Antwoord schriftelijke vragen (nader) : Nader antwoord op vragen van het lid Van den Berg over de berichten 'Datacenters in Nederland raken in wurggreep van Amerikanen' en 'Nederlandse bouwer van datacenters failliet'

Nader antwoord van Staatssecretaris Knops (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties)
(ontvangen 27 mei 2020). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 1438.

De onderstaande Kamervragen maken deel uit van een set van Kamervragen. De overige
Kamervragen zijn al beantwoord1Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 1438 – Vragen van het lid Van den Berg (CDA) aan Justitie en Veiligheid en aan Economische
Zaken en Klimaat en beantwoording over de berichten «Datacenters in Nederland raken
in wurggreep van Amerikanen» en «Nederlandse bouwer van datacenters failliet»..

Vraag 4

Wie is de eigenaar van de datacenters waarvan het Binnenhof en de verschillende departementen
gebruikmaken?

Antwoord 4

Het eigenaarschap van datacenters van het Binnenhof en de verschillende departementen
is enerzijds belegd bij de rijksoverheid en anderzijds bij de markt. Twee overheidsdatacentra
(ODC’s) zijn volledig eigendom van de rijksoverheid en bij twee commerciële datacenters
wordt datacentervloer gehuurd. Dit wordt housing genoemd. Housing betekent dat een
separate ruimte in het datacenter wordt gehuurd met volledige fysieke afscherming
van de separate ruimte. Door de afscherming van de datacentervloer, inzet van ambtelijk
personeel en fysieke beveiliging wordt iedere vorm van toegang voor externe partijen
voorkomen.

De consolidatie van de rijksdatacenters heeft geleid tot de volgende vier ODC’s:

1. ODC Belastingdienst (eigendom rijksoverheid),

2. ODC Rijswijk (eigendom rijksoverheid),

3. ODC Noord (huur afgeschermde datacentervloer van KPN),

4. ODC Amsterdam (huur afgeschermde datacentervloer van Equinix).

Vraag 5

Wat is de staat van de bekabeling van, naar en in deze datacenters? Wie is de eigenaar
van deze kabels en bijgevolg (mede)verantwoordelijk voor o.a. onderhoud, vervanging,
beheer en beveiliging? Zouden deze kabels in het kader van de nationale veiligheid
niet voor tenminste 51 procent overheidseigendom moeten zijn? Worden deze kabels beschouwd
en behandeld als een vitaal proces of een vitale dienst? Welke (veiligheids)wetgeving
is hier van toepassing?

Antwoord 5

De bekabeling tussen (van en naar) de ODC’s betreft aparte, exclusief aangelegde glasvezelkabels
van het Ministerie van Defensie, die onderdeel zijn van het glasvezelnetwerk van Defensie.
Dit Netherlands Armed Forces Integrated Network (NAFIN) is een eigen, zwaarbeveiligd
glasvezelnetwerk van Defensie. Met NAFIN verzorgt Defensie naast eigen connectiviteit
ook connectiviteit voor het Rijk tussen de overheidsdatacenters in Nederland.

De bekabeling in de ODC’s betreft exclusief aangelegde kabels in opdracht van rijksoverheid.

KPN heeft het juridisch eigenaarschap van het NAFIN omdat Defensie zelf in vredestijd
geen grondroerdersrechten heeft. Het economisch eigenaarschap en het eeuwige exclusieve
gebruiksrecht ligt bij Defensie2. De netwerkapparatuur is in eigendom van Defensie zelf.

De bekabeling in de ODC’s zijn eigendom van de rijksoverheid.

Deze kabels worden als vitale dienst beschouwd en zijn in bredere context deel van
vitale processen. Het NAFIN valt binnen de scope van de In Control Verklaring (ICV)
die jaarlijks door Defensie wordt afgegeven. De Auditdienst Rijk (ADR) doet periodiek
een audit en schouw op opzet, bestaan en werking van het NAFIN.

De wettelijke grondslag voor het NAFIN is artikel 5.16 uit de Telecommunicatiewet
en nader uitgewerkt in het Besluit aanwijzing elektronisch communicatienetwerk voor
vitale overheidstaken3.

De ODC’s voldoen aan de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) en aan de
Voorschrift Informatiebeveiliging Rijk (VIRBI). Hierdoor zijn de ODC’s variërend geschikt
voor het opslaan van data geclassificeerd departementaal vertrouwelijk (DEP-V) tot
en met staatsgeheim confidentieel (STG-C).