Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kuiken over de oprichting van een nieuwe motorclub vanuit de gevangenis

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 20 augustus 2019). Zie
ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 3122.

Vraag 1

Kent u het bericht «Nieuwe club vanuit bajes»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de in het bericht genoemde persoon vanuit detentie een nieuwe motorclub
onder de naam de MC Hardliners heeft opgericht? Zo ja, hoe heeft de genoemde persoon
die club kunnen oprichten? Welke handelingen of formaliteiten zijn daarvoor verricht?
Wat is de juridische status van die club? Zo nee, wat is er niet waar?

Antwoord 2

De te verrichten formaliteiten zijn afhankelijk van de rechtsvorm. Voor de oprichting
van bijvoorbeeld rechtspersonen zijn notariële akten vereist, terwijl bijvoorbeeld
voor een vereniging een mondeling akkoord voldoende is. Waar het gaat om criminele
motorclubs, de zogeheten «Outlaw Motorcycle Gangs» (OMG’s), zijn dit vaak informele
verenigingen. Het is mij niet bekend dat er binnen de penitentiaire inrichting rechtshandelingen
zijn gesignaleerd die de gedetineerde heeft verricht voor het oprichten van de motorclub.
Uit navraag op 26 juni 2019 bij het handelsregister blijkt dat in het handelsregister
in ieder geval geen inschrijving is gedaan onder de naam «Hardliners».

Vraag 3

Over welke communicatiemiddelen beschikt of beschikte de genoemde persoon in detentie?
Waren daarbij ook ongeoorloofde middelen en wat betrof het dan?

Antwoord 3

Een gedetineerde kan telefoneren via het DJI-systeem «Telefonie Voor Justitiabelen».
Een gedetineerde kan voorts via het reguliere DJI-systeem Emate e-mails ontvangen,
maar niet beantwoorden of verzenden. Verder kan de gedetineerde brieven schrijven
en post ontvangen. Bij deze gedetineerde zijn herhaaldelijk celinspecties uitgevoerd.
Bij deze inspecties is geen verboden communicatiemiddel of andere contrabande aangetroffen.
Er is wel via de telefoon ongeoorloofd mediacontact geweest. Voor dit mediacontact
had deze gedetineerde geen toestemming gevraagd of gekregen. In verband daarmee heeft
de directeur de gedetineerde passend bestraft.

Vraag 4, 5

Is het toegestaan dat iemand vanuit detentie een nieuwe motorclub opricht? Zo ja,
waarom? Zo nee, waarom niet?

Deelt u de mening dat een gedetineerde niet in staat zou moeten zijn om vanuit detentie
een motorclub op te richten? Zo ja, hoe heeft het dan toch kunnen gebeuren en hoe
gaat dit voortaan worden voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4, 5

In algemene zin is het een gedetineerde toegestaan om een organisatie op te richten,
zolang binnen de wettelijke kaders wordt gehandeld. Het uitgangspunt is dat gedetineerden
enkel aan beperkingen mogen worden onderworpen indien dit voor het doel van de vrijheidsbeneming
of in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting noodzakelijk
is. Uiteraard is het niet toegestaan dat deze club strafbare feiten pleegt of dat
met deze club een verboden organisatie wordt voortgezet.

Vraag 6

Uit welk politieonderzoek zou blijken dat het aantal motorclubs de laatste twee jaar
gestegen is? Kunt u de desbetreffende cijfers aan de Kamer doen toekomen?

Antwoord 6

Het Landelijk Strategisch Overleg integrale aanpak OMG’s (LSO) stelt jaarlijks namens
en samen met de daarin samenwerkende overheidsorganisaties een voortgangsrapportage
over de «OMG-aanpak» op. De voortgangsrapportage over het jaar 2017 heb ik reeds aan
de Kamer toegezonden. Hierin staat dat er begin 2017 ruim 1940 leden van OMG’s in
beeld waren en dat dit een jaar later 1980 leden zijn geworden. Momenteel rondt het
LSO de Voortgangsrapportage over 2018 af. Deze zal ik, wanneer ik hem ontvangen heb,
aan de Kamer toezenden.