Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid van Nispen over het bericht over het bericht dat er een onveilige situatie is binnen een TBS-kliniek

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 19 november 2019).

Vraag 1

Kent u het bericht dat er binnen tbs-kliniek Hoeve Boschoord sprake is van een onveilige
situatie? Wat is hier aan de hand? Trekt u zich dit aan?1

Antwoord 1

Ja, ik heb kennisgenomen van het bericht.

De kliniek heeft mij laten weten dat op 13 september een bijeenkomst met circa 50
medewerkers heeft plaatsgevonden bij deze kliniek. Hierbij is geen sprake geweest
van werkonderbreking. De geuite zorgen van de betreffende medewerkers zagen voornamelijk
op de aanwezigheid van voldoende personeel. Bij de bijeenkomst waren managers van
Trajectum, waar Hoeve Boschoord onder valt, aanwezig die geluisterd hebben naar de
zorgen en uitleg hebben gegeven over de acties die worden uitgevoerd om de genoemde
problematiek tegen te gaan.

De Raad van Bestuur van Trajectum heeft laten weten dat het ziekteverzuim binnen Trajectum
de afgelopen periode sterk is verbeterd. Ook heeft de Raad van Bestuur laten weten
dat de veiligheid in de instelling niet in het geding is geweest. Ik vind het belangrijk
een vinger aan de pols te houden. Daarom zal DJI de situatie in Hoeve Bosschoord de
komende tijd aandachtig volgen.

Sinds uw vragen zijn over Hoeve Bosschoord opnieuw negatieve berichten in de media
verschenen. Tijdens het vragenuur van 8 oktober 2019 heb ik dit met uw Kamer besproken
en gemeld dat Hoeve Boschoord de Inspectie van Justitie en Veiligheid gevraagd heeft
onderzoek te doen.

Vraag 2

Waardoor komt het dat in verschillende tbs-klinieken geluiden klinken van onveilige
situaties? Zou dit te maken kunnen hebben met structurele onderbezetting, groot verloop
onder personeel en de inzet van tijdelijke krachten? Zo ja, wat gaat u doen om deze
knelpunten op te lossen? Zo nee, waaraan denkt u dan wel dat het ligt?

Antwoord 2

De werkdruk in de forensische zorg is hoog. Op de huidige arbeidsmarkt is sprake van
een tekort aan goed geschoold specialistisch personeel. Dit was dan ook een van de
redenen waarom ik in juli 2018 met de sector de Meerjarenovereenkomst Forensische
Zorg heb getekend. Een speciaal daarvoor opgerichte Taskforce geeft uitvoering aan
de afspraken die zijn gemaakt. Zo wordt met een gerichte arbeidsmarktaanpak ingezet
op het aantrekken van gekwalificeerd personeel en wordt (zij-)instroom van nieuwe
medewerkers bevorderd. Dit moet bijdragen aan het terugdringen van het aantal openstaande
vacatures en ervoor zorgen dat er meer goed opgeleid, ervaren personeel werkzaam is
en blijft in de forensische zorg.

Op 18 oktober heb ik uw Kamer de eerste tussenrapportage van de Taskforce aangeboden.
Hierin wordt ook ingegaan op de voortgang van de arbeidsmarktaanpak.

Vraag 3

Erkent u dat de afgelopen jaren te veel bezuinigd is op de forensische psychiatrie?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Voor mij is, naar aanleiding van de in 2018 verschenen onderzoeken naar de veiligheid
en kwaliteit in de forensische zorg, duidelijk dat vooral de FPA’s en FPK’s onder
financiële druk stonden. Dit was het gevolg van meerdere factoren, onder andere toegenomen
kosten en afslagen die werden toegepast op de maximumtarieven zoals vastgesteld door
de NZa. Daarbij speelde ook dat de tarieven in de forensische zorg sinds 2013 niet
meer waren herijkt, enkel geïndexeerd. Ik heb toen in de Meerjarenovereenkomst met
de sector afgesproken dat er voor deze instellingen een bedrag van 28,5 miljoen euro
beschikbaar zou komen voor de komende drie jaar om de veiligheid en kwaliteit in de
forensische zorg op orde te brengen.

Vraag 4

Wat zijn de resultaten van de investering van bijna 30 miljoen euro van een jaar geleden?
Wordt dat geld goed besteed? Is deze investering voldoende om de reeds eerder geconstateerde
knelpunten op te lossen? Zo ja, hoe verklaart u dan toch de huidige situatie in Hoeve
Boschoord?

Antwoord 4

Een deel van het bedrag dat is afgesproken in de Meerjarenovereenkomst, hebben de
instellingen ontvangen in de vorm van een subsidie die ze kunnen investeren in werving,
opleidingen, begeleiding van personeel etcetera. Het resterende bedrag is in 2019
en 2020 verwerkt in de tarieven. Dit geeft deze instellingen extra financiële ruimte
om bijvoorbeeld extra personeel aan te nemen of bestaand personeel op te leiden en
bij te scholen.

De NZa heeft onlangs nieuwe maximumtarieven voor de forensische zorg gepubliceerd.
Om de instellingen in staat te stellen blijvend te kunnen investeren in personeel
heb ik middelen beschikbaar gesteld om ook in 2021 voor de klinische forensische zorg
de maximumtarieven te kunnen bieden aan de sector. Ondanks deze investeringen blijkt
het moeilijk om goed gekwalificeerd personeel aan te trekken en te behouden. Dit heeft
er ook mee te maken dat de forensische zorg niet de enige sector is die met dit probleem
kampt. Daarom is alleen geld niet genoeg. Met de eerdergenoemde arbeidsmarktaanpak
van de Taskforce zet ik in op structurele verbetering.

Zoals eerder gemeld is de Inspectie van Justitie en Veiligheid gevraagd onderzoek
te doen, om zo inzicht te krijgen in de situatie in Hoeve Boschoord.

Vraag 5

Is er echt geen goed gekwalificeerd personeel te vinden? Als dat inderdaad het geval
is, hoe komt dat dan? Zijn salaris en arbeidsvoorwaarden wel aantrekkelijk genoeg
in deze sector?

Antwoord 5

Het is inderdaad moeilijk om goed gekwalificeerd personeel te vinden. De forensische
zorg is niet de enige sector die met deze problemen kampt; ook de zorg en het onderwijs
hebben te maken met personele tekorten. Uit de tussenrapportage van de Taskforce blijkt
bovendien dat ook het behouden van personeel een knelpunt is. Dit heeft vooral te
maken met onregelmatige werktijden, hoge werkdruk, administratieve lastendruk en het
ervaren negatieve imago van de forensische zorg. Door de administratieve lastendruk
te verminderen, in de arbeidsmarktaanpak ook veel aandacht te besteden aan de huidige
medewerkers en te investeren in opleidingen willen we arbeidsomstandigheden van de
medewerkers in de forensische zorg verbeteren.

Vraag 6

Zijn er stappen gemaakt met het verminderen van de bureaucratische rompslomp? Zo ja,
is de doelstelling om met ingang van 2020 de administratieve lasten met 25% omlaag
gebracht te hebben reeds gehaald? Zo nee, waarom niet en hoeveel vermindering moet
nog gerealiseerd worden?

Antwoord 6

Uit de tussenrapportage van de Taskforce, die op 18 oktober aan uw Kamer is gezonden,
blijkt dat goede eerste stappen zijn gezet. Zo is bijvoorbeeld gestart met de (door)ontwikkeling
van een «forensisch CV». Dit uittreksel van het patiëntendossier reist met de patiënt
door zijn zorgtraject mee en zal met name de administratieve lasten van behandelaren
verminderen. Het streven is aan het eind van de looptijd van de Meerjarenovereenkomst
(in 2021) 25% administratieve lastenvermindering te hebben bereikt. Tussentijds wordt
niet gemeten hoeveel procent er al gereduceerd is.

Vraag 7

Wat was de aard van het incident dat afgelopen vrijdag heeft plaatsgevonden? Waarom
wordt hier geen openheid over gegeven?

Antwoord 7

Trajectum heeft laten weten dat er sprake is geweest van fysieke agressie door een
cliënt tegen personeel in FPK Hoeve Boschoord. Dit betrof overigens geen tbs-gestelde.
Trajectum heeft conform de geldende meldingsinstructies gehandeld ten aanzien van
dit incident. Ik herken dan ook niet dat er geen openheid is gegeven.

Vraag 8

Kunt u deze vragen afzonderlijk beantwoorden?

Antwoord 8

Ja.