Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Leijten over de teruggekeerde belastingdienstmedewerkers die met de vertrekregeling waren vertrokken

Antwoord van Staatssecretaris Vijlbrief (Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst),
mede namens de Staatssecretaris van Financiën (Toeslagen en Douane) (ontvangen 27 februari
2020).

Vraag 1

Kunt u aangeven hoe het precies is verlopen met het weer in dienst nemen van oud-medewerkers
van de Belastingdienst die vertrokken waren onder de vertrekregeling?1

Antwoord 1

Er zijn in de afgelopen jaren twee voormalig medewerkers, die vertrokken waren onder
gebruikmaking van de vertrekregeling, opnieuw als regulier ambtenaar in dienst genomen.
Deze medewerkers kwamen als meest geschikte kandidaat uit de sollicitatieprocedure.

Bij een controle eind april 2019 is vastgesteld dat drie medewerkers als inhuur- of
uitzendkracht zijn ingehuurd die gebruik hadden gemaakt van de vertrekregeling. Dat
had niet gemogen. Eén medewerker had de dienst al per 31 december 2018 verlaten en
met de andere twee krachten is de inhuurrelatie destijds «per direct» beëindigd.

Vraag 2

Hebben de betrokken medewerkers gesolliciteerd op openstaande functies, of zijn zij
gevraagd om terug te komen?

Antwoord 2

De betrokken medewerkers zijn niet gevraagd, maar hebben op eigen initiatief gereageerd
op openstaande functies.

Vraag 3

Is er met betrokken medewerkers gesproken over het (deels) terugbetalen van de vertrekregeling?
Zo ja, kunt u dat toelichten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Nee, er is niet met de betrokken vijf medewerkers gesproken over het (deels) terugbetalen
van de vertrekregeling.

Ingevolge de CAO Rijk kan bij indiensttreding sprake zijn van een volledige terugbetalingsverplichting
van de premie. Dat is het geval indien indiensttreding plaatsvindt binnen het aantal
maanden waarop de premie is gebaseerd. Vindt indiensttreding plaats na het aantal
maanden waarop de premie is gebaseerd, dan geldt de terugbetalingsverplichting niet.
De betrokken twee medewerkers zijn in dienst getreden na afloop van de maanden waarop
de premie is gebaseerd. Gezien het hiervoor gaande betekent dit dat de betrokken medewerkers
de stimuleringspremie niet hoefden terug te betalen.

Bij inhuur- en uitzendkrachten is er geen juridische basis (bij wet of regelgeving
of in de met de voormalig medewerkers overeengekomen vaststellingsovereenkomst) om
tot terugvordering van de stimuleringspremie over te gaan. Overigens heeft de inhuur
van de in antwoord 1 genoemde drie medewerkers eveneens pas plaatsgevonden nadat het
aantal maanden waarop de premie is gebaseerd was verstreken.

Vraag 4

Erkent u dat het niet uit te leggen is dat een overheidsdienst eerst met een uiterst
kostbare vertrekregeling afscheid neemt van medewerkers en dat die uiteindelijk weer
in dienst treden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 4

Uw Kamer en mijn ambtsvoorgangers hebben veelvuldig gesproken over de vertrekregeling.
Het is duidelijk dat daar zaken niet goed zijn gegaan. Toch kan het voor de organisatie
en de maatschappij in een individueel geval de beste keuze zijn als een medewerker
weer in dienst treedt. Dat is het geval als betrokkene de meest geschikte kandidaat
is. In mijn antwoord op vraag 6 ga ik in op de wijze waarop binnen de Belastingdienst
wordt omgegaan met het opnieuw inzetten/aantrekken van medewerkers die gebruik hebben
gemaakt van de vertrekregeling. Deze wijze doet recht aan de vigerende wet- en regelgeving.

Vraag 5

Zijn er tussen de nog niet vertrokken medewerkers, die wel onder de vertrekregeling
vallen, nog medewerkers die de Belastingdienst zou willen behouden? Zo ja, wat wordt
daar actief aan gedaan?

Antwoord 5

In het Algemeen Overleg van 2 februari 2017 met de vaste commissie voor financiën
is door voormalig Staatssecretaris Wiebes aangegeven dat de medewerkers van de Belastingdienst
die legitiem gebruik hebben gemaakt van de aangeboden regeling niet worden gevraagd
om langer door te werken bij de Belastingdienst.

Er is een beperkt aantal verzoeken ontvangen van medewerkers om de met hen, in het
kader van de vertrekregeling, overeengekomen vaststellingsovereenkomst te ontbinden
en hun dienstverband bij de Belastingdienst te mogen voortzetten. Deze verzoeken worden
per geval beoordeeld, waarbij naast persoonlijke motieven ook het organisatiebelang
wordt betrokken.

Vraag 6

Hoe gaat u voorkomen dat er nog meer mensen terugkeren, die geen geld (deels) terug
hoeven te betalen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 6

In de afgelopen jaren is het bij de Belastingdienst weer inzetten/aantrekken van medewerkers
die gebruik hebben gemaakt van de vertrekregeling regelmatig onderwerp van gesprek
geweest met de Kamer. Daarbij is in de Kamer door de politieke leiding van Financiën
telkens onderscheid gemaakt tussen:

1) Inzet als inhuur/-uitzendkracht; dat gebeurt niet meer.

2) Aanstelling als regulier ambtenaar; dat is slechts mogelijk als betrokkene de meest
geschikte kandidaat is. Bij indiensttreding binnen de zogenoemde rekenkundige maanden
moet de vertrekpremie in zijn geheel worden terugbetaald, daarbuiten niet.

Het controleproces binnen de Belastingdienst is, mede naar aanleiding van de controle
van eind april 2019 (zie mijn antwoord op vraag 1), verder aangescherpt en op dit
onderscheid ingericht. Dat houdt in dat maandelijks wordt gecontroleerd dat geen sprake
is van inhuur van kandidaten die eerder zijn vertrokken op basis van de vertrekregeling.
Bij indiensttreding als regulier ambtenaar van een eerder met de vertrekregeling vetrokken
medewerker wordt gecontroleerd of de vertrekpremie moet worden terugbetaald.

Vraag 7

Is zeker dat met een vertrekbonus vertrokken medewerkers niet zijn ingehuurd als externe
adviseur? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 7

Ik verwijs u hiervoor naar mijn antwoorden op de vragen 1 en 6.

Vraag 8

Erkent u dat het overkomt als een betaalde sabbatical dat mensen een vertrekpremie
krijgen, onder andere om de tijd dat er geen ander werk is financieel te overbruggen,
en dat zij na het verlopen van de vertrekregeling weer terug kunnen keren zonder die
vertrekpremie (deels) terug te betalen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 8

Ik vind de aard en strekking van de vertrekregeling binnen de Belastingdienst niet
te vergelijken met een betaalde sabbatical.