Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over o.a. de stand van zaken subsidieregeling restantvoorraden vuurwerk (Kamerstuk 28684-624)

INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Binnen de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat hebben verschillende fracties
de behoefte om vragen en opmerkingen voor te leggen aan de Staatssecretaris van Infrastructuur
en Waterstaat over haar brief met de stand van zaken van de subsidieregeling inzake restantvoorraden vuurwerk (Kamerstuk 28 684, nr. 624) en de brief met een vooruitblik op de jaarwisseling (Kamerstuk 28 684, nr. 620).

De voorzitter van de commissie, Agnes Mulder

Adjunct-griffier van de commissie, Schuurkamp

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Inhoudsopgave

Inleiding

2

VVD-fractie

2

PVV-fractie

3

CDA-fractie

3

D66-fractie

4

GroenLinks-fractie

5

ChristenUnie-fractie

6

SGP-fractie

7

Inleiding

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de stukken ten behoeve van het
schriftelijk overleg Jaarwisseling en vuurwerk en hebben daarover nog enkele opmerkingen
en vragen.

De leden van de PVV-fractie hebben met groot verdriet kennisgenomen van de betreffende
beleidsbrieven en willen nog enkele vragen voorleggen.

De leden van de CDA-fractie hebben kennisgenomen van de stukken die geagendeerd zijn
voor het schriftelijk overleg Jaarwisseling en vuurwerk. Zij hebben nog enkele vragen.

De leden van de D66-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de stukken
op de agenda. Zij voorzien, door het landelijke vuurwerkverbod dat op 1 december 2020
in zal gaan, gecombineerd met de coronamaatregelen die dan naar verwachting nog steeds
beperkingen aan het sociale leven zullen opleggen, grote uitdagingen voor het in goede
banen leiden van de jaarwisseling 2020–2021. Deze leden hebben daarover nog enkele
vragen.

De leden van de GroenLinks-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de punten
op de agenda. Deze leden zijn van mening dat er structurele veranderingen nodig zijn
rondom de jaarwisseling en het gebruik van vuurwerk ten behoeve van de veiligheid,
de gezondheid en het milieu.

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben onder dankzegging kennisgenomen van de
toegezonden stukken. Zij hebben behoefte aan het stellen van enkele vragen.

De leden van de SGP-fractie hebben kennisgenomen van de geagendeerde stukken voor
het schriftelijk overleg Jaarwisseling en vuurwerk.

VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie zijn tevreden met het feit dat er, naar aanleiding van
de motie-Yesilgöz-Zegerius/Ziengs (Kamerstuk 28 684, nr. 611), een subsidieregeling is gekomen om ondernemers in ieder geval deels schadeloos
te stellen. Deze leden zien in de regeling dat een bedrag van 400.000 euro niet beschikbaar
is voor winkeliers of verwerkers. Deze leden vragen waar dit bedrag naartoe gaat.
Is dit bedoeld voor de uitvoeringskosten van de regeling? En zo ja, is dat niet een
buitenproportioneel hoog bedrag? De branche geeft aan dat de uitvoeringskosten drastisch
lager kunnen door eerst een inventarisatie te doen. Is de Staatssecretaris bereid
hierover met hen in gesprek te gaan? Zo kan mogelijk een groter deel van het geld
daadwerkelijk bij de getroffen ondernemers terechtkomen.

De leden van de VVD-fractie valt het tevens op dat er een significant verschil is
tussen de geschatte bedragen van de subsidieregeling en de opgave van de Branchevereniging
Pyrotechniek Nederland (BPN). Waar zitten die verschillen? Worden er verschillende
criteria gebruikt? Deze leden begrijpen dat winkeliers die hun voorraad niét in eigen
opslag hebben niet in aanmerking komen voor compensatie. Klopt dit? En is dit een
eerlijke manier van handelen?

De leden van de VVD-fractie vragen of het aantal toegestane verkoopdagen dit jaar
uitgebreid kan worden van drie naar vier, bijvoorbeeld van maandag 28 december 2020
tot en met donderdag 31 december 2020. Ook deze ondernemers moeten rekening houden
met de coronamaatregelen. Normaal gesproken worden dergelijke verkooppunten zeer druk
bezocht. Met een extra dag kunnen de ondernemers erop richten de grote aantallen kopers
te spreiden.

PVV-fractie

De leden van de PVV-fractie vragen de Staatssecretaris of zij er plezier aan beleeft
met het vuurwerkverbod een prachtige Nederlandse traditie de nek om te draaien, hardwerkende
ondernemers met enorme kosten op te zadelen en de vreugde van miljoenen kinderen tijdens
Oud en Nieuw te vergallen.

De leden van de PVV-fractie vragen aan de Staatssecretaris hoe zij door kan blijven
gaan met het werken aan dit vuurwerkverbod als zij ook wel weet dat het probleem in
zwaar illegaal vuurwerk zat, waar dit verbod niks aan gaat veranderen. Schuift zij
de feiten aan de kant, omdat ze naïef is of omdat het D66-beleid is om Nederland gewoon
kapot te maken?

De leden van de PVV-fractie vragen aan de Staatssecretaris wat zij ervan vindt dat
ondernemers met de handen in het haar zitten, omdat de compensatie in de praktijk
niets meer is dan een armzalige fooi. Is zij ervan op de hoogte dat zij schadeclaims
gaan indienen? En zo ja, laat zij het daarop aankomen of zet ze haar harteloosheid
voor één keer aan de kant en gaat ze zorgen voor een ruimere compensatie?

De leden van de PVV-fractie vragen aan de Staatssecretaris of zij ervan op de hoogte
is dat men vlak over de grens in Duitsland dan maar vuurwerk gaat halen? Zo ja, ziet
zij dan ook de onzin van dit verbod in?

De leden van de PVV-fractie vragen aan de Staatssecretaris waarom zij, na eigenhandig
de PFAS-crisis te hebben veroorzaakt waardoor talloze banen verloren gingen, nu weer
staat te trappelen om een hardwerkende sector kapot te maken. Is zij bereid dit verbod
alsnog van tafel te vegen?

CDA-fractie

De leden van de CDA-fractie vragen de Staatssecretaris uiteen te zetten hoe de jaarwisseling
er dit jaar uit zal zien en dan met name in het kader van de noodzakelijke coronamaatregelen.
Zal er gehandhaafd worden op de anderhalvemetermaatregel? Is daar – naast al het andere
werkaanbod – voldoende capaciteit voor, zeker gedurende de nachtelijke uren? Zullen
groepsfeesten verboden worden? Hoe wordt er opgetreden als mensen thuis feesten organiseren?
Ziet de Staatssecretaris het belang om middels een voorlichtingscampagne de drukte
rond de jaarwisseling te kanaliseren, zodat de jaarwisseling in alle opzichten veilig
kan verlopen?

De leden van de CDA-fractie vragen of een overzicht kan worden gegeven van de gemeenten
die voornemens zijn of reeds overgegaan zijn tot een algeheel vuurwerkverbod voor
de komende jaarwisseling. Kan aangegeven worden of daar handhavingsproblemen bij komen
kijken, zeker in het licht van buurgemeenten die geen algeheel vuurwerkverbod zullen
gaan afkondigen? Is dat voor politiemensen en boa’s tijdens nieuwjaarsnacht feitelijk
te handhaven, als je op de grens van een gemeente aan het begin van een straat geen
vuurwerk mag afschieten, maar aan het eind van de straat wel? Worden daar duidelijke
afspraken over gemaakt tussen de betreffende gemeenten?

De leden van de CDA-fractie vragen naar de verkoopdagen van vuurwerk in Nederland.
Deze leden vragen de Staatssecretaris of de coronamaatregelen een probleem gaan opleveren
bij verkooppunten van vuurwerk. In de regel worden deze verkooppunten drukbezocht.
Is er letterlijk en figuurlijk genoeg ruimte om de vuurwerkverkoop veilig te kunnen
laten plaatsvinden? Overweegt de Staatssecretaris de verkoop van vuurwerk uit te breiden
van drie dagen naar vier dagen? Zou dat een oplossing kunnen zijn om de verkoop van
vuurwerk veilig te laten plaatsvinden?1

De leden van de CDA-fractie vragen of aangegeven kan worden welke specifieke afspraken
met buurlanden zijn gemaakt om de import van vuurwerk dat in Nederland verboden is,
te voorkomen? Worden er, gelet op de beperking van knalvuurwerk in Nederland, specifieke
controlemaatregelen voorzien, zeker aan de grens?

RACT

De leden van de CDA-fractie vragen de Staatssecretaris of de wijziging van de Regeling
aanwijzing consumenten- en theatervuurwerk (RACT) reeds is vastgesteld en gepubliceerd.
Is alles gereed om de inwerkingtreding van de wijziging van de RACT op 1 december
2020 te laten voltrekken?

Subsidieregeling

De leden van de CDA-fractie vragen de Staatssecretaris waarom er in de subsidieregeling
voor gekozen is winkeliers die hun vuurwerkvoorraad op een externe locatie in voorraad
hebben niet in aanmerking te laten komen voor de vergoeding. Waarom heeft de Staatssecretaris
hiervoor gekozen? Is het niet veel belangrijker dat de winkelier kan aantonen dat
het vuurwerk in zijn of haar eigendom is? Ziet de Staatssecretaris in dat dit een
risico met zich meebrengt, waardoor deze producten alsnog via illegale handel op de
Nederlandse markt terechtkomen? Deze leden vragen de Staatssecretaris wat zij eraan
gaat doen om te voorkomen dat al het vuurwerk dat straks verboden zal zijn, maar nog
wel aanwezig is in Nederland, niet alsnog – legaal of illegaal – bij de Nederlandse
consument terechtkomt.

D66-fractie

Landelijke situatie

De leden van de D66-fractie constateren dat de afgelopen zomer in verschillende steden
rellen plaatsvonden. Deze leden hebben eerder hun zorgen uitgesproken over de druk
die deze ongeregeldheden plaatsten op de al overvraagde politieorganisatie. Met de
jaarwisseling in aantocht maken de aan het woord zijnde leden zich zorgen over wat
er van de politie en andere handhavers gevraagd zal worden. Landelijk zal voor het
eerst een vuurwerkverbod gelden op knalvuurwerk12, vuurpijlen, single shots13 en F3-vuurwerk
(zie Kamerstuk 28 684, nr. 620). Daarnaast zullen er naar verwachting nog steeds beperkingen gelden voor het organiseren
van samenkomsten, waardoor er mogelijk ook meer capaciteit nodig is om te handhaven
op illegale feesten. De gemeente Amsterdam heeft er om die reden al voor gekozen af
te zien van een algeheel afsteekverbod.

De leden van de D66-fractie vragen hoe de druk op de capaciteit van de politie ingeschat
wordt, als gehandhaafd moet worden rond de jaarwisseling. Welke preventieve maatregelen
worden genomen? Welke lessen worden daarbij getrokken uit de recente rellen, zoals
besproken tijdens het algemeen overleg Recente onrust en geweld in Nederland op 3 september
2020? Wordt er daarbij ook gekeken naar die plaatsen en momenten waar dankzij inzet
van politie, jongerenwerkers en buurtbewoners rellen wel werden voorkomen? Komt er
een publieksvoorlichtingscampagne over welk vuurwerk verboden is? Welke maatregelen
worden getroffen om ook de voorlichting aan consumenten eenduidig te laten verlopen?

De leden van de D66-fractie hebben in het bijzonder zorgen over het risico op geweld
tegen hulpverleners. Kan een toelichting worden geven op de stand van zaken van de
taskforce geweld tegen hulpverleners? Wordt het van belang geacht om extra maatregelen
te treffen ter bescherming van hulpverleners in verband met corona?

Gemeenten

De leden van de D66-fractie zijn zich ervan bewust dat er voor de gemeenten een belangrijke
rol is weggelegd in het zo voorspoedig mogelijk laten verlopen van de jaarwisseling.

Hoe worden gemeenten betrokken bij de implementatie van de regelgeving omtrent de
verkoop en het gebruik van vuurwerk? Welke lessen worden er in relatie tot het landelijke
verbod getrokken uit de gemeenten die vorig jaar al werkten met een plaatselijk verbod?

Ondersteuning ondernemers

De leden van de D66-fractie begrijpen dat de nieuwe regelgeving omtrent vuurwerk voor
veel ondernemers vervelende consequenties heeft. Daar komt bij dat verkopers van vuurwerk
ook de coronamaatregelen in acht moeten nemen. Dat betekent dat het gewenst is als
consumenten niet allemaal op één dag hun vuurwerk komen ophalen, maar dit zoveel mogelijk
gespreid wordt. Is de Staatssecretaris bereid de mogelijkheid te onderzoeken om een
extra verkoopdag toe te staan, om op die manier de bezoekersaantallen van verkooppunten
van vuurwerk zoveel mogelijk te spreiden?

Kan daarnaast worden toegelicht in hoeverre er al gebruik wordt gemaakt van de subsidieregeling?

GroenLinks-fractie

De leden van de GroenLinks-fractie vinden het goed dat er aankomende jaarwisseling
minder vuurwerktypen aan consumenten verkocht mogen worden. Daarom zijn zij verheugd
over het feit dat al het vuurwerk uit de categorie F3 verboden wordt. Deze leden zijn
echter van mening dat ook vuurwerk in de categorie F2 veel schade kan toebrengen.
Deze leden vragen daarom waarom het verbod in de categorie F2 beperkt is gebleven
tot knalvuurwerk, knalstrengen, vuurpijlen en enkelschotsbuizen. Op welke wijze is
de selectie van de typen vuurwerk die onder de Regeling aanwijzing consumenten- en
theatervuurwerk tot stand gekomen? Heeft de Staatssecretaris rekening gehouden met
zowel veiligheids-, gezondheids- als milieuoverwegingen?

De leden van de GroenLinks-fractie zijn voorstander van een algemeen verbod op consumentenvuurwerk
in de categorieën F2 tot en met F4. Hierbij kunnen uitzonderingen worden gemaakt binnen
de categorie F2-vuurwerk, indien uit onderzoek en goed overleg blijkt dat specifieke
soorten consumentenvuurwerk relatief veilig zijn voor mens, dier en milieu en zonder
risico’s op oneigenlijk gebruik kunnen worden afgestoken. Daarnaast moet de handhaving
niet in het geding komen. Deze leden vragen de Staatssecretaris daarom met welke instanties
zij contact heeft gehad bij de samenstelling van de Regeling consumenten- en theatervuurwerk.
Heeft de Staatssecretaris overleg gehad met (vertegenwoordigers van) het lokale openbaar
bestuur, de nationale politie, brandweer, medische hulpverleners, het Nederlands Oogheelkundig
Genootschap, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de Inspectie
Leefomgeving en Transport (ILT), de Dierenbescherming, de Vogelbescherming en andere
natuur- en terreinbeherende organisaties? Kan de Staatssecretaris van elk van deze
afzonderlijke vuurwerktypen in categorie F2 toelichten op basis van welke overwegingen
is besloten om deze niet te verbieden als consumentenvuurwerk? Waarom wordt bijvoorbeeld
het type «combinaties van fonteinen, mijnen, Romeinse kaarsen en enkelschotsbuizen»
in de regeling nog toegestaan als consumentenvuurwerk ondanks dat zogenaamde flowerbeds
of cakeboxen allerlei plastic staafjes in het milieu achterlaten?

De leden van de GroenLinks-fractie merken op dat vuurwerktypen in de categorie F1
over het algemeen relatief veilig zijn en weinig schade toebrengen aan de gezondheid,
maar in veel gevallen wel erg schadelijk zijn voor het milieu aangezien F1-vuurwerk
veel in het zwerfafval terechtkomt. Daarom vragen deze leden naar de stand van zaken
met betrekking tot de motie-Kröger die de regering verzoekt om samen met de vuurwerkbranche
te onderzoeken hoe het gebruik van plastic in vuurwerk en het aanbieden van vuurwerk
waarin plastic is verwerkt kan worden tegengegaan (Kamerstuk 28 684, nr. 582). In de tussentijd hebben veel grote partijen in de retailsector het «Knalplastic
Convenant» ondertekend, waarmee ze hebben toegezegd om niet langer vuurwerk dat plastic
bevat te verkopen. Deze leden vragen de Staatssecretaris naar haar oordeel over deze
stap. Deelt zij de mening dat vuurwerk dat plastic bevat, helemaal verboden moet worden
om milieuvervuiling tegen te gaan?

De leden van de GroenLinks-fractie vragen de Staatssecretaris tot slot op welke wijze
zij consumenten gaat informeren over de typen vuurwerk die zij wel en niet mogen afsteken.
Kan de Staatssecretaris bovendien toelichten op welke wijze dit gedeeltelijke verbod
kan worden gehandhaafd? Is de Staatssecretaris in gesprek met de nationale politie
over de handhaafbaarheid van de Regeling consumenten- en theatervuurwerk, zoals deze
nu is vormgegeven?

ChristenUnie-fractie

De leden van de ChristenUnie-fractie willen dat de jaarwisseling en het afsteken van
vuurwerk mensen verbindt en dat het een veilig feest is voor iedereen. Deze leden
constateren dat dit momenteel voor veel mensen niet het geval is. Het is een goede
stap dat een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen is aangekondigd, maar deze leden
vrezen dat de kans groot is dat dit niet genoeg gaat zijn.

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen of het verbod op knalvuurwerk, vuurpijlen,
single shots en F3-vuurwerk, nog steeds op schema ligt om op 1 december 2020 aanstaande
van kracht te zijn. Voorts vragen genoemde leden op welke wijze communicatie zal plaatsvinden
over dit verbod richting burgers, en hoe de handhaving er dit jaar uit zal zien. Heeft
de Staatssecretaris het idee dat de huidige maatregelen afdoende zullen zijn om handhavers
en hulpverleners rondom de jaarwisseling veilig op pad te kunnen sturen?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen een nadere toelichting over de noodzakelijkheid
om opslag van knalvuurwerk en vuurpijlen in Nederland langer toe te staan. Wat is
de huidige stand van zaken op dit gebied? Is het denkbaar dat (een deel van) dit vuurwerk
wordt overgenomen door gemeenten die vuurwerkshows organiseren? Zo ja, welke bijdrage
kan de Staatssecretaris leveren in het verbinden van vraag en aanbod?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen, naar aanleiding van de aangenomen motie-Van
der Graaf/Van der Staaij (Kamerstuk 28 684, nr. 606), of het nu mogelijk is voor een gemeente om een algeheel vuurwerkverbod af te kondigen,
maar wel de mogelijkheid open te houden voor kleinschalig vuurwerk op wijk- of dorpsniveau
op vergunningsbasis. Daarbij vragen zij ook of het mogelijk zou zijn in de term «vuurwerkevenement»
een nader onderscheid aan te brengen tussen kleine, middelgrote en grote evenementen,
en daar ook de wettelijke eisen op af te stemmen.

De leden van de ChristenUnie-fractie constateren met instemming dat, zoals in het
debat reeds aangegeven door de toenmalige Minister voor Milieu en Wonen, geen nieuwe
regels ten aanzien van carbidschieten worden opgesteld.

De leden van de ChristenUnie-fractie sluiten zich volledig aan bij de dankzegging
van de regering ten aanzien van vuurwerkondernemers, vuurwerkimporteurs en particulieren
die zorginstellingen en ziekenhuizen van vuurwerkbrillen (hebben) voorzien in de coronacrisis.

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen tot slot of, in het kader van de bestrijding
van het coronavirus, er extra maatregelen worden gedaan en/of communicatie-inspanning
zal komen rondom de jaarwisseling, met name gericht op grote feesten en/of samenkomsten
in de openbare ruimte, in horecagelegenheden en in de huiselijke sfeer.

SGP-fractie

De leden van de SGP-fractie lezen in het rapport van VeiligheidNL over de vuurwerkongevallen
2019–2020 dat ook instabiele cakeboxen en sierpotten/fonteinen en uit de hand afgevuurde
grondbloemen voor veel letsel zorgen. Zij achten het van belang dat de vuurwerkregelgeving
verder aangescherpt wordt. Zij verwijzen ook naar het eerdere pleidooi van politie
en burgemeesters om rondvliegend en/of instabiel siervuurwerk te verbieden. Deze leden
hoor graag of de Staatssecretaris bereid is de vuurwerkregelgeving verder aan te scherpen
en het aangekondigde onderzoek te gebruiken om te bezien hoe deze aanscherping het
best vormgegeven kan worden. Is zij tenminste bereid begin 2021, tegelijk met het
onderzoeksrapport, haar voornemens voor eventuele verdere aanscherping van de vuurwerkregelgeving
naar de Kamer te sturen?

De leden van de SGP-fractie hebben enkele vragen over de aanpak van illegaal vuurwerk.
Door de politie en andere experts zijn voorstellen gedaan voor een meldpunt voor de
invoer van vuurwerk door particulieren, een verplichting om over de grens alleen digitaal
te bestellen, met automatische registratie, en het opnemen van illegaal vuurwerk in
de Wapenwet. Deze leden horen graag hoe de Staatssecretaris hiertegen aankijkt.