Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Jasper van Dijk en Voordewind over het bericht dat vluchtelingen worden uitgehongerd in Libië

Antwoord van Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid), mede namens
de ministers van Buitenlandse Zaken en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
(ontvangen 21 januari 2020)Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020,
nr. 1264

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht over de zware omstandigheden voor vluchtelingen in
Libië?1

Antwoord 1

Zoals vaker aan uw Kamer gemeld zijn de zware omstandigheden voor vluchtelingen en
migranten in Libië zorgelijk. De situatie van migranten en vluchtelingen was al zeer
nijpend, maar is zeker sinds het uitbreken van het geweld in april jl. verder verslechterd.
Het kabinet volgt de ontwikkelingen in Libië nauwgezet, onderhoudt intensief contact
met UNHCR, IOM en andere (internationale) hulpverleners en vraagt in verschillende
internationale overleggen aandacht voor de verslechterde humanitaire situatie en de
noodzaak voor effectieve samenwerking binnen de internationale gemeenschap.

Vraag 2

Klopt het dat de situatie in het verzamel- en vertrekcentrum van de UNHCR in Tripoli
zo erbarmelijk is geworden dat het niet langer mogelijk is om vluchtelingen te evacueren?

Antwoord 2

UNHCR meldt2 dat het verzamel- en vertrekcentrum (Gathering and Departure Facility, GDF) zwaar overbevolkt is omdat de afgelopen maanden meerdere groepen migranten,
vluchtelingen en asielzoekers zich toegang tot de locatie hebben verschaft. Een groot
deel van deze mensen komt niet voor evacuatie in aanmerking doch weigert de locatie
te verlaten. Dit bemoeilijkt het functioneren van het GDF als transitfaciliteit. Desalniettemin
evacueert UNHCR nog steeds vluchtelingen uit Libië. Op 24 november zijn 117 vluchtelingen
en asielzoekers geëvacueerd naar het Emergency Transfer Mechanism (ETM) Rwanda en
op 28 november 43 vluchtelingen naar het ETM Niger. Een deel hiervan was afkomstig
uit het verzamel- en vertrekcentrum in Tripoli.

Vraag 3

Klopt het dat de vluchtelingen in het verzamel- vertrekcentrum geen eten meer krijgen
zodat zij het centrum moeten verlaten? Zo nee, hoe zit het dan wel?

Antwoord 3

UNHCR heeft samen met andere VN-agentschappen en partners de migranten, vluchtelingen
en asielzoekers ondersteund met humanitaire assistentie, waaronder warme maaltijden.
Dit gaat nog steeds door. Wel meldt UNHCR dat de situatie niet langer houdbaar is
en dat zij de hulpverlening deels verlegt van het GDF naar stedelijke centra. Als
onderdeel hiervan gaat UNHCR de voedselcatering in de GDF in het nieuwe jaar uitfaseren.
Het is belangrijk hierbij aan te tekenen dat het personen vrij staat om het GDF te
verlaten en dat zij in stedelijke centra financiële ondersteuning van UNHCR kunnen
krijgen waarmee ze in de eerste twee maanden in de eerste levensbehoeften en onderdak
kunnen voorzien. UNHCR communiceert dit actief naar de personen die in het GDF verblijven.

Vraag 4

Bent u via de UNHCR in staat noodhulp te verlenen om de situatie in het centrum te
verbeteren?

Antwoord 4

Zoals hierboven uitgelegd kiest UNHCR er voor de hulpverlening te verleggen naar stedelijke
centra, omdat door overbevolking het GDF niet naar behoren kan functioneren. Het kabinet
heeft dit najaar additionele bijdragen aan UNHCR en IOM in Libië gegeven (resp. USD
3,9 mln. en USD 2,5 mln.) om de verslechterde humanitaire situatie van vluchtelingen
en migranten het hoofd te bieden. Deze bijdragen worden o.a. ingezet voor evacuatie
van kwetsbare vluchtelingen middels het nieuwe ETM Rwanda, cash assistentie aan vluchtelingen
in stedelijke centra en opvang en vrijwillige terugkeer van migranten.

Vraag 5 en 6

Bent u bereid steun te geven aan de evacuatie van de meest kwetsbare vluchtelingen
naar veilige gebieden?

Bent u bereid als Nederland een aandeel te nemen door een deel van deze vluchtelingen
te hervestigen en andere EU-landen op te roepen hetzelfde te doen? Zo ja, wat kunnen
wij concreet verwachten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5 en 6

Zoals uw Kamer bekend, hervestigt Nederland, als onderdeel van het bestaande quotum,
vluchtelingen via het Emergency Transit Mechanisme (ETM) in Niger en steunt Nederland IOM bij de vrijwillige terugkeer van migranten
in Libië naar hun landen van herkomst.