Verslag houdende een lijst van vragen en antwoorden : Verslag houdende een lijst van vragen en antwoorden
35 413 Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2020 (Incidentele suppletoire begroting inzake Noodpakket banen en economie)
Nr. 3 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN
Vastgesteld 11 september 2020
De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat, belast met het voorbereidend
onderzoek van dit voorstel van wet, heeft de eer verslag uit te brengen in de vorm
van een lijst van vragen met de daarop gegeven antwoorden.
De vragen zijn op 23 maart 2020 voorgelegd aan de Minister van Economische Zaken en
Klimaat. Bij brief van 24 maart 2020 zijn ze door de Minister van Economische Zaken
en Klimaat beantwoord.
Met de vaststelling van het verslag acht de commissie de openbare behandeling van
het wetsvoorstel voldoende voorbereid.
De voorzitter van de commissie, Diks
De griffier van de commissie, Nava
1
Kan worden toegelicht waarom het noodloket niet toegankelijk is voor mensen met een
onderneming aan huis?
Antwoord
Deze eis vloeit voort uit het feit dat bij een onderneming aan huis in mindere mate
sprake is van extra vaste, verplichte lasten die gepaard gaan met bijvoorbeeld de
huur van een bedrijfspand. Mensen met een onderneming aan huis kunnen wel gebruik
maken van andere maatregelen, waaronder maatregelen die zien op loonkosten of inkomensondersteuning.
2
Hoe moet bij de faciliteit Garantie Ondernemersfinanciering (GO) het woord plafonds
worden verstaan, wanneer tegelijk het commitment van de regering een openeinderegeling
suggereert?
Antwoord
Het plafond voor de GO is het bedrag waarvoor garanties binnen de regeling wordt opengesteld.
Wij volgen de aanspraak op de regeling nauwgezet. Wanneer het plafond van de regeling
wordt bereikt zal worden bezien of een verhoging van het plafond bijdraagt aan het
bestrijden van de problematiek.
3
Kan een nadere toelichting worden gegeven op de raming van dertig miljoen euro voor
uitvoeringskosten van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO)?
Antwoord
Bij het opstellen van de incidentele suppletoire begroting is een eerste inschatting
gemaakt van de uitvoeringskosten van het noodloket, de Borgstelling MKB (BMKB) en
de Garantie Ondernemingsfinanciering (GO). Aangezien er nu nog wordt gewerkt aan de
uitwerking van het noodloket en het aantal verliesdeclaraties op de BMKB en GO moeilijk
te voorspellen is, kan het werkelijk benodigde budget anders zijn.
4
Zijn alle genoemde voorzieningen ook beschikbaar op Bonaire, Sint Eustatius en Saba
en zijn die meegenomen in de raming?
Antwoord
Voor Caribisch Nederland komt een apart maatregelenpakket, grotendeels gebaseerd op
het Europees Nederlandse pakket. Over de details wordt uw Kamer binnenkort per brief
geïnformeerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
5
Wat is er inmiddels te melden over het overleg met Aruba, Sint-Maarten en Curaçao
en de mogelijkheden hen te ondersteunen op basis van Artikel 36 van het Statuut van
het Koninkrijk?
Antwoord
In de zeer uitzonderlijke omstandigheden van dit moment, wordt gekeken of we op basis
van de mogelijkheden die het Statuut voor het Koninkrijk en andere wet- en regelgeving
bieden de landen in staat kunnen stellen de crisis zo goed mogelijk het hoofd te bieden.
De contacten met de landen zijn intensief, zodat de landen elkaar waar nodig kunnen
bijstaan.
6
Klopt het dat de verruiming van de GO-regeling ervoor zorgt dat wanneer tien bedrijven
maximaal gebruik maken van de regeling de GO is uitgeput?
Antwoord
Van de mogelijkheid om grote financieringen onder de GO-garantie te brengen is in
het verleden slechts zelden gebruik gemaakt. Op voorhand is niet te zeggen of de huidige
uitzonderlijke situatie tot een hiervan sterk afwijkend gebruik zal leiden. Het kabinet
volgt de aanspraak op de regeling nauwgezet. Wanneer het plafond van de regeling wordt
bereikt zal worden bezien of een verhoging van het plafond bijdraagt aan het bestrijden
van de problematiek.
7
Is er een mogelijkheid om, wanneer er krapte ontstaat, een prioritering in te voeren
bij de GO?
Antwoord
Met het oog op een snelle afhandeling worden voorstellen van de banken om financieringen
onder de GO te brengen, behandeld op volgorde van binnenkomst. Het is vanuit het beginsel
van rechtsgelijkheid niet mogelijk lopende het jaar de spelregels te wijzigen. Wij
volgen de aanspraak op de regeling nauwgezet. Wanneer het plafond van de regeling
wordt bereikt zal worden bezien of een verhoging van het plafond bijdraagt aan het
bestrijden van de problematiek.
8
Met hoeveel zal de belastingopbrengst ruwweg dalen bij de voorgenomen wijzigingen
met betrekking tot de Opslag Duurzame Energie (ODE) en de energiebelasting?
Antwoord
Het is niet de verwachting dat de voorgenomen wijzigingen met betrekking tot de Opslag
Duurzame Energie (ODE) en de energiebelasting leiden tot een daling van de belastingopbrengsten.
Onderzocht wordt of uitstel van betaling van de ODE en energiebelasting tot meer liquiditeit
bij de betreffende bedrijven kan leiden. De betreffende betalingen zullen daardoor
op een later moment in de tijd alsnog plaatsvinden.
9
In hoeverre worden bij het toekennen van subsidies voor tegemoetkoming voor gevolgen
van de maatregelen tegen corona eisen gesteld, zoals het behoud van werkgelegenheid
en het doorbetalen van salarissen aan werknemers met een tijdelijk of flexibel contract?
Antwoord
Deze maatregelen worden op dit moment uitgewerkt en worden binnen afzienbare tijd
opengesteld. Uw Kamer wordt te zijner tijd geïnformeerd over de eisen.
10
Waarom is gekozen voor uitsluiting van de subsidieregeling van ondernemingen zonder
fysieke inrichting buiten het eigen huis en wordt deze groep nog op een andere manier
tegemoet gekomen?
Antwoord
Deze eis vloeit voort uit het feit dat bij een onderneming aan huis in mindere mate
sprake is van extra vaste, verplichte lasten die gepaard gaan met bijvoorbeeld de
huur van een bedrijfspand. Mensen met een onderneming aan huis kunnen wel gebruik
maken van andere maatregelen, waaronder maatregelen die zien op loonkosten of inkomensondersteuning.
11
In hoeverre wordt er op dit moment al meer dan in normale tijden een beroep gedaan
op de garantieregelingen Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) en GO?
Antwoord
Op dit moment is nog geen sprake van een verhoogd beroep op de regelingen. De verruimde
BMKB-regeling staat sinds 16 maart jl. open; de verruiming van de GO zal op korte
termijn in werking treden. Doordat beide regelingen via banken lopen zal met een lichte
vertraging duidelijk worden hoe groot het beroep is dat wordt gedaan op deze regelingen.
12
Welke berekening zit er achter de inschatting van 98 miljoen euro aan kosten voor
verliesdeclaraties? In hoeverre is dit een inschatting op de korte termijn en zijn
er op de langere termijn nog meer kosten te verwachten, bijvoorbeeld door faillissementen?
Antwoord
De berekening van de verliesdeclaraties is gebaseerd op de in de brieven van respectievelijk
12 maart en 17 maart jl. aangekondigde verruimingen van de Borgstelling MKB (verwachte
uitgaven: 23 miljoen euro) en de Garantie Ondernemingsfinanciering (verwachte uitgaven:
75 miljoen euro). Hierbij is onder meer gebruik gemaakt van historische cijfers van
de afgelopen 10 jaar waaronder de ervaringen uit de kredietcrisis. De precieze benutting
van de regelingen en de omvang van de verliesdeclaraties is echter moeilijk te voorspellen.
Bij de huidige inschatting is uitgegaan van een benutting van de BMKB van 200 miljoen euro
en van de GO-regeling van 1,5 miljard euro. Een hogere benutting kan ook hogere kosten
voor de rijksoverheid met zich meebrengen. Daarnaast zal rekening gehouden moeten
worden met verliesdeclaraties als gevolg van faillissementen in het kader van de reeds
opgebouwde portefeuille van beide regelingen. Dit betreffen dan aanvullende kosten
boven op de berekende 98 miljoen euro voor de verruimingen. Op dit moment valt nog
niet aan te geven om hoeveel extra kosten dit zal gaan en wanneer die precies zullen
optreden.
13
Is de verwachting dat de 30 miljoen euro extra middelen voldoende zullen zijn om het
noodloket door RVO efficiënt te laten uitvoeren? Voorziet u problemen met het snel
vinden van capabel personeel om het noodloket te kunnen bemensen? Hoe wordt voorkomen
dat er, zoals in het verleden bij andere RVO-taken wel was te zien, achterstanden
in behandeling ontstaan op zaken waarbij spoed waarschijnlijk van groot belang is?
Antwoord
Ik verwacht dat 30 miljoen euro voldoende zal zijn om het noodloket en de verruimingen
BMKB en GO efficiënt door RVO.nl te laten uitvoeren, zoals in de brieven van 12 en
17 maart jl. aangegeven. De aanvragen zullen waar mogelijk voor een groot deel geautomatiseerd
worden behandeld. Ik voorzie vooralsnog geen problemen met het vinden van personeel
voor bemensing van het noodloket. Er is reeds een call center opgezet en bij de uitvoering
van de regeling wordt een beroep gedaan op medewerkers die ruime ervaring hebben met
vergelijkbare regelingen.
14
Klopt het dat banken en andere kredietverstrekkers alleen maar ondernemers en zelfstandigen
willen ondersteunen met een jaaromzet van 50.000 euro of meer? Zo ja, waartoe moeten
mensen zich wenden die een lagere jaaromzet hebben?
Antwoord
Het kabinet kan dit beeld niet bevestigen. Wel is kredietverlening aan kleine ondernemers
minder makkelijk, zoals blijkt uit onze periodieke monitoring. Daarom kent de BMKB
voor kleine kredieten al lang een ruimere faciliteit. Ook ondersteunt de overheid
Qredits, die kredieten verstrekt tot een maximum van 250 duizend euro aan kleine in
de kern gezonde startende en kleine ondernemers, die niet op andere wijze in hun kredietbehoefte
kunnen voorzien. Qredits biedt ook coaching-faciliteiten. Als coronamaatregel biedt
Qredits ondernemers uitstel tot aflossing met een renteverlaging aan gedurende zes
maanden (van 8,75% naar 2%).
15
Op welke wijze wordt gewaarborgd dat het beschikbare geld daar terechtkomt waar het
het hardste nodig is en wordt voorkomen dat er geen misbruik wordt gemaakt van de
beschikbare middelen?
Antwoord
Het noodloket is een noodvoorziening als tegemoetkoming voor de eerste nood bij ondernemers
die direct zijn getroffen door overheidsmaatregelen ter bestrijding van de coronacrisis.
Dat was ook het uitgangspunt van de Kamerbrief. In de uitwerking zal er ook worden
ingegaan op het voorkomen van misbruik.
16
Op welke wijze wordt de effectiviteit van de maatregelen gemonitord?
Antwoord
De effectiviteit van de verruimingen van de BMKB en GO zal in de reguliere evaluatiecyclus
worden gemonitord. Deze regelingen maken hier namelijk reeds onderdeel van uit. Bovendien
worden de benuttingscijfers van deze regelingen ieder kwartaal gepubliceerd op bedrijvenbeleidinbeeld.nl. Het noodloket wordt op dit moment vormgegeven. Hierbij is naast snelheid
en uitvoerbaarheid uiteraard ook aandacht voor de monitoring van de effectiviteit
van de maatregel. Uw Kamer zal hierover nader worden geïnformeerd.
17
Is er uitbreiding mogelijk van het begrote bedrag, indien dit niet genoeg blijkt?
Antwoord
Het kabinet heeft vertrouwen in het maatregelenpakket dat vorige week gepresenteerd
is. Dit laat onverlet dat de ontwikkelingen elkaar snel opvolgen. Het is hierdoor
niet mogelijk om nu een robuuste economische inschatting te maken van de effecten
op de korte termijn. Op donderdag 26 maart a.s. publiceert het CPB verschillende scenario’s
voor de gevolgen van de coronacrisis op de Nederlandse economie en overheidsfinanciën.
Als de situatie meer en/of andere maatregelen vereist, zal uw Kamer hier vanzelfsprekend
direct van op de hoogte worden gesteld. Dit geldt ook voor de situatie dat het beroep
op de nu afgekondigde faciliteiten substantieel afwijkt van de huidige inschattingen.
18
Kan de duur van de diverse regelingen verlengd worden, indien dit nodig blijkt?
Antwoord
Om goed in te kunnen spelen op ontwikkelingen geldt dit noodpakket voor de komende
drie maanden. Het kabinet volgt de ontwikkelingen nauwlettend en is daarbij voortdurend
in gesprek met werkgevers- en werknemersorganisaties, bedrijven en financiers om de
noodzakelijke aanpassingen te kunnen doen als de situatie daarom vraagt. Afhankelijk
van de ontwikkelingen, zal het kabinet noodzakelijke en passende vervolgmaatregelen
treffen indien de situatie daartoe noopt.
19
Welke andere economische maatregelen zijn er overwogen? Op basis waarvan is er keuze
gemaakt voor deze maatregelen?
Antwoord
De uitbraak van het coronavirus en de maatregelen die het kabinet tegen de verdere
verspreiding ervan neemt, hebben een grote impact op zowel de vraag- als de aanbodzijde
van de economie. Het kabinet heeft daarom met het noodpakket banen en economie gekozen
voor een massief en breed pakket, dat het doel heeft banen te behouden en de economische
gevolgen te beperken. Hierbij worden met aangekondigde maatregelen zowel vraag- als
aanbodzijde ondersteund. Maatregelen zien dan ook op zowel loonkosten en het inkomen
van zzp‘ers als het bieden van een noodloket en liquiditeitssteun voor bedrijven.
Het kabinet volgt de ontwikkelingen nauwlettend en is daarbij voortdurend in gesprek
met werkgevers- en werknemersorganisaties, bedrijven en financiers om de noodzakelijke
aanpassingen te kunnen doen als de situatie daarom vraagt. Afhankelijk van de ontwikkelingen,
zal het kabinet noodzakelijke en passende vervolgmaatregelen treffen indien de situatie
daartoe noopt.
20
Heeft u al inzicht of uitstel van de ODE voor bedrijven in de 2e, 3e en 4e belastingschijf
leidt tot meer liquiditeit voor onder andere de sierteelt?
Antwoord
Nee. Het kabinet onderzoekt momenteel samen met de energieleveranciers op welke wijze
uitstel in de praktijk kan bijdragen aan meer liquiditeit voor bedrijven. Ik verwacht
uw Kamer hier op korte termijn nader over te kunnen informeren.
21
Hoe wordt uitstel van de ODE vormgegeven en heeft dit uitstel consequenties voor het
behalen van de duurzame energiedoelen?
Antwoord
De uitwerking van deze maatregelen wordt op dit moment nog onderzocht. Uitstel ten
aanzien van de ODE heeft geen consequenties voor het behalen van de hernieuwbare energiedoelen.
De uitgaven aan de SDE+ blijven ongemoeid.
22
Kunnen maatregelen met een looptijd van drie maanden als de nood aan de man komt worden
verlengd?
Antwoord
Om goed in te kunnen spelen op ontwikkelingen geldt dit noodpakket voor de komende
drie maanden. Het kabinet volgt de ontwikkelingen nauwlettend en is daarbij voortdurend
in gesprek met werkgevers- en werknemersorganisaties, bedrijven en financiers om de
noodzakelijke aanpassingen te kunnen doen als de situatie daarom vraagt. Afhankelijk
van de ontwikkelingen, zal het kabinet noodzakelijke en passende vervolgmaatregelen
treffen indien de situatie daartoe noopt.
23
Worden er maatregelen achter de hand gehouden die prijzen van cruciale producten wat
in de hand kunnen houden, in het geval toch enkele producenten proberen misbruik te
maken van deze zeer uitzonderlijke omstandigheden?
Antwoord
Het kabinet roept alle producenten en verkopers van producten, zij het cruciaal of
niet, op om redelijkheid te betrachten en geen misbruik te maken van deze uitzonderlijke
tijden. Ook is in bepaalde gevallen misbruik verboden op grond van het mededingingsrecht
in geval van misbruik van economische machtspositie. Er bestaat de mogelijkheid om
prijzen te reguleren via de prijswetgeving, maar dat is een maatregel die alleen in
een uiterste geval ingezet wordt wanneer alle andere maatregelen niet werken.
24
Biedt u ook een oplossing voor bedrijven die niet door banken worden gefinancierd
(zoals jonge bedrijven in de energietransitie die geen toegang hebben tot bankfinanciering)?
Antwoord
Het kabinet houdt de situatie in de gaten, en is in overleg met diverse organisaties
om maatregelen te kunnen nemen indien dat nodig blijkt.
25
Wanneer is naar verwachting de uitwerking van de voorwaarden voor het noodloket bekend?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
26
Welke acties onderneemt u om het Nederlandse midden- en kleinbedrijf (mkb) ook toegang
te verlenen tot het aangekondigde steunprogramma van de Europese Commissie en de Europese
Investeringsbank (EIB)?
Antwoord
Er zijn door de Europese Commissie en de andere Europese Instellingen zoals de Europese
Investeringsbank diverse steunprogramma’s aangekondigd. Veel van deze ondersteuning
loopt via bestaande kanalen (dit zijn financiële intermediairs zoals banken) zodat
het snel bij de ondernemingen en het mkb terechtkomt. In Nederland zijn dat onder
andere de drie grootbanken (Rabobank, ABN-AMRO, ING) en de Volksbank. Voor de andere
financieringsprogramma’s die de EIB en EIF nu in de markt zetten die niet via de grootbanken
lopen is Invest-NL nauw aangesloten om de mogelijkheden hiervan te benutten.
In het steunprogramma van de Europese Commissie zit ook het Corona Response Investment
Initiative, een initiatief waarmee bestaand geld binnen de Europese Structuur- en
Investeringsfondsen mogelijk herbestemd kan worden richting (onder meer) maatregelen
voor de zorg en bedrijven die door corona zijn geraakt. Omdat dit geld voor regionaal
beleid is, bekijk ik met decentrale overheden en de Europese Commissie om hoeveel
het voor Nederland potentieel gaat en hoe ook het mkb hiervan kan profiteren. De verwachting
is echter, dat er weinig financiële ruimte zal zijn binnen de bestaande programma’s,
aangezien een groot deel van de middelen die bestemd waren voor Nederland reeds besteed
of gecommitteerd is. Dit komt omdat dit het laatste jaar is van de huidige begroting
van de EU (2014–2020). Mede hierdoor is ook de bredere budgettaire ruimte voor de
Commissie om met steunprogramma’s te komen beperkt. Wel heeft de Commissie ervoor
gezorgd dat ook het EU Globaliseringsfonds aangesproken kan worden voor ontslagen
medewerkers en zzp’ers in moeilijkheden als gevolg van Corona. Hiervoor is in 2020
179 miljoen euro beschikbaar. Het bedrag is beperkt, maar het kabinet houdt in de
gaten wat de mogelijkheden zijn om hier gebruik van te maken.
Andere belangrijke aanpassingen vanuit de EU zijn de mededeling om de bestaande flexibiliteit
binnen het Stabiliteits- en Groeipact volledig toe te passen en de vaststelling van
een aanvullend staatssteunkader onder Artikel 107(3)(b) VWEU voor liquiditeitssteun.
Deze maatregelen scheppen meer ruimte voor lidstaten om expansief begrotingsbeleid
te voeren en om door middel van staatssteun voor voldoende liquiditeit bij bedrijven
te zorgen. Het aanvullende staatsteunkader geldt tot december 2020. Het kabinet is
nu bijvoorbeeld in gesprek met de Europese Commissie om te controleren of de wijziging
van de GO-regeling binnen de regels valt. Als de Commissie dit goedkeurt dan zal de
regeling o.a. het mkb helpen door middel van bankgaranties op leningen.
27
Kunt u motiveren hoe u tot het bedrag van de eenmalige uitkering van 4.000 euro bent
gekomen (waarom niet hoger/lager), waarom er gekozen is voor de genoemde termijn van
drie maanden en hoe u tot het totaalbedrag (welke sectoren/bedrijven) bent gekomen?
Antwoord
De eenmalige uitkering van 4.000 euro is bedoeld om tegemoet te komen aan de hoogste
nood bij ondernemers die direct zijn getroffen door overheidsmaatregelen ter bestrijding
van het coronavirus en die hun omzet daardoor geheel of grotendeels zien verdwijnen.
De inschatting is dat met 4.000 euro tegemoet kan worden gekomen aan de hoogste nood
voor wat betreft vaste lasten van (veelal kleinere) ondernemers, bovenop de meer generieke
maatregelen ten aanzien van loonkosten en liquiditeit. De precieze voorwaarden voor
het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn met de Kamer gedeeld.
28
Zijn er nog belastingplichten die rusten op de uitkering van 4.000 euro?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
29
Hoe wordt achteraf gecontroleerd of de financiële ondersteuning bij de noodlijdende
bedrijven en ondernemers terecht is uitgekeerd?
Antwoord
Over de controle achteraf worden de verschillende opties momenteel afgewogen.
30
Waarom is voor het eenmalige forfaitair bedrag van 4.000 euro voor de periode van
drie maanden gekozen? Kunt u dit onderbouwen?
Antwoord
De eenmalige uitkering van 4.000 euro is bedoeld om tegemoet te komen aan de hoogste
nood bij ondernemers die direct zijn getroffen door overheidsmaatregelen ter bestrijding
van de coronacrisis en die hun omzet daardoor geheel of grotendeels zien verdwijnen.
De inschatting is dat met 4.000 euro tegemoet kan worden gekomen aan de hoogste nood
voor wat betreft vaste lasten van (veelal kleinere) ondernemers, bovenop de meer generieke
maatregelen ten aanzien van loonkosten en liquiditeit. De precieze voorwaarden voor
het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn met de Kamer gedeeld.
31
Wanneer zullen de voorwaarden voor het eenmalige forfaitair bedrag van 4.000 euro
bekend worden gemaakt? Per wanneer kan hierop aanspraak worden gemaakt?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
32
Klopt het dat het kabinet met het beschikbare budget circa 119.000 ondernemingen van
een eenmalige uitkering denkt te voorzien? Zo neen, om hoeveel ondernemers gaat het
hier?
Antwoord
In de suppletoire begroting is een bedrag van 475 miljoen euro opgenomen voor het
noodloket, exclusief 25 miljoen euro aan uitvoeringskosten. Met een forfaitair bedrag
van 4.000 euro per onderneming zouden daarmee 118.750 ondernemingen van een eenmalige
uitkering kunnen worden voorzien. Het noodloket wordt op dit moment uitgewerkt en
zal zo spoedig mogelijk worden opengesteld.
33
Neemt u in overweging om de verhoging van de ODE-heffing in 2020 voor stroomgebruik
door de glastuinbouw en andere bedrijven definitief te schrappen?
Antwoord
Onderzocht wordt of uitstel van betaling bij de ODE en energiebelasting tot meer liquiditeit
bij de betreffende bedrijven kan leiden. De betreffende betalingen zullen daardoor
op een later moment in de tijd alsnog plaatsvinden.
In het kader van de moties Lodders en Essers breng ik op dit moment de gevolgen van
de aanpassingen in de ODE voor verschillende sectoren nader in beeld. De benodigde
onderzoeken hiervoor zijn opgestart en ik verwacht uw Kamer hier komend kwartaal nader
over te kunnen informeren. De uitkomsten hiervan worden meegenomen in de besluitvorming
over de tarieven voor de ODE in 2021.
34
Overweegt u gerichte maatregelenpakketten voor getroffen sectoren met grote omzetverliezen,
als de sierteelt, waarvoor een vergoeding van 4.000 euro of daaromtrent bij lange
niet voldoende is om de schade op te vangen?
Antwoord
Ondernemingen in getroffen sectoren kunnen gebruik maken van generieke maatregelen
ten aanzien van loonkosten en liquiditeit. Het kabinet volgt de ontwikkelingen nauwlettend
en staat voortdurend in contact met brancheorganisaties om de noodzakelijke aanpassingen
te doen wanneer de situatie daarom vraagt.
35
Is er bij de RVO voldoende expertise en schaal om de genoemde maatregelen snel en
adequaat uit te voeren?
Antwoord
Ik verwacht dat 30 miljoen euro voldoende zal zijn om het noodloket en de verruimingen
BMKB en GO efficiënt door RVO.nl te laten uitvoeren, zoals in de brieven van 12 en
17 maart jl. aangegeven. De aanvragen zullen waar mogelijk voor een groot deel geautomatiseerd
worden behandeld. Ik voorzie geen problemen met het vinden van personeel voor bemensing
van het noodloket. Er is reeds een call center opgezet en bij de uitvoering van de
regeling wordt een beroep gedaan op medewerkers die ruime ervaring hebben met vergelijkbare
regelingen.
36
Klopt het dat bij de incidentele suppletoire begroting van het Ministerie van Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit slechts de stijging van verliesdeclaraties wordt begroot
als gevolg van meer faillissementen, terwijl bij de incidentele suppletoire begroting
van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat alleen de stijging in verliesdeclaraties
wordt begroot vanwege de verruiming van de garanties? Zo ja, hoe verhouden deze aanpassingen
zich tot elkaar?
Antwoord
Zowel bij de Borgstelling MKB-landbouwkredieten (BL) door het Ministerie van Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit als bij de Borgstelling MKB (BMKB) en de Garantie Ondernemingsfinanciering
(GO) door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) is een eerste (voorlopige)
inschatting gemaakt van de extra Rijksbijdrage die nodig is voor de te verwachten
verliesdeclaraties die voortkomen uit de nieuwe borgstellingen en garanties voor de
tijdelijke kredietfaciliteit aan in de kern gezonde bedrijven en de verruimde GO-regeling
in verband met de economische impact van de corona-uitbraak.
37
Klopt het dat de provisie van 3,9% voor de BMKB-kredieten nog steeds betaald moet
worden? Zo ja, hoe verhoudt zich dat tot de versoepeling van de Europese staatssteunregels
zoals vorige week bekendgemaakt?
Antwoord
Het Ministerie van EZK staat via de BMKB borg voor de kredieten aan ondernemers, zodat
zij makkelijker geld kunnen lenen. Ondernemers kunnen hiervoor terecht bij kredietverstrekkers,
zoals banken. In de reguliere regeling betreft het borgstellingskrediet 50% van het
krediet dat de financier (vaak een bank) verstrekt. De borg van de overheid bedraagt
90% van dit borgstellingskrediet. Met de verruimde BMKB in verband met de coronacrisis
wordt de omvang van het borgstellingskrediet in de BMKB verhoogd van 50% naar 75%.
Deze maatregel is bestemd voor overbruggingskredieten en rekening courant kredieten
met een looptijd tot 2 jaar. Het maximum van het BMKB-krediet is gelijk gebleven,
1,5 miljoen euro.
Het klopt dat er een provisie van 3,9% moet worden betaald. Dit is gelijk aan de provisie
voor borgstellingskredieten met een looptijd tot twee jaar onder het reguliere luik
terwijl het kredietrisico voor dit segment van leningen naar verwachting hoger zal
zijn. Dit komt omdat de verruimde BMKB passend is gemaakt binnen de mogelijkheden
voor borgstellingen van de zogenoemde algemene -de Minimisverordening (PbEU 2013,
L 35); er is dus geen gebruik gemaakt van het nieuwe tijdelijke steunkader van de
Europese Commissie in verband met COVID-19. De mogelijkheden die de BMKB wil bieden
passen beter binnen de algemene de Minimisverordening dan binnen het tijdelijk steunkader
van de Commissie in verband met de in de BMKB aangehouden risicoverdeling tussen de
Staat en de financier.
38
In hoeverre doet het vergoedingsbedrag van 4.000 euro recht aan de grote verschillen
in omzet en omzetverliezen? Wordt hier bij de uitwerking nog naar gekeken?
Antwoord
Het is een forfaitair bedrag. De eenmalige uitkering van 4.000 euro is bedoeld om
tegemoet te komen aan de hoogste nood, en geldt als noodvoorziening op de overige
maatregelen in de brief. Gekozen is voor een eenmalig, vast bedrag, om het loket snel
geopend te kunnen krijgen, zodat het kan doen waarvoor het bedoeld is: tegemoetkomen
in de eerste nood.
39
Wat zijn de onderliggende cijfers waarop het begrote bedrag van de diverse leningen
is gebaseerd? Met een bepaald bedrag kan een bepaald aantal mensen worden geholpen,
op basis waarvan denkt u dat dit bedrag vooralsnog voldoende is? Voor het noodloket
475 miljoen euro geraamd wat betekent dat ruim 118.000 uitkeringen kunnen worden gedaan,
is dit toereikend?
Antwoord
Bij de Borgstelling MKB (BMKB) en de Garantie Ondernemingsfinanciering (GO) zijn de
uitgaven gebaseerd op respectievelijk een benutting van 200 miljoen euro aan borgstellingen
(BMKB) en 1,5 miljard euro aan garanties (GO). Dit is een eerste voorlopige inschatting.
De ontwikkelingen in de benutting van de beide regelingen en bij Qredits worden nauwlettend
gevolgd. Mochten de ontwikkelingen aanleiding geven de gepubliceerde plafonds verder
te verhogen, dan bezie ik welke stappen er kunnen en moeten worden genomen.
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
40
Hoeveel bedrijven zullen naar verwachting baat hebben bij de ophoging van het garantiebudget
en de maximale GO-faciliteit en voor hoeveel bedrijven is deze uitbreiding naar inschatting
voldoende?
Antwoord
In deze uitzonderlijke situatie is niet op voorhand te zeggen hoeveel bedrijven baat
hebben bij de ophoging van het garantiebudget en voor hoeveel bedrijven deze uitbreiding
voldoende is, omdat de coronacrisis ook tot een sterk afwijkend gebruik ten opzichte
van het verleden kan leiden. Wanneer het plafond van de regeling wordt bereikt zal
worden bezien welke aanpak nodig is om te zorgen dat bedrijven met een gezond toekomstperspectief
aan voldoende financiering kunnen komen.
41
Hoe is het mogelijk om het recht op een eenmalige tegemoetkoming van 4.000 euro te
beperken tot degenen die daadwerkelijk door overheidsmaatregelen ter bestrijding van
de coronacrisis in nood zijn gekomen?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
42
Hoe kan worden voorkomen dat degenen die niet in nood zijn gekomen door de overheidsmaatregelen
tegen corona toch in aanmerking kunnen komen voor de tegemoetkoming van 4.000 euro?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
43
Is het mogelijk om het recht op de tegemoetkoming van 4.000 euro te beperken tot degenen
die tenminste voor 50% afhankelijk zijn van het inkomen uit activiteiten als zelfstandige
zonder personeel (zzp'er) of bedrijf?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
44
Is het mogelijk om het recht op de tegemoetkoming van 4.000 euro te beperken tot degenen
die tenminste voor 50% afhankelijk zijn van het inkomen uit zzp-activiteiten of bedrijf?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
45
Waarop is het bedrag van 30 miljoen euro aan uitvoeringskosten gebaseerd?
Antwoord
Bij het opstellen van de incidentele suppletoire begroting is een eerste inschatting
gemaakt van de uitvoeringskosten van het noodloket, de Borgstelling MKB (BMKB) en
de Garantie Ondernemingsfinanciering (GO). Aangezien er nu nog wordt gewerkt aan de
uitwerking van het noodloket en het aantal verliesdeclaraties op de BMKB en GO moeilijk
te voorspellen is, kan het werkelijk benodigde budget anders zijn.
46
Welke uitvoeringskosten zijn tot nu toe gemoeid met het huidige volume aan GO en BMKB?
Hoe verhouden deze bedragen zich tot de 30 miljoen euro extra uitvoeringskosten nu?
Antwoord
De huidige uitvoeringskosten (dus vóór de verruimingen) voor de GO en de BMKB zijn
geraamd op 2,4 miljoen euro. De 30 miljoen euro betreft de uitvoeringskosten voor
het noodloket, de BMKB en de GO. Aangezien op het moment van opstellen van de incidentele
suppletoire begroting de uitwerking van het noodloket nog niet geheel duidelijk was
en het aantal verliesdeclaraties op de BMKB en GO moeilijk te voorspellen is, kan
het werkelijk benodigde budget anders zijn.
47
Hoeveel ondernemingen kunnen met het beschikbare budget op hulp rekenen?
Antwoord
In de suppletoire begroting is een bedrag van 475 miljoen euro opgenomen voor het
noodloket, exclusief 25 miljoen euro aan uitvoeringskosten. Met een forfaitair bedrag
van 4.000 euro per onderneming zouden daarmee 118.750 ondernemingen van een eenmalige
uitkering kunnen worden voorzien. Het noodloket wordt op dit moment uitgewerkt en
zal zo spoedig mogelijk worden opengesteld.
48
In hoeverre is het beschikbare budget voldoende om bij de uitvoering van de regeling
aan de verwachte vraag te voldoen en wat gebeurt er in dat geval met aanvragen die
buiten het geraamde budget vallen of met situaties die ruimere voorwaarden vragen?
Antwoord
Het kabinet heeft vertrouwen in het maatregelenpakket dat vorige week gepresenteerd
is. Dit laat onverlet dat de ontwikkelingen elkaar snel opvolgen. Het is hierdoor
niet mogelijk om nu een robuuste economische inschatting te maken van de effecten
op de korte termijn. Op donderdag 26 maart a.s. publiceert het CPB verschillende scenario’s
voor de gevolgen van de coronacrisis op de Nederlandse economie en overheidsfinanciën.
Als de situatie meer en/of andere maatregelen vereist, zal uw Kamer hier vanzelfsprekend
direct van op de hoogte worden gesteld. Dit geldt ook voor de situatie dat het beroep
op de nu afgekondigde faciliteiten substantieel afwijkt van de huidige inschattingen.
49
Overweegt u bij het noodloket een inkomens- en/of vermogenstoets voor toetsing achteraf
in te voeren, zodat onnodig beroep op de vergoeding voorkomen wordt terwijl toetsing
op een later moment uitgevoerd kan worden (met eventuele terugvordering)?
Antwoord
De voorwaarden voor het noodloket worden op dit moment uitgewerkt en op korte termijn
met de Kamer gedeeld.
Ondertekenaars
-
, -
Eerste ondertekenaar
L.I. Diks, voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat -
Mede ondertekenaar
D.S. Nava, griffier