Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van de leden Van Helvert en Van der Molen over het bericht dat een Chinese geneticus van het Erasmus MC werkt voor de Chinese politie

Mededeling van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen
17 december 2019).

Vraag 1

Kent u de berichten in het Algemeen Dagblad van 4 december jl. en in de Volkskrant
van 3 december jl. waarin wordt vermeld dat een Chinese geneticus van het Erasmus
MC werkt voor de Chinese politie?1
2

Vraag 2

In hoeverre kunt u deze berichtgeving bevestigen of ontkrachten?

Vraag 3

Is er vanuit de Nederlandse overheid contact geweest met de Chinese overheid over
deze zaak? Zo ja, wat waren de resultaten van dit gesprek? Zo nee, waarom niet en
wat gaat u ondernemen om dit zo snel mogelijk te bespreken met de Chinese overheid?

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat het volstrekt onwenselijk is dat Chinese onderzoekers Nederlandse
universiteiten gebruiken voor (genetisch) onderzoek en dat de resultaten daarvan vervolgens
worden gedeeld met de Chinese overheid ten behoeve van het opsporen en volgen van
dissidenten? Zo ja, welke stappen gaat u nu ondernemen?

Vraag 5

Kunt u uiteenzetten wat deze financiering inhield, zowel qua bedragen als wat er gefinancierd
is, en wie daarbij betrokken zijn? Bent u het ermee eens dat het ongewenst is dat
Chinese wetenschappers die werkzaam zijn in Nederland gefinancierd worden door het
Chinese Ministerie van Publieke Veiligheid? Zo ja, hoe kan dit vanuit de overheid
en universiteit voorkomen worden?

Vraag 6

Gebeurt het vaker dat het Chinese Ministerie van Publieke Veiligheid Nederlands onderzoek
in Nederland (mede)financiert?

Vraag 7

Deelt u de mening dat het volstrekt onwenselijk is dat het Chinese Ministerie van
Publieke Veiligheid onderzoek aan Nederlandse kennisinstituten (mede)financiert?3 Bent u bereid hiertegen op te treden?

Vraag 8

In hoeverre worden naar aanleiding van de passage in de beleidsnotitie «Nederland
– China: Een Nieuwe Balans», waarin wordt vermeld dat de Nederlandse inlichtingendiensten
hebben geconstateerd dat China’s spionageprogramma zich ook richt op buitenlandse
universiteiten, Chinese werknemers aan Nederlandse universiteiten gescreend? Wat houdt
deze screening in? Bevat deze screening ook het inzetten van het netwerk van deze
Chinese werknemers voor de Chinese inlichtingendienst?

Vraag 9

Op welke wijze worden universiteiten actief ingelicht over de risico’s van Chinese
spionageactiviteiten bij het toelaten van Chinese studenten, medewerkers en onderzoekers,
zulks naar aanleiding van de constatering in de beleidsnotitie «Nederland – China:
Een Nieuwe Balans» dat Nederlandse kennisinstellingen zich niet altijd voldoende bewust
zijn van de risico’s die het beschikbaar stellen van kennis en faciliteiten met zich
kan meebrengen?

Vraag 10

Is deze gebeurtenis een aanleiding om de beleidsnotitie «Nederland – China: Een Nieuwe
Balans» aan te passen?

Vraag 11

Hoe gaan andere EU-landen om met Chinese spionageactiviteiten op universiteitsinstellingen?
Hoe zit dat met andere westerse landen, zoals de Verenigde Staten, Canada en Australië?
Worden verdenkingen van Chinese spionageactiviteiten op universiteiten actief gedeeld
met Nederlandse bondgenoten? Zo nee, waarom niet?

Vraag 12

In hoeverre wordt de Nederlandse wetenschappelijke integriteit aangetast op het moment
dat de Chinese overheid op een dergelijke wijze bezig is op Nederlands grondgebied?

Vraag 13

Welke gevolgen heeft deze gebeurtenis, indien bevestigd, voor de diplomatieke relatie
met China?

Vraag 14

Wat is, met in het achterhoofd het bericht van de Chinese geneticus die voor de Chinese
politie werkte, uw reactie op het rapport «Kennis in het vizier» van het Rathenau
Instituut, waarin wordt gesteld dat «veiligheidsbelangen verder reiken dan de individuele
onderzoeker of kennisinstellingen – het zijn nationale belangen» en waarin het Rathenau
Instituut aangeeft dat er ook op politiek niveau gehandeld moet worden, onder andere
door het opstellen van kaders?

Vraag 15

Kunt u een overzicht geven van het aantal spionagegevallen van Chinese studenten en
medewerkers bij universiteiten en hogescholen? In hoeverre is dit in de tijd toegenomen?

Vraag 16

Kunt u deze vragen beantwoorden vóór het AO Mensenrechten China?

Mededeling

Door de leden van uw Kamer Van Helvert en Van der Molen (beiden CDA) zijn schriftelijke
vragen gesteld over het bericht dat een Chinese geneticus van het Erasmus MC werkt
voor de Chinese politie. De vragen werden mij toegezonden bij uw boven aangehaalde
brief met kenmerk 2019Z24272 (ingezonden 5 december 2019).

Door de leden van uw Kamer Wiersma en Koopmans (beiden VVD) zijn vragen gesteld, ter
aanvulling op bovenstaande vragen, over het artikel in de New York Times «Rotterdamse
geneticus gebruikte mogelijk onder dwang verkregen bloedmonster van Oeigoeren». Deze
vragen werden mij toegezonden bij uw boven aangehaalde brief met kenmerk 2019Z24415 (ingezonden 6 december 2019).

Hierbij deel ik u mede de vragen niet binnen de gestelde termijn te kunnen beantwoorden.
Ik streef ernaar de beantwoording medio januari af te ronden.