Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Ploumen en Kerstens over het bericht dat lipfillers worden verstrekt aan minderjarigen door zowel artsen als onbevoegden

Antwoord van Minister Bruins (Medische Zorg) (ontvangen 9 april 2019). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 2116.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Bulten en littekens: tientallen bedrijven zetten
illegaal lipfillers»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Maakt u zich ook ernstige zorgen over het feit dat cosmetische ingrepen die verminkende
gevolgen kunnen hebben illegaal worden uitgevoerd bij minderjarigen?

Antwoord 2

Ja, ook ik maak mij zorgen. Het toedienen van een filler is een voorbehouden handeling.
Deze mag alleen door een daartoe bekwame en bevoegde BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaar
of in opdracht en onder toezicht en verantwoordelijkheid van een bevoegde BIG-geregistreerde
beroepsbeoefenaar door een niet zelfstandig bevoegde worden uitgevoerd. Hierbij moet
wel worden voldaan aan de vereisten zoals deze in de wet zijn vastgesteld. Dat praktijken,
zoals uit de berichtgeving naar voren komt, niet voldoen aan deze eisen vind ik zorgelijk.

Vraag 3

Heeft u eerder signalen ontvangen van het feit dat cosmetische ingrepen worden uitgevoerd
bij minderjarigen?

Antwoord 3

Ja, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft hier vijf signalen en twee meldingen
over ontvangen. In zes gevallen was er sprake van het toepassen van fillers. Een van
de twee meldingen heeft na onderzoek geleid tot het vragen om verbetermaatregelen,
de andere melding is in behandeling.

Daarnaast neemt de IGJ in haar risicotoezicht mee of fillers worden geplaatst bij
patiënten onder de 18 jaar zonder medische noodzaak. Dit is namelijk niet toegestaan.

Vraag 4, 6

Kunt u toelichten op welke wijze de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) het uitvoeren
van cosmetische ingrepen op meerderjarigen door uitsluitend artsen of verpleegkundigen
met bijbehorende BIG-registratie controleert? Waardoor is deze controle momenteel
zo beneden peil dat maar liefst een op de drie instellingen uit de steekproef illegaal
kan handelen?

Welke maatregelen bent u bereid te nemen om de uitvoerende taak van de IGJ kwalitatief
te verbeteren en daarmee te voorkomen dat (minderjarige) mensen verminkt raken?

Antwoord 4, 6

Het toezicht op het uitvoeren van cosmetische ingrepen, waaronder het zetten van fillers,
vindt zowel risicogestuurd (proactief) als op basis van meldingen en signalen (reactief)
plaats.

De grootste risico’s op onveilige behandelingen verwacht de inspectie bij aanbieders
van cosmetische behandelingen waarbij de uitvoerders van de behandeling niet goed
zijn opgeleid, niet zijn aangesloten bij een branche-organisatie en niet geregistreerd
staan in het handelsregister als zorgaanbieder. Zoals ik in het antwoord op vraag
1 aangeef is het toedienen van een filler een voorbehouden handeling en mag alleen
door een daartoe bekwame en bevoegde BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaar of in opdracht
en onder toezicht en verantwoordelijkheid van een bevoegde BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaar
door een niet zelfstandig bevoegde worden uitgevoerd. Hierbij moet worden voldaan
aan de vereisten zoals deze in de wet zijn vastgesteld.

Het is belangrijk dat patiënten zich melden bij de inspectie op moment dat zij schade
hebben ondervonden van de behandeling. Wanneer sprake is van situaties waar de patiënt
schade heeft ondervonden van een behandeling of waar niet volgens de regels wordt
gehandeld zal de inspectie daar waar nodig optreden.

Vraag 5

Welke maatregelen zijn genomen om de uitvoerende taak van de IGJ te verbeteren, met
name als gevolg van eerdere signalen over het slechte functioneren zoals in 2016 en
2018 toen bleek dat zware pijnstillers werden verstrekt op vervalste recepten?2

Antwoord 5

De IGJ heeft voldoende wettelijke mogelijkheden om te kunnen handhaven. Daarnaast
is vanaf 1 april 2019 in de wet BIG verduidelijkt dat naast behandelingen met een
geneeskundig oogmerk ook behandelingen met cosmetische doel onder deze wet vallen.