Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van der Staaij over het besluit van het Openbaar Ministerie om abortusklinieken CASA en medisch diagnostisch centrum STAR niet strafrechtelijk te vervolgen

Antwoord van Minister Bruins (Medische Zorg) (ontvangen 16 april 2019).

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het besluit van het openbaar ministerie (OM) om de abortusklinieken
CASA en medisch diagnostisch centrum STAR niet strafrechtelijk te vervolgen?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het feit dat de abortusklinieken vanuit een commercieel belang, ondanks
juridische twijfels, de randen van wet- en regelgeving hebben opgezocht en daar volgens
het OM ook overheen zijn gegaan? Deelt u de mening dat dit zeer onwenselijk en dat
er bij abortus geen prikkels mogen zijn om omzetverhogend te werken?

Antwoord 2

Ik vind dat bij alle vormen van zorg en hulpverlening het belang van de patiënt of
cliënt centraal moet staan. Prikkels die leiden tot overbehandeling vind ik dan ook
onwenselijk. Dit staat er overigens niet aan in de weg dat zorgaanbieders binnen de
kaders van de wet- en regelgeving een gezonde financiële bedrijfsvoering nastreven.
En dat zij daarbij de mogelijkheid moeten hebben om financiële buffers op te bouwen,
bijvoorbeeld ter herinvestering in de zorg of om financiële tegenvallers op te vangen.

Vraag 3

Overweegt u, nu het OM het onderzoek heeft geseponeerd, maar er wel aan de formele
eisen van een strafbaar feit is voldaan, nog verdere stappen richting CASA en STAR?

Antwoord 3

Nee, niet ten aanzien van het onderzoek naar subsidiefraude. Het Ministerie van VWS
heeft het ten onrechte betaalde subsidiebedrag over 2015 teruggevorderd en ontvangen.
Het OM is verantwoordelijk voor het opsporen en vervolgen van strafbare feiten en
kan als enige instantie in Nederland bepalen of iemand voor de strafrechter moet verschijnen.

Ten aanzien van het onderzoek van het OM naar de declaratiefraude zal de Nederlandse
Zorgautoriteit (NZa) zich door het OM verder laten informeren over de aard, omvang
en inhoud van de gedane bevindingen. Op basis hiervan wordt door de NZa bezien of
aanvullende maatregelen nodig zijn.

Vraag 4 en 5

Zijn de bevindingen van het OM voor u aanleiding om meer duidelijkheid te scheppen
richting abortusklinieken en verzekeraars over de toepassing van relevante wet- en
regelgeving inzake de financiering van abortussen?

Vormt het onderzoek van het OM voor u aanleiding om wet- en/of regelgeving inzake
de financiering van abortussen op enigerlei wijze aan te passen?

Antwoord 4 en 5

Ja. In haar bevindingen constateert het OM dat de Subsidieregeling abortusklinieken
duidelijk is, maar dat er in de periode voor 2015 in de uitvoeringspraktijk onhelderheid
is ontstaan over de wijze waarop de regelgeving werd geïnterpreteerd. Ik heb inmiddels
alle abortusklinieken ingelicht over hoe conform de wet- en regelgeving omgegaan moet
worden met herhaalde consulten binnen één hulpvraag, waarmee de onduidelijkheid in
de uitvoeringspraktijk is weggenomen. Tevens loopt er als input voor de herziening
van de Subsidieregeling abortusklinieken een onderzoek gericht op het verbeteren van
de subsidiepraktijk.

Vraag 6

Welke maatregelen zijn er nodig binnen het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport of breder in de zorgketen om herhaling van dergelijke onregelmatigheden te
voorkomen?

Antwoord 6

Op mijn verzoek heeft de Auditdienst Rijk onderzoek gedaan binnen de abortuszorg en
handelingsperspectieven aangereikt om regelgeving en toezicht binnen VWS en in de
zorgketen te verbeteren. Uiteraard zal ik deze gebruiken om de herziene Subsidieregeling
abortusklinieken zo duidelijk en fraudebestendig mogelijk op te stellen. Ik betrek
de abortusklinieken ook bij deze aanpassingen. Tevens zal ik het accountantsprotocol
herzien en deze en toekomstige casuïstiek verspreiden onder de accountants.

De Nederlandse Zorgautoriteit zal, zoals ik eerder aangaf, zich beraden op de noodzaak
tot aanvullende maatregelen na ontvangst van nadere informatie van het OM.