Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Buitenweg over de terugkeer van gedetineerden naar de Pointe Blanchegevangenis op Sint Maarten

Antwoord van Minister Dekker (Rechtsbescherming) (ontvangen 17 april 2019). Zie ook
Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 2071.

Vraag 1

Kent u het bericht over de detentieomstandigheden in de Pointe Blanchegevangenis op
Sint Maarten?1

Antwoord 1

Ja, ik heb kennisgenomen van de berichtgeving.

Vraag 2, 3

Klopt het dat van de 31 gedetineerden die na orkaan Irma zijn overgebracht naar Nederland
tot nu toe acht gedetineerden zijn teruggekeerd naar Sint Maarten? Hoe verhoudt dit
bericht zich tot uw stelling bij het Vragenuur van 5 maart 2019 dat het slechts om
drie mensen gaat?

Kunt u aangeven onder welke omstandigheden de terugplaatsing heeft plaatsgevonden?
Is terugplaatsing naar de Pointe Blanchegevangenis op Sint Maarten, en dus mogelijk
naar inhumane detentieomstandigheden, aan de orde geweest?

Antwoord 2, 3

In 2018 zijn acht gedetineerden teruggekeerd naar de gevangenis Point Blanche op Sint
Maarten. Zoals ik u heb laten weten tijdens het mondelinge vragenuur zijn na oktober
2018 drie gedetineerden teruggekeerd naar Point Blanche op basis van informatie van
Sint Maarten waaruit bleek dat zij binnen afzienbare tijd na terugkeer (voorwaardelijk)
in vrijheid gesteld zouden worden. Zoals vastgelegd in de Onderlinge Regeling Detentie
is het in het belang van een goede resocialisatie dat gedetineerden terugkeren binnen
een redelijke termijn vóór het tijdstip waarop de straf eindigt. Bij de belangenafweging
tussen detentieomstandigheden en resocialisatie gaat het punt van resocialisatie zwaarder
wegen als het moment van invrijheidsstelling dichterbij komt, zoals ik ook tijdens
het mondelinge vragenuur heb toegelicht. Vijf gedetineerden zijn tussen april en juli
2018 teruggekeerd op verzoek van Sint Maarten in het kader van hun rechtsgang.

Het gevangeniswezen op Sint Maarten functioneert niet naar behoren. Basale zaken voor
een gesloten setting moeten dringend op orde worden gebracht, maar worden door Sint
Maarten onvoldoende (snel) gerealiseerd. Op initiatief van de Staatssecretaris van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en mijzelf zijn er op 19 oktober 2018 afspraken
met Sint Maarten gemaakt. Hierbij is afgesproken dat Sint Maarten maatregelen treft
om de staat van de gevangenis significant te verbeteren. De Staatssecretaris van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties en ik sturen actief aan op het uitvoeren van de verbetermaatregelen
door Sint Maarten en zien onverminderd toe op de naleving van de afgesproken verbetermaatregelen.

Vraag 4

Klopt het dat uw ambtenaren u ervoor gewaarschuwd hebben dat terugplaatsing «juridisch
niet onomstreden» is vanwege «een reëel risico op het schenden van fundamentele rechtsbeginselen
waarop u politiek kunt worden aangesproken»? Zo ja, hoe beoordeelt u dit ambtelijk
advies? Welke gevolgen verbindt u aan dit ambtelijk advies?

Antwoord 4

Ik heb moeten constateren dat de voortgang van de verbetermaatregelen onvoldoende
was. Om die reden hebben de Staatssecretaris en ik vooralsnog de terugzending van
gedetineerden opgeschort, behoudens het hierboven genoemde drietal.

Vraag 5

Kunt u aangeven of, en zo ja, onder welke omstandigheden de overige 23 gedetineerden
zullen worden teruggeplaatst?

Antwoord 5

Op 19 oktober 2018 was met Sint Maarten afgesproken dat gestart zou worden met het
gefaseerd terugplaatsen van de Sint Maartense gedetineerden, met ingang van 1 november
2018. Het streven van de Nederlandse regering blijft om de gedetineerden conform afspraak
zo snel mogelijk te laten terugkeren, wat onder meer een goede re-integratie op Sint
Maarten ten goede komt. Deze terugplaatsing hangt echter sterk samen met de door Sint
Maarten door te voeren verbetermaatregelen. De voortgang op deze verbetermaatregelen
wordt nauwlettend door Nederland gemonitord.