Verslag van een schriftelijk overleg : Verslag van een schriftelijk overleg over uitvoering van de motie van het lid Van den Bosch c.s. over verkenning van een grenscorrectie voor Spaarndam

Nr. 9
VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 11 oktober 2019

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken heeft een aantal vragen en opmerkingen
voorgelegd aan de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de brieven
van 24 april 2019 en 19 augustus 2019 over de uitvoering van de motie van het lid
Van den Bosch c.s. over verkenning van een grenscorrectie voor Spaarndam (Kamerstuk
34 827, nr. 6).

De vragen en opmerkingen zijn op 12 september 2019 aan de Minister van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties voorgelegd. Bij brief van 10 oktober 2019 zijn de vragen
beantwoord.

De voorzitter van de commissie, Ziengs

De griffier van de commissie, Roovers

Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

De leden van de CDA-fractie hebben kennisgenomen van de schriftelijke reactie van
het kabinet op de motie van het lid Van den Bosch (VVD) c.s. over verkenning van een
grenscorrectie voor Spaarndam. Hierin geeft de Minister aan dat de provincie Noord-Holland
geen mogelijkheden ziet om het verzoek in de motie ten uitvoer te brengen. Uit de
brief van de provincie Noord-Holland en uit een gesprek dat de CDA-fractie heeft gevoerd
met de betrokken gedeputeerde blijkt dat de uitvoering van de motie strandt op de
weigering van de gemeente Haarlemmermeer om daaraan mee te werken, aangezien zij de
aanleiding tot het indienen van de (unaniem aangenomen) motie niet deelt. Volgens
de gemeente is er geen maatschappelijk probleem. De leden van de CDA-fractie zien
dat er dan geen mogelijkheden resten om de discussie over Spaarndam te vervolgen.
Deze leden hebben begrip voor de oproep van de Minister om de voortdurende onduidelijkheid
over een eventuele grenscorrectie te beëindigen. Daaraan kan worden bijgedragen door
de parlementaire behandeling met dit schriftelijk overleg af te ronden. Wel heeft
de CDA-fractie nog enkele vragen over de brief van de Minister.

De Minister stelt, dat niet bij alle inwoners van Spaarndam draagvlak is voor het
plan van een mogelijke grenscorrectie. Op welke wijze is het draagvlak bij de inwoners
van Spaarndam gepeild?

Een herindeling kan conform het Beleidskader alleen door de provincie worden geïnitieerd
bij evidente bestuurskrachtproblematiek waarvoor gemeenten zelf geen oplossing kunnen
vinden. De provincie trekt dat principe door naar grenscorrecties (formeel ook een
vorm van gemeentelijke herindeling) en stelt dat er van evidente bestuurskrachtproblematiek
geen sprake is. Deelt de Minister het standpunt van de provincie Noord-Holland, dat
de vraag of er sprake is van evidente bestuurskrachtproblematiek leidend behoort te
zijn bij de uitvoering van de motie-Van den Bosch c.s.?

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben met interesse kennisgenomen van
de brief van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties dd. 19 augustus
jl. inzake de mogelijkheid voor een nadere grenscorrectie ten aanzien van Spaarndam.
Met deze brief wordt uitvoering gegeven aan de motie van de leden Van den Bosch, Van
der Molen, Den Boer en Van der Graaf die opriep tot een verkenning naar de mogelijkheid
van een grenscorrectie voor het dorp Spaarndam. Deze leden constateren dat vanuit
de provincie Noord-Holland en het Rijk conform het beleidskader gemeentelijke herindeling
wordt gehandeld en dat op basis daarvan wordt geconcludeerd dat een grenscorrectie
geen duurzame oplossing is. Deze leden ondersteunen derhalve de handelwijze van de
provincie en het Rijk en delen de hoop van de Minister dat hiermee duidelijkheid wordt
verschaft aan de inwoners van Spaarndam en de blik gericht kan worden op de gezamenlijke
verdere toekomst. Gegeven dit alles zien de leden van de fractie van de ChristenUnie
af van verdere inbreng.

Reactie van de Minister

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) dankt de leden van
de fracties van het CDA en de ChristenUnie (CU) voor hun gestelde vragen.

De leden van de CDA-fractie vragen zich af hoe het draagvlak bij de inwoners van Spaarndam
gepeild is en waaruit blijkt dat niet bij alle inwoners draagvlak is voor een eventuele
grenscorrectie. Bij de totstandkoming van de herindeling van de gemeente Haarlemmerliede
en Spaarnwoude met de gemeente Haarlemmermeer zijn inwoners op verschillende momenten
en manieren betrokken geweest. Destijds zijn er veel zienswijzen uit Spaarndam binnengekomen,
waaruit steun bleek voor de voorgenomen herindeling.

Daarnaast konden betrokkenen hun opinie kenbaar maken bij het recente traject dat
door de provincie Noord-Holland is doorlopen om uitvoering te geven aan de motie van
het lid Van den Bosch c.s. Tijdens dit traject is een alternatieve dorpsraad opgericht,
die juist pleit voor behoud van de huidige situatie. Hieruit is dus af te leiden dat
niet alle Spaarndammers voorstander zijn van aansluiting bij Haarlem. Daarbij komt
dat er bij het gemeentebestuur van de gemeente Haarlemmermeer überhaupt geen draagvlak
is voor een grenscorrectie.

De tweede vraag van de CDA-fractie gaat over de provinciaal geïnitieerde herindeling
c.q. grenscorrectie. Bij een door de provincie geïnitieerde herindeling dient er sprake
te zijn van evidente bestuurskrachtsproblematiek waarvoor gemeenten zelf geen oplossing
kunnen vinden. Er dient een goede aanleiding te zijn om iets wat niet van vanzelf
van onderop tot stand komt door een andere bestuurslaag alsnog op te laten leggen.
Ik deel met de provincie Noord-Holland dat dit uitgangspunt ook geldt voor grenscorrecties.
En aangezien de motie-Van den Bosch c.s. oproept om een grenscorrectie te verkennen,
ben ik ook van mening dat dit uitgangspunt zou moeten gelden bij de uitvoering van
die motie.

Tenslotte dankt de Minister van BZK de leden van de CU-fractie voor hun inbreng en
hun steun voor de gekozen aanpak.