Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Omtzigt over de kinderopvangtoeslag-affaire en alle aspecten daarvan

Mededeling van Staatssecretaris Snel (Financiën) (ontvangen 2 september 2019).

Vraag 1

Herinnert u zich dat u oordeel Kamer gaf op twee moties, die constateerden dat

– de Belastingdienst meerdere wetten overtrad in de CAF-11-zaak en er sprake was van
onbehoorlijk bestuur1;

– de Belastingdienst onrechtmatig gehandeld heeft tegen de ouders in de CAF-11-zaak
door de kinderopvangtoeslag stop te zetten in plaats van op te schorten, door de termijn
van bezwaar zeer ernstig te overschrijden en door incomplete dossiers aan te leveren
bij de rechterlijke macht2;

dat deze moties met algemene stemmen zijn aangenomen en dat dus nu vaststaat dat de
Belastingdienst onrechtmatig gehandeld heeft?

Vraag 2

Klopt het dat het onrechtmatig handelen van de Belastingdienst ten minste geduurd
heeft van 2013/2014 tot en met 2016 en dat dit gebeurd is op een groot aantal Combiteam
Aanpak Facilitators (CAF)-dossiers? Zo nee, van wanneer tot wanneer heeft het onrechtmatig
handelen geduurd en op welke dossiers heeft dit plaatsgevonden?

Vraag 3

Heeft het CAF-team zelf besloten tot deze onrechtmatige handelingen? Is het managementteam
van de Belastingdienst waar CAF onder viel betrokken bij deze illegale beslissing?
Wanneer is de Directeur-Generaal (DG) Belastingdienst hierover geïnformeerd of bij
betrokken? Is de politieke leiding (vooraf) geïnformeerd over deze onrechtmatige aanpak?
Wanneer, hoe? Zo nee, waarom niet? Wilt u de onderliggende nota’s openbaar maken?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Wanneer, op welk moment, werd u persoonlijk duidelijk dat hier niet alleen sprake
was van onbehoorlijk en onzorgvuldig bestuur, maar van onrechtmatig overheidshandelen?
Welke consequenties heeft u daar wanneer aan verbonden? Wilt u dit een precieze tijdlijn
beschrijven? Welke actie is door u wanneer ondernomen tegen deze onrechtmatigheid?

Vraag 5

Acht u het acceptabel dat de Belastingdienst onrechtmatig handelt en dat jarenlang?

Vraag 6

Indien een rijksdienst jarenlang onrechtmatig handelt jegens waarschijnlijk duizenden
burgers, laat u dan onderzoek doen, wie daartoe opdracht gegeven heeft en hoe het
foutieve beleid tot stand gekomen is?

Vraag 7

Wat vindt u van het feit dat de Belastingdienst (en de DG van de Belastingdienst)
het wel nodig vond om een grondig onderzoek te doen naar de klokkenluider, die illegaal
handelen van de Belastingdienst blootlegde en geen onderzoek te doen naar het jarenlang
illegaal handelen van de Belastingdienst, waardoor vele burgers zwaar in de problemen
gekomen zijn?

Vraag 8

Vanaf welk moment tot welk moment was er beleid en waren er werkinstructies om de
kinderopvangtoeslag stop te zetten? Kunt u dat beleid en die werkinstructies openbaar
maken?

Vraag 9

Op hoeveel mensen zijn die werkinstructies en dat beleid – dat illegaal was – bij
benadering toegepast?

Vraag 10

Herinnert u zich uw antwoorden van 11 september 20183 waarin u sprak van collegiale handreikingen en een conceptleidraad voor afhandeling
van april 2016 en juni 2016? Zijn er vóór die data ook handreikingen en leidraden?
Welke? Kunt u die aan de Kamer doen toekomen?

Vraag 11

Kunt u aangeven wat de status is van een conceptleidraad? Is dat een leidraad die
gevolgd wordt bij behandelingen maar die door de concept-status niet bij Wob-procedures
en andere uitvragen boven tafel komt?

Vraag 12

Welke versies van het «Handboek Toeslagen» bestonden er in 2013, 2014, 2015 en 2016?
Welke instructies werden hierin opgenomen? Staan hier regels in omtrent het stopzetten
van toeslagen?

Vraag 13

Hoeveel van de CAF-projecten waren aan de kinderopvangtoeslag gerelateerd? Hoeveel
gastouderbureaus, vraagouders en gastouders hebben te maken gekregen met maatregelen?

Vraag 14

Hoeveel gastouderbureaus, vraagouders en hoeveel gastouders zijn in de CAF-zaken uiteindelijk
veroordeeld voor fraude door de rechter? Kunt u aangeven om wat voor een soort straffen
het hier gaat?

Vraag 15

Zijn alleen in de CAF 11-zaak stukken proactief aan dossiers toegevoegd, nadat de
Hoge Raad en de Kamer daarom hadden gevraagd? Of heeft u ook opdracht gegeven om in
andere CAF-zaken dossier compleet te maken? Zo ja, wanneer is dat gebeurd en bij hoeveel
dossiers zijn extra stukken ingebracht?

Vraag 16

Hoeveel dossiers waren incompleet door toedoen van de Belastingdienst?

Vraag 17

Hoe wordt recht gedaan aan een burger, wiens dossier incompleet was in de bezwaar-en
beroepsfase – omdat de Belastingdienst stukken weg hield uit het dossier – en wiens
bezwaar en/of beroep is afgewezen?

Vraag 18

Bent u bekend met jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep, waaruit volgt dat
de uitkomsten van ondeugdelijk onderzoek kan worden aangemerkt als «verboden vrucht»,
waarmee de juridische basis van handelen van de staat tegen burgers kan komen te vervallen?

Vraag 19

Welke onderzoeken of disciplinaire maatregelen zijn gevolgd tegen degenen die verantwoordelijk
waren voor de onrechtmatige stopzettingen en voor de reeks onrechtmatige en onzorgvuldige
handelingen daarna, waaronder burgers niet informeren over hun rechten, hen in bezwaarfases
niet informeren over wat van hen werd verlangd, het achterhouden van stukken tegenover
rechters et cetera?

Vraag 20

Indien u geen onderzoek kunt noemen, hoe kijkt u dan aan dat u wel bereid was in te
gaan op het onderzoek tegen de klokkenluider?

Vraag 21

Zijn er naar uw opvatting ambtsdelicten of ambtsovertredingen begaan?

Vraag 22

Heeft u onderzocht of er ambtsdelicten of ambtsovertredingen begaan zijn? Zo nee,
bent u bereid dit alsnog te doen? Zo ja, wat was de uitkomst van het onderzoek?

Vraag 23

Heeft u kennisgenomen van de uitspraak van de rechtbank in Rotterdam, die een paar
dagen na het laatste debat in een CAF-zaak oordeelde dat: «het besluit van de Belastingdienst
om de toeslag van de vrouw stop te zetten onrechtmatig is. De Belastingdienst moet
niet alleen toeslagen alsnog uitbetalen maar ook schade aan de vrouw vergoeden. Daar
het mislopen van de toeslagen zijn bij de vrouw schulden ontstaan en heeft zij langer
over haar studie gedaan. De rechtbank heeft bepaald dat de Belastingdienst alvast
een voorschot op de schadevergoeding moet betalen. Het exacte schadebedrag moet nog
worden vastgesteld. Daarnaast heeft de rechtbank beslist dat de vrouw en haar advocaat
inzage krijgen in het dossier van de Belastingdienst dat betrekking heeft op het onderzoek
naar het door de vrouw ingeschakelde gastouderbureau. De vrouw hoopt hiermee meer
duidelijkheid te krijgen over de gang van zaken.»?4

Vraag 24

Bent u bereid dit vonnis gewoon uit te voeren of gaat de Belastingdienst weer in hoger
beroep in een poging om documenten geheim te houden?

Vraag 25

Kunt u de documenten van deze zaak niet alleen aan de vrouw en de advocaat ter inzage
geven maar deze ook openbaar maken en aan de Kamer doen toekomen?

Vraag 26

Kunt u op basis van deze uitspraak onmiddellijk beginnen met het verlenen van een
voorschot in deze zaak voor geleden schade en hetzelfde doen in andere zaken, conform
de aangenomen motie5 die echt niet vraagt om tot oktober of het advies van de commissie-Donner te wachten?

Vraag 27

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Fiscus frustreert informatieverzoeken van gedupeerden
in toeslagaffaire»?6

Vraag 28

Bent u bereid, nu de Belastingdienst onrechtmatig gehandeld heeft bij elk van de stopzettingen,
bij de gigantische termijnoverschrijdingen en bij het onrechtmatig aanleveren van
incomplete dossiers in de bezwaar-en beroepsfase, om het complete onderzoeksdossier
van de Belastingdienst en alle achterliggende stukken aan de ouders, de instelling
en de Kamer te sturen?

Vraag 29

Indien het antwoord op de vorige vraag nee is, welke voor de Belastingdienst onwelgevallige
informatie probeert u dan nog steeds achter te houden?

Vraag 30

Herinnert u zich dat u (en uw ambtsvoorganger) eerdere vragen in algemene termen beantwoord
hebben zonder voldoende onderzoek te doen en zonder de gevraagde documenten aan de
Kamer te doen toekomen en dat dit een bepaald onvolledig beeld van de zaak gaf, bijvoorbeeld
in de antwoorden:

a. Er is niet gebleken dat er ouders, kinderopvanginstellingen/gastouders en bemiddelingsbureaus
zijn die een onnodig grote schade geleden hebben van het abrupt stopzetten en terugvorderen
van kinderopvangtoeslag in 20147

b. De bevoegdheden en verplichtingen voor de Belastingdienst/Toeslagen met betrekking
tot het stopzetten, controleren en terugvorderen van kinderopvangtoeslag zijn in de
wet- en regelgeving vastgelegd. Er zijn geen aanvullende beleidsinstructies gegeven
voor de kinderopvangtoeslag in 2014 en 2015?8

Vraag 31

Kunt u de volgende documenten – waar eerder om verzocht is – aan de Kamer doen toekomen:

– alle memo's, e-mails etc. die over deze zaak aan u of aan de DG Belastingdienst zijn
verstrekt in de afgelopen anderhalf jaar over CAF-gerelateerde zaken;

– evaluaties (uit 2015) in andere CAF-zaken

– de vervolgopdracht aan de EDP-auditors van 2 oktober;

– de «onderhandenwerkversies» van de evaluatie CAF Hawai van februari 2016;

– de veertien documenten die zijn overlegd aan de landsadvocaat;

– de twee versies van de casus Caf Hawai (0.9), dwz: de twee versies die eraan vooraf
gingen: 0.1 en 0.2;

– de documenten die EDP-auditors hebben aangetroffen en waarover de Kamer nog niet is
geïnformeerd;

– de Conclusie van Antwoord van de landsadvocaat van juni 2018 (hetgeen een openbaar
stuk is, behandeld in een openbare zitting, en die is gepubliceerd door RTL Nieuws
en Trouw);

– de rapportages over actualiteitsbezoeken in november 2013;

– de vijf documenten uit 2011 die de EDP-auditors hebben aangetroffen in relatie tot
deze zaak, waarbij u stelt dat u er slechts drie kent;

– de scan die de centrale netwerkbeheerder van de Belastingdienst in de zomer van 2018
heeft uitgevoerd «op alle bestanden van de gehele Belastingdienst» (dus niet alleen
bij «Toeslagen»);

– de inventarislijst van 262 documenten die Toeslagen op 26 september ter beschikking
stelde.;

– de inventarislijst van 480 documenten die op 10 oktober door de auditors zijn aangetroffen
op de N-schijf van de coördinator van het CAF-11-project;

– de inventarislijst van de 198 stukken die de EDP-auditors op 22 oktober stuurden;

– de inventarislijst van de niet-onderzochte schijf, met de naam: «SG_TSL_UT_Beroepen-stukken
CAF11»;

– de niet-aangetroffen documenten (6 t/m 8), zie toelichtende mail in proces van beoordeling
EDP-auditors. Over welke documenten gaat dit?

– onderhandenwerkversies» van de evaluatie CAF 11 Hawai?

Vraag 32

Herinnert u zich dat de regering aan de Kamer verklaarde: «De notitie onderscheidt
dit soort gevallen van de situatie waarin een bewindspersoon in eerste instantie een
document niet verstrekt, zonder daarbij een uitdrukkelijke weigering uit te spreken,
of zich te beroepen op het belang van de staat. De Kamer kan in dit niet-verstrekken
(eventueel na overleg) berusten. Maar als de Kamer volhardt in haar verzoek, zal de
bewindspersoon het document alsnog moeten verstrekken, of definitief moeten weigeren
met een beroep op het belang van de staat.»?9

Vraag 33

Wilt u deze vragen zien als een volharding van mijn eerdere verzoeken en dus per document
een van beide handelingen verrichten

– het document aan de Kamer aanbieden;

– een beargumenteerd beroep doen op het belang van de staat om het document niet aan
de Kamer te overleggen?

Vraag 34

Wilt u voor de zaken waarop u een belang doet op het belang van de staat, dit belang
toetsen met uw collega’s in het kabinet en aangeven of zij – per document – het beroep
op het belang van de staat kunnen dragen? Kunt u aangeven in welke kabinetsvergadering
u dit aan de orde gesteld heeft en met welke documenten het kabinet instemt dat het
in het belang van de staat is dat zij niet openbaar worden?

Vraag 35

Herinnert u zich uw toezegging uit het algemeen overleg van 4 juli 2019, waarin u
beloofde de Kamer te zullen informeren over alle documenten waar de landsadvocaat
de beschikking over had bij het opstellen van de Conclusie van Antwoord van juni 2018?
Kunt u precies, per document aangeven, over welk stuk de landsadvocaat wel beschikte,
welke documenten (nadien) zijn aangetroffen door de EDP-auditoren of bij het nader
onderzoek van Toeslagen, en welke documenten de Kamer onthouden zijn?

Vraag 36

Herinnert u zich uw toezegging dat documenten «ruimhartig» zouden worden ingebracht
in procedures en dat de landsadvocaat aan de zijde van burgers zou gaan staan? Kunt
u in dit licht (per document) toelichten waarom de 14 door u genoemde documenten in
de brief van 20 november niet zijn ingebracht in individuele procedures?

Vraag 37

Worden de documenten die de grondslag vormden voor de onrechtmatige stopzetting van
toeslagen in CAF-11 door de landsadvocaat proactief ingebracht in alle procedures
van vraagouders, gastouders en gastouderbureau, zodat zij hiertegen verweer kunnen
voeren? Zo nee, waarom niet? Wilt u de landsadvocaat hiertoe alsnog opdracht geven?

Vraag 38

Bent u bereid om te bewerkstelligen dat ook in de overige 170 CAF-zaken de onderliggende
onderzoekinformatie en bijbehorende documenten op grond van art 8:42 Algemene wet
bestuursrecht (Awb) actief worden overlegd? Zo nee, waarom overtreedt u dan artikel
8:42 van de Awb?

Vraag 39

Krijgen de commissie-Donner en de Auditdienst Rijk (ADR) de beschikking over deze
onderliggende documenten en alle documenten over CAF-zaken die bij de Belastingdienst,
FIOD, Belastingdienst/Toeslagen en landsadvocaat beschikbaar zijn over CAF-zaken?

Vraag 40

Kunt u deze vragen zeer zorgvuldig en nauwkeuring, een voor een (zonder verwijzingen
naar vorige vragen) en binnen vijf weken beantwoorden?

Mededeling

Het gaat hier om de vragen Van het lid Omtzigt (CDA) aan de Staatssecretaris van Financiën
over de kinderopvangtoeslag-affaire en alle aspecten daarvan (2019Z15340 ingezonden 23 juli 2019).

Met het oog op een zorgvuldige en volledige beantwoording kunnen deze vragen niet
binnen de gebruikelijke termijn worden beantwoord.

Het streven is de antwoorden gezamenlijk en zo spoedig mogelijk aan uw Kamer te sturen.

Bij de beantwoording van bovenstaande vragen zal ik ook de vragen betrekken van de
leden Omtzigt (CDA) en Leijten (SP) aan de Staatssecretaris van Financiën over de
informatie die de regering gaf over de CAF-11 zaak aan de Nationale ombudsman (2019Z15756 ingezonden 15 augustus 2019).