Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Jasper van Dijk, Gijs van Dijk en Bruins over geweld en agressie tegenover arbeidsmigranten en vakbondsmedewerkers
Vragen van de leden Jasper van Dijk (SP), Gijs van Dijk (PvdA) en Bruins (ChristenUnie) aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over geweld en agressie tegenover arbeidsmigranten en vakbondsmedewerkers (ingezonden 2 december 2020).
Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 18 december
2020).
Vraag 1, 2 en 3
Wat is uw oordeel over het bericht dat een FNV medewerker is geslagen op bungalowpark
de Heidehoek voor arbeidsmigranten in Wezep?1
Deelt u de mening dat dit geweld onaanvaardbaar is? Gaat u dit incident laten onderzoeken,
bijvoorbeeld door de Inspectie SZW?
Is het waar dat de geweldpleger op non-actief is gesteld? Welke «zware gevolgen» hangen
hem boven het hoofd, zoals aangekondigd door de parkeigenaar?
Antwoord 1, 2 en 3
Ik keur het gebruik van intimidatie, dreiging of geweld tegen medewerkers van vakbonden
ten zeerste af. Over dit specifieke geval kan ik geen uitspraken doen. Het is aan
de politie om deze zaak, naar aanleiding van de aangifte van mishandeling, te onderzoeken.
Vraag 4 en 5
Deelt u de mening dat mensen elkaar mogen bezoeken in het park? Zo ja, wat onderneemt
u om te voorkomen dat bezoekers van het park worden gestuurd?
Hoe kunnen medewerkers van de vakbond hun werk doen als zij zowel op de werkplek als
op de woonlocaties de toegang wordt ontzegd?
Antwoord 4 en 5
In beginsel mag een bewoner van een vakantiepark bezoek ontvangen. In de huurovereenkomst
tussen de bewoner en de eigenaar/beheerder kunnen wel bepaalde voorwaarden worden
opgenomen omtrent het ontvangen van bezoek op het vakantiepark. Dit soort voorwaarden
moeten wel redelijk zijn en mogen geen inbreuk zijn op de persoonlijke levenssfeer
van de bewoner. Ik kan de individuele situatie op dit park niet beoordelen. Ik ben
wel van mening dat als bezoekers niet welkom zijn, de verhuurder dit duidelijk moet
kunnen beredeneren. Het preventief toegang weigeren van de vakbond acht ik onwenselijk.
Vraag 6
Krijgen handhavers toegang tot de locaties, zoals de Inspectie SZW? Zo ja, wat waren
de bevindingen?
Antwoord 6
De Inspectie SZW heeft als toezichthouder toegang tot woonlocaties van arbeidsmigranten
en bezoekt regelmatig deze woonlocaties in verband met onderzoeken naar mogelijke
overtredingen van arbeidswetten, zoals de Arbeidstijdenwet en de Arbeidsomstandighedenwet.
Bij deze onderzoeken is van belang dat niet alleen met de werkgever wordt gesproken,
maar juist ook met werknemers, bijvoorbeeld arbeidsmigranten.
Het komt incidenteel voor dat inspecteurs en rechercheurs de toegang tot een woonlocatie
wordt geweigerd. In een dergelijk geval gaat de Inspectie SZW in gesprek met de werkgever,
vaak een uitzendbureau, en dit leidt ertoe dat dan alsnog toegang tot de woonlocaties
wordt verleend. Incidenteel komt het ook voor dat inspecteurs en rechercheurs worden
bedreigd. In een dergelijk geval wordt door de Inspectie SZW aangifte gedaan bij de
politie.
Naar aanleiding van het incidentenoverzicht wijs ik erop dat werknemers bij de Inspectie
SZW een klacht kunnen indienen over het bedrijf waar zij zelf werken of over een ander
bedrijf dat de wettelijke voorschriften op het gebied van de arbeidsbescherming niet
naleeft. Dit kan online en telefonisch en bijvoorbeeld ook in het Pools of Engels.
Ook is het mogelijk om anoniem een klacht in te dienen bij de Inspectie SZW. Omdat
arbeidsmigranten een kwetsbare positie hebben op de arbeidsmarkt geeft de Inspectie
SZW extra prioriteit in haar toezicht aan sectoren waar veel arbeidsmigranten werkzaam
zijn, zoals de uitzendsector en de vleessector.
Vraag 7 en 8
Hoe oordeelt u over het meegezonden incidentenoverzicht van de FNV-medewerker?2
Deelt u de mening dat eigenlijk geen sprake meer is van een incident, maar van een
patroon van onderdrukking, intimidatie en geweld door eigenaren en uitzendbureaus
die arbeidsmigranten op schimmige en onacceptabele wijze uitbuiten?
Antwoord 7 en 8
Ik begrijp dat er uit de voorbeelden blijkt dat er sprake is van intimidatie, bedreiging
of zelfs geweld tegen de vakbond en de arbeidsmigranten zelf. Voorop staat dat het
van belang is dat een vakbondsman of -vrouw zijn of haar werk kan doen en niet wordt
belemmerd door een werkgever, uitzendbureau of een beheerder van een huisvestingslocatie.
Elk incident is wat dat betreft een incident te veel.
Indien er sprake is van intimidatie, bedreiging of geweld op de werkvloer dan kan
zowel de werknemer als de vakbond hiervan een melding maken bij de Inspectie SZW.
Bij incidenten zoals het voorval bij het bungalowpark in Wezep, kan de politie op
basis van een aangifte een onderzoek instellen.
Vraag 9
Deelt u de mening dat het tijd wordt voor een grondig plan van aanpak om de omgang
met arbeidsmigranten structureel te verbeteren? Zo ja, wanneer gaat u aan de slag
met het «Actieplan Arbeidsmigratie» van de SP en CU?
Antwoord 9
Het kabinet is in 2019 gestart met een integrale aanpak van misstanden bij arbeidsmigranten,
waar ik uw kamer vorig jaar over geïnformeerd heb3. Daarnaast heeft het kabinet in mei 2020 Emile Roemer gevraagd om met een Aanjaagteam
tot aanbevelingen te komen die extra bescherming bieden aan arbeidsmigranten op de
korte en (middel)lange termijn. Het kabinet is inmiddels met deze aanbevelingen aan
de slag, zoals ook is te lezen in de kabinetsreacties op de aanbevelingen.4 De voorstellen zoals genoemd in het «Actieplan Arbeidsmigratie» worden ook gedeeltelijk
meegenomen in de aanpak van het kabinet om misstanden aan te pakken, zoals is te lezen
in de brief die op 4 mei 2020 naar uw Kamer is verzonden.5
De verschillende misstanden en het groot aantal bevindingen en aanbevelingen van het
Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten maken duidelijk dat de problemen niet in
één dag opgelost zullen zijn. De overheid moet zich daar langdurig voor inzetten,
samen met medeoverheden en vele maatschappelijke partijen, en samen met arbeidsmigranten
zelf.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
W. Koolmees, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.