Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Dam over het bericht ‘Toezegging van minister voor volwaardig politiebureau in Noordwijk’

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 13 mei 2019)
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 2445

Vraag 1

Kent u het artikel «Toezegging van Minister voor volwaardig politiebureau in Noordwijk»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt de constatering in het bericht dat het teambureau aan de Duinwetering in Noordwijk
permanent gesloten zal worden? Zo ja, kunt u uitleggen waarom en per wanneer deze
politielocatie gesloten zal worden?

Antwoord 2

Het teambureau Noordwijk-Teylingen, dat in Noordwijk aan de Duinwetering gevestigd
is, zal inderdaad worden gesloten. Er komt een nieuw, kleiner politiebureau met publieksfunctie
voor in de plaats. Het huidige politiebureau in Noordwijk aan de Duinwetering staat
voor een groot deel leeg en dat is ongunstig voor de exploitatie van het gebouw. Het
huidige politiebureau aan de Duinwetering zal pas sluiten wanneer het nieuwe politiebureau
is geopend. Aangezien de nieuwe locatie van het politiebureau nog bepaald moet worden,
kan er nog geen indicatie worden gegeven van de termijn waarop het bureau aan de Duinwetering
zal sluiten. De strandpost in Noordwijk en het steunpunt Noordwijkerhout blijven behouden.

Vraag 3

Klopt het dat het teambureau aan de Duinwetering in Noordwijk voorkomt op de lijst
van huisvestigingslocaties van de politie waarvan een voorganger van u heeft gegarandeerd
dat deze in 2025 (nog steeds) open zullen zijn?2 Zo ja, hoe kan het bureau dan nu gesloten worden?

Antwoord 3

Het is juist dat het politiebureau aan de Duinwetering in Noordwijk voorkomt op de
lijst met huisvestingslocaties van de basisteams in 2025 d.d. 28 november 2014. Deze
locatielijst geeft een beeld van de huisvestingssituatie van de basisteams in 2025.
Naar deze situatie wordt de komende jaren geleidelijk toegewerkt. Dit betreft een
proces waarbij de politie in overleg met het gezag gekeken heeft naar een zo efficiënt
mogelijk gebruik van locaties. Uitgangspunt daarbij is waar mogelijk gebruik te maken
van bestaande locaties. Voortschrijdend inzicht kan in afstemming met het betrokken
gezag nog leiden tot kleine wijzigingen in de locatielijst voor de huisvesting van
de basisteams. Als er overeenstemming is tussen de politiechef en het betrokken gezag
vinden pas aanpassingen plaats in de huisvesting. Bij veranderingen in de huisvesting
is rekening gehouden met de bereikbaarheid van de politie en is gezorgd voor kwalitatief
goede voorzieningen voor agenten op straat. Dit is uitdrukkelijk besproken in het
Landelijk Overleg Veiligheid en Politie van 6 februari 2017.

Naar aanleiding van oriënterende gesprekken die hebben plaatsgevonden in 2017 en 2018
in het Veiligheidsberaad Duin- en Bollenstreek, zijn de burgemeesters van de Duin-
en Bollenstreek, de drie teamchefs en de districtsleiding van de politie tot een gezamenlijk
standpunt gekomen dat aansluit bij gemeentelijke ontwikkelingen, onder andere de gemeentelijke
herindeling. Voorgesteld wordt de drie huidige basisteams samen te laten gaan tot
twee nieuwe basisteams: een basisteam Bollenstreek Oost met als werkgebied de gemeenten
Hillegom, Lisse en Teylingen met het huidige bureau Lisse als teambureau, en een basisteam
Bollenstreek West met als werkgebied de gemeenten Noordwijk en Katwijk met het huidige
bureau in Katwijk als teambureau. De samenvoeging van de drie huidige basisteams tot
twee basisteams heeft tot resultaat dat het teambureau aan de Duinwetering in Noordwijk
in omvang niet meer aansluit bij de huisvestingswensen van de politie. Het nieuwe
politiebureau dat in de plaats zal komen voor het bureau aan de Duinwetering zal hier
wel bij aansluiten.

Vraag 4

Zijn inmiddels meer huisvestingslocaties die voorkomen op de lijst uit 2015 reeds
gesloten? Zo ja, welke? Kunt u per locatie aangeven waarom deze locatie, al dan niet
tijdelijk, gesloten is en per wanneer?

Antwoord 4

Zoals eerder aan uw Kamer gemeld zijn in de periode 2014–2018 210 huisvestingslocaties
gesloten, maar zijn daarnaast 103 nieuwe huisvestingslocaties geopend.3 Het inrichtingsplan uit 2012 is een eenmalig opgesteld plan voor de vorming van het
landelijke politiekorps. Dat geldt ook voor de lijst met huisvestingslocaties die
in 2014 is opgesteld door de politie en het gezag. Beide documenten zijn door mijn
voorganger vastgesteld op basis van de toenmalige situatie. Zowel het inrichtingsplan
als ook de lijst met huisvestinglocaties zijn nooit bedoeld geweest als een onveranderlijk
dan wel te actualiseren referentiekader. Van het inrichtingsplan en de huisvestingslijst
kan worden afgeweken wanneer de (lokale) context hier aanleiding toe geeft. Mijn voorganger
schreef in 2015 reeds aan uw Kamer dat voortschrijdend inzicht in afstemming met het
gezag nog kan leiden tot kleine wijzigingen in de locatielijst.4 Uiteraard zijn voor de inrichting van het korps wel de kaders zoals beschreven in
de Politiewet 2012 en het Besluit beheer politie van toepassing. Het sluiten van huisvestingslocaties
gebeurt uitsluitend in overeenstemming met het gezag, daarbij wordt rekening gehouden
met de bereikbaarheid van de politie alsook de kwaliteit van het politiewerk en de
kwaliteit van de dienstverlening door de politie.

Vraag 5

Heeft het sluiten van het teambureau aan de Duinwetering in Noordwijk gevolgen voor
aanrijdtijden van de politie in het gebied?

Antwoord 5

Het sluiten van het teambureau aan de Duinwatering in Noordwijk zou een beperkt (positief)
effect kunnen hebben op de aanrijtijden van de politie. Bij het overleg over de huisvestingslocaties
is juist naar dit soort aspecten gekeken door de politie en het gezag. De kernbezetting
in de Duin- en Bollenstreek is vastgesteld op 24/7 één dubbel bemand noodhulpvoertuig
per basisteam. In de nieuwe situatie zijn dit drie noodhulpvoertuigen voor de twee
nieuwe basisteams. Dat zou een beperkt (positief) effect kunnen hebben op de aanrijtijden
van de politie in het gebied. Van belang is dat politiemedewerkers een groot deel
van de tijd surveilleren en gedurende die tijd dus niet op het politiebureau aanwezig
zijn.

Vraag 6

Heeft het sluiten van het teambureau aan de Duinwetering in Noordwijk gevolgen voor
de servicegerichtheid van de politie richting de burger? Moeten burgers nu (veel)
verder reizen naar een politielocatie om bijvoorbeeld aangifte te doen?

Antwoord 6

Het verder invulling geven aan moderne nabijheid in de wijk betreft de aanwezigheid
van politie in de wijk op een eigentijdse manier. In het Landelijk Overleg Veiligheid
en Politie is afgesproken dat politie en gezagen doorlopend lokaal de werking van
dienstverlening, bereikbaarheid en beschikbaarheid van politie in relatie tot het
huisvestingsplan bezien en zo nodig in goed overleg bijstellen.

De beweging om meer aanwezig te zijn in de wijken en minder op de bureaus gaat niet
ten koste van de bereikbaarheid van de politie of van de kwaliteit van dienstverlening.
De politie zal via andere, modernere wegen dan traditionele politiebureaus bereikbaar
zijn voor de burger, bijvoorbeeld via pop-up politiebureaus, wijktafels of een politiebus
of -tent op uiteenlopende locaties zoals winkel- of buurtcentra. Over deze ontwikkelingen
in de Gebiedsgebonden politie (GGP) heb ik uw Kamer tevens geïnformeerd in het tweede
Halfjaarbericht van 2018.5 Daarnaast bestaat steeds vaker de mogelijkheid om aangifte digitaal of bij de burger
thuis te doen. In Noordwijk blijft bereikbaarheid onder andere behouden door de realisatie
van een nieuw kleiner politiebureau met publieksfunctie op een andere locatie. Burgers
hoeven dus niet verder te reizen naar een politielocatie om bijvoorbeeld aangifte
te doen.

Daarnaast blijft de personele formatie voor intake en service, de medewerkers die
het grootste deel van de publieksopvang doen, ongewijzigd om het serviceniveau op
dit vlak ten minste gelijk te houden. Door het nieuwe bureau en het behouden van de
strandpost en het steunpunt in Noordwijkerhout leidt de sluiting van het politiebureau
voor de inwoners van de gemeente Noordwijk niet tot een langere reistijd naar een
politielocatie.

Vraag 7

Klopt het dat het samenvoegen van drie basisteams naar twee een feitelijke schaalvergroting
is? Hoe past deze beweging bij de conclusies uit diverse onderzoeken en rapportages
dat de schaal van de basisteams eerder te groot dan te klein is? Bent u voorstander
van het op grote(re) schaal organiseren van politiewerk? Klopt het dat deze schaalvergroting
een wijziging is van het inrichtingsplan? Deelt u de mening dat wijzigen van het inrichtingsplan
een beheersmatige aangelegenheid is waarin de Tweede Kamer een specifieke controlerende
rol heeft?

Antwoord 7

Het samenvoegen van drie basisteams naar twee basisteams in de Duin- en Bollenstreek
kan feitelijk worden gezien als schaalvergroting. Hierbij moet echter worden opgemerkt
dat uit het inrichtingsplan volgt dat de omvang van basisteams in beginsel varieert
tussen 60 en 200 fte. De drie basisteams in de Duin- en Bollenstreek bestaan uit 65,
60 en 65 fte en behoren tot de kleinste basisteams van de regionale eenheid Den Haag.
De conclusies in de bedoelde onderzoeken en rapportages, dat de schaal van de basisteams
eerder te groot dan te klein zou zijn, betreft met name de veel grotere basisteams
dan de basisteams die nu worden samengevoegd. Ook na de samenvoeging van de huidige
drie naar de toekomstige twee basisteams in de Duin- en Bollenstreek zijn dit nog
steeds relatief kleine teams.

Het inrichtingsplan is een eenmalig opgesteld plan voor de vorming van het landelijke
politiekorps. Het is nooit bedoeld geweest als een onveranderlijk dan wel te actualiseren
referentiekader voor de inrichting van de politie. De inrichting van de politie –
zowel de territoriale indeling als de inrichting in andere onderdelen en teams – is
een levend proces. De inrichting kan wijzigen bijvoorbeeld als gevolg van een gemeentelijke
herindeling, zoals het geval is in de Duin- en Bollenstreek.

In de kabinetsreactie op het eindrapport van de commissie Evaluatie Politiewet 20126 heb ik aangegeven dat het wenselijk is dat de organisatie van de politie tot rust
komt en de politie de kans krijgt in de nieuwe structuur te groeien naar een slagvaardig,
flexibel en professioneel korps. Dit alles laat onverlet dat er ruimte is om aanpassingen
in de territoriale indeling van een basisteam te initiëren als in een eenheid het
betrokken gezag en de politie het daarover met elkaar eens zijn. Indien dit leidt
tot feitelijke schaalvergroting heb ik hier geen bezwaren tegen, mits dit geen negatieve
invloed heeft op de bereikbaarheid en dienstverlening van de politie.

Wijzigingen in de organisatie en de formatie van de politie worden, gegeven de kaders
in de Politiewet 2012 en het Besluit beheer politie, doorgaans geïnitieerd door de
politie en afgestemd met het betrokken gezag. Zo wordt een voorgenomen wijzigingen
van de indeling van basisteams door de politie afgestemd met de betrokken burgemeesters
en officieren van justitie. Indien de politie en het betrokken gezag het eens zijn
over de voorgenomen wijziging van de organisatie en de formatie kan de politie de
voorbereidingen treffen om de wijzigingen te realiseren. Uiteindelijk zal ik het voorstel
van de korpschef beoordelen en de voorgestelde wijzigingen in de organisatie en formatie
vaststellen als onderdeel van het beheersplan van de politie. Uw Kamer ontvangt het
ontwerp van het beheersplan als bijlage bij de begroting van mijn departement en kan
mij daar vanzelfsprekend op bevragen.

Vraag 8

Kunt u aangeven of er op enige plek in het land meer plannen zijn voor fusies van
basisteams van de politie? Zo ja, welke zijn dat en welke overwegingen spelen daarbij?

Antwoord 8

Op dit moment zijn geen andere concrete plannen bekend voor fusies van basisteams.
Dat laat onverlet dat in het kader van lokaal maatwerk in eenheden op initiatief van
het gezag dan wel de politie kan worden gesproken over aanpassingen in de organisatie
van de politie. Indien dit op lokaal niveau leidt tot overeenstemming tussen het gezag
en de politie dan zal de korpschef deze plannen toetsen. Indien de korpschef instemt
met het voorstel voor de aanpassing van de organisatie zal de korpschef de voorbereidingen
treffen voor de wijziging van de organisatie en de formatie. Uiteindelijk zal ik de
wijziging van de organisatie en formatie vaststellen als onderdeel van het beheersplan
van de politie.

Vraag 9

Kunt u nogmaals duidelijk uiteenzetten hoe de bevoegdheid over het sluiten van politielocaties
verdeeld is? Deelt u mijn opvatting dat het huisvestingsplan van de politie, inclusief
het afwijken van de eerder met de kamer gedeelde locatielijst, een onderwerp is waarin
u als Minister uitdrukkelijk de Kamer dient te betrekken?

Antwoord 9

Het is aan de politie om binnen het gestelde financiële kader te bepalen hoe zij de
huisvesting van de politie het beste kan inrichten. Het is tevens aan de politie om
voorgenomen wijzigingen hierin af te stemmen met het betrokken gezag. Daarbij spelen
overwegingen van doeltreffendheid en doelmatigheid alsook overwegingen over kwaliteit
van het politiewerk en de kwaliteit van de dienstverlening een rol.

Vanzelfsprekend kan ik ingrijpen als ik dat nodig acht, maar daar zal doorgaans geen
aanleiding toe zijn als de politie en het betrokken gezag daarover overeenstemming
hebben. Het al dan niet sluiten dan wel openen van politiebureaus acht ik dan ook
vooral een beheeraangelegenheid die de politie uitvoert in goed overleg met het betrokken
gezag. De betrokken burgemeesters leggen vervolgens lokaal verantwoording over hun
rol af, zoals ook in Noordwijk is gebeurd waar de gemeenteraad verschillende Raadsvragen
heeft gesteld over het te sluiten politiebureau.