Brief commissie : Brief aan de Kamervoorzitter over aanbieding jaarrapportage procedureregeling Grote Projecten 2019
26 399 Jaarrapportage procedureregeling Grote Projecten
Nr. 21
BRIEF VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR FINANCIËN
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 20 mei 2020
Hierbij biedt de vaste commissie voor Financiën u de jaarlijkse rapportage aan over
de werking en toepassing van de Regeling Grote Projecten in 2019. De commissie heeft
de jaarrapportage in haar procedurevergadering van 23 april 2020 vastgesteld. In artikel
21 van de Regeling Grote Projecten is vastgelegd dat de vaste commissie voor Financiën
jaarlijks op de derde woensdag in mei (Verantwoordingsdag) een verslag uitbrengt over
de werking en toepassing van de regeling.
De voorzitter van de commissie, Anne Mulder
De griffier van de commissie, Weeber
Jaarrapportage grote projecten over 2019
1 Kernpunten
– In totaal waren aan het eind van 2019 acht grote projecten in uitvoering. Voor drie
daarvan (Mainport Rotterdam, Pantservoertuigen en HSL Zuid) is beëindiging van de
grootprojectstatus voorzien.
– De Kamer heeft op 22 januari 2019 ingestemd met beëindiging van de grootprojectstatus
van de projecten Ruimte voor de Rivier en Zandmaas en Grensmaas (Handelingen II 2018/19,
nr. 43, item 13).
– De Kamer heeft op 9 april 2019 ingestemd met beëindiging van de grootprojectstatus
van het project Ecologische Hoofdstructuur (Handelingen II 2018/19, nr. 72, item 9).
2 Opzet en achtergrond jaarrapportage 2019
Artikel 21 van de Regeling Grote Projecten luidt: «De vaste commissie voor Financiën brengt jaarlijks op de derde woensdag in
mei een verslag uit aan de Tweede Kamer over de werking en toepassing van deze regeling
in het voorafgaande kalenderjaar.»
In deze jaarrapportage geeft de commissie Financiën een overzicht van de werking en
toepassing van de regeling over het kalenderjaar 2019. Ook enkele ontwikkelingen die
zich na de rapportageperiode (het kalenderjaar 2019) hebben voorgedaan worden genoemd.
Deze aanvullende informatie is actueel tot en met 18 maart 2020.
De jaarrapportages over de kalenderjaren 2004 tot en met 2018 zijn te vinden in Kamerstuk
26 399, nrs. 5 t/m 20. De opzet en indeling van de jaarrapportages zijn voor de onderlinge vergelijkbaarheid
ieder jaar in grote lijnen hetzelfde gehouden.
3 Grote projecten in 2019
3.1 Aantal grote projecten en financiële omvang
Ultimo 2019 waren 8 grote projecten in uitvoering, waarvan er 3 in de beëindigingsprocedure
verkeren (Mainport Rotterdam, Pantservoertuigen en HSL Zuid). De grootprojectstatus
van de projecten Ecologische Hoofdstructuur, Zandmaas/Grensmaas en Ruimte voor de
Rivier is in 2019 door de Kamer beëindigd. Tabel 1 laat de ontwikkeling zien van het
aantal grote projecten sinds 2005. Tabel 2 biedt een overzicht van de budgetten van
de projecten die ultimo 2019 onder de regeling vielen.
Tabel 1. Ontwikkeling aantal grote projecten
Jaar
Aantal grote projecten (per einde jaar)
Nieuwe grote projecten
Afgesloten grote projecten
2006
14
1
2
2007
13
1
2
2008
11
0
2
2009
9
0
2
2010
9
1
1
2011
9
1
1
2012
9
0
0
2013
10
1
0
2014
10
0
0
2015
11
1
0
2016
11
0
0
2017
10
0
1
2018
11
1
0
2019
8
0
3
Tabel 2. Budget per groot project (bedragen x € mln.)
Commissie
Groot Project
Budget
Peildatum1
DEF
Verwerving F-35
€ 4.766,52
17-09-2019
DEF
Pantservoertuigen
€ 2.229,3
31-12-20163
DEF
Onderzeeboten
Meer dan € 2,5 miljard4
13-12-2019
I&W
HSL-Zuid
€ 7.281
30-06-2019
I&W
Hoogwater Beschermingsprogramma (HWBP-2)
€ 2.657
31-12-2019
I&W
Project Mainport Rotterdam
€ 1.298
30-06-2015
I&W
ERTMS
€ 2.433
30-06-2019
I&W
Hoogfrequent Spoorvervoer
€ 3.644
30-06-2019
X Noot
1
Meest actuele peildatum, zoals vermeld in voortgangsrapportages.
X Noot
2
Prijspeil 2019 (Kamerstuk 26 488, nr. 451). Dit budget is exclusief de negen aanvullende F-35 toestellen, waartoe het kabinet
in 2019 heeft besloten. Deze vormen wel onderdeel van het groot project, maar waren
nog niet verwerkt in het budget in de voortgangsrapportage van september 2019.
X Noot
3
Dit project bestaat uit drie deelprojecten. Het deelproject Fennek, met een totaalbudget
van € 197,6 miljoen is reeds in 2011 afgesloten.
X Noot
4
Voor de financiering van de vervangende onderzeebootcapaciteit is een taakstellend
levensduurkostenbudget voor investeringen plus exploitatie voor de levensduur van
30 jaar vastgesteld. Gedetailleerde informatie hierover is opgenomen in een commercieel-vertrouwelijke
brief (Kamerstuk 34 225, nr. 24).
3.2 Voortgangsrapportages in 2019
In 2019 heeft de Tweede Kamer op basis van de Regeling Grote Projecten zeven voortgangsrapportages
ontvangen.
Voor de grote projecten Mainport Rotterdam en Pantservoertuigen wordt aan eindevaluaties
gewerkt. De eindevaluatie van het project HSL-Zuid is op 30 januari 2020 door de Kamer
ontvangen (Kamerstuk 22 026, nr. 511).
Op grond van de Regeling Grote Projecten maken commissie en bewindspersoon afspraken
over frequentie en verschijningstijdstip. De norm volgens de Regeling is: maximaal
drie maanden na de peildatum van de rapportages.
In tabel 3 is de snelheid weergegeven waarmee de voortgangsrapportages na afloop van
de rapportageperiode (peildatum) aan de Tweede Kamer werden aangeboden.
Tabel 3. Ontvangst voortgangsrapportages door de Tweede Kamer
Ontvangst
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Binnen afgesproken termijn
4
(20%)
3
(17%)
8
(50%)
8
(53%)
7 (46%)
3 (25%)
8
(57%)
6
(43%)
7
(54%)
11
(69%)
5 (33%)
6
(43%)
2
(28%)
2
Binnen 1 maand na termijn
8
(40%)
13 (72%)
7
(44%)
7
(47%)
8 (53%)
8 (67%)
5
(36%)
7
(50%)
6
(46%)
3
(19%)
9 (60%)
6
(43%)
5
(72%)
5
Meer dan 1 maand na termijn
8
(40%)
2
(11%)
1
(6%)
0
(0%)
0 (0%)
1
(9%)
1
(7%)
1
(7%)
0
2
(13%)
1 (7%)
2
(14%)
0
0
Totaal
20
18
16
15
15
12
14
14
13
16
15
14
7
7
3.3 Accountantsrapporten in 2019
In artikel 13, lid 1, van de Regeling Grote Projecten staat: «Bij voortgangsrapportages wordt periodiek, op basis van een nader te bepalen frequentie,
doch ten minste één maal per jaar, een accountantsrapport gevoegd met een oordeel
over de kwaliteit en volledigheid van de financiële en niet-financiële informatie
in de voortgangsrapportage en over de beheersing en het beheer van het project».
In lid 4 staat: «Het accountantsrapport wordt als afzonderlijk document aan de Tweede Kamer gezonden,
uiterlijk twee weken na verschijning van de voortgangsrapportage waarop het accountantsrapport
betrekking heeft».
Daarmee is de uiterlijke termijn waarop het accountantsrapport aan de Kamer moet worden
aangeboden 3,5 maanden na de verslagperiode.
In 2019 heeft de Tweede Kamer bij vier grote projecten accountantsrapporten ontvangen.
Tabel 4. Ontvangst accountantsrapporten door Tweede Kamer (in maanden na verslagperiode)
Ontvangst
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
< 3,5 maanden
4
2
8
9
6
4
5
4
5
9
6
9
4
1
4 – 5 maanden
5
2
2
0
2
2
2
4
2
0
1
0
2
3
> 5 maanden
0
2
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
Totaal
9
6
10
9
8
7
8
8
7
9
7
9
6
4
3.4 Behandeling rapportages grote projecten in 2019
De commissies kunnen voortgangsrapportages voor kennisgeving aannemen of ze behandelen
door feitelijke vragen te stellen en/of ze te agenderen voor een overleg (algemeen
overleg, wetgevingsoverleg of notaoverleg).
Over vier van de voortgangsrapportages zijn in 2019 feitelijke vragen gesteld. Over
een voortgangsrapportage die in 2018 was ontvangen is in 2019 een schriftelijk overleg
gevoerd.
Alle voortgangsrapportages zijn geagendeerd voor een algemeen overleg of een wetgevingsoverleg.
Ook de Basisrapportage Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS), de Programmabeslissing
ERTMS en de Feitenanalyse veranderende kostenramingen Hoogwater Beschermingsprogramma
2 (HWBP-2) zijn geagendeerd voor algemeen overleg.
In de bijlage van deze evaluatie staat een overzicht van de behandeling per rapportage.
3.5 Wijzigingen grote projecten in 2019
In 2019 is verandering gekomen in de status van enkele grote projecten. De wijzigingen
zijn hieronder beschreven. Ook ontwikkelingen die zich na de rapportageperiode (het
kalenderjaar 2019) hebben voorgedaan komen aan bod. Onderstaande informatie is actueel
tot en met 18 maart 2020.
Commissie Infrastructuur en Waterstaat (I&W)
Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS)
Op 6 februari 2018 heeft de Kamer ingestemd met de grootprojectstatus Programma Hoogfrequent
Spoorvervoer (PHS) 1. In 2019 zijn de basisrapportage (Kamerstuk 32 404, nr. 92) en de 1e voortgangsrapportage (Kamerstuk 32 404, nr. 93) aan de Kamer gezonden.
Eindevaluatie van het Project HSL Zuid
In de procedurevergadering van 10 april 2019 heeft de commissie I&W besloten de Minister
van Infrastructuur en Waterstaat te verzoeken om een eindevaluatie over het Project
HSL Zuid. Deze eindevaluatie is op 30 januari 2020 door de Tweede Kamer ontvangen
(Kamerstuk 22 026, nr. 511) en de commissie I&W heeft op 18 maart 2020 een Lijst van vragen over de eindevaluatie
grootprojectstatus HSL Zuid opgesteld (Kamerstuk 22 026, nr. 513).
Eindevaluatie van Project Maasvlakte Rotterdam (PMR)
De commissie I&W heeft de Minister van Infrastructuur en Waterstaat verzocht om een
eindevaluatie over het Project Mainportontwikkeling Rotterdam (PMR). De Minister heeft
laten weten dat de eindevaluatie van het Project Mainportontwikkeling Rotterdam (PMR)
in de tweede helft van 2019 wordt uitgevoerd2.
Beëindiging grote projecten Ruimte voor de Rivier en Zandmaas/Grensmaas
De Kamer heeft op 22 januari 2019 ingestemd met beëindiging van de grootprojectstatus
voor de projecten Ruimte voor de Rivier en Zandmaas/Grensmaas3.
Uitgangspuntennotitie groot project ERTMS
De Kamer heeft op 17 mei 2019 een Programmabeslissing ERTMS ontvangen4. Op 6 november 2019 heeft de commissie voor Infrastructuur en Waterstaat een geactualiseerde
uitgangspuntennotitie voor het groot project ERTMS vastgesteld. De Staatssecretaris
heeft hierop op 21 november 2019 een reactie gestuurd5. De uitgangspuntennotitie en de reactie van de bewindspersoon zijn op 4 maart 2020
in een algemeen overleg besproken (Kamerstuk 29 984, nr. 892).
Commissie LNV
Beëindiging groot project Ecologische Hoofdstructuur (EHS)
De commissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft in de procedurevergadering
van 20 februari 2019 besloten advies te vragen aan de commissie Financiën over beëindiging
van de grootprojectstatus. De commissie Financiën heeft op 14 maart 2019 positief
geadviseerd. De commissie LNV heeft in de procedurevergadering van 27 maart 2019 besloten
een voorstel tot beëindiging van de grootprojectstatus Ecologische Hoofdstructuur
aan de Voorzitter van de Tweede Kamer te zenden6. De Kamer heeft daar op 9 april 2019 mee ingestemd7.
Commissie Defensie
Beëindiging groot project Pantservoertuigen
In de procedurevergadering van 8 februari 2018 heeft de commissie Defensie voorgesteld
de grootprojectstatus van het groot project Pantservoertuigen te beëindigen en besloten
af te zien van verdere voortgangsrapportages. De commissie heeft de bewindspersonen
van Defensie verzocht een eindevaluatie van het project op te stellen. De bewindspersonen
van Defensie hebben laten weten dat deze evaluatie na voltooiing van het project in
2019 zal worden uitgevoerd.8
Verwerving F-35
In de procedurevergadering van 8 februari 2018 heeft de commissie besloten de rapportagefrequentie
voor het groot project Verwerving F-35 te verlagen naar eenmaal per jaar. Ook heeft
de commissie besloten toe te werken naar een nieuwe uitgangspuntennotitie. Op 7 februari
2019 heeft de commissie een gewijzigde uitgangspuntennotitie vastgesteld. Op 29 maart
2019 heeft de Staatssecretaris van Defensie, mede namens de Staatssecretaris van Economische
Zaken en Klimaat, laten weten deze uitgangspuntennotitie te hanteren als basis voor
toekomstige voortgangsrapportages.9
Vervanging onderzeebootcapaciteit
Op 13 december 2019 heeft de Minister van Defensie een brief over de onderzoeksfase
van het project vervanging onderzeebootcapaciteit aan de Kamer gestuurd10. De vaste commissie voor Defensie heeft besloten om na behandeling van de brief voorstellen
voor een op te stellen uitgangspuntennotitie te bespreken.
BIJLAGE 1. GROTE PROJECTEN 2019
Ministerie
Groot project
Document
Kamerstuk
Peildatum
Verschenen op
Behandeld op
Behandelwijze
Kamerstuk
Rapporteur
DEF
Verwerving F-35
20e VGR incl. accountantsrapport
26 488, nr. 451
30-06-2019
17-09-2019
10-12-2019
04-02-2020
Feitelijke vragen
Algemeen overleg
26 488, nr. 455
27 830 en 26 488, nr. 302
Pantservoertuigen
Geen rapportages1
Onderzeeboten
Geen rapportages2
LNV
Ecologische Hoofdstructuur
Eindrapportage EHS
30 825, nr. 216
15-10-2018
12-02-2019
Algemeen overleg
33 576, nr. 144
I&W
HSL-Zuid
42e VGR
22 026, nr. 509
30-06-2019
10-10-2019
04-03-2020
Algemeen overleg
29 984, nr. 795
Accountantsrapport bij 42e VGR
22 026, nr. 510
24-10-2019
idem
Mainport Rotterdam (PMR)
Negende Integrale Rapportage
24 691, nr. 131
31-12-2018
15-1-2019
29-05-2019
Algemeen overleg
31 409, nr. 250
HWBP-2
14e VGR
32 698, nr. 41
30-06-2018
16-11-2018
14-01-2019
20-06-2019
Schriftelijk overleg
Algemeen overleg
32 698, nr. 42
27 625, nr. 475
15e VGR
32 698, nr. 43
31-12-2018
29-03-2019
14-06-2019
20-06-2019
Feitelijke vragen
Algemeen overleg
32 698, nr. 46
27 625, nr. 475
Accountantsrapport bij de 15e VGR
32 698, nr. 44
17-04-2019
idem
Feitenanalyse veranderende kostenramingen
32 698, nr. 47
11-11-2019
Wetgevingsoverleg
35 300 XII en 35 300 J, nr. 83
16e VGR
32 698, nr. 48
30-06-2019
01-10-2019
08-11-2019
11-11-2019
Feitelijke vragen
Wetgevingsoverleg
32 698, nr. 49
35 300 XII en 35 300 J, nr. 83
ERTMS
10e VGR incl. accountantsrapport
33 652, nr. 64
31-12-2018
26-04-2019
20-06-2019
Algemeen overleg
33 652, nr. 71
Remco Dijkstra, VVD
ERTMS
11ee VGR
33 652, nr. 74
30-06-2019
29-10-2019
04-03-2020
Algemeen overleg
Van Aalst, PVV
PHS
Basisrapportage Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS)
32 404, nr. 92
26-04-2019
25-09-2019
Algemeen overleg
29 984, nr. 869
Ziengs, VVD
1e VGR
32 404, nr. 93
30-06-2019
03-10-2019
11-12-2019
04-03-2020
Feitelijke vragen
Algemeen overleg
32 404, nr. 95
Ziengs, VVD
X Noot
1
De vaste commissie voor Defensie heeft in februari 2018 besloten af te zien van verdere
voortgangsrapportages.
X Noot
2
Dit project verkeert nog in de onderzoeksfase en de Kamer heeft nog geen uitgangspuntennotitie
vastgesteld. De Kamer wordt over dit project geïnformeerd conform het Defensie Materieel
Proces (DMP).
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
A. (Anne) Mulder, voorzitter van de vaste commissie voor Financiën -
Mede ondertekenaar
A.H.M. Weeber, griffier