Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
Tweede Kamer der Staten-Generaal
35 470 B Jaarverslag en slotwet Gemeentefonds 2019
Ontvangen 20 mei 2020
Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING
Vergaderjaar 2019–2020
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 afzonderlijk bij wet vastgesteld en ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2019 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het gemeentefonds.
Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.
Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Fvw)
Als gevolg van artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet (IFvw), hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,K.H.Ollongren
De Staatssecretaris van Financiën,J.A.Vijlbrief
B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN (SLOTVERSCHILLEN)
Artikel 1 Gemeentefonds
Uitgaven
In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2019 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € 87,5 mln. verlaagd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.
Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds 2019 (Bedragen x € 1.000)
Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2019
30.147.959
Stand uitgavenbedrag 1e suppletoire begroting 2019
31.159.692
Stand uitgavenbedrag 2e suppletoire begroting 2019
31.385.527
Voorgestelde mutaties bij slotwet 2019
1a) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Opdrachten
‒ 744
1b) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Bijdragen ZBO/RWT
‒ 46
2) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2019
‒ 34.508
3a) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2018
‒ 307
3b) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2019
‒ 1
4a) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2018
‒ 80
4b) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2019
‒ 51.859
Totaal mutaties bij slotwet
‒ 87.545
Stand uitgavenbedrag slotwet 2019
31.297.982
Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (OPD)
2.943
Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (BZR)
328
Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkeringen c.a.
25.116.658
Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen
4.499.368
Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen
1.678.685
De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 790.000 lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2019 werd geraamd. Het budget voor 2019 is daarmee niet volledig tot besteding gekomen. Deze uitgaven zullen in 2019 alsnog worden gedaan. Daarom zullen de uitgaven «Kosten financiële-verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.
2) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering
De uitbetalingen aan gemeenten in 2019 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2019. Het gaat hierbij om een verschil van € 34,5 mln. De reden voor het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor niet definitief is, de omvang van de betalingen aan de gemeenten kan afwijken van het budget dat in de begroting vermeld staat. Het uitgavenbudget voor de algemene uitkering zal bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.
3) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen
De uitbetalingen aan gemeenten in 2019 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2019. Het gaat hierbij om twee verschillen van € 307.000 en € 1.000. De post van € 1.000 heeft betrekking op uitkeringen uit 2019. Het uitgavenbudget voor de integratie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden. De post van € 307.000 heeft betrekking op oude uitkeringen uit voorgaande begrotingsjaren, die niet meer tot betaling zullen komen.
4) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen
De uitbetalingen aan gemeenten in 2019 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2019. Het gaat hierbij om twee verschillen van € 51,9 mln. en € 80.000. De post van € 51,9 mln. heeft betrekking op uitkeringen uit 2019. Een specificatie van dit bedrag is opgenomen in de bijlage bij deze slotwet. Het uitgavenbudget voor de decentralisatie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden. De post van € 80.000 heeft betrekking op oude uitkeringen uit voorgaande begrotingsjaren, die niet meer tot betaling zullen komen.
Verplichtingen
In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2019 is het verplichtingenbedrag met € 160.000 verhoogd.
Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds 2019 (Bedragen x € 1.000)
Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2019
30.147.959
Stand verplichtingenbedrag 1e suppletoire begroting 2019
30.850.004
Stand verplichtingenbedrag 2e suppletoire begroting 2019
31.075.839
Voorgestelde mutaties bij slotwet 2019
1a) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Opdrachten
206
1b) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Bijdragen ZBO/RWT
‒ 46
Totaal mutaties bij slotwet
160
Stand verplichtingenbedrag slotwet 2019
31.075.999
Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (OPD)
3.893
Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (BZR)
328
Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkeringen c.a.
25.117.918
Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen
4.499.369
Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen
1.454.491
De wijziging van het verplichtingenbedrag is als volgt te verklaren:
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 160.000 hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2019 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2019 diverse grote onderzoeken zijn aanbesteed in het kader van de herijking van het gemeentefonds.
Ontvangsten
Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begrotig 2019 worden de ontvangsten met € 87,5 mln. verlaagd
BIJLAGE SPECIFICATIE INTEGRATIE- EN DECENTRALISATIE-UITKERINGEN
Specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen gemeentefonds 2019 (Bedragen x € 1.000)
Budget na NJN
Slotwet
Budget totaal
Uitgegeven
Verschil
Integratie-uitkeringen
Voogdij 18+
680.360
680.360
680.360
0
Beschermd wonen
1.809.397
1.809.397
1.809.397
0
Participatie
1.999.849
1.999.849
1.999.848
‒ 1
Verhoging raadsledenvergoeding kleine gemeenten
9.763
9.763
9.763
0
Wijziging betalingsverloop 2018
307
‒ 307
0
0
0
SUBTOTAAl IU (excl. Sociaal domein)
4.499.676
‒ 307
4.499.369
4.499.368
‒ 1
Decentralisatie-uitkeringen
Aardgasvrije wijken
34.096
34.096
34.096
0
Actieprogramma Dak- en thuisloze jongeren
1.338
1.338
1.338
0
Asbeter
648
648
648
0
Baankansen
8.500
8.500
0
‒ 8.500
Basisregistratie Grootschalige Topografie
211
211
211
0
Basisregistratie Ondergrond
100
100
100
0
Beeldende kunst en vormgeving
13.500
13.500
13.500
0
Beter benutten
176
176
176
0
Bevolkingsdaling
11.245
11.245
11.245
0
Bibliotheekmiddelen
1.000
1.000
1.000
0
Bodemsanering
53.621
53.621
53.619
‒ 2
Bonus beschut werk
8.329
8.329
8.329
0
BRP centralisering inschrijving vergunninghouders
4.731
4.731
4.731
0
Buurtsportcoaches
73.300
73.300
73.300
0
Centrale Stem Opnemenig
1.005
1.005
1.005
0
City deal Eenvoudig Maatwerk
124
124
124
0
City Deal Voedsel
25
25
25
0
Correctie Waterschapswegen (Knelpunten verdeelproblematiek)
3.612
3.612
3.612
0
Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie
5.216
5.216
5.215
‒ 1
Dialoog Sinterklaasintocht
35
35
35
0
Eindhoven Internationale Knoop XL
80
80
80
0
Energieloketten
12.397
12.397
12.380
‒ 17
Europees Burgerinitiatief Stop Extremisme
12
12
12
0
Experimenten sociale benadering dementie
1.000
1.000
1.000
0
Faciliteiten besluit opvangcentra
7.759
7.759
7.758
‒ 1
Floriade Almere
2.500
2.500
2.500
0
Fort Oranje Zundert
1.500
1.500
1.500
0
Geluidsmaatregelen HSL Zuid
3.906
3.906
3.906
0
Geweld hoort nergens thuis
3.600
3.600
3.600
0
Gezond in de stad
22.374
22.374
22.338
‒ 36
Grensland conferentie Venlo
30
30
30
0
Groeiopgave Almere
8.082
8.082
8.082
0
GROS jongerenevenementen
50
50
50
0
Herstructurering wsw Oost-Groningen
4.884
4.884
4.884
0
Implementatie traject 5 sociaal domein
310
310
310
0
Impuls weerbaar bestuur
240
240
240
0
Jeugd
21.700
21.700
21.700
0
Jeugdhulp aan kinderen in een AZC
5.100
5.100
5.100
0
Kansen voor alle kinderen
85.000
85.000
85.000
0
Kerkenvisies
3.500
3.500
2.650
‒ 850
Koplopergemeenten Cliëntondersteuning
8.164
8.164
8.164
0
Landelijke voorziening vreemdelingen
19.100
19.100
19.100
0
Lerarentekort G4
4.000
4.000
4.000
0
LHBTI beleid regenboogsteden
1.273
1.273
1.273
0
Maatschappelijke begeleiding
32.607
32.607
32.606
‒ 1
Maatschappelijke opvang
385.057
385.057
385.057
0
MKBA Lelystad next level
15
15
15
0
Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit
738
738
738
0
Nijmijgen Green Capital of Europe
10
10
10
0
NL DIGIbeter Innovatiebudget
2.508
2.508
2.508
0
Oeververbinding Rotterdam pre verkenning
75
75
75
0
Peel en Maas vangnet = Vangnetregeling
10
‒ 10
0
0
0
Permanente registratie Den Haag
1.232
1.232
1.232
0
Perspectief op werk
35.000
35.000
9.026
‒ 25.974
Pilot integrale beveiligingsplannen
950
950
950
0
Pilot opvang en begeleiding asielzoekers
756
756
756
0
Pilot Roma en Sinti
239
239
239
0
Pilot Verdere integratie op de arbeidsmarkt
897
897
897
0
Pilots Flexibele opvang
1.200
1.200
1.200
0
Pilots logeerzorg
875
875
875
0
Pilots Verander opgave inburgering
4.395
4.395
4.395
0
Proeftuinen cultuurprofielen
1.441
1.441
1.440
‒ 1
Programmabureau Sociaal domein
300
300
975
675
Raadsondersteuning Groningen
500
500
500
0
Rechtspositiebesluit burgemeesters
24
24
23
‒ 1
Regionale Energie Strategieën
28.045
28.045
28.045
0
Regionale opgaven
81.443
81.443
81.443
0
Scholenprogramma Groningen
8.875
8.875
8.875
0
Slachtoffers mensenhandel = Vrouwenopvang
1.000
‒ 1.000
0
0
0
Slimme en Duurzame mobiliteit MRA
4.853
4.853
4.853
0
Slimme laadpleinen
248
248
248
0
Sociale en emotionele ondersteuning gezondheidsgevolgen aardbeving
4.600
4.600
4.600
0
Sportakkoorden
3.715
3.715
3.715
0
Transformatiefonds Sociaal Domein Jeugd
36.076
36.076
36.075
‒ 1
Transitievisie warmte
71.746
71.746
71.746
0
Twinning arbeidsbemiddeling
61
61
61
0
Vangnetregeling
26
10
36
35
‒ 1
Veilig Thuis = Vrouwenopvang
32.100
‒ 32.100
0
0
0
Veilige steden
331
331
331
0
Veiligheidshuizen
7.700
7.700
7.699
‒ 1
Verduurzaming basisscholen
350
350
350
0
Vergoeding hoofdstembureaus verkiezingen
82
82
0
‒ 82
Verhoging taalniveau statushouders
20.000
20.000
20.000
0
Verlenging impuls regionale Samenwerking GGZ
930
930
930
0
Versterking lokale aanpak jihadisme
6.538
6.538
6.538
0
Versterking lokale werkgelegenheid Groningen
1.900
1.900
1.900
0
Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede
14.225
14.225
14.225
0
Voorschoolse voorziening peuters
30.000
30.000
30.000
0
Vrouwenopvang
123.851
33.100
156.951
156.951
0
VTH-taken
46.700
46.700
46.700
0
Vuelta 2020
1.000
1.000
1.000
0
Waddenzee werelderfgoed coördinator
44
44
44
0
Wijkaanpak
14.349
14.349
14.349
0
Woondeals
2.098
2.098
2.098
0
Zelfstandige woonvoorziening jongeren
100
100
100
0
Zoetwatermaatregelen
5.203
5.203
5.203
0
Zorgverlichter
100
100
100
0
Wijziging betalingsverloop 2018
276.133
‒ 80
276.053
258.988
‒ 17.065
TOTAAL DU
1.730.624
‒ 80
1.730.544
1.678.685
‒ 51.859
TOTAAL IU en DU
6.230.300
‒ 387
6.229.913
6.178.053
‒ 51.860
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
K.H. Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties -
Mede ondertekenaar
J.A. Vijlbrief, staatssecretaris van Financiën
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.