Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van den Berg en Omtzigt over de sluiting die dreigt voor de spoedpost van de huisartsendienst Twente-Oost

Antwoord van Minister Bruins (Medische Zorg) (ontvangen 3 oktober 2019)

Vraag 1

Kent u het bericht waaruit blijkt dat de spoedpost van de Huisartsendienst Twente-Oost
(HDT) in Oldenzaal dreigt te moeten sluiten?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2, 3 en 4

Klopt het dat het ziekenhuis Medisch Spectrum Twente (MST) van plan is de huur te
gaan verhogen met 70%? Op basis waarvan denkt MST dat een verhoging van 70% gerechtvaardigd
zou zijn?

Klopt het dat het MST geen verpleegkundigen meer wil leveren voor de Oldenzaalse huisartsenpost?
Zo ja, wat is de reden daarvan?

Deelt u de mening dat de facto ziekenhuis MST de Oldenzaalse huisartsenpost sluit
door eenzijdig de voorwaarden irreëel te veranderen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2, 3 en 4

De Spoedpost Oldenzaal is voor Nederlandse begrippen een kleine huisartsenpost (HAP)
met een werkgebied van ongeveer 82.000 inwoners zijnde de gemeenten Dinkelland, Losser
en Oldenzaal. Ik heb begrepen van de directie van Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT)
– de organisatie waar de Spoedpost Oldenzaal onderdeel van is – dat Spoedpost Oldenzaal
niet financieel rendabel is. Het (gedeeltelijk) sluiten van de Spoedpost Oldenzaal
is nu onderwerp van gesprek. Bij de besluitvorming liggen twee opties voor: sluiting
van de Spoedpost Oldenzaal in de nacht en de overige ANW-uren wel geopend blijven
of volledige sluiting van de Spoedpost Oldenzaal en het werkgebied van Spoedpost Oldenzaal
verdelen over de Spoedposten Enschede en Hengelo. Door deze verdeling ontstaan qua
werkgebied en verrichtingenniveau van huisartsenzorg twee gelijkwaardige Spoedposten
waar efficiënt personele bezetting zoals huisartsen en triagisten ingezet kan worden.
De directie van SHT is van mening dat de acute huisartsenzorg in de regio door volledige
sluiting van de Spoedpost Oldenzaal toekomstbestendig zal zijn. Het definitieve besluit
over een (gedeeltelijke) sluiting moet nog worden genomen. De uitvoering van het definitief
besluit zal vanaf maandag 6 januari 2020 worden ingevoerd.

De spoedpost kon vooral volledig geopend zijn vanwege de samenwerking met het ziekenhuis
Medisch Spectrum Twente (MST). Door het aflopen van de samenwerkingsovereenkomst en
huurovereenkomst per 1 januari 2020, moeten er nieuwe afspraken komen passend bij
de huidige situatie en financieringsafspraken in de gezondheidszorg. Nieuwbouw in
2015, kosten voor bedrijfsvoering (waaronder huisvesting) van de huisartsenpost in
de avond, nacht en weekend- uren en de eis van College Sanering Zorginstellingen (CSZ)
voor marktconforme prijzen bij vervreemding of verhuur van zorgvastgoed, maken dat
verhoging van de huur noodzakelijk is. Strikt genomen betreft de huurverhoging geen
70% aangezien SHT inmiddels meer oppervlakte in gebruik heeft dan in het oorspronkelijke
contract staat opgenomen, aldus het MST. Dat is in het nieuwe voorstel van MST ook
aangepast.

Het MST heeft mij laten weten dat ze op dit moment acht verpleegkundigen detacheren
naar de spoedpost in Oldenzaal waarbij de kosten, maar niet de opbrengsten van de
verpleegkundige inzet gedeeld worden. MST heeft in gesprek met SHT aangegeven een
deel van deze kosten niet meer te kunnen en willen dragen. Dit betekent voor de spoedpost
dat de kosten van de nieuwe overeenkomsten zullen stijgen en dat de spoedpost geen
gebruik meer kan maken van de inzet van verpleegkundigen van het ziekenhuis. Daarnaast
heeft SHT mij laten weten, dat los van de financiële implicaties, het voor SHT onmogelijk
is – gezien de krapte op de arbeidsmarkt – om de extra diensten in de nacht en eventuele
extra bezetting in de avonden en weekenden op korte termijn ingevuld te krijgen.

Ik heb van de directie van SHT begrepen dat ze met de Raad van Afgevaardigden (RvA)
van de Spoedpost Oldenzaal (vertegenwoordiging van de huisartsengroepen die bij de
post aangesloten zijn) vanaf juni diverse gesprekken hebben gevoerd om de opties te
bespreken om de consequenties van het opzeggen van de samenwerkingsovereenkomst en
huurovereenkomst te bespreken. Daarbij was een randvoorwaarde gesteld door de directie
dat deze eventuele maatregel tenminste budgettair neutraal zou moeten zijn. Zowel
de directie van SHT als de leden van de RvA zijn van mening dat in ieder geval de
sluiting in de nacht van de Spoedpost Oldenzaal onvermijdelijk is gezien het gering
aantal verrichtingen van huisartsenzorg.

Vraag 5

Zijn er cijfers van NEED (Netherlands Emergency department Evaluation Database) beschikbaar
over hoeveel mensen van de huisartsenpost uit Oldenzaal terecht komen op de spoedeisende
hulppost in Enschede en/of Hengelo? Zo, ja kunt u die delen?

Antwoord 5

Er zijn geen cijfers van NEED beschikbaar over hoeveel mensen van de spoedpost uit
Oldenzaal doorverwezen worden naar de spoedeisende hulppost in Enschede en Hengelo.
Spoedpost Oldenzaal heeft naar verhouding een klein verzorgingsgebied met een gering
aantal verrichtingen van huisartsenzorg. De Spoedpost Enschede heeft momenteel een
verzorgingsgebied van 186.395 inwoners. De Spoedpost Hengelo heeft een verzorgingsgebied
van 131.310 inwoners. Na eventuele sluiting van Spoedpost Oldenzaal zullen de Spoedposten
Enschede en Hengelo elk een verzorgingsgebied van ongeveer 200.000 inwoners krijgen.

Vraag 6 en 7

Zijn de adherentiecijfers in de regio in kaart gebracht, conform de aangenomen motie
Van den Berg (Kamerstuk 31 016, nr. 198)? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u deze cijfers delen?

Kan worden aangegeven wanneer en hoeveel mensen er naar de Oldenzaalse huisartsenpost
komen?

Antwoord 6 en 7

Zorgaanbieders beschikken zelf over deze gegevens en kunnen deze gebruiken bij besluitvorming.
Van het SHT heb ik begrepen dat in kaart gebracht is wat de adherentiecijfers zijn
en wat de consequenties zijn van een eventuele (gedeeltelijke) sluiting van de Spoedpost
Oldenzaal. Het SHT heeft het RIVM gevraagd om te toetsen of in de nieuwe situatie
de landelijke bereikbaarheidsnorm (minimaal 90% van de inwoners van het werkgebied
van de HAP kan binnen 30 minuten per auto de HAP bereiken) niet overschreden wordt.
Ik heb begrepen dat de bereikbaarheidsanalyse van het RIVM laat zien dat bij een sluiting
van de Spoedpost Oldenzaal, de landelijke bereikbaarheidsnorm ruimschoots behaald
blijft.

Vraag 8

Is er een regiobeeld gemaakt over de zorgbehoefte voor Oldenzaal en omstreken met
cijfers over bevolkingsopbouw, sociaaleconomische status, leeftijdsopbouw met cijfers
van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Nivel, ziekenhuizen
en het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ)?

Antwoord 8

Menzis heeft als grootste zorgverzekeraar in de regio het initiatief genomen een regiobeeld
te maken, zoals ook afgesproken is in de bestuurlijke akkoorden 2019–2022. Onder begeleiding
van een bureau heeft Menzis in de afgelopen maanden een regiovisie Twente 2030 ontwikkeld.
Dit beeld is geanalyseerd en opgeschreven vanuit het perspectief van Twente en dus
niet specifiek voor Oldenzaal. Met deze visie gaat Menzis nu met de partijen in de
regio om tafel.

Vraag 9 en 10

Deelt u de mening dat in deze casus de zorgaanbieders de regionale bestuurders en
inwoners tot nog toe onvoldoende geconsulteerd hebben, terwijl dit volgens uw concept
AMvB over wijzigingen in de (acute) zorg wel noodzakelijk is? Hoe gaat u in dit geval
handhaven dat het overleg in de regio wel wordt gevoerd?

Bent u bereid te bevorderen dat zorgverzekeraar Menzis, MST, zorgaanbieders en bestuurders
in gesprek gaan met als doel dat een huisartsenpost open blijft in en voor Oldenzaal
en Noordoost Twente? Kunt u de uitkomsten van dat gesprek binnen een maand delen met
de Kamer?

Antwoord 9 en 10

Zoals u weet is de AMvB acute zorg, waarin de communicatie met partijen en inwoners
in de regio een belangrijk onderdeel is, nog niet in werking getreden. Echter, vooruitlopend
op de inwerkingtreding van deze AMvB stimuleer ik op dit moment reeds dat zorgaanbieders
die overwegen om het aanbod van acute zorg op een bepaalde locatie te sluiten, handelen
in de lijn van deze concept AMvB.

Conform de concept AMvB acute zorg heeft de SHT gesprekken gevoerd over de eventuele
(gedeeltelijke) sluiting van de Spoedpost Oldenzaal met onder meer het MST, wethouders
van de betrokken gemeenten, zorgverzekeraar Menzis, vertegenwoordigers van huisartsengroepen,
het ROAZ Euregio en de voorzitter van de patiëntenvertegenwoordiging (Stichting Vrienden
van Heil der Kranken). Er wordt onder andere een continuïteitsplan opgesteld en begin
oktober wordt dit besproken in een ROAZ-overleg. Naar mijn mening zal de SHT een informatiebijeenkomst
voor inwoners moeten organiseren om de inwoners de gelegenheid te geven hun zorgen
en suggesties te uiten, voordat er een definitief besluit genomen wordt. In gesprek
met de directie van SHT heb ik daarom dit verzoek neergelegd. De directie van SHT
heeft aangegeven met dit verzoek aan de slag te gaan.