Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Peters en Palland over het ontbreken van data van arbeidsbeperkte werkzoekenden in de kandidatenverkenner van het UWV

Antwoord van Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en van Staatssecretaris
Van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) (ontvangen 6 december 2019). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 963.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat de in 2017 ingevoerde kandidatenverkenner
(onlinepersoneelsbank) van het UWV niet werkt, omdat de data van arbeidsbeperkte werkzoekenden
ontbreken?1

Antwoord 1

Ja, complete en actuele profielen is door de aard van de doelgroep vanaf de start
een uitdaging. Een goed verwachtingsmanagement ten aanzien van de toepassingsmogelijkheden
van de kandidatenverkenner vindt de Inspectie SZW van belang2. Een voorbeeld uit het onderzoek van inspectie SZW: «Een jongere die vandaag bemiddelbaar
is, hoeft dat morgen niet meer te zijn. Dat kan het selectieproces belemmeren. Ook
blijkt soms pas op een werkplek of de jongere echt klaar is om aan het werk te gaan.»

UWV en gemeenten zetten zich dagelijks in om hun klanten beter te kennen. De periodieke
UWV publicatie Transparantie van klantprofielen banenafspraak geeft inzicht in de
ontwikkeling van het aantal (anonieme) klantprofielen dat gemeenten en UWV hebben
opgesteld voor mensen die behoren tot de doelgroep van de banenafspraak. Deze laat
over de afgelopen twee jaar een stijgende lijn zien.

Veel werkgevers gebruiken bij voorkeur het werkgeversservicepunt in de arbeidsmarktregio
als eerste aanspreekpunt. Indien matching van kandidaten op geschikt werk tekortschiet,
is het zaak dat werkgevers samen met de regionale partners naar een oplossing zoeken.
Perspectief op Werk geeft hieraan een impuls in 2019 en 2020.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat er inmiddels ruim 157.000 mensen met een arbeidsbeperking in
de kandidatenverkenner staan, maar dat nog geen 8% van de mensen uit deze databank
beschikbaar is voor werk, omdat noodzakelijke data ontbreken?

Antwoord 2

Niet helemaal. Meer dan 8% van de profielen is bemiddelbaar en daarmee beschikbaar.
Ook de mensen die zitten in een traject gericht op het vinden van werk zijn beschikbaar
voor werk. Ook staan er profielen in van kandidaten die aan het werk zijn en daardoor
niet beschikbaar zijn voor werk. Zie verder het antwoord bij vraag 5 van de vragen
van de leden Tielen en Nijkerken-de Haan (beiden VVD).

Vraag 3

Kunt u tevens bevestigen dat van ruim 42% van de mensen in de kandidatenverkenner
niet bekend is wat hun opleidingsniveau is en dat bij ruim 60.000 mensen niet is ingevuld
in welke sectoren ze willen werken?

Antwoord 3

Ja. Dit gaat over het totaal van de mensen uit de doelgroep banenafspraak van UWV
en gemeenten. Dit hoeft overigens niet te betekenen dat deze informatie niet bekend
is bij medewerkers. De vliegende brigade van UWV kan regio’s ondersteunen om de volledigheid
van de gegevens te vergroten.

Van de 225.000 mensen die tot de doelgroep banenafspraak behoren, vallen er 113.000
onder verantwoordelijkheid van UWV. Ongeveer 74% van deze mensen heeft een compleet
profiel. 22% heeft geen profiel en 4% heeft een onvolledig profiel. De meerderheid
van de UWV-klanten zonder (compleet) profiel heeft reeds een baan. In andere gevallen
betreft het mensen die bijvoorbeeld in een medisch behandeltraject zitten of nog aan
het studeren zijn/naar school gaan. Bij het compleet maken van het klantprofiel zodat
deze via de kandidatenverkenner getoond kan worden, wordt prioriteit gegeven aan de
mensen voor wie deelname aan de arbeidsmarkt in zicht is.

Vraag 4

Is het juist dat bij de makers van het systeem van de kandidatenverkenner al bekend
was dat veel noodzakelijke gegevens ontbreken en dat zij dit in 2016 ook hebben gemeld
bij de UWV-top, maar dat met deze mededeling niets is gedaan? Zo ja, wat is uw oordeel
over deze handelwijze van de UWV-top?

Antwoord 4

Vanaf de start van de kandidatenverkenner is bekend dat de kwaliteit en volledigheid
van profielen blijvende inzet vraagt van UWV en gemeenten.

UWV heeft verschillende acties gedaan. UWV heeft het voor gemeenten bijvoorbeeld eenvoudiger
gemaakt om gemeentelijke profielen in te lezen en ondersteunt gemeenten met een Vliegende
Brigade. De Vliegende Brigade helpt bij het transparant maken van het kandidatenbestand
banenafspraak. Bijvoorbeeld door middel van het geven van workshops en het uitvoeren
van controles op gegevens. Daarnaast zijn zij op afstand in te zetten als hulplijn.

Ook heeft UWV werk gemaakt van het toegankelijk maken van de UWV doelgroep.

Van de 225.000 mensen die tot de doelgroep banenafspraak behoren, vallen er 113.000
onder verantwoordelijkheid van UWV. Ongeveer 74% van deze mensen heeft een compleet
profiel. 22% heeft geen profiel en 4% heeft een onvolledig profiel. De meerderheid
van de UWV-klanten zonder (compleet) profiel heeft reeds een baan. In andere gevallen
betreft het mensen die bijvoorbeeld in een medisch behandeltraject zitten of nog aan
het studeren zijn/naar school gaan. Hierbij wordt prioriteit gegeven aan de mensen
voor wie deelname aan de arbeidsmarkt in zicht is.

De periodieke UWV publicatie Transparantie van klantprofielen banenafspraak geeft
inzicht in de ontwikkeling van het aantal (anonieme) klantprofielen dat gemeenten
en UWV hebben opgesteld voor mensen die behoren tot de doelgroep van de banenafspraak.
Deze laat over de afgelopen twee jaar een stijgende lijn zien.

Vraag 5

Vindt u ook dat er alles op alles gezet moet worden om mensen met een arbeidsbeperking
aan het werk te helpen en dat het daarvoor nodig is dat er een goed beeld bestaat
van de mensen met een arbeidsbeperking die op zoek zijn naar werk?

Antwoord 5

Ja, werk is belangrijk voor mensen. Het geeft mensen bestaanszekerheid, een inkomen,
het zorgt voor contacten en uitdagingen. Dit geldt zeker ook voor mensen met een arbeidsbeperking.
Hoewel er steeds meer mensen met een beperking een baan vinden, staan er ook nog veel
te veel mensen aan de kant.

Het breed offensief is een brede agenda om de arbeidsmarktkansen voor mensen met een
arbeidsbeperking te vergroten. Een agenda die het simpeler moet maken voor werkgevers
om mensen met een beperking in dienst te nemen; met voorstellen om werk meer te laten
lonen; waarbij werkgevers en werkzoekenden elkaar makkelijker weten te vinden en waarbij
mensen niet alleen aan het werk komen maar ook aan het werk blijven.

Vraag 6

Zo ja, wat vindt u er in dat licht gezien van dat er in 2017 en 2018 door gebrek aan
noodzakelijke data slechts zo’n honderdtal mensen met een beperking aan het werk zijn
geholpen, terwijl er alleen al aan IT-kosten 1,3 miljoen euro in de kandidatenverkenner
is geïnvesteerd?

Antwoord 6

De doelstelling van de banenafspraak voor 2018 was 43.500 extra banen voor mensen
met een arbeidsbeperking. Met bijna 52.000 extra banen is die doelstelling ruimschoots
gehaald3. Het is niet mogelijk om te bepalen welk aandeel de Kandidatenverkenner hierin heeft
gehad. De Kandidatenverkenner fungeert immers niet als een zelfstandig matchingssysteem4. Er is altijd meer nodig voor een match. Bijvoorbeeld inschakeling van de medewerkers
van het betreffende werkgeversservicepunt en een persoonlijk gesprek met kandidaten.

Veel werkgevers zijn enthousiast om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen.
Maar er zijn ook nog te veel werkgevers die twijfelen. Het regionale werkgeversservicepunt
van UWV en gemeenten helpt bij het maken van de match. De medewerkers koppelen de
wensen en mogelijkheden van de mensen uit de doelgroep banenafspraak aan de wensen
en mogelijkheden van de werkgevers. Dat deze match tot stand komt, dat is het doel,
niet het gebruik van de kandidatenverkenner zelf.

Vraag 7

Welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat mensen die geregistreerd staan
in de kandidatenverkenner alsnog in beeld komen en aan het werk worden geholpen?

Antwoord 7

Voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt biedt Perspectief op Werk een extra
impuls aan de arbeidstoeleiding van mensen die willen en kunnen werken, maar niet
zelfstandig de weg naar werk vinden. Het kabinet heeft hiervoor in totaal 70 miljoen
euro beschikbaar gesteld voor 2019 en 2020. Een intensievere samenwerking tussen publieke
en private partijen in alle 35 arbeidsmarktregio’s moet zorgen voor goede matches
tussen werkzoekenden en beschikbaar werk. Perspectief op Werk is naast een extra impuls
ook een leertraject om vanuit de praktijk te bezien hoe de bemiddeling van deze groep
verbeterd kan worden.

Als uitwerking van het breed offensief komen er afspraken met VNG en UWV over het
structureel verbeteren van de werkgeversdienstverlening en het matchen in de arbeidsmarktregio’s.
Deze afspraken betreffen de invulling van drie randvoorwaarden die gelden voor alle
arbeidsmarktregio’s en worden opgenomen in de SUWI regelgeving:

1) één herkenbaar, gezamenlijk, publiek aanspreekpunt voor werkgevers in elke arbeidsmarktregio,
verzorgd door UWV en gemeenten, waarbij ook private arbeidsbemiddelaars zich kunnen
aansluiten;

2) instrumenten en processen binnen de regio zoveel mogelijk harmoniseren;

3) beter inzicht in de profielen van de werkzoekenden van UWV en gemeenten op het regionale
werkgeversservicepunt, ook voor werkgevers en private arbeidsbemiddelaars.

Vanaf 2021 wordt structureel 17 miljoen euro jaarlijks ingezet voor het versterken
van de 35 arbeidsmarktregio’s5.

Hierover heb ik uw Kamer recent geïnformeerd6.

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Jasper van
Dijk (SP), ingezonden 2 oktober 2019 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020,
nr. 966) en van de leden Tielen (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2019–2020, nr. 965)