Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Popken over het opschorten van de trainingsmissie in Irak

Antwoord van Minister Bijleveld-Schouten (Defensie), mede namens de Minister van Buitenlandse
Zaken (ontvangen 28 mei 2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat de Nederlandse trainingsmissie in Irak tot nader order
is opgeschort vanwege een dreiging?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Waarom moet de Kamer en het defensiepersoneel hiervan via de media kennis nemen?

Antwoord 2

Het Nederlandse defensiepersoneel dat werkzaam is in Irak is op zondagavond 12 mei
direct door hun leidinggevenden geïnformeerd over het besluit van de Amerikaanse commandant
van de anti-ISIS coalitie om uit voorzorg alle trainingen in Irak, inclusief de Koerdistan
Autonome Regio, tijdelijk op te schorten vanwege een verhoogd dreigingsniveau. Op
basis van dit besluit besloot Nederland om uit voorzorg de Nederlandse militaire trainingen
in Bagdad en de Koerdistan Autonome Regio tijdelijk te onderbreken. De Tweede Kamer
is op donderdag 16 mei geïnformeerd over de onderbreking.

Vraag 3

Kunt u aangeven wat deze dreiging inhoudt? Zo nee, vindt u niet dat de Kamer en het
defensiepersoneel recht hebben op duidelijkheid wat betreft de veiligheid van ons
defensiepersoneel in Irak?

Antwoord 3

In verband met de operationele veiligheid kan ik geen nadere details verstrekken over
de gronden op basis waarvan de Amerikaanse commandant van de anti-ISIS coalitie besloot
het dreigingsniveau tijdelijk te verhogen. Uiteraard is het Nederlandse defensiepersoneel
dat werkzaam is in Irak binnen de operationele kaders op de hoogte gesteld van de
dreigingsinschatting en de mogelijke gevolgen daarvan voor de veiligheidssituatie.
De trainingen van de coalitie in Bagdad, waaronder Nederlandse Special Operations
Forces-trainers, zijn op dinsdag 14 mei weer onder voorwaarden hervat en vinden vanaf
zondag 19 mei weer onder normaal regime doorgang. De trainingen in Noord-Irak zijn
op zondag 19 mei weer hervat. Het dreigingsniveau is inmiddels weer afgeschaald tot
op een niveau van voor de opschorting van de trainingen. Het tijdelijk onderbreken
van activiteiten is overigens niet ongebruikelijk; de Nederlandse commandant ter plaatse
is te allen tijde bevoegd om activiteiten te onderbreken wanneer daar aanleiding toe
is. Hij/zij zal deze verantwoordelijkheid ook altijd nemen.

Vraag 4

Bent u bekend met het bericht dat de spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran
een geweldsescalatie in Irak teweeg kunnen brengen, met alle gevaren van dien voor
ons defensiepersoneel in Irak?2

Antwoord 4

De veiligheidssituatie in Irak wordt voortdurend beïnvloed door een veelheid van factoren,
waaronder door regionale verhoudingen. Het kabinet houdt de situatie zoals altijd
nauwgezet in de gaten en toetst doorlopend of het verzorgen van trainingen door Nederlandse
militairen verantwoord is.

Vraag 5

Bent u bekend met het feit dat de Verenigde Staten per direct een groot deel van het
overheidspersoneel terughaalt uit Irak?

Antwoord 5

De Verenigde Staten hebben aangegeven niet-essentiële staf van de ambassade in Bagdad
en het consulaat-generaal in Erbil terug te trekken.

Vraag 6

Bent u bereid de trainingsmissie met onmiddellijke ingang te beëindigen, zodat de
veiligheid van ons defensiepersoneel kan worden gegarandeerd en het vrijgekomen budget
beter besteed kan worden, zoals bijvoorbeeld aan betere arbeidsvoorwaarden voor defensiepersoneel
en veilig materiaal? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 6

Het kabinet is overtuigd van het belang van de Nederlandse bijdrage aan de anti-ISIS
coalitie. De Nederlandse geïntegreerde inzet is erop gericht de behaalde successen
in de strijd tegen ISIS te bestendigen en de veiligheid en stabiliteit van Irak te
versterken. Zoals in de artikel 100-brief van 14 september jl. en de voortgangsrapportage
van 15 mei jl. is gemeld is de deelname van Nederland aan de strijd tegen ISIS in
Irak uiteraard niet zonder risico voor het defensiepersoneel. Het kabinet spreekt
daarom zijn waardering uit voor de mannen en vrouwen die in Irak onder soms moeilijke
omstandigheden hun belangrijke werk doen. Het kabinet houdt de situatie voortdurend
nauwgezet in de gaten en toetst doorlopend of het verzorgen van trainingen door Nederlandse
militairen verantwoord is. Als er voorzorgsmaatregelen genomen moeten worden dan gebeurt
dit ook. De veiligheid van onze mensen gaat immers boven alles.