Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Beckerman en Van Nispen over het deels instorten van het dak van het stadion van AZ in Alkmaar

Antwoord van Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) (ontvangen
2 september 2019).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het gedeeltelijk instorten van het dak van het AFAS-stadion van
AZ in Alkmaar, waar gelukkig niemand bij gewond is geraakt?

Antwoord 1

Ik ben geschrokken van het feit dat dit heeft kunnen gebeuren. Ik vind het daarom
een goede zaak dat de eigenaar van het stadion een grondig onderzoek laat uitvoeren
naar de oorzaak van de instorting door Royal Haskoning/DHV (hierna Haskoning) en dat
de gemeente hierop toeziet. Hetzelfde geldt voor het onderzoek dat de Onderzoeksraad
voor Veiligheid (hierna Onderzoeksraad) gaat uitvoeren. Mijn verdere reactie geef
ik u in de onderstaande antwoorden.

Vraag 2

Is het waar dat door een bezuiniging de dakconstructie van het voetbalstadion te licht gebouwd is in 2005–2006? Kunt u dit antwoord over de (mogelijke)
oorzaak/oorzaken toelichten?1

Antwoord 2

Ik heb navraag gedaan bij de gemeente Alkmaar, die bevoegd gezag is voor het voldoen
aan de veiligheidsvoorschriften die in het Bouwbesluit staan voor bouwwerken. De gemeente
heeft geen aanwijzingen dat de dakconstructie te licht is gebouwd. De gemeente heeft
bij de vergunningverlening beoordeeld of de dakconstructie voldeed aan de wettelijk
eisen (Bouwbesluit) en heeft ook toezicht gehouden op de bouw. De gemeente wacht de
resultaten van het onderzoek door Haskoning af.

Vraag 3

Wat waren de redenen van de gemeente indertijd om te stellen dat een stevigere dakconstructie
niet nodig was?

Antwoord 3

Zoals ik in mijn eerdere antwoord heb gemeld, heeft de gemeente bij de vergunningverlening
beoordeeld of de dakconstructie aan de wettelijke voorschriften (Bouwbesluit) voldeed.
Er was daarbij voor de gemeente geen reden om te stellen dat een stevigere dakconstructie
nodig was.

Vraag 4

Wie of welke organisatie heeft besloten om bij de bouw van het AFAS-stadion niet voor
een stevigere stalen constructie te kiezen, gezien de adviezen van de brandweer over
de constructie in verband met de brandveiligheid, en hoeveel euro is «bespaard» door voor de lichtere variant te kiezen?

Antwoord 4

De gemeente heeft mij laten weten dat er diverse onderzoeken uitgevoerd zijn naar
de brandveiligheid. Op basis hiervan hebben de brandweer en gemeente uiteindelijk
geconstateerd dat het pand voldeed aan de eisen van de brandveiligheid (Bouwbesluit).
Er was daarmee geen reden om te kiezen voor een stevigere stalen constructie.

Vraag 5

Hoeveel onderaannemers zijn tijdens de bouw van het stadion betrokken geweest, en
hoeveel van deze onderaannemers zijn failliet gegaan of gestopt tijdens de bouw?

Antwoord 5

De gemeente heeft mij laten weten hierover geen gegevens te hebben.

De gemeente heeft in het kader van de uitvoering van een bouwvergunning alleen te
maken met de vergunninghouder, of diens vertegenwoordiger voor zover deze daartoe
mandaat heeft van de vergunninghouder. Dit is conform wet- en regelgeving. De vraag
betreft privaatrechtelijke verhoudingen tussen hoofd- en onderaannemers. Dat is geen
zaak van de gemeente. Evenmin volgt de gemeente de aantallen onderaannemers in hun
financiële positie dan wel faillissement. Daarin is de gemeente geen partij.

Vraag 6

In hoeverre heeft in uw ogen de versnippering van verantwoordelijkheden op de bouwplaats
bijgedragen aan een mogelijke bouwfout of een te lichte constructie? Kunt u uw antwoord
toelichten?

Antwoord 6

Ik kan hierover op dit moment geen uitspraken doen. Ik wacht op dit punt het onderzoek
af van de Onderzoeksraad.

Vraag 7

Is het waar dat de constructie niet voldeed aan het Bouwbesluit en aan de eisen voor
de brandveiligheid, zoals een buitengewoon lid van de Onderzoeksraad voor Veiligheid
stelt? Kunt u uw antwoord toelichten?2

Antwoord 7

Zoals ik heb geantwoord bij de vragen 2 en 4 heeft de gemeente geen aanwijzingen dat
de constructie niet voldeed aan het Bouwbesluit.

Ik wacht daarnaast de onderzoeken van Haskoning en de Onderzoeksraad af.

Vraag 8

Heeft de gemeente Alkmaar «gerommeld» met de vergunningen en/of het toezicht of op
de een of andere manier een oogje toegeknepen rondom de bouw van het voetbalstadion?

Antwoord 8

Ik heb navraag gedaan bij de gemeente Alkmaar en deze heeft mij laten weten het niet
eens te zijn met dit beeld. De gemeente stelt dat er bij het stadion juist een uitzonderlijk
intensief beoordelingstraject is geweest en toezicht is uitgeoefend. Tijdens de toezicht
fase zijn aanvullende onderzoeken geëist en is een aantal keer een bouwstop opgelegd.

Vraag 9

Is er een vorm van druk uitgevoerd op de gemeente om de bouw van het stadion goed
te keuren en/of voor een lichtere constructie te kiezen? Wanneer u dit niet weet,
bent u bereid dit te onderzoeken?

Antwoord 9

Ik heb navraag gedaan bij de gemeente Alkmaar. De gemeente heeft laten weten niet
bekend te zijn met het uitoefenen van een vorm van druk. De gemeente Alkmaar stelt
momenteel een feitenrelaas op dat zal worden gedeeld met de gemeenteraad. Ik wacht
de uitkomsten hiervan af.

Vraag 10

Is bij de beslissing in 2015 om zonnepanelen op het dak te plaatsen onderzoek gedaan
naar de draagconstructie en de veiligheid van het dak? Zo nee, waarom niet? Zo ja,
wat waren de uitkomsten?3

Antwoord 10

Het plaatsen van zonnepanelen op een dak is sinds 2013 een bouwvergunningsvrije activiteit.
Ondanks dat dit vergunningsvrij is, moet men wel voldoen aan het Bouwbesluit. De verantwoordelijkheid
voor de plaatsing en de samenhang met het bouwwerk is aan de eigenaar van het gebouw.
De eigenaar dient ervoor te zorgen, dat het gebouw in overeenstemming blijft met de
daaraan te stellen en gestelde eisen conform het Bouwbesluit. Ik heb van de gemeente
vernomen, dat de toenmalige eigenaar van het stadion in 2015 alleen in algemene zin
informatie heeft ingewonnen over een mogelijk vergunningsstelsel bij zonnepanelen.
Hij heeft daarbij van de zijde van de gemeente te horen gekregen dat dit vergunningsvrij
is en daarbij is de eigenaar gewezen op zijn eigen verantwoordelijkheid. Mij is niet
bekend of de gebouweigenaar betreffende onderzoeken heeft laten uitvoeren.

Vraag 11

Hoe oordeelde het bouw- en woningtoezicht van de gemeente Alkmaar over de plaatsing
van de zonnepanelen op het dak? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 11

De gemeente heeft mij laten weten geen oordeel te hebben gegeven over de plaatsing
van de zonnepanelen. Ik verwijs hierbij verder naar het antwoord op vraag 10.

Vraag 12

Is zonnepanelenfabrikant Hanergy bij het leveren van de zonnepanelen op de hoogte
gesteld van de eerdere adviezen van de brandweer over de draagconstructie? Zo nee,
waarom niet en wie is/was verantwoordelijk voor het overdragen van deze informatie?

Zo ja, waarom zijn de zonnepanelen toch geplaatst? Wie is/was verantwoordelijk voor
het overdragen van deze informatie?

Antwoord 12

De gemeente heeft mij laten weten geen oordeel te hebben gegeven over de plaatsing
van de zonnepanelen. Ik verwijs hierbij verder naar het antwoord op vraag 10.

Vraag 13

Is er een vorm van druk uitgevoerd op de gemeente om de plaatsing van de zonnepanelen
goed te keuren? Wanneer u dit niet weet, bent u bereid dit te onderzoeken?

Antwoord 13

De gemeente hoefde de plaatsing van de zonnepanelen niet goed te keuren. Ik verwijs
hierbij verder naar het antwoord op vraag 10.

Vraag 14

Bent u bereid de uitkomsten van het verkennende onderzoek van de Onderzoeksraad voor
Veiligheid naar de Tweede Kamer te sturen zodra dit gereed is?4

Antwoord 14

De Onderzoeksraad heeft haar verkennende onderzoek afgerond, Ik heb geen uitkomsten
van dit onderzoek ontvangen. Wel heeft de Onderzoeksraad informatie gegeven over dit
verkennend onderzoek op haar website, waarnaar ik uw Kamer verwijs (https://www.onderzoeksraad.nl/nl/page/14903/ingestort-dak-az-stadion-10…).

Vraag 15

Bent u bereid de uitkomsten van het onderzoek, dat AZ heeft ingesteld, naar de Tweede
Kamer te sturen zodra dit gereed is?5

Antwoord 15

Over de uitkomsten van dit onderzoek zal de gemeente Alkmaar mij informeren. Nadat
dit is gebeurd, ben ik bereid uw Kamer te informeren.

Vraag 16

Wat zijn de uitkomsten van de inspectie van de gemeente Alkmaar en de deskundigen
van Royal HaskoningDHV die op zondag 11 augustus heeft plaatsgevonden?

Antwoord 16

De gemeente heeft mij laten weten dat het onderzoek door Haskoning nog niet is afgerond.
De gemeente Alkmaar heeft toegezegd dat de uitkomsten van het onderzoek, na bespreking
met AZ, aan de Onderzoeksraad, aan mij en de gemeenteraad bekend worden gemaakt.

Vraag 17

Welke maatregelen gaan genomen worden in het AFAS-stadion om de dakconstructie te
verstevigen en de veiligheid voor publiek, spelers en werknemers van AZ te garanderen?
Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 17

De gemeente heeft mij laten weten, dat het antwoord op deze vraag pas kan worden gegeven
als beide onderzoeken zijn afgerond en als daaruit conclusies worden getrokken. Dan
is het aan de huidige eigenaar om een nieuw plan in te dienen waarin de gebreken op
adequate wijze worden weggenomen.

De huidige eigenaar heeft er inmiddels op last van de gemeente voor gezorgd dat het
veld, de tribunes, de Molenaartribune inclusief de onderliggende ruimten en het parkeerterrein
voor de Molenaartribune, niet meer toegankelijk mag zijn voor personen. Zolang de
opruimingswerkzaamheden nog niet zijn afgerond, blijven het veld, de tribunes waaronder
de Molenaar tribune en de ruimtes eronder en op het parkeerterrein ervoor als onveilig
bestempeld en dienen deze afgesloten

publiek te blijven. Het is alleen toegestaan om hoogstnoodzakelijk onderhoudswerk
te verrichten om verdere schade te voorkomen. De huurders van de ruimtes onder de
tribune wordt de mogelijkheid geboden om onder begeleiding van de club, benodigde
kantoorspullen op te halen. De routing hiervoor is afgestemd.

Voordat personen genoemde onderdelen van het stadion mogen betreden, dient de eigenaar
een plan van aanpak voor de benodigde sloop- en herstelwerkzaamheden bij de gemeente
in te dienen en ter goedkeuring voor te leggen. Per stap beoordeelt de gemeente welke
delen eventueel vrijgegeven kunnen worden voor gebruik.

Vraag 18

Op welke veilige plek kunnen de spelers, toeschouwers en medewerkers van AZ en de
tegenpartij terecht voor de komende thuiswedstrijden?

Antwoord 18

Op de korte termijn zal AZ de komende thuiswedstrijden spelen in andere voetbalstadions.
Het is nog onbekend wanneer het eigen stadion weer gereed is voor wedstrijden en waar
AZ op de middellange termijn de thuiswedstrijden zal afwerken.

Vraag 19

Zijn er andere bouwwerken in ons land met vergelijkbare (dak)constructie en bent u
bereid deze extra te controleren op de bouw- en brandveiligheid? Zo ja op welke termijn?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 19

Er zijn mogelijk andere bouwwerken in ons land met vergelijkbare (dak)constructies.
Op dit moment is nog onduidelijk wat de oorzaak of oorzaken zijn geweest van het gedeeltelijk
instorten van het dak van het AZ-stadion. Dit moeten de onderzoeken van Haskoning
en de Onderzoeksraad uitwijzen. Zodra er meer bekend is, zal ik mij beraden of er
landelijke actie nodig is bij andere bouwwerken.

Vraag 20

Wilt u deze vragen per stuk beantwoorden en niet samenvoegen?

Antwoord 20

Ja.