Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Wilders en Agema over het twitterbericht van de minister van VWS waarin hij schrijft dat we pas veilig zijn voor het coronavirus wanneer er een vaccin is

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 21 september
2020).

Vraag 1

Bent u bekend met uw tweet waarin u schrijft dat we pas veilig zijn voor het coronavirus
wanneer er een vaccin is?1

Antwoord 1

Zeker.

Vraag 2

Waar baseert u op dat we pas veilig zijn voor het coronavirus wanneer er een vaccin
is? Kunt u een inhoudelijk antwoord geven met verwijzing naar onderliggende bronnen
en peer reviewed onderzoeken?

Antwoord 2

Vaccineren is een van de meest succesvolle manieren om mensen te beschermen tegen
besmettelijke infectieziekten, ernstige complicaties, ziekenhuisopnames en sterfgevallen
als gevolg van infectieziekten. Uit onderzoek blijkt dat we dankzij de vaccinaties
uit het Rijksvaccinatieprogramma naar schatting tussen de 6.000 en 12.000 sterfgevallen
van kinderen van 0 tot 20 jaar oud hebben voorkomen sinds de start in 19532, 3.

Verschillende experts hebben aangegeven dat het coronavirus niet zomaar zal verdwijnen.
Zonder een vaccin is de kans dus groot dat het virus blijft circuleren in onze samenleving,
en dit heeft grote impact op de volksgezondheid en op het functioneren van de samenleving
als geheel vanwege de ingrijpende maatregelen die we genoodzaakt zijn te nemen om
besmettingen te voorkomen. Een goed werkend coronavaccin is daarom essentieel om de
verspreiding van het virus een halt toe te roepen en kwetsbaren in onze samenleving
beter te kunnen beschermen. Het belang van een vaccin om deze coronacrisis het hoofd
te bieden wordt onderbouwd door diverse epidemiologische studies en vaccinstudies
die zijn gedaan waarvan enkelen zijn opgenomen in de voetnoten.4, 5, 6, 7

Vraag 3

Waarom zijn we bijvoorbeeld niet veilig voor het coronavirus als er een geneesmiddel
gevonden wordt?

Antwoord 3

Geneesmiddelen zullen zowel nu, als na het op de markt komen van een werkzaam vaccin,
een belangrijke rol spelen in het beheersen van de Corona-epidemie. Ik investeer dan
ook sterk in onderzoek naar COVID-19 geneesmiddelen. Het adagium «voorkomen is beter
dan genezen» geldt echter ook hier. Een vaccin heeft een preventieve werking, de patiënt
weet het virus na vaccinatie te bestrijden zonder dat het vat krijgt op het lichaam.
De ziekte wordt dus effectief voorkomen. Dit is het te prefereren scenario. Een geneesmiddel
kan pas worden toegepast wanneer de patiënt al ziek is, waarmee de risico’s voor de
patiënt en de druk op het zorgsysteem toenemen, zelfs bij een zeer goed werkend medicijn.

Daarnaast is het belangrijk om op te merken dat elk geneesmiddel bijwerkingen heeft,
soms onschuldig, maar soms ook ernstig. Ook zijn geneesmiddelen niet altijd universeel
in te zetten, omdat ze slecht combineren met andere medicijnen. Dit kan een probleem
zijn voor patiënten die ook in behandeling zijn voor andere aandoeningen. In onze
strijd tegen infectieziektes zijn succesvolle vaccinatiecampagnes de meest effectieve
strategie, daar zetten we nu dan ook bij COVID-19 vol op in.

Vraag 4

Waarom zijn we bijvoorbeeld niet veilig voor het coronavirus wanneer de juiste ventilatie
van binnenruimtes wordt verlangd?

Antwoord 4

Overdracht vindt vooral plaats binnen een afstand van 1,5 meter via druppelinfectie
die vrijkomen bij hoesten en niezen, of indirect via contact met besmette voorwerpen
of oppervlakken. Dit los je niet op met ventilatie.

Vraag 5

Waarom zijn we bijvoorbeeld niet veilig voor het coronavirus wanneer het in kracht
afzwakt?

Antwoord 5

Het is misschien mogelijk maar niet zeer waarschijnlijk dat het virus op korte termijn
zo verandert dat het geen problemen meer veroorzaakt. We mogen daar dan ook zeker
niet op rekenen.

Vraag 6

Waarom kunnen we een tweede golf niet keren met een goede voorbereiding zoals voldoende
beschermingsmiddelen, apparatuur, medewerkers en ziekenhuisbedden?

Antwoord 6

Vanzelfsprekend helpen een goede voorbereiding, waaronder niet alleen voldoende beschermingsmiddelen,
apparatuur, medewerkers en ziekenhuisbedden maar ook een goede strategie van testen,
traceren en thuis isoleren. Daar zetten we dan ook vol op in. De door u genoemde voorbereiding
is echter pas nuttig als mensen al ziek zijn, en we willen liever voorkomen dat mensen
ziek worden.

Vraag 7

Waarom ziet u zoveel heil in vaccins wanneer u als overheid recentelijk nog schadevergoedingen
heeft verstrekt omdat vaccins tegen het Mexicaanse griepvirus niet veilig bleken te
zijn en kinderen narcolepsie hebben gekregen? Hoeveel geld heeft de regering uitgekeerd
aan hoeveel slachtoffers?

Antwoord 7

De wetenschappelijke discussie of er wel of niet een verband is tussen het vaccin
tegen Mexicaanse griep en narcolepsie loopt nog. Het vorige kabinet heeft besloten
om deze discussie niet af te wachten, maar in gesprek met de gezinnen die het betreft,
te komen tot een schikking. Het proces is erop gericht om te komen tot een minnelijke
regeling. Dit proces is nog gaande. Er zijn dan ook nog geen bedragen uitgekeerd.

Vraag 8

Hoe vaak eerder is er in de wereld een succesvol en veilig vaccin tegen een kroonvirus
op de markt gekomen?

Antwoord 8

Er zijn op dit moment nog geen vaccins tegen coronavirussen op de markt. Tegen twee
andere coronavirussen MERS-CoV en SARS-CoV-1 zijn ook vaccins in ontwikkeling. Kennis
die hierbij is opgedaan wordt ingezet bij de ontwikkeling van een vaccin tegen het
coronavirus waar we nu mee te maken hebben (SARS-CoV-2). Bovendien wordt voor een
aantal SARS-CoV-2 vaccins gebruik gemaakt van dezelfde bouwstenen die ook gebruikt
worden voor MERS-CoV vaccins.