Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
35 452 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (XIV) voor het jaar 2020 (Derde incidentele suppletoire begroting inzake noodpakket banen en economie en maatregelen inzake aanpak stikstof)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in: de departementale
begrotingsstaat van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
deze memorie van toelichting toegelicht.
Vanwege de coronamaatregelen is op 20 april 2020 de tweede incidentele suppletoire
begroting en op 29 april 2020 de eerste suppletoire begroting naar de Tweede Kamer
verzonden. De behandeling in de Staten-Generaal heeft nog niet plaatsgevonden. Om
deze reden is de in de begrotingsstaat opgenomen stand nog niet door de beide Kamers
bekrachtigd. Vanwege de snelle opeenvolging van begrotingswetsvoorstellen, om het
budgetrecht van de Staten Generaal te waarborgen, bevat de kolom vastgestelde begroting
zowel de vastgestelde stand bij ontwerpbegroting als de mutaties die bij de eerste
en tweede incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen.
De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten
B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN
Beleidsartikelen
Artikel 11 Een weerbaar, veerkrachtig en veilig agro-, voedsel- en visserijsysteem
Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen
x € 1.000)
Ontwerpbegroting 2020 (incl. NvW en ISB's)
Mutaties 1e suppletoire begroting
Mutaties 3e ISB
Stand na 1e sup en 3e ISB
Mutatie 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Verplichtingen
1.033.095
57.758
1.249.875
2.340.728
0
0
0
0
Waarvan garantieverplichtingen
149.627
0
180.000
329.627
0
0
0
0
Waarvan overige verplichtingen
883.468
57.758
1.069.875
2.011.101
0
0
0
0
Uitgaven
950.081
32.833
743.000
1.725.914
200.000
0
0
0
Waarvan juridisch verplicht
90%
96%
Subsidies
306.034
27.950
718.325
1.052.309
199.200
0
0
0
Sociaal economische positie boeren
5.439
8.161
13.600
0
0
0
0
Duurzame veehouderij
171.280
– 9.838
73.200
234.642
199.200
0
0
0
Glastuinbouw en weerbare planten en teeltsystemen
36.711
1.934
645.125
683.770
0
0
0
0
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie
81.835
26.243
108.078
0
0
0
0
Duurzame visserij
10.769
1.450
12.219
0
0
0
0
Garanties
42.432
0
18.000
60.432
0
0
0
0
Bijdrage borgstellingsreserve
28.627
0
28.627
0
0
0
0
Verliesdeclaraties borgstellingsfaciliteit
13.805
0
18.000
31.805
0
0
0
0
Opdrachten
112.449
– 23.607
88.842
0
0
0
0
Sociaal economische positie boeren
2.852
1.352
4.204
0
0
0
0
Duurzame veehouderij
17.877
6.079
23.956
0
0
0
0
Glastuinbouw en weerbare planten en teeltsystemen
20.915
– 5.499
15.416
0
0
0
0
Mestbeleid
23.108
– 11.204
11.904
0
0
0
0
Duurzame visserij
705
– 83
622
0
0
0
0
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie
34.790
– 11.835
22.955
0
0
0
0
Diergezondheid en dierenwelzijn
7.557
– 813
6.744
0
0
0
0
Voedselzekerheid en internationale agrarische samenwerking
4.645
– 1.604
3.041
0
0
0
0
Bijdrage aan agentschappen
370.790
24.087
6.675
401.552
800
0
0
0
Rijksrederij
9.529
– 757
8.772
0
0
0
0
Rijksdienst voor Volksgezondheid en Milieu
5.543
3.338
8.881
0
0
0
0
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
194.732
1.092
195.824
0
0
0
0
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland
160.986
20.414
6.675
188.075
800
0
0
0
Bijdrage aan zbo/rwt's
97.129
3.987
101.116
0
0
0
0
College toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden
1.225
1.157
2.382
0
0
0
0
Centrale Commissie Dierproeven
767
1.386
2.153
0
0
0
0
Wageningen Research
92.581
1.444
94.025
0
0
0
0
Zon/Mw dierproeven
370
0
370
0
0
0
0
Medebewind/voormalige productschappen
1.372
0
1.372
0
0
0
0
Raad voor de Plantenrassen
814
0
814
0
0
0
0
Bijdragen aan (internationale) organisaties
10.623
416
11.039
0
0
0
0
FAO en overige contributies
10.623
416
11.039
0
0
0
0
Storting begrotingsreserve
0
0
0
0
0
0
0
Storting begrotingsreserve landbouw
0
0
0
0
0
0
0
Storting begrotingsreserve visserij
0
0
0
0
0
0
0
Storting begrotingsreserve apurement
0
0
0
0
0
0
0
Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken
10.624
0
10.624
0
0
0
0
Diergezondheidsfonds
10.624
0
10.624
0
0
0
0
Ontvangsten
46.897
43.827
3.000
93.724
0
0
0
0
Sociaal economische positie boeren
245
0
245
0
0
0
0
Agroketens
0
6.000
6.000
0
0
0
0
Agrarische innovatie en overig
0
0
0
0
0
0
0
Mestbeleid
7.209
4.000
11.209
0
0
0
0
Duurzame visserij
9.993
0
9.993
0
0
0
0
Garanties
1.000
0
3.000
4.000
0
0
0
0
Weerbare planten en teeltsystemen
0
0
0
0
0
0
0
Diergezondheid en dierenwelzijn
6.100
2.000
8.100
0
0
0
0
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie
12.324
0
12.324
0
0
0
0
Voedselzekerheid en internationale agrarische samenwerking
5.926
0
5.926
0
0
0
0
Agentschappen
0
17.736
17.736
0
0
0
0
Onttrekkingen begrotingsreserves
4.100
11.791
15.891
0
0
0
0
ZBO's / RWT's
0
2.300
2.300
0
0
0
0
Toelichting verplichtingen
De verhoging van de verplichtingen met € 1,2 mrd. wordt met name veroorzaakt door
een verplichtingenophoging van € 990 mln inzake de steunmaatregelen van het kabinet
voor de tuinbouwsector en de aardappelsector. Dit verplichtingenbedrag is hoger dan
het kasbedrag van € 650 mln. Hier wordt voor gekozen om niet vast te lopen in de uitvoering
van de voorschotbetalingen. Alle gerechtigde aanmeldingen worden uiteindelijk onder
het kasplafond van € 650 mln. gebracht. Daarnaast wordt het verplichtingenbudget opgehoogd
met € 180 mln. doordat het huidige garantieplafond ten behoeve van het BL-C overbruggingskrediet
op basis van inschattingen door RVO.nl ontoereikend is.
Toelichting uitgaven
Subsidies
Glastuinbouw en weerbare planten en teeltsystemen
Het kabinet heeft in zijn brief van 15 april jl. (Kamerstuk 35 420, nr. 24) geconstateerd dat – vanwege urgente en sectorspecifieke problematiek in delen van
de land- en tuinbouw – er aanvullende maatregelen nodig zijn om ondernemers in deze
sectoren te ondersteunen. Het gaat hierbij specifiek om een combinatie van situaties
waarin de productie doorgaat terwijl er nauwelijks omzet wordt gemaakt, situaties
waarin producten slecht of niet houdbaar zijn vanwege bederfelijkheid en waarvoor
geen of beperkte alternatieve toepassingsmogelijkheden zijn. Daarnaast om situaties
waarin bedrijven een grote seizoenspiek hebben in productie, personele bezetting en
omzet in de periode maart, april en mei. Het subsidiebudget wordt daarom met € 595,5 mln.
verhoogd ten behoeve van een compensatieregeling om ondernemers in deze sectoren te
ondersteunen. Uitgangspunt is dat de eerste 30% van de omzetderving onder ondernemingsrisico
wordt geschaard en dat de Staat de resterende 70% voor een aanzienlijk deel compenseert.
De uitvoering van de regeling zal bij RVO worden belegd.
Ook bij de telers van fritesaardappelen gaat de productie door terwijl er nauwelijks
omzet wordt gedraaid. Zoals aangekondigd in de brief van 15 april jl. (Kamerstuk 35 420, nr. 24) komt het kabinet ook voor hen met een compensatieregeling. Hiervoor wordt € 49,6 mln.
gereserveerd om de ondernemers in deze sector te ondersteunen. Telers krijgen een
compensatie voor de hoeveelheid fritesaardappelen die zij nog in opslag hebben liggen.
Ook deze regeling wordt uitgevoerd door RVO.
Per saldo wordt het subsidiebudget voor bovenstaande doeleinden verhoogd met € 645,1 mln.
Met de resterende € 4,9 mln. wordt het budget Bijdrage aan RVO verhoogd voor de uitvoeringskosten
de hiermee gemoeid zijn (zie onder Bijdragen aan agentschappen).
Duurzame veehouderij
De subsidieregeling sanering varkenshouderijen is gericht op een vermindering van
geur, maar zorgt ook voor een reductie van stikstof en draagt bij aan de klimaatopgave.
In de brief van 7 februari 2020 (Kamerstuk 35 334 nr. 44) heeft het kabinet toegezegd aanvragen die zijn ontvangen in het kader van de Subsidieregeling
sanering varkenshouderijen (Srv) te zullen honoreren, mits deze aan de gestelde vereisten
voldoen. Om alle aanvragen die aan de voorwaarden voldoen te kunnen honoreren, wordt
het subsidiebudget in 2020 verhoogd met € 73,2 mln en in 2021 met € 199,2 mln. Deze
verhoging maakt onderdeel uit van het bij Voorjaarsnota gereserveerde pakket voor
de structurele aanpak stikstof die gericht is op het verder beperken van de stikstofneerslag
en het herstellen van de natuur. Deze middelen worden voor dit doel vanaf de aanvullende
post overgeheveld naar de LNV begroting.
Garanties
Verliesdeclaraties
Het garantiebudget wordt verhoogd met € 18 mln. als gevolg van hogere verliesdeclaraties.
Dit budget is m.n. benodigd als gevolg van een verhoging van het garantieplafond met
€ 180 mln. Hierdoor wordt over meer kredieten een garantstelling verleend waardoor
er meer budget benodigd is om ingediende verliesdeclaraties als gevolg van faillissement
te kunnen dekken.
Bijdragen aan agentschappen
Bijdrage aan RVO
RVO voert de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv) uit. Door de ophoging
van het subsidiebudget om daarmee alle aanvragen te kunnen honoreren die aan de voorwaarden
voldoen, nemen de uitvoeringslasten van RVO toe. Daarom wordt het budget met € 1,8 mln.
in 2020 en € 0,8 mln. in 2021 verhoogd. Deze verhoging maakt onderdeel uit van het
bij Voorjaarsnota gereserveerde pakket voor de structurele aanpak stikstof die gericht
is op het verder beperken van de stikstofneerslag en het herstellen van de natuur.
Deze middelen worden voor dit doel vanaf de aanvullende post overgeheveld naar de
LNV begroting. Daarnaast wordt de bijdrage aan RVO met € 4,9 mln. verhoogd voor de
uitvoering van de compensatieregelingen ten behoeve van de sierteelt, onderdelen van
de voedingstuinbouw en telers van fritesaardappelen.
Ontvangsten
Door de verhoging van het garantieplafond met € 180 mln. worden over meer kredieten
een garantstelling verleend. Dit leidt tot € 3 mln. aan hogere provisie-inkomsten.
Artikel 12 Natuur en biodiversiteit
Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen
x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2020 (incl. NvW en ISB's)
Mutaties 1e suppletoire begroting
Mutaties 3e ISB
Stand na 1e sup en 3e ISB
Mutatie 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Verplichtingen
118.749
66.476
9.912
195.137
12.030
7.000
6.800
6.800
Waarvan garantieverplichtingen
0
0
0
0
0
0
0
0
Waarvan overige verplichtingen
118.749
66.476
9.912
195.137
12.030
7.000
6.800
6.800
Uitgaven
132.901
59.053
9.912
201.866
12.030
7.000
6.800
6.800
Waarvan juridisch verplicht
84%
95%
Subsidies
2.566
0
2.566
0
0
0
0
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit
1.061
0
1.061
0
0
0
0
Natuur en Biodiversiteit op land
702
0
702
0
0
0
0
Beheer Kroondomeinen
803
0
803
0
0
0
0
Leningen
26.345
0
26.345
0
0
0
0
Leningen rente en aflossing
26.345
0
26.345
0
0
0
0
Garanties
0
0
0
0
0
0
0
Garanties natuur
0
0
0
0
0
0
0
Opdrachten
45.678
58.658
9.912
114.248
12.030
7.000
6.800
6.800
Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren
11.265
– 456
10.809
0
0
0
0
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit
8.510
– 3.579
9.912
14.843
12.030
7.000
6.800
6.800
Overige stelsel activiteiten
4.095
– 715
3.380
0
0
0
0
Internationale Samenwerking
3.415
– 81
3.334
0
0
0
0
Natuur en Biodiversiteit op land
11.253
39.500
50.753
0
0
0
0
Caribisch Nederland
623
0
623
0
0
0
0
Klimaatimpuls natuur en biodiversiteit
6.000
23.576
29.576
0
0
0
0
Regio deals
517
413
930
0
0
0
0
Bijdrage aan agentschappen
29.397
– 150
29.247
0
0
0
0
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
9.818
0
9.818
0
0
0
0
Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland
19.579
– 150
19.429
0
0
0
0
Bijdrage aan zbo/rwt's
27.276
250
27.526
0
0
0
0
Staatsbosbeheer
27.276
250
27.526
0
0
0
0
Bijdrage aan medeoverheden
0
0
0
0
0
0
0
Caribisch Nederland
0
0
0
0
0
0
0
Bijdragen aan (internationale) organisaties
1.639
295
1.934
0
0
0
0
Internationale Samenwerking
1.639
295
1.934
0
0
0
0
Storting begrotingsreserve
0
0
0
0
0
0
0
Begrotingsreserves
0
0
0
0
0
0
0
Ontvangsten
39.656
0
39.656
0
0
0
0
Landinrichtingsrente
31.418
0
31.418
0
0
0
0
Verkoop gronden
3.933
0
3.933
0
0
0
0
Overige
4.305
0
4.305
0
0
0
0
Toelichting
Opdrachten
Vermaatschappelijking natuur en biodiversiteit
Het budget wordt verhoogd met € 9,9 mln. Deze verhoging maakt onderdeel uit van het
bij Voorjaarsnota gereserveerde pakket voor de structurele aanpak stikstof. Deze middelen,
specifiek voor de programmauitgaven van het DG Stikstof, worden voor dit doel vanaf
de aanvullende post overgeheveld naar de LNV begroting. Het budget wordt ingezet voor
een bijdrage aan RIVM en andere kennisinstellingen (€ 5,9 mln.) voor onderzoek ten
behoeve van de verbetering van de modellering van ammoniakemissies en stikstofdepositie,
voor advies en voor de ontwikkeling van het rekeninstrument AERIUS. Ook worden middelen
ingezet voor een bijdrage aan PBL (€ 1,5 mln.) voor advies en monitoring. Verder zijn
de middelen bestemd voor de gebiedsgerichte aanpak (€ 1,5 mln.), voor het adviescollege
stikstof en het informatiepunt stikstof (€ 0,6 mln.) en voor de doorlichting van Natura-2000
gebieden (€ 0,3 mln.). Bij Ontwerpbegroting 2021 of Voorjaarsnota 2021 zullen de middelen
naar de bestemmingen op de begroting van LNV overgeboekt worden.
3. Niet-Beleidsartikelen
Artikel 50 Apparaat
Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen
x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. NvW en ISB's)
Mutaties 1e suppletoire begroting
Mutaties 3e ISB
Stand na 1e sup en 3e ISB
Mutatie 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Verplichtingen
126.761
15.350
7.788
149.899
7.670
0
0
0
Uitgaven
126.761
15.350
7.788
149.899
7.670
0
0
0
Personele uitgaven
90.907
– 2.291
7.788
96.404
7.670
0
0
0
waarvan eigen personeel
82.785
– 1.156
4.679
86.308
6.031
0
0
0
waarvan inhuur externen
2.881
512
1.820
5.213
350
0
0
0
waarvan overige personele uitgaven
5.241
– 1.647
1.289
4.883
1.289
0
0
0
Materiële uitgaven
35.854
17.641
0
53.495
0
0
0
0
waarvan ICT
3.126
0
0
3.126
0
0
0
0
waarvan bijdrage aan SSO's
10.418
0
0
10.418
0
0
0
0
waarvan bijdrage aan SSO /DICTU
12.168
5.974
0
18.142
0
0
0
0
waarvan overige materiële uitgaven
10.142
11.667
0
21.809
0
0
0
0
Ontvangsten
2.786
0
0
2.786
0
0
0
0
Toelichting
Personele uitgaven
De personele uitgaven nemen met € 7,8 mln. toe. Deze verhoging maakt onderdeel uit
van het bij Voorjaarsnota gereserveerde pakket voor de structurele aanpak stikstof.
Deze middelen, specifiek voor de apparaatsuitgaven van DG Stikstof bij het Ministerie
van LNV, worden voor dit doel vanaf de aanvullende post overgeheveld naar de LNV begroting.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
C.J. Schouten, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.