Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ploumen over de toename van het gebruik van lachgas in het verkeer.

Antwoord van Staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport), mede namens
de ministers van Justitie en Veiligheid en van Infrastructuur en Waterstaat (ontvangen
3 oktober 2019). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 3781.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Toename lachgas-incidenten in verkeer: ballonnetje
moet kunnen, zegt bestuurder»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de ruimschootse verdubbeling van het aantal verkeersincidenten
waar lachgas in het spel was, zeer zorgwekkend is?

Antwoord 2

Deze sterke toename vind ik inderdaad zorgwekkend. Lachgas geeft een kortdurende,
soms sterke roes, en een tintelend en ontspannen gevoel. Ook kunnen symptomen als
duizeligheid, verwardheid, en desoriëntatie optreden. Nog los van de vraag hoe schadelijk
gebruik is voor de gezondheid, gaan lachgasgebruik en deelname aan het verkeer niet
samen.

Vraag 3

Bent u bereid om maatregelen te nemen die de kennis over de invloed van lachgas op
de rijvaardigheid bevorderen en jongeren waarschuwen, aangezien uit onderzoek blijkt
dat bijna de helft van de jongeren denkt dat lachgas de rijstijl niet beïnvloedt?
Zo ja, welke? Kunt u een toelichting geven?

Antwoord 3

Het is juist dat bijna de helft van de jongeren, die de vragen van de enquête van
TeamAlert en de NOS heeft beantwoord, aangeeft dat dit hun rijstijl niet beïnvloedt.
De enquête was specifiek gericht op jongeren die lachgas gebruiken in het verkeer
en daarmee is het niet representatief voor alle jongeren. Het Ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport heeft het Trimbos-instituut in 2018 gevraagd een handreiking op te
stellen met als doel gemeenten, handhavers en preventieprofessionals bij te staan
in de aanpak van onder andere gebruik van lachgas.2 In de handreiking wordt specifiek aandacht besteed aan het risico dat de lachgasroes
kan na-ijlen. Omdat lachgasgebruik doorgaans maar een korte roes geeft staan veel
gebruikers er niet bij stil dat effecten langer kunnen aanhouden en daardoor ook invloed
kunnen hebben op deelname aan het verkeer.

Ook hebben Veilig Verkeer Nederland en sociale media aandacht besteed aan de gevaren
van lachgas in het verkeer. TeamAlert, die zich specifiek op jongeren richt, gaat
in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat campagne voeren. Dit
jaar worden er focusgroepen georganiseerd om meer inzicht te krijgen in de belevingswereld
van jongeren over lachgas en hun motieven. Dit is nodig om een effectieve campagne
te kunnen ontwikkelen. Begin 2020 zal de campagne ontwikkeld worden, medio 2020 wordt
de campagne gevoerd.

De toename van oneigenlijk lachgas gebruik is aanleiding geweest om het Coördinatiepunt
Assessment en Monitoring nieuwe drugs om een risicobeoordeling te vragen. De beoordeling
wordt dit najaar verwacht en vormt de grondslag om te bezien welke landelijke maatregelen
noodzakelijk zijn. In afwachting van de beoordeling worden alle mogelijke beleidsopties
bekeken, zodat na de risicobeoordeling snel passend kan worden gehandeld. In het najaar
zal ik samen met het Ministerie van Justitie en Veiligheid uw Kamer hierover nader
berichten.

Vraag 4

Hebben de gesprekken met onder andere de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)
en gemeenten, die u heeft genoemd in antwoord op eerdere schriftelijke vragen, inmiddels
plaatsgevonden om te bezien of er meer mogelijkheden nodig zijn om de verkoop van
lachgas en het gebruik te verminderen? Zo ja, wat hebben deze gesprekken opgeleverd?
Kunt u een toelichting geven?3

Antwoord 4

Op 20 augustus jl. heeft een bijeenkomst met een aantal gemeenten plaatsgevonden om
te inventariseren welke problemen gemeenten in het kader van het oneigenlijk gebruik
van lachgas ervaren en wat zij hiertegen ondernemen. Naast zorgen over de gezondheidsrisico’s
van het oneigenlijk gebruik van lachgas, is sprake van overlast en zijn er bij burgers
gevoelens van onveiligheid. Uit het overleg bleek dat verschillende gemeenten naar
aanleiding daarvan aan hun Algemene Plaatselijke Verordening (APV) bepalingen hebben
toegevoegd die als instrument dienen om de aantasting van de openbare orde, de openbare
veiligheid, de volksgezondheid en het milieu als gevolg van de verkoop of het gebruik
van lachgas aan te kunnen pakken. Daarnaast bevatten de meeste APV's, naar voorbeeld
van de model-APV van de VNG, verschillende meer algemene bepalingen ter voorkoming
van hinder en overlast. Deze zijn óók van toepassing bij hinder en overlast die samenhangt
met het gebruik van lachgas. Bij evenementen waarvoor een vergunningplicht geldt,
kan de gemeente daarnaast als een voorschrift een «verbod op verkoop van lachgas»
in de vergunning opnemen met als motivering het voorkomen van hinder en overlast.
Ook gaven gemeenten aan dat de voorlichtingsmaterialen die door het Trimbos-instituut
in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport bekend zijn en
worden gebruikt. De bijeenkomst is een eerste stap om de ervaren problematiek in kaart
te brengen en best-practices met elkaar te delen. Bovendien zal het Ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport, in ieder geval nadat de risicobeoordeling van het
Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs beschikbaar is, initiatief nemen
voor vervolg overleg.

Vraag 5

Kunt u deze vragen voor 3 september 2019 beantwoorden?

Antwoord 5

Nee, dit is niet mogelijk gebleken omdat nadere afstemming nodig was.