Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Klaver en Kröger over het bericht ‘Schaarste testmaterialen dreigt, Nederlandse producten verdwijnen naar buitenland’
Vragen van de leden Klaver en Kröger (beiden GroenLinks) aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht «Schaarste testmaterialen dreigt, Nederlandse producten verdwijnen naar buitenland» (ingezonden 25 november 2020).
Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 26 november
2020).
Vraag 1
Bent u bekend met de berichtgeving dat er schaarste dreigt aan testmaterialen?1
Antwoord 1
Ja
Vraag 2, 3 en 4
Wat is de huidige direct beschikbare voorraad aan buisjes, pipetten en cartridges
in Nederland?
Welke hoeveelheden buisjes, pipetten en cartridges zijn voor komende maanden noodzakelijk
om te kunnen opschalen naar 100.000 testen per dag? Hoeveel van deze materialen worden
per maand verwacht tot aan maart?
Hoe kan het dat Bioplastics, producent van deze testmaterialen, in Nederland gevestigd
is, maar slechts twee procent van de totale productie aan Nederland levert terwijl
schaarste dreigt? Hoe reflecteert u op de uitspraak van directeur Tom Hendrikx van
Bioplastics: «Zij [Aziatische landen] zijn er goed in tekorten aan te zien komen,
Nederland is er goed in te constateren dat er een tekort is»?
Kunt u verzekeren dat de komende maanden, nu de testcapaciteit wordt opgeschaald,
er geen tekorten zullen plaatsvinden aan testmaterialen? Kunt u dit staven met cijfers?
Antwoord 2, 3 en 4
Het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) houdt de voorraad aan essentiële testmaterialen
zo goed mogelijk op peil en de bevoorrading van de verschillende laboratoria wordt
logistiek zo goed mogelijk georganiseerd. Hierbij kunnen 3 lijnen inzake PCR worden
onderscheiden:
1. ondersteunen van laboratoria bij het op peil houden van hun voorraad;
2. het inkopen en beschikbaar stellen van alternatieve apparaten en materialen;
3. het contracteren van nieuwe hoogvolume laboratoria die zelf voorzien in hun testmaterialen.
Daarnaast is er een vierde lijn:
4. alternatieve testen voor de PCR.
Het ondersteunen van bestaande laboratoria
We zien dat wereldwijd de testcapaciteit en de vraag naar testmaterialen dusdanig
is opgeschaald dat er sprake kan zijn van schaarse plastic materialen. Ieder laboratorium
gebruikt specifieke typen laboratoriumplastics, passend bij hun specifieke machinepark
(dat wordt ingezet voor zowel COVID-19 als voor andere diagnostiek). Dit betekent
dat laboratoria veelal hun eigen materialen inkopen, als het gaat om de materialen
die niet schaars zijn. Het LCH (dat voor wat betreft inkoop van testcapaciteit momenteel
wordt ondergebracht bij de Dienst Testen i.o.) houdt zich bezig met de (landelijke)
inkoop van specifieke plastics waar een dreigend tekort aan is. De wattenstaafjes,
afnamebuizen en de cartridges die de dienst testen i.o. inkoopt zijn voldoende beschikbaar.
Eind november is er een voorraad van bijna 12 mln. wattenstaafjes, ruim 1,7 mln. buisjes
en ruim 52.776 cartridges. Om een gevoel van omvang te geven: op basis van de gemiddelde
weekvraag is de voorraad buisjes genoeg voor 25 weken. Overigens moet opgemerkt worden
dat ook bij het in de uitzending genoemde bedrijf Bioplastics cartridges zijn afgenomen
door LCH. De afgelopen weken zijn er geen cartridges besteld bij het LCH. Ik constateer
dat aan de centraal ingekochte cartridges momenteel geen behoefte is. De Dienst Testen
i.o. houdt de voorraad op peil en als de vraag naar testmaterialen zou stijgen dan
zullen én kunnen zij meer inkopen. Daarnaast zal in Nederland in mijn opdracht ook
een substantieel aantal cartridges worden geproduceerd om afhankelijkheid van de buitenlandse
markt te verkleinen en schaarste te voorkomen. Voorbereidingen hiertoe zijn reeds
voor de zomer gestart, anticiperend op mogelijke tekorten.
Wat momenteel wel een kritisch plastic product betreft de filtertips. Filtertips zijn
lastiger om centraal in te kopen, omdat laboratoria daarin specifieke eigen behoeftes
hebben omdat deze per machine verschillen. Sinds de Dienst Testen i.o. het signaal
heeft ontvangen dat er een mogelijk tekort zou kunnen ontstaan aan de filtertips,
is meteen geacteerd en wordt voor de meest gangbare typen contact gezocht met bestaande
en nieuwe leveranciers (onder andere in Azië) over hun mogelijkheden om voldoende
te leveren. Ook worden laboratoria gewezen op overschotten van andere typen filtertips.
Hierbij moet niet alleen naar aantallen worden gekeken maar ook naar de verenigbaarheid
met de apparatuur van de laboratoria en de kwaliteit van de tips. Dit betekent dat
voor sommige laboratoria de voorraad tips een probleem is, maar voor andere laboratoria
helemaal niet.
Het inkopen en beschikbaar stellen van alternatieve apparaten en materialen
Om de testcapaciteit te verruimen en het risico op mogelijke tekorten te verminderen
zijn er ook al sinds de zomer alternatieve apparaten, inclusief reagentia en disposables
ingekocht door Dienst Testen i.o. middels aanbesteding. Ik heb Uw Kamer hierover reeds
geïnformeerd. Laboratoria konden zich op deze apparaten inschrijven. 25% van de laboratoria
hebben hierop gereageerd en elk van deze laboratoria die interesse hebben getoond
is inmiddels bediend. Apparatuur die is aangekocht door VWS, is alleen aangekocht
als er ook een garantie voor het leveren van laboratoriumplastics is afgegeven.
Het contracteren van nieuwe hoogvolume laboratoria
Voor het verhogen van de laboratoriumcapaciteit worden zoals ik u heb gemeld ook met
nieuwe laboratoria, zowel in binnen- als buitenland, contracten afgesloten. Deze hoogvolume
laboratoria maken geen gebruik van de kritische voorraad van testmaterialen bij de
Dienst Testen i.o., omdat bij de contractering is afgesproken dat zij zelf voorzien
in hun testmaterialen. Dit betreft tevens de benodigde plastic materialen. We weten
dat sommige onder hen ook de benodigde materialen in eigen productie hebben genomen.
Alternatieve testen voor PCR-test
Naast het ondersteunen en versterken van de PCR-testcapaciteit bij laboratoria zet
ik in het testbeleid ook in op het gebruik van alternatieve testen. U moet hierbij
denken aan de antigeentesten en innovaties zoals de ademtest. Deze testen maken dus
geen gebruik van de apparatuur en laboratoriummaterialen die voor de analyse van PCR-testen
moet worden ingezet. In de voortgangsrapportages die ik tweewekelijks naar Uw Kamer
stuur, houd ik u en uw kamer op de hoogte van deze ontwikkelingen.
Tot slot:
We doen er alles aan om tekorten van testmaterialen te voorkomen, maar we hebben te
maken met een enorm toegenomen wereldwijde vraag met bijbehorende druk op de markt
voor testmaterialen. Met de uitbreiding van testmethoden en de bovengenoemde inspanningen
gericht op inkoop (materialen en laboratoriumcapaciteit) heb ik er vertrouwen in dat
ik voldoende testcapaciteit kan blijven realiseren voor de uitvoering van het landelijke
testbeleid. Ik beschouw dat als mijn opdracht, wat niet wegneemt dat bij individuele
laboratoria schaarste kan bestaan.
De Dienst Testen i.o. heeft wekelijks contact met de laboratoria om hun testcapaciteit
te bepalen. Mogelijke voorraadproblemen komen zo snel aan de orde en daarop zal de
Dienst acteren. Ook onderhoudt Dienst Testen i.o. nauwe contacten met leveranciers
van testmaterialen om de leveringsmogelijkheden te monitoren en zo snel mogelijk eventuele
problemen hierbij te signaleren.
Vraag 5
Kunt u bovenstaande vragen uiterlijk donderdag 26 november 09.30 uur afzonderlijk
beantwoorden?
Antwoord 5
Ja.
.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
H.M. de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.