Verslag van een bijeenkomst : Verslag van een interparlementaire conferentie in het kader van de G20

AF/ Nr. 32 VERSLAG VAN EEN INTERPARLEMENTAIRE CONFERENTIE

Vastgesteld 26 november 2019

Inleiding

Van 4-5 november 2019 vond in Tokio, Japan, een interparlementaire conferentie plaats
in het kader van de G20. Namens de Staten-Generaal namen de Voorzitter van de Eerste
Kamer, de heer Bruijn, en de Ondervoorzitter van de Tweede Kamer, mevrouw Tellegen,
deel aan de 6e G20 Parlementsvoorzitterstop. De eerste dag van het programma bestond uit een Parlementair
Forum (P20) van Voorzitters van parlementen uit de G20-landen, georganiseerd door
de Japanse House of Councillors (Hogerhuis) en de Interparlementaire Unie (IPU). De
tweede dag bestond uit een cultureel programma. De dag voorafgaand aan de P20 ontmoette
de delegatie mevrouw Santo, Voorzitter van de House of Councillors en gastvrouw van
de conferentie. De delegatie werd hartelijk ontvangen en bijgepraat door ambassadeur
Van Vliet.

De interparlementaire bijeenkomst in Tokio werd georganiseerd door het Japanse Hogerhuis
en de Inter-parlementaire Unie (IPU) in het kader van het Japans voorzitterschap van
de G20. Het idee hierachter is om ook parlementaire input voor de G20 te organiseren
in een zogenaamde «P20». Aangezien de verkiezing van het Japanse Hogerhuis plaatsvond
in juli 2019, was het niet mogelijk de P20 voorafgaand aan de G20, die in juni bijeenkwam,
te organiseren. Het feit dat een parlementair forum in de context van de G20 wordt
georganiseerd evenals dat het Nederlands parlement wordt uitgenodigd is bijzonder.
Dit was de zesde keer dat een P20 plaatsvond, nadat in 2018 Argentinië het weer had
opgepakt. In 2010 had Canada hiertoe het initiatief genomen. Het is aan het G20-gastland
om al dan niet een P20 bijeen te roepen, evenals dat het gastland bepaalt welke niet-G20
landen als gast worden uitgenodigd. Japan, net als Argentinië in 2018 nodigde wederom
Nederland uit als speciale gast voor de G20 en het Japanse Hogerhuis sloot zich hierbij
aan en vroeg e het Nederlands parlement te komen. De Nederlandse delegatie had in
2018 in Argentinië bij de Japanse delegatie gepleit voor voortzetting van de P20 en
voor deelname hieraan.

Inbreng 6e G20 Parlementair Voorzittersbijeenkomst

Voor de 6e G20 Parlementair Voorzittersbijeenkomst op 4 november was gekozen voor drie deelsessies
waar thema’s waren gekozen die aansloten bij de onderwerpen die de regeringsleiders
hadden besproken: 1) Promotion of Free, Open and Fair Trade and Investment; 2) Utilization
of Innovative Technology towards a Human-Centered Future Society en 3) Efforts towards
Resolution of Global Challenges and Achievement of the SDGs. De Voorzitter van de
Eerste Kamer Bruijn was gevraagd een key note speech te geven in de tweede sessie
over het benutten van innovatie. Hij sprak over kansen en risico’s omtrent het gebruik
van innovatieve technologie en algoritmes. Hij vroeg hierbij aandacht voor de noodzaak
voor parlementen om aan te haken bij technologische ontwikkelingen en te zorgen dat
parlementariërs hun controlerende taak goed kunnen blijven uitvoeren. Volgens de heer
Bruijn is het dan ook nodig te investeren in de capaciteiten van parlementariërs en
staf van parlementen.

Ondervoorzitter van de Tweede Kamer Tellegen sprak in de derde sessie waar het bereiken
van de Duurzaamheidsdoelen (SDGs) centraal stond. Zij onderstreepte het belang van
het versterken van de positie van vrouwen en meisjes tot reproductieve gezondheidszorg
om zodoende zelf, goed geïnformeerde keuzes te kunnen maken op dit vlak. Deze oproep
is op verzoek van Nederland ook opgenomen in de gezamenlijke verklaring. Ook benadrukte
Tellegen het belang van transparantie als vitaal onderdeel van parlementaire democratie.
Volgens haar is het essentieel dat iedereen kan zien wat we bijvoorbeeld op gebied
van het behalen van de SDGs doen. Ontsluiting van informatie draagt bij aan een effectieve
overheid. Ons parlement claimt zijn positie als het gaat om informatieverstrekking
vanuit de overheid. We zorgen ervoor dat alle debatten en bijbehorende stukken openbaar
zijn en we zoeken als parlement steeds naar nieuwe middelen om de burgers te betrekken,
aldus Tellegen.

Bilaterale overleggen

De Nederlandse delegatie werd op 3 november hartelijk ontvangen op de residentie van
de President van het Hogerhuis, mevrouw Akiko Santo. Mevrouw Santo verwees naar haar
gesprek met mevrouw Tellegen en mevrouw Broekers-Knol vorig jaar in Argentinië. Ook
werd stilgestaan bij de recente inhuldigingsceremonie van keizer Nahurito, waarbij
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima aanwezig waren. Op zijn verzoek sprak mevrouw
Tellegen met de Turkse President van de Grand Assembly, de heer Sentop. Hij sprak
over de recente ontwikkelingen in Noord-Syrië en de betrokkenheid van Turkije. Mevrouw
Tellegen informeerde hem over het standpunt van de Tweede Kamer in deze kwestie.

Slotdocument

Aan het einde van de Voorzittersconferentie op maandag 4 november werd een slotdocument
– een gezamenlijk statement – aangenomen, dat als bijlage bij dit verslag is gevoegd1. In de tekst benadrukken de Parlementsvoorzitters dat de G20-leiders hun agenda hebben
verbreed en wereldwijde zaken bespreken, zoals nieuwe technologieën, digitalisering,
macro-economische implicaties van veroudering, gendergelijkheid, voedselzekerheid,
energie, klimaatverandering, gezondheid, terrorisme, migratie en vluchtelingenbescherming.
De parlementsvoorzitters herbevestigen hun commitment om hun gezamenlijk werk in de
context van de G20 voort te zetten, om daarmee het democratische gat in internationale
relaties te adresseren en het G20 proces te verrijken. Op verzoek van Nederland werd
het belang van «women empowerment» opgenomen evenals een verwijzing naar de recent
aangenomen VN Politieke verklaring en de in oktober jl. aangenomen IPU resolutie over
«Universal Health Coverage», in het bijzonder dat daarin is opgenomen de toegang tot
reproductieve gezondheidszorg.

De voorzitter van de delegatie, Bruijn

De griffier van de delegatie, Bakker-de Jong