Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Rudmer Heerema over het bericht ‘slapeloze nachten voor hoogbegaafden nu het Leids initiatief voor educatie LIVE per 1 mei stopt’

Antwoord van Minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) (ontvangen 24 mei
2019).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Slapeloze nachten voor hoogbegaafden nu het Leids initiatief
voor educatie LIVE per 1 mei stopt»?1

Antwoord1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat het samenwerkingsverband in die regio een taakstelling heeft met betrekking
tot thuiszitters? Zo ja, welke taakstelling is dit precies?

Antwoord 2

Bij het Leids initiatief voor educatie (LIVE) zijn drie samenwerkingsverbanden betrokken:
Passend Primair Onderwijs regio Leiden (PPO Leiden), Samenwerkingsverband Passend
Onderwijs VO 2801 Leiden (VO Leiden) en Samenwerkingsverband Rijnstreek (PO Rijnstreek).
SWV PPO Leiden heeft een herstelopdracht van de Inspectie van het Onderwijs (IvhO)
voor structureel herstel van het dekkend netwerk per 1 augustus 2019. De samenwerkingsverbanden
VO Leiden en PO Rijnstreek hebben geen herstelopdracht met betrekking tot thuiszitters
vanwege ontbrekend aanbod.

Vraag 3

Klopt het dat er leerlingen thuis komen te zitten omdat het project LIVE in Leiden
gestopt is? Klopt het dat er voor deze kwetsbare groep kinderen geen alternatief voorhanden
is? Zo ja, wat is de rol en taak van het betreffende samenwerkingsverband om deze
kinderen onderwijs te bieden?

Antwoord 3

De financiering door de gemeente voor het initiatief LIVE is op 1 mei 2019 gestopt.
In totaal gingen dertien leerlingen naar het initiatief LIVE, zeven leerlingen uit
het primair onderwijs (PO) en zes leerlingen uit het voortgezet onderwijs (VO). In
verband met de privacy kan ik niet ingaan op de individuele leerlingen, maar zal ik
enkel in algemene termen de situatie bespreken. Voor de PO-leerlingen is een passend
onderwijsaanbod gecreëerd dat m.i.v. 6 mei 2019 gereed is: «Over de grenzen». Dit
is een voorziening voor leerlingen die binnen het regulier of speciaal onderwijs tussen
wal en schip dreigen te vallen. Voor deze voorziening komen leerlingen in aanmerking
met een (hoog)begaafde ontwikkeling en hoge gevoeligheid voor prikkels en die om verschillende
redenen vastlopen in hun ontwikkeling. Het merendeel van de VO-leerlingen heeft eveneens
een passend onderwijsaanbod ontvangen. Voor het resterende deel van de VO-leerlingen
loopt een leerplichtvrijstellingsaanvraag 5 onder a of bestaat deze vrijstelling al.

Vraag 4

Kunt u een overzicht geven van hoeveel soortgelijke initiatieven er landelijk zijn
en hoeveel dergelijke initiatieven met sluiting bedreigd worden of gestopt zijn in
de afgelopen vijf jaar? En kunt u tevens aangeven wat de reden van eventuele stopzetting
is geweest?

Antwoord 4

Het initiatief LIVE is geen erkende onderwijsinstelling. De IvhO kan dan ook geen
toezicht (of overzicht) uitoefenen op deze voorziening, en vergelijkbare initiatieven.
De kwaliteit van het onderwijsaanbod is daarmee voor ouders en leerlingen ook niet
gegarandeerd. Doordat deze initiatieven geen onderwijs zijn is het voor mij niet mogelijk
om hiervan een overzicht te geven van en duiding te geven aan aantallen.

Vraag 5

Kunt u aangeven wat de financiële reservepositie van het betreffende samenwerkingsverband
is?

Antwoord 5

De financiële positie van de desbetreffende samenwerkingsverbanden is goed. De financiële
positie van een samenwerkingsverband staat echter los van de bekostiging van een initiatief
zoals LIVE, aangezien LIVE geen bekostigde stichting is en geen school in de zin van
de onderwijswetgeving. Het is daarom niet toegestaan om als samenwerkingsverband onderwijsmiddelen
over te hevelen aan LIVE.

Vraag 6

Kunt u aangeven welke inzet de gemeente via bijvoorbeeld jeugdzorg geleverd heeft
om te voorkomen dat deze kinderen thuis zouden komen te zitten?

Antwoord 6

De gemeente Leiden is vanaf het begin (voorjaar 2018) betrokken geweest. Eerder hebben
ouders op basis van een persoonsgebonden budget (PGB) financiering ontvangen t.b.v.
de hulp en ondersteuning van de leerling. Sinds november 2018 tot 1 mei 2019 heeft
de gemeente Leiden vanuit eigen middelen het initiatief LIVE gesteund om tijdens de
overbruggingsperiode de zorg en ondersteuning voor de leerlingen in te richten zodat
de betrokken scholen een passend aanbod kunnen creëren voor de leerlingen die bij
LIVE zitten. In nauw overleg met de betrokken schoolbesturen, samenwerkingsverbanden,
Regionaal Bureau Leerplicht, ouders en de gemeente is gewerkt aan passende oplossingen.
Uiteraard wordt er, indien nodig, aanvullend op het onderwijs ook jeugdhulp aangeboden.
Dit kan per individu verschillen.

Vraag 7

Kunt u aangeven wat de schade voor een kind is als het langdurig thuis zit? Kunt u
tevens uitrekenen wat de kosten voor de maatschappij zijn voor een langdurig thuiszittend
kind?

Antwoord 7

Voor een kind is het altijd schadelijk om geen passend onderwijs- en/of jeugdhulpaanbod
te krijgen. Op het moment dat een kind of jongere vanwege het ontbreken van een passend
aanbod niet naar school kan of geen hulp ontvangt, zal het vervolgperspectief ook
lastiger zijn. Langdurig thuiszitten zonder uitzicht op aanbod, heeft daarmee voor
de lange termijn voor zowel de jongere als de maatschappij gevolgen. Ik vind het zeer
onwenselijk om leerlingen in euro’s uit te drukken en op die manier kinderen te kapitaliseren.

Vraag 8

Deelt u de mening dat er zo spoedig mogelijk een zo passend mogelijk aanbod dient
te komen voor deze leerlingen? Deelt u de mening dat het initiatief LIVE er voor zorgt
dat deze leerlingen niet thuis komen te zitten en dat dit initiatief daarom moet blijven
voortbestaan?

Antwoord 8

Ja, voor alle leerlingen is een onderwijsaanbod gedaan (zie vraag 3). Mochten ouders
dit niet passend vinden staat voor hen de weg naar de Geschillencommissie Passend
Onderwijs open.

Vraag 9

Kunt u ons een update geven over de ontwikkelingen die gaande zijn omtrent het aanbod
voor passend onderwijs voor hoogbegaafden nu Leiden ondersteuning krijgt van Gedragswerk
en over het onderzoek van de inspectie naar deze casus?

Antwoord 9

Zie de informatie bij vraag 3.

De ondersteuning vanuit Stichting Gedragswerk is inmiddels gestopt. Bij het SWV VO
Leiden heeft in het kader van LIVE een onderzoek door de IvhO plaatsgevonden. Het
SWV heeft van de IvhO in het kader van hun dekkend netwerk geen herstelopdracht gekregen.
Het onderzoek van de IvhO richt zich enerzijds op de rechtmatige besteding van middelen
van de betrokken samenwerkingsverbanden. Dat onderzoek bevindt zich in de rapportagefase
en wordt vóór de zomer openbaar gemaakt. Anderzijds houdt de IvhO toezicht op herstel
van het dekkend netwerk van SWV PPO Leiden per 1 augustus 2019 (zie ook de informatie
bij vraag 2). Tegelijkertijd monitort de IvhO de ontwikkeling m.b.t. een aanbod voor
de leerlingen die wel bij een schoolbestuur staan ingeschreven, maar tot voor kort
naar LIVE toe gingen.

Vraag 10

Deelt u de mening dat het regeerakkoord met een intensivering van 15 miljoen euro
per jaar voor onderwijs voor hoogbegaafde kinderen ruimte biedt om dit initiatief
te ondersteunen?

Antwoord 10

Zie hiervoor mijn antwoord op uw eerder gestelde vraag2.

Vraag 11

Bent u bereid om in overleg te gaan met het betreffende samenwerkingsverband en de
gemeente om een oplossing te zoeken voor deze kinderen om te voorkomen dat ze langdurig
thuis komen te zitten? Kunt u bijvoorbeeld het voorbeeld van Trimaran uit Alkmaar
waar school, gemeenten en samenwerkingsverband samen een faciliteit bekostigen om
te voorkomen dat hoogbegaafde kinderen thuis komen te zitten als mogelijke oplossing
meenemen?

Antwoord 11

Wij hebben in de afgelopen periode veelvuldig contact gehad met de betrokken partijen.

Inmiddels zijn oplossingen beschikbaar voor deze leerlingen. Op dit moment is nader
overleg ons inziens daarom niet nodig.