Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Leijten over de sponsoring van EU-voorzitters door bedrijven

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 11 september 2019)

Vraag 1

Wat vindt u ervan dat Finland het huidig voorzitterschap van de Raad van de Europese
Unie laat sponsoren door BMW?1 Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 1

Elke lidstaat heeft de verantwoordelijkheid en ruimte om het voorzitterschap zelf
in te kleden. Dit betreft ook het sponsorschap. Het is een keuze van het desbetreffende
voorzitterschap hoe hier mee om te gaan.

Vraag 2

Bent u ook op de hoogte van het feit dat BMW door de Europese Commissie schuldig is
bevonden aan kartelvorming waarbij BMW een boete van 1,4 miljard euro boven het hoofd
hangt?2

Antwoord 2

Het kabinet is op de hoogte van het lopende onderzoek dat de Europese Commissie is
gestart naar aanleiding van het mogelijk overtreden van Europese mededingingsregels
door enkele autoproducenten, waaronder BMW.

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat BMW via deze sponsoring groot podium krijgt door de huidig voorzitter
van de Raad van de Europese Unie? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 3

Zie ook het antwoord op vraag 1. Het Fins voorzitterschap heeft op de site van het
voorzitterschap toelichting gegeven op dit sponsorschap, waaruit op te maken valt
dat het sponsorschap bedoeld is om de logistiek te faciliteren.

Vraag 4

Deelt u de mening dat inmenging door grote bedrijven op Europese besluitvorming ongewenst
is? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 4

Zie het antwoord op vragen 7 en 8.

Vraag 5

Vindt u het ethisch dat een land sponsoring accepteert tegen een bepaald bedrag, waarmee
sponsoren de kansen en ruimte krijgen om hun producten te laten zien?

Antwoord 5

Zie het antwoord op vragen 7 en 8.

Vraag 6

Bent u bereid uw Finse ambtsgenoot en de voorzitter van de Europese Raad aan te spreken
op deze ongewenste sponsor (BMW) die Europese regelgeving aan zijn laars lapt?

Antwoord 6

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 1 is het de verantwoordelijkheid van elke
lidstaat om het eigen voorzitterschap van de Raad zelf in te kleden, waaronder ook
het sponsorschap. Het Fins voorzitterschap heeft proactief toelichting gegeven op
de aard van dit sponsorschap. Ik zie daarom geen reden om mijn Finse ambtsgenoot hierover
aan te spreken. Overigens loopt het onderzoek van de Europese Commissie naar o.a.
BMW momenteel nog.

Vraag 7 en 8

Deelt u de mening dat er een grens zit aan het «drukken van de kosten» voor EU-voorzitterschappen
en dat sponsoring van bedrijven die aantoonbaar onethisch handelen en/of zaken promoten
die tegen de doelen en de normen en waarden van een land in gaan ongewenst is?

Deelt u de mening dat sponsoring überhaupt ongewenst is, aangezien het onvermijdelijk
leidt tot partijdigheid, waar onpartijdigheid veel belangrijker is? Zo ja, waarom?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 7 en 8

Het kabinet is van mening dat sponsoring in beginsel niet ongewenst is. Het is aan
ieder voorzitterschap zelf hiervoor eventuele kaders op te stellen. In voorbereiding
voor het Nederlandse EU-voorzitterschap van 2016 zijn er richtlijnen opgesteld, destijds
online gepubliceerd, voor mogelijke sponsorschappen. Bedrijven dienden te voldoen
aan een aantal drempelvoorwaarden om in aanmerking te komen voor een sponsorschap,
zoals het leveren van kwalitatief hoogstaande en milieuvriendelijke producten, in
lijn met de principes, waardigheid en doelen van het voorzitterschap. Ondernemingen
betrokken bij de productie van tabaksproducten waren bijvoorbeeld bij voorbaat uitgesloten.
Onder andere deelname aan of betrokkenheid bij wederrechtelijke activiteiten vormden
voor Nederland een reden om bedrijven uit te sluiten van een mogelijk sponsorschap.
Ten slotte expliceerden de opgestelde richtlijnen dat sponsoren geen toegang hadden
tot de deelnemers aan overleggen of evenementen van het EU-voorzitterschap.