Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Markuszower over het bericht 'Criminelen tarten justitie: weer meer enkelbanden doorgeknipt'

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 6 oktober 2020). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 4006.

Vraag 1

Kent u dit bericht?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel personen hebben afgelopen jaar en dit jaar, terwijl ze op dat moment een enkelband
droegen, een strafbaar feit gepleegd? Om welke strafbare feiten ging het?

Antwoord 2

De enkelband is bedoeld om de naleving van opgelegde locatieverboden- of geboden te
controleren, en bij overtreding hiervan snel in te kunnen grijpen. In 2019 droegen
in totaal circa 3.750 personen een enkelband, veelal in het kader van een detentieverlof,
penitentiair programma of schorsing van een voorlopige hechtenis. Hoe vaak dragers
van een enkelband een nieuw strafbaar feit plegen, wordt niet centraal geregistreerd.

Vraag 3, 4, 5

Kunt u voor elk van de zeven verdachten en criminelen, die momenteel zoek zijn en
die hun enkelband doorgeknipt hebben, afzonderlijk aangeven van welk misdrijf zij
verdacht worden of waarvoor zij veroordeeld zijn? Zo nee, waarom niet?

Zitten er tussen die zeven personen ook verdachten die uit voorarrest in afwachting
tot aan hun veroordeling zijn vrijgelaten? Zo ja, om hoeveel personen gaat het en
van welk delict worden zij verdacht?

Zitten er tussen die zeven personen ook tbs’ers die op verlof zijn gestuurd? Zo ja,
om hoeveel personen gaat het en voor welk delict zijn zij veroordeeld?

Antwoord 3, 4, 5

Het past mij niet om in te gaan op individuele zaken. Wel kan ik uw Kamer melden dat
geen van de in juli 2020 nog gesignaleerd staande zeven saboteurs de enkelband droeg
in het kader van een tbs-verlof.

Vraag 6

Hoeveel personen hebben tot nu toe in 2020 hun enkelband doorgeknipt?

Antwoord 6

Conform de aan uw Kamer gedane toezegging worden gegevens over sabotage van enkelbanden
periodiek openbaar gemaakt. De publicatie over 2020 volgt begin 2021. Momenteel zijn
er nog geen geverifieerde cijfers bekend over 2020.

Vraag 7, 8, 9

Deelt u de mening dat criminelen die veroordeeld zijn voor een zedendelict of een
ernstig geweldsdelict, nooit een enkelband mogen krijgen? Zo nee, waarom niet?

Bent u bereid te regelen dat verdachten van gewelddadige misdrijven tot aan behandeling
van hun rechtszaak vast moeten zitten en verplicht ter zitting moeten verschijnen
en niet met een enkelbandje naar huis mogen worden gestuurd in afwachting van hun
straf? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de mening dat de enkelband als vervanging van een deel van een gevangenisstraf
moet worden afgeschaft? Zo ja, bent u bereid dit te regelen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7, 8, 9

De enkelband is er niet voor bedoeld om een gevangenisstraf of voorlopige hechtenis
te vervangen. De band is een hulpmiddel om verdachten en veroordeelden te controleren
aan wie vrijheden worden toegestaan of waarvan de voorlopige hechtenis wordt geschorst
onder de voorwaarde van een locatieverbod of -gebod.

De rechter, het OM of de DJI beslist hierover, afhankelijk van de strafrechtelijke
modaliteit. Per geval worden de specifieke omstandigheden betrokken. Zo zijn vlucht-
en recidivegevaar redenen om überhaupt geen vrijheden toe te kennen. Als vrijheden
worden toegestaan heeft het niet toepassen van de enkelband juist het risico in zich
dat verdachten en veroordeelden met minder controle in de samenleving verblijven.
Bij overtreding van een verbod of -gebod geeft een band immers direct een melding
af naar de meldkamer, waardoor snel en gericht kan worden ingegrepen. Ook heeft de
enkelband een preventief effect: enkelbanddragers overtreden minder vaak hun voorwaarden.

Als vanzelfsprekend is hierbij van essentieel belang dat de band om de enkel van de
drager blijft. In 2019 gebeurde dit in 97 procent van de gevallen. Om het risico op
sabotage verder te verkleinen zet ik verschillende stappen, zoals de aanschaf van
een stevigere enkelband. Naar verwachting kan die enkelband eind dit jaar in gebruik
worden genomen. Ook probeer ik door het uitvoeren van een dossieranalyse (meer) zicht
te krijgen op factoren die maken dat een drager zijn band saboteert, om daar bij het
gebruik (beter) op te kunnen anticiperen.