Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Raak over Screening politie

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 30 november
2020). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 745.

Vraag 1

Klopt het dat de omgeving van politieagenten, niet gescreend mag worden, zoals uit
de reactie van de nationale politie blijkt?1

Antwoord 1

De enige screening die van toepassing is op politieambtenaren waarbij op dit moment
wel de omgeving wordt betrokken is het veiligheidsonderzoek, verricht onder verantwoordelijkheid
van de AIVD. Uitsluitend personen die solliciteren naar een vertrouwensfunctie bij
de politie, worden onderworpen aan een veiligheidsonderzoek.

De aangenomen wet Screening ambtenaren van politie en politie-externen voorziet wel
in omgevingsonderzoek. Deze wet treedt naar verwachting op 1 juli 2021 in werking.
Vanaf dat moment kunnen politieambtenaren die werkzaamheden met een verhoogd integriteitsrisico
verrichten, worden onderworpen aan een omgevingsonderzoek bij aanvang van de werkzaamheden
en gedurende de werkzaamheden. Er wordt op dit moment gewerkt aan een lijst met functies
die voor zo’n onderzoek in aanmerking komen. Daarbij is er altijd een afweging rondom
inbreuk van de privacy versus risico’s. Ik ben van mening dat de agent op straat geen
omgevingsonderzoek behoeft, dit is een te grote inbreuk op de privacy.

Vraag 2 en 3

Klopt het dat aanhoudingen van politieagenten in privétijd niet automatisch gemeld
mogen worden bij de werkgever? Zo ja, waarom is dat?

Bent u bereid, indien het niet mogelijk is dat deze meldingen automatisch bij de werkgever
belanden, dit wel mogelijk te maken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2 en 3

Op dit moment worden veroordeling van politieambtenaren en -externen niet automatisch
doorgegeven aan de werkgever. Politieambtenaren en -externen moeten veroordelingen
in het huidige systeem zelf melden bij het bevoegd gezag, omdat er nog geen technische
koppeling is voor continue screening. Met de inwerkingtreding van de wet screening
ambtenaren van de politie en -externen, voorzien op 1 juli 2021, wordt in het kader
van continue screening het personeelsbestand van de politie doorlopend gecontroleerd
aan de hand van de gegevens in het Justitieel Documentatie Systeem. De bedoeling is
dat er een technische koppeling wordt gecreëerd tussen de Justitiële Informatiedienst
en het personeelsbestand van de politie.

Een justitieel gegeven levert in de regel een indicatie op dat er een risico is voor
de betrouwbaarheid. Een nieuw justitieel gegeven kan het bevoegd gezag aanleiding
geven tot het treffen van maatregelen, waaronder het starten van een hernieuwd incidenteel
betrouwbaarheidsonderzoek.

Vraag 4

Kunt u garanderen dat, nu er veel nieuwe agenten moeten worden opgeleid, de lat voor
screening niet lager wordt gelegd maar alle aspiranten voldoende gescreend worden?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4

In het kader van screening wordt gebruik gemaakt van een «meetlat» waarin de beoordelingscriteria
zijn opgenomen die worden gehanteerd. Vastgelegd is welke gegevens en bronnen gebruikt
mogen worden bij de screening. Deze standaarden blijven voor eenieder gelijk. Er worden
vanuit capaciteitsoverwegingen geen concessies gedaan voor het vaststellen van de
betrouwbaarheid. Integriteit is namelijk een van de kernwaarden van de politie.