Schriftelijke vragen : De beslissing van de rechtbank Midden-Nederland in de casus van een Accidental American tegen de Volksbank en het bericht ‘Annie Brouwer uit Harkema is Amerikaan tegen wil en dank, maar moet daar nu ook belasting betalen’

Vraag 1

Bent u bekend met de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland in de casus van
een Accidental American tegen de Volksbank?1

Vraag 2

Hoe rijmt deze uitspraak van de rechter met het lopende onderzoek van de Autoriteit
Financiële Markten (AFM) naar het weigeren van een basisbetaalrekening door banken
alleen vanwege het ontbreken van een Tax Identification Number (TIN) en de strijdigheid
hiervan met de Europese regelgeving?2

Vraag 3

Klopt het dat:

– de rechter de Volksbank in het gelijk heeft gesteld waardoor de Volksbank mag overgaan
tot het afsluiten van de rekening van een Accidental American;

– de rechter bij zijn oordeel heeft aangegeven zich te herkennen in de ongemakkelijke
en onverwachte positie van Accidental American;

– maar in zijn overweging uiteindelijk toch de Volksbank in het gelijk heeft gesteld
vanwege de geldende Nederlandse wet- en regelgeving die op de Foreign Account Tax
Compliance Act (FATCA) is gebaseerd?

Vraag 4

Indien bovenstaande klopt, wat zegt dit over de route naar een definitieve oplossing
voor de Accidental Americans? Deelt u de mening dat de uitspraak van de rechter impliceert
dat de geldende wetgeving de door het Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden
en de Verenigde Staten van Amerika tot verbetering van de internationale naleving
van de belastingplicht en tenuitvoerlegging van de Foreign Account Tax Compliance
Act (FATCA-IGA Verdrag) geraakte Nederlanders onvoldoende bescherming biedt en het
aan u als leden van het kabinet is om de wetgeving als zodanig te veranderen dat ook
Nederlandse Accidental Americans kunnen uitgaan van een rechtvaardigde overheid, die
bescherming biedt aan haar inwoners en rekening houdt met de menselijke maat? Bent
u voornemens om, al dan niet unilateraal, wetgeving in gang te zetten die de Nederlandse
Accidental Americans beschermd tegen de druk die de VS via bankinstellingen op hen
uitoefent? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Ik vraag u met klem om de toezegging dat de Accidental American in kwestie, maar ook
alle andere personen die met deze problematiek te maken hebben, een basisbetaalrekening
tot hun beschikking blijven houden; kunt u dit toezeggen?

Vraag 6

Inmiddels vraagt de Kamer al enkele jaren, waarvan twee jaar zeer intensief, om tot
een oplossing te komen voor deze Accidental Americans; welke stappen richting een
oplossing zijn er in de afgelopen twee jaar gezet? Waarom krijgen de Verenigde Staten
(VS) van de Nederlandse overheid nog steeds de gelegenheid tot het, via banken, onderdrukken
van Nederlanders met toevallig de Amerikaanse nationaliteit met alle gevolgen van
dien?

Vraag 7

Is het FATCA-IGA Verdrag getoetst aan de Europese privacywetgeving? Zo ja, dan vragen
wij graag een toelichting en specifiek op de vraag of het FATCA-IGA Verdrag dan ook
daadwerkelijk in overeenstemming is met de Europese privacywetgeving? Zo nee, waarom
niet en bent u bereid deze toets alsnog aan te gaan?

Vraag 8

Ik vraag u ook in te gaan op de in eerdere schriftelijke vragen van het lid Lodders
(VVD) gestelde, maar onbeantwoorde vraag, over in hoeverre u de reactie van de Volksbank
deelt dat «cashbetalingen wettelijk niet zijn uitgesloten», op het argument dat er
zonder basisbetaalrekening ook geen belasting betaald kan worden?3 Kunnen mensen met contant geld wettelijk gezien belasting betalen? Kunnen mensen
met contant geld wettelijk gezien de zorgpremie betalen of pensioen ontvangen? Zo
nee/ja, graag een uitgebreide toelichting.

Vraag 9

Hoeveel personen van de groep van ruim 40.000 Nederlandse Accidental Americans hebben
inmiddels een TIN aangevraagd en hoeveel personen hebben afstand gedaan van de Amerikaanse
nationaliteit? Hoeveel personen van de groep Accidental Americans met een TIN betalen
nu ook daadwerkelijk belasting in de VS? Wordt bij het berekenen van de Nederlandse
belastingaangifte rekening gehouden met de belasting die deze groep betaalt in de
VS? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier? Kunt u uitgebreid toelichten waarom
u vindt dat de belastingheffing door de VS op Nederlanders met toevallig de Amerikaanse
nationaliteit niet gezien kan worden als dubbele belastingheffing maar gevoelsmatig
wel als zodanig voelt?4 Wat is volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
de definitie van «dubbele belastingheffing»? Kunt u een uitputtende lijst delen van
inkomen waar Nederland niet en de VS wel belasting over heft?

Vraag 10

Bent u bekend met het bericht «Annie Brouwer uit Harkema is Amerikaan tegen wil en
dank, maar moet daar nu ook belasting betalen»?5

Vraag 11

Wat vindt u van dit voorbeeld waarbij een ondernemer met een zakelijke rekening geraakt
wordt door de Foreign Account Tax Compliance Act? Zijn er meer ondernemers met zakelijke
rekeningen die getroffen worden door FATCA? Zo ja, hoeveel? Kunt u bevestigen dat
mocht een zakelijke rekening zoals in dit voorbeeld opgeheven wordt een basisbetaalrekening
gebruikt kan worden voor zakelijke transacties zoals het uitbetalen van salarissen?
Zo nee, kunt u beschrijven hoe deze ondernemer daar mee om dient te gaan?

Vraag 12

Bent u bekend dat ook in dit voorbeeld sprake is van gebrekkige en geen eenduidige
informatie en communicatie? Kunt u toelichten welke acties u het afgelopen half jaar
heeft ingezet om de informatievoorziening en communicatie op een hoger niveau te brengen?
Klopt het dat de informatievoorziening vanuit de Belastingdienst naar aanleiding van
het laatste debat over FATCA nog niet gewijzigd is? Kunt u dat verklaren?

Vraag 13

Wat vindt u van het feit dat deze ondernemer met een eigen zaak bij afkoop van de
Amerikaanse nationaliteit belasting moet betalen in Nederland en in de VS? Heeft u
zicht op de belastingclaim van de VS als mensen zoals in dit voorbeeld al jarenlang
een eigen zaak hebben? Zo ja, op welke grondslagen wordt vanuit de VS belasting geheven
waarbij er sprake zal zijn van dubbele belastingheffing? Vindt u dit een te verantwoorden
belastingclaim?

Vraag 14

Wat vindt u van de overweging van deze ondernemer om te stoppen met een zaak omdat
deze belastingclaim en hoge kosten boven de markt hangen?

Vraag 15

Kunt u de vragen gelijktijdig met de, in het debat over de Accidental Americans op
24 november 2020, toegezegde brief in januari 2021 beantwoorden; een brief waar veel
mensen en wij grote verwachtingen bij hebben?