Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Becker en Remco Dijkstra over het bericht ‘KLM weigerde Lili en Howick te vervoeren‘

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid), mede namens
de Minister van Infrastructuur en Waterstaat (ontvangen 24 maart 2020).

Vraag 1

Kent u het bericht «KLM weigerde Lili en Howick te vervoeren»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Is het juist dat de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM) op het laatste moment
de tickets heeft geannuleerd en hoe bent u, dan wel de Dienst Terugkeer en Vertrek,
hiervan op de hoogte gesteld?

Antwoord 2

De KLM heeft daags voor de vlucht haar besluit laten weten. Dat is rechtstreeks met
het departement gedeeld. Van daaruit zijn de uitvoerende diensten ook geïnformeerd.

Vraag 3, 4, 5, 6

Zijn er in algemene zin afspraken met KLM, dat voor 14 procent eigendom is van de
staat, over vervoer van uitgeprocedeerde personen in het kader van terugkeer en ook
de veilige begeleiding van deze personen? Zo ja, welke, zo nee waarom niet? Zijn er
daarnaast luchtvaartmaatschappijenbrede afspraken over terugkeer en begeleiding?

Kunt u navragen en aangeven welke risico’s hier exact waren om tot dit besluit te
komen, gezien het feit dat KLM spreekt van een risico-inschatting per vlucht, en dat
op basis daarvan deze beslissing zou zijn genomen?

Hoe past dit besluit binnen eventuele afspraken die u met KLM heeft?

Hoe kunt u in de toekomst voorkomen dat een uitzetting van uitgeprocedeerde asielzoekers
of illegaal verblijvende vreemdelingen niet kan doorgaan omdat een luchtvaartmaatschappij
als KLM een eigenstandige politieke beslissing neemt?

Antwoord 3, 4, 5, 6

In zijn algemeenheid is er een goede samenwerking met de luchtvaartmaatschappijen
waarmee vreemdelingen die gedwongen worden uitgezet vervoerd worden. In de regel is
het zo dat luchtvaartmaatschappijen medewerking verlenen aan terugkeer, ook als het
gaat om vreemdelingen die niet door de betreffende maatschappij zelf naar Nederland
zijn vervoerd.

Uit internationale regelgeving – in bijzonder het Verdrag van Chicago- volgt dat de
gezagvoerder van het vliegtuig eindverantwoordelijk is voor de veilige vluchtuitvoering,
en deze kan uit dien hoofde passagiers weigeren. In de afweging of hij op een verantwoorde
wijze kan vertrekken, kan ik niet treden.

Ik respecteer de beslissing die de KLM heeft genomen om uit hoofde van een veilige
vluchtuitvoering deze passagiers niet te vervoeren en gelet op de professionaliteit
van de KLM en de jarenlange goede samenwerking, zie ik geen aanleiding om navraag
te doen naar de risico inschatting in deze specifieke casus.

Vraag 7

Kunnen luchtvaartmaatschappijen die het Nederlandse uitzetbeleid frustreren, gesanctioneerd
worden? Zo ja, in welke gevallen?

Antwoord 7

De vreemdelingenwet- en regelgeving kent dergelijke sanctiebepalingen niet. Gelet
op de in de regel goede samenwerkingsrelatie, bestaat daarvoor ook geen concrete noodzaak.

Vraag 8

Bent u het met de stelling eens dat een luchtvaartmaatschappij die voor een deel in
handen is van de Nederlandse staat en ook in haar belangen door de overheid wordt
ondersteund, niet eigenstandig kan besluiten democratisch gelegitimeerd overheidshandelen
tegen te houden? Zo ja, bent u bereid hierover het gesprek met KLM aan te gaan?

Antwoord 8

De zelfstandige afweging die de KLM heeft gemaakt voorafgaand aan het besluit de twee
kinderen niet te vervoeren staat voor mij los van het destijds door de overheid genomen
besluit om deze kinderen geen verblijfsrecht toe te kennen en hen aan te zeggen het
land te verlaten.