Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Leijten over de kandidatuur van oud-minister Dijsselbloem als directeur van het IMF

Antwoord van Minister Hoekstra (Financiën), mede namens de Minister-President (ontvangen
2 september 2019).

Vraag 1

Op welk moment heeft het kabinet besloten dat Nederland de positie van directeur van
het Internationaal Monetair Fonds (IMF) graag wilde invullen?

Antwoord 1

Het kabinet heeft op 12 juli definitief besloten dat Nederland de positie van directeur
van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wilde vervullen. Nederland was er namelijk
van overtuigd met Jeroen Dijsselbloem een geschikte kandidaat te hebben.

Vraag 2

Welke analyse heeft geleid tot de conclusie dat het invullen van deze positie voor
Nederland een meerwaarde heeft? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 2

Nederland was in 1944 een van de oprichtingsleden van het IMF, inmiddels uitgegroeid
tot 189 leden en heeft daarmee een mondiale representatie. Het IMF, als toonaangevende
multilaterale organisatie, richt zich op mondiale monetaire samenwerking, financiële
stabiliteit, internationale handel en duurzame inclusieve groei wereldwijd. Het primaire
doel van het IMF daarbij is stabiliteit in het internationale monetaire systeem. Als
open economie is Nederland gebaat bij die stabiliteit en Nederland hecht dan ook veel
waarde aan een sterk IMF. In een periode waarin internationale samenwerking onder
druk staat is het in het belang van onder andere Nederland dat een multilaterale instelling
zoals het IMF een sterk leiderschap kent. In het algemeen is het daarbij een voordeel
als een Nederlander met gedegen ervaring en staat van dienst internationaal opereert.

Vraag 3

Welke selectieprocedure is er daarna toegepast bij het vinden van een geschikte kandidaat
voor deze internationale topfunctie?

Antwoord 3

De IMF Executive Board heeft een profielschets opgesteld voor de positie van directeur van het IMF1. Binnen die kaders achtte het kabinet het van belang dat als Nederland een kandidaat
naar voren zou schuiven, deze een ruime internationale en financieel-economische ervaring
had. Het kabinet had in de persoon van oud-minister van Financiën en voormalig Eurogroep
voorzitter, de heer Dijsselbloem, een geschikte en geloofwaardige kandidaat. In zijn
periode als Minister en Eurogroep voorzitter heeft hij onder andere intensief samengewerkt
met het IMF in de Euroroep, G7 en G20. Daarnaast heeft de heer Dijsselbloem als Minister
van Financiën, samen met België, de vierde grootste kiesgroep, bestaande uit 15 landen
in het IMF vertegenwoordigd.

Vraag 4

Op welke wijze is er gekeken naar risico’s en kansen bij de kandidaat die uiteindelijk
naar voren is geschoven namens Nederland? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 4

Het voordragen van een kandidaat voor een dergelijke internationale functie gaat altijd
gepaard met risico’s en kansen. Gezien het belang landen hechten aan het IMF en aan
sterk leiderschap lag het in de lijn der verwachtingen dat er meerdere geschikte kandidaten
voor deze positie naar voren zouden worden geschoven, daarom is er per definitie een
gerede kans dat een ander dan de eigen kandidaat het wordt.

Vraag 5

Had de Nederlandse regering signalen een gerede kans te maken op de topfunctie omdat
Nederland aan de beurt was, of hing de gerede kans samen met de persoon Dijsselbloem?

Antwoord 5

Het kabinet is ervan overtuigd dat de heer Dijsselbloem een geschikte directeur van
het IMF zou zijn. Daarin werd het kabinet bevestigd door de ruime steun die de heer
Dijsselbloem voor zijn kandidatuur genoot. Deze steun zal onverkort samen hebben gehangen
met de ruime internationale ervaring van de heer Dijsselbloem.

Vraag 6

Kunt u aangeven wat er allemaal precies is gedaan door uzelf en door ambassadeurs
om de kandidatuur van Dijsselbloem kracht bij te zetten? Kunt u een overzicht geven
van gesprekken, vergaderingen en wat dies meer zij?

Antwoord 6

Vanaf het moment dat het kabinet de heer Dijsselbloem als kandidaat voor directeur
IMF naar voren schoof is er intensief contact geweest met Europese en internationale
collega’s op onder andere het niveau van de Minister-President, de Minister van Financiën
en op hoog-ambtelijk niveau inclusief de vertegenwoordiging bij het IMF. Gezien het
aantal gesprekken en het vertrouwelijke karakter kan geen overzicht geven worden van
de gesprekken die hebben plaatsgevonden.

De 28 EU Ministers van Financiën hebben op donderdag 1 augustus en vrijdag 2 augustus
een telefonisch overleg gehad.

Vraag 7

Klopt het dat de voormalig Minister van Financiën zelf ook naar landen is gegaan om
zijn kandidatuur uit te leggen? Zo ja, reisde hij op kosten van de Nederlandse overheid?
Is hiervoor het regeringsvliegtuig ingezet?

Antwoord 7

De heer Dijsselbloem is naar Spanje en Griekenland gereisd om zijn kandidatuur toe
te lichten. Hij reisde daarbij niet met het regeringsvliegtuig, maar met lijnvluchten.
De kosten die gemaakt zijn voor deze reizen zijn ten laste gekomen van de Nederlandse
overheid.

Vraag 8, 9

Is er over de kandidatuur contact geweest met Kamerfracties of fractievoorzitters?
Zo ja, welke waren dat en op welke momenten precies?

Waarom is de Kamer niet publiekelijk geïnformeerd over de inzet van het kabinet en
het corps diplomatique om voor de topfunctie bij het IMF te gaan?

Antwoord 8, 9

Op 12 juli maakte de Minister-President bekend dat Nederland een kandidaat zou voordragen
voor de plek van directeur van het IMF. Om de kansen voor de kandidaat, vroeg in het
proces, zo groot mogelijk te maken kon het kabinet er op dat moment publiekelijk niet
meer over zeggen.

Verder kan in zijn algemeenheid worden opgemerkt dat het kabinet bij een Nederlandse
kandidatuur voor een internationale topfunctie in de regel diverse wegen bewandelt;
direct contact tussen regeringsleiders en betrokken bewindspersonen, via diplomatieke
en partijpolitieke kanalen en door ambtelijk overleg. In verband met de vertrouwelijkheid
kan geen overzicht worden gegeven van de gesprekken die hebben plaatsgevonden.

Vraag 10

Wat was precies de rol van de Franse Minister van Financiën bij de selectieprocedure
van de nieuwe directeur van het IMF?

Antwoord 10

De Franse Minister van Financiën heeft opgetreden als coördinator om te komen tot
een Europese kandidaat voor de opvolging van Christine Lagarde van het IMF. In principe
zou een dergelijke rol belegd worden bij de voorzitter van de Raad, echter omdat Finland
– vanaf 1 juli voorzitter van de Raad – een eigen kandidaat naar voren had geschoven
was het niet opportuun voor Finland om deze rol op zich te nemen. Omdat Frankrijk
op dit moment ook het voorzitterschap van de G7 vervult, heeft de Franse Minister
van Financiën het initiatief genomen om het proces te begeleiden om tot een Europese
kandidaat te komen.

Vraag 11

Wat is de evaluatie van het kabinet over het feit dat de heer Dijsselbloem het net
niet is geworden?2 Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 11

Het kabinet heeft met de heer Dijsselbloem een geschikte kandidaat naar voren geschoven
voor de opvolging van Christine Lagarde bij het IMF, dit blijkt ook uit de brede steun
in Europa voor zijn kandidatuur. Uit de intensieve gesprekken die plaats hebben gevonden
is allereerst het belang gebleken dat landen hechten aan het IMF en aan sterk leiderschap.
Het kabinet en de heer Dijsselbloem hebben tot het laatste moment veel steun ervaren.
In de laatste stemronde onder de EU lidstaten heeft Kristalina Georgieva net meer
steun verworven. Het kabinet vindt het uiteindelijk belangrijk dat Europa gezamenlijk
en eensgezind een sterke kandidaat naar voren schuift en vindt dat Kristalina Georgieva
aan dit profiel zonder meer voldoet.