Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Özdil over de wetenschapsvisie van de minister ‘Nieuwsgierig en betrokken - de waarde van wetenschap’

Antwoord van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen
18 maart 2019).

Vraag 1

Waarom kiest u ervoor om in de wetenschapsvisie slechts twee zinnen te wijden aan
de breed aangenomen motie-Özdil om de inbeddingsgarantie zo in te richten dat de wetenschappelijke
vrijheid en onafhankelijkheid van onderzoekers gewaarborgd blijft, zonder verder enige
uitvoering te geven aan de motie?1 2

Antwoord 1

Een van de maatregen om de aanvraagdruk te verminderen is het vragen van een inbeddingsgarantie
bij de VIDI. Deze maatregel is na langdurig en zorgvuldig overleg met de universiteiten
genomen. In mijn brief van 24 september 20183 heb ik aangegeven dat NWO bezig is de aanvraagdruk te verminderen en vaste aanstellingen
bij universiteiten aantrekkelijker te maken. Dit als antwoord op de veelgehoorde vraag
om de aanvraagdruk én, een belangrijk bezwaar van WO in actie, de grote hoeveelheid
tijdelijke contracten te verminderen.

NWO houdt na elke VI-ronde een interne evaluatie. Dit geldt ook voor deze VIDI-ronde,
waarbij specifiek naar de inbeddingsmaatregel wordt gekeken. NWO is op dit moment
bezig met een zorgvuldige evaluatie (de ronde loopt immers nog).

De wetenschappelijke vrijheid en onafhankelijkheid van onderzoekers in de VI moet
gewaarborgd blijven, ook met een inbeddingsgarantie. De uitkomsten van de doorlopende
evaluatie, die NWO uitvoert rondom het proces van de inbeddingsgarantie, houd ik nauwlettend
in de gaten. Mochten er signalen zijn dat de onafhanankelijkheid onvoldoende gewaarborgd
is dan nemen we passende maatregelen.

Vraag 2

Heeft u contact opgenomen met betrokken partijen, zoals de Jonge Akademie of het Promovendi
Netwerk Nederland, om uitvoering te geven aan de voornoemde motie?

Antwoord 2

In de voorbereiding van de Wetenschapsbrief is met De Jonge Akademie (DJA) gesproken.
De punten die DJA met betrekking tot de inbeddingsgarantie onder de aandacht heeft
gebracht zullen door NWO worden meegenomen in de doorlopende evaluatie van de inbeddingsgarantie.

Vraag 3

Deelt u de mening dat uw redenering dat «onderzoekers er (...) altijd voor kunnen
kiezen om hun onderzoek bij een andere instelling te verrichten dan waar zij op dat
moment werkzaam zijn en daar een inbeddingsgarantie verkrijgen» geen argument is om
de voornoemde motie niet uit te voeren, vanwege het feit dat het aanvragen van een
inbeddingsgarantie buiten de eigen instelling geen reëel alternatief biedt omdat dit
onderzoekers noopt bij een andere instelling net zo goed goedkeuring te vragen?

Antwoord 3

Zie onder 1 en 2.

Vraag 4

Welke vervolgstappen gaat u nemen om alsnog uitvoering te geven aan de voornoemde
motie?

Antwoord 4

Zie onder 1 en 2.

Vraag 5

Bent u bereid om er in ieder geval voor te zorgen dat afgegeven inbeddingsgaranties
standaard worden getoetst door een onafhankelijke partij?

Antwoord 5

Universiteiten kunnen zelf beoordelen wie wel en wie niet in aanmerking komt voor
een inbeddingsgarantie. De inbeddingsgarantie is mede bedoeld om universiteiten meer
ruimte te bieden in hun eigen personeelsbeleid door vooraf scherper te kunnen kiezen
welke onderzoekers wel/geen energie moeten steken in de voorbereiding van een (vaak)
tijdrovende aanvraag. De inbeddingsgarantie kan, op het niveau van de individuele
aanvrager, uiteraard wel tot gevolg hebben dat een potentiële kandidaat door de selectie
aan zijn/haar instelling niet kan indienen. Het doel van de selectie aan de universiteiten
moet daarom zijn om al in een vroege fase een goede inschatting te maken van wie kansrijke
aanvragers zijn. Als de universiteiten zo’n garantie afgegeven, betekent het dat ze
eerst met de betreffende aanvrager in gesprek gaan over het voorstel en vervolgens
bepalen of het onderwerp past binnen de speerpunten van de faculteit/instelling. De
universiteit garandeert op die manier dat het voorgestelde onderzoek past binnen de
organisatie en bijvoorbeeld binnen het beleid van een faculteit. Dat kan bijdragen
aan een vermindering van de aanvraaglast.

Vraag 6

Kunt u bovenstaande vragen uiterlijk ruim vóór het eerstvolgende algemeen overleg
Wetenschapsbeleid op 7 maart 2019 beantwoorden?

Antwoord 6

Ja.