldoet aan de normen. Deze geluidsmetingen
dienen als onderbouwing voor de vergunningsaanvraag voor de tweede radar, ongeacht
de locatie. De vergunning voor de tweede radar is nog niet verleend.

Vraag 9

Herinnert u zich de motie Van Helvert c.s2 die de regering verzoekt een andere locatie te zoeken voor de radar in plaats van
Herwijnen?

Antwoord 9

Ja.

Vraag 10

Waarom heeft u de Kamer nog niet geïnformeerd over de wijze waarop u de motie gaat
uitvoeren? Bent u bereid dit alsnog zo snel mogelijk te doen?

Antwoord 10

In de Kamerbrief Uitvoering moties met betrekking tot de SMART-L radar te Herwijnen
van 2 februari 2020 (Kamerstuk 35 570 X, nrs. 24 en 29) ben ik hierop ingegaan.

Vraag 11

Erkent u dat uw «radiostilte», in combinatie met de klachten over de radar in Wier
opnieuw tot onrust en onzekerheid bij de inwoners van Herwijnen kan leiden?

Vraag 11

We kunnen ons voorstellen dat er vragen ontstaan. Defensie streeft er naar zo spoedig
mogelijk te reageren. Gezien de complexiteit van het project vraagt de beantwoording
mogelijk meer tijd dan belanghebbenden zouden wensen. Dit komt bijvoorbeeld, omdat
nader onderzoek noodzakelijk is om de vragen te kunnen beantwoorden. Hiervoor vraagt
Defensie om begrip. Op de website www.defensie.nl/radarstations is informatie over het project te vinden. Bewoners en andere belanghebbenden hebben
hier ook de mogelijkheid om aanvullende vragen te stellen.

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Fritsma (PVV),
ingezonden 22 januari 2021 (vraagnummer 2021Z01174), van het lid Kerstens (PvdA), ingezonden 22 januari 2021 (vraagnummer 2021Z01178) en van het lid Karabulut (SP), ingezonden 25 januari 2021 (vraagnummer 2021Z01303).