Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Voordewind over de sluiting van jeugdzorginstelling De Hoenderloo Groep

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 20 januari
2020).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Expert: Sluiting Hoenderloo Groep kan dramatisch
uitpakken»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op dit bericht?

Antwoord 2

Het bericht gaat over de zorgen van ouders en jeugdigen over de gevolgen van het besluit
van Pluryn om de Hoenderloo Groep te sluiten. Uiteraard roept dit besluit grote emoties
op bij jeugdigen die bij de Hoenderloo Groep verblijven, en hun ouders. Ik vind dat
zij zo snel mogelijk moeten weten waar zij aan toe zijn. Het is daarom essentieel
dat Pluryn zorg draagt voor een heldere en directe communicatie over wat er gaat gebeuren.
Pluryn heeft aangegeven op dit moment alles in gereedheid te brengen om zo snel mogelijk
te starten met de gesprekken met jongeren, hun ouders, de voogd, de behandelaar en
de gemeente waar de jongeren vandaan komen. In februari moet met alle jongeren individueel
dat gesprek zijn gevoerd.

Vraag 3 en 4

Bent u het met de heer Vermeiren eens dat er in feite geen alternatief is voor de
zorg die De Hoenderloo Groep biedt, gezien het feit dat de meeste van de betrokken
kinderen al een lang, intensief zorgtraject hebben doorlopen en nergens meer terecht
kunnen?

Vindt u het ook onwenselijk dat deze jongeren mogelijk gedwongen worden weer thuis
te gaan wonen, waar vaak niet de goede zorg kan worden geboden?

Antwoord 3 en 4

Het kan niet zo zijn dat kinderen gedwongen worden weer thuis te gaan wonen, als daar
geen passende hulp kan worden gegeven. Pluryn is verantwoordelijk voor een zorgvuldige
aanpak met passende maatwerkoplossingen voor elk kind in te richten. Dit uiteraard
in samenwerking met de jongeren, hun ouders, behandelaren, gemeenten en andere jeugdhulpaanbieders.
Dit vraagt een zorgvuldige communicatie van Pluryn met alle betrokkenen. Pluryn heeft
een conceptplan klaarliggen voor de voorgenomen afbouw van de locaties Hoenderloo
en Deelen. Dit conceptplan wordt op dit moment voorgelegd aan de interne medezeggenschap-
en adviesorganen van Pluryn, waaronder de cliëntenraad en de ondernemingsraad, en
afgestemd met externe stakeholders. In hoofdlijnen kent de aanpak drie bestanddelen:

Jeugdigen die nu wonen op de locaties van de Hoenderloo Groep en binnen de genoemde
periode hun behandeling afronden, kunnen de behandeling daar afmaken.

Een ander deel van de jeugdigen kunnen thuis verder worden behandeld of een plaats
krijgen bij een andere locatie van Pluryn.

Voor de jeugdigen voor wie deze twee mogelijkheden niet passend zijn, gaat Pluryn
overlegtafels met andere zorgaanbieders en gemeenten organiseren en bespreken welke
hulp en daarbij horende locatie passend zijn voor deze jeugdigen.

De IGJ is reeds betrokken en zal dit plan beoordelen en actief toezien op de zorgvuldigheid
van de zorgoverdracht van de jeugdigen die nu bij De Hoenderloo Groep verblijven.
Pluryn blijft verantwoordelijk voor de continuïteit van zorg voor de kinderen, tot
de allerlaatste kinderen een geschikte nieuwe plek hebben gekregen.

Hierin hebben eveneens de gemeenten hun verantwoordelijkheid. Zij moeten er zorg voor
dragen dat jeugdigen die in de toekomst de specialistische hulp nodig hebben die de
Hoenderloo Groep nu biedt, passende hulp (blijven) krijgen. Dit heeft alles te maken
met het zorglandschap en onze ambitie om, ook als jeugdigen uit huis geplaatst worden,
hun verblijf zo thuis mogelijk te organiseren. Dit geldt zowel voor gesloten jeugdhulp
als andere drie-milieuvoorzieningen. Ik heb met gemeenten afgesproken dat VWS de gemeente
Utrecht bij haar coördinerende rol zal ondersteunen, bijvoorbeeld in het achterhalen
van de benodigde informatie. Ook de Jeugdautoriteit is betrokken.

Vraag 5

Bent u het eens met de stelling dat de gevolgen van een eventuele sluiting van De
Hoenderloo Groep niet alleen door individuele gemeenten kunnen worden gedragen, maar
dat een gecoördineerde aanpak is vereist? Bent u bereid om hier vanuit uw stelselverantwoordelijkheid
regie te nemen?

Antwoord 5

Met deze stelling ben ik het eens. Gemeenten zijn wettelijk verantwoordelijk voor
een toereikend aanbod van jeugdhulp. De gemeenten dienen daarom in nauwe samenwerking
met Pluryn de continuïteit van zorg te borgen. Ook moeten zij ervoor zorgen dat jeugdigen
met een complexe problematiek ook na de sluiting van De Hoenderloo Groep passende
jeugdhulp krijgen. Jeugdigen uit vele regio’s, lang niet altijd in de omgeving van
de locaties in Hoenderloo en Deelen, verblijven momenteel in deze twee locaties. Daarom
kunnen gemeenten hun wettelijke verantwoordelijkheid alleen nakomen als zij bovenregionaal
samenwerken. Onder regie van de gemeente Utrecht is deze samenwerking gestart. Vanuit
mijn rol als stelselverantwoordelijke volg ik de situatie nauwgezet om te zorgen dat
betrokken partijen, zoals Pluryn en gemeenten, hun verantwoordelijkheid nemen.

Vraag 6

Bent u bereid de Jeugdautoriteit om advies te vragen, aangezien het bij De Hoenderloo
Groep gaat om cruciale jeugdhulp die niet zomaar elders kan worden aangeboden? Zo
nee, waarom niet?

Antwoord 6

De Jeugdautoriteit is nauw betrokken bij de aanpak. Gelet op de aanpak die ik in mijn
brief van 17 december 2019 heb geschetst zie ik nu geen aanleiding de Jeugdautoriteit
om extra advies te vragen.2

Vraag 7

Welke mogelijkheden ziet u om de zorgverlening bij De Hoenderloo Groep te contineren,
aangezien het gaat om cruciale jeugdhulp die niet zomaar elders kan worden aangeboden?

Antwoord 7

Of een doorstart van de Hoenderloo Groep tot de mogelijkheden behoort is een afweging
die Pluryn en gemeenten moeten maken, mede in relatie tot de vraag of zij de continuïteit
van zorg kunnen borgen.

Vraag 8

Bent u bereid om afspraken te maken met Pluryn om te waarborgen dat geen enkel kind
dat nu zorg ontvangt bij De Hoenderloo Groep tussen wal en schip zal vallen?

Antwoord 8

Op dit moment verblijven ongeveer 200 kinderen bij de Hoenderloo Groep. Pluryn neemt
in principe een jaar de tijd om De Hoenderloo Groep af te bouwen. Het is de verantwoordelijkheid
van Pluryn om hiervoor een zorgvuldige aanpak met maatwerkoplossingen voor elk kind
in te richten. Dit uiteraard in samenwerking met de jongeren, hun ouders, gemeenten
en andere jeugdhulpaanbieders. Dit vraagt een zorgvuldige communicatie van Pluryn
met alle betrokkenen. In het antwoord op vraag 4 heb ik de bestanddelen van deze aanpak
beschreven. De IGJ houdt toezicht op de zorgvuldigheid van de zorgoverdracht. Zo heeft
de IGJ aan Pluryn gevraagd de hierboven beschreven aanpak uit te werken in een concreet
plan voor een zorgvuldige zorgoverdracht. Zoals hierboven zal de IGJ dit plan beoordelen
en actief toezien op de zorgvuldigheid van de zorgoverdracht van de jeugdigen die
nu bij De Hoenderloo Groep verblijven.

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Van der Staaij
(SGP), ingezonden 12 december 2019 (vraagnummer 2019Z25006).