Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Karabulut over geweld tegen demonstranten in Soedan

Antwoord van Minister Blok (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 26 juni 2019)

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht van Amnesty International over het recente dodelijke
geweld van het Soedanese leger tegen vreedzame demonstranten?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw beeld van de feiten? Klopt het dat tientallen burgers zijn omgekomen en
velen gewond zijn geraakt?

Antwoord 2

In de vroege ochtend van 3 juni zijn de Rapid Support Forces (RSF) begonnen met de gewelddadige ontruiming van de sit-in in Khartoem, waarbij
met scherp op vreedzame demonstranten is geschoten. Ook in de dagen na de ontruiming
van de sit-in is er melding gemaakt van geweld tegen burgers. Hierbij zijn meer dan
100 doden en tot wel 500 gewonden gevallen. Geweld tegen vreedzame demonstranten is
onacceptabel.

Vraag 3 en 4

Deelt u de opvatting van Amnesty International dat de internationale gemeenschap gerichte
sancties tegen de verantwoordelijken voor dit bloedbad moet overwegen? Zo nee, waarom
niet? Zo ja, bent u bereid in internationaal verband hiervoor steun uit te spreken?

Deelt u de opvatting dat het van groot belang is dat de macht in Soedan wordt overgeheveld
van het leger van dat land naar de bevolking? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe dringt
u hierop aan?

Antwoord 3 en 4

De ontwikkelingen in Soedan zijn zeer zorgwekkend en staan hoog op de Nederlandse
en Europese agenda. Via sociale media heb ik meerdere malen mijn zorgen uitgesproken
over de situatie in Soedan en opgeroepen tot een spoedige overdracht van de macht
aan een burgerregering. Zoals ik uw kamer mededeelde tijdens het AO RBZ van 6 juni,
heb ik telefonisch contact gehad met de Commissaris voor Vrede en Veiligheid van de
Afrikaanse Unie (AU), dhr. Chergui, en steun uitgesproken voor de ferme positie die
de AU heeft ingenomen. De Peace and Security Council van de AU heeft op 6 juni jl. besloten dat Soedan van alle AU-activiteiten is uitgesloten
zolang er geen civiele transitieregering is en daarbij tevens aangekondigd dat de
AU mogelijk meer maatregelen zal treffen indien deze transitie wordt belemmerd.

Ook in EU-verband is Nederland actief met betrekking tot de situatie in Soedan. Zo
heeft Nederland samen met like-minded EU-lidstaten aangestuurd op een verklaring van alle EU-lidstaten (EU28), waarin de
gewelddadigheden van 3 juni jl. sterk worden veroordeeld. In de EU28 verklaring houdt
de EU de Transitional Military Council(TMC) verantwoordelijk voor het geweld sinds 3 juni en roept op tot onafhankelijk
en transparant onderzoek naar de gebeurtenissen. Elke vorm van geweld tegen het Soedanese
volk is onacceptabel en de daders moeten hiervoor verantwoordelijk worden gehouden.
Daarnaast heeft de EU in meerdere verklaringen de noodzaak uitgesproken van een snelle
overdracht van de macht aan een civiele overgangsregering. Nederland pleit voor een
actieve ondersteunende rol van de EU in aanloop naar en tijdens het transitieproces
in Soedan.

Bij de Raad Buitenlandse Zaken op 17 juni jl. heeft Nederland in dit verband een pleidooi
gehouden voor een EU mensenrechten-sanctieregime en onderstreept dat de EU in geval
van een verdere geweldsescalatie het opleggen van sancties zou moeten overwegen. Nederland
benadrukte voorts het belang van bewijsvergaring en riep de Soedanese autoriteiten
op samen te werken met het Internationaal Strafhof.

Tot slot zal Nederland zijn zorgen over de situatie in Soedan ook uiten in de 41e sessie van de Mensenrechtenraad, die van 24 juni tot 12 juli zal plaatsvinden.