Lijst van vragen en antwoorden : Lijst van vragen en antwoorden over het Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika inzake de status van personeel van de Verenigde Staten in het Caribisch deel van het Koninkrijk; Washington, 19 oktober 2012, en de notawisseling houdende een verdrag ter uitbreiding tot Curaçao van de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika; ’s-Gravenhage, 15 november 2018
35 143 (R2120) Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika inzake de status van personeel van de Verenigde Staten in het Caribisch deel van het Koninkrijk; Washington, 19 oktober 2012, en de notawisseling houdende een verdrag ter uitbreiding tot Curaçao van de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika; ’s-Gravenhage, 15 november 2018
Nr. 3 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN
Vastgesteld 13 maart 2019
De vaste commissie voor Buitenlandse Zaken heeft een aantal vragen voorgelegd aan
de Minister van Buitenlandse Zaken over de brief van 15 februari 2019 inzake het verdrag
tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika inzake de
status van personeel van de Verenigde Staten in het Caribisch deel van het Koninkrijk;
Washington, 19 oktober 2012, en de notawisseling houdende een verdrag ter uitbreiding
tot Curaçao van de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde
Staten van Amerika; ’s-Gravenhage, 15 november 2018 (Kamerstuk 35 143 (R2120), A/ nr. 1).
De Minister heeft deze vragen beantwoord bij brief van 6 maart 2019. Vragen en antwoorden
zijn hierna afgedrukt.
De voorzitter van de commissie, Pia Dijkstra
De griffier van de commissie, Van Toor
1
Kunt u toelichten waarom dit verdrag na zoveel jaar specifiek op dit moment is rondgekomen?
Antwoord
Het uitbreidingsverdrag is tot stand gekomen op aangeven van Curaçao. Bij brief van
27 maart 2018 heeft de Gevolmachtigde Minister van Curaçao te kennen gegeven dat Curaçao
medegelding wenst bij de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de
Verenigde Staten van Amerika inzake de status van personeel van de Verenigde Staten
in het Caribische deel van het Koninkrijk, gedaan te Washington, op 19 oktober 2012
(Trb. 2012, nr. 226; hierna: «de SOFA»). Vervolgens heeft over de tekst van het uitbreidingsverdrag afstemming
plaatsgevonden tussen het Koninkrijk en de Verenigde Staten van Amerika (VS). Op 28 september
2018 is de Rijksministerraad akkoord gegaan met sluiting van het uitbreidingsverdrag
en het starten van de goedkeuringsprocedure van de SOFA en het uitbreidingsverdrag.
Op 15 november 2018 is bij notawisseling het uitbreidingsverdrag tot stand gekomen
(Trb. 2018, nr. 216). Bij de aanzet tot het uitbreidingsverdrag in maart 2018 was niet te voorspellen
hoe de situatie in Venezuela zou zijn op moment dat het verdrag aan het parlement
voorgelegd zou worden.
2
Bent u van mening dat het nu verlengen van dit verdrag verstandig is, met het oog
op het feit dat de VS zich momenteel steeds agressiever opstelt ten opzichte van Venezuela?
Zo ja, waarom?
Antwoord
De SOFA is in werking getreden op 1 september 2013. Ingevolge zijn artikel XVI, lid 2,
is de SOFA op 1 september 2018 automatisch voor een periode van vijf jaar verlengd.
Dit betekent dat de SOFA tot 1 september 2023 van kracht zal zijn.
3
Welke praktische handelingen, anders dan de status quo, kunnen met behulp van dit
verdrag uitgevoerd worden met betrekking tot Amerikaans personeel in het Caribische
deel van het Koninkrijk? Welke aanleiding heeft u om te veronderstellen dat de status
quo niet wijzigt?
Antwoord
De SOFA biedt het kader waarbinnen Amerikaanse militaire bezoeken kunnen plaatsvinden
in het Caribische deel van het Koninkrijk en omvat de bij dergelijke statusregelingen
gebruikelijke bepalingen over onder meer voorrechten en immuniteiten, aansprakelijkheid
en het dragen van wapens.
Het hebben van de SOFA met de VS betekent niet dat de VS zondermeer en zonder enig
overleg het grondgebied van het Caribische deel van het Koninkrijk kunnen betreden.
Voor ieder bezoek zal toestemming moeten worden verleend door de betreffende (lokale)
autoriteiten. De betreffende autoriteiten van het Caribische deel van het Koninkrijk
blijven dus zeggenschap houden over het moment waarop het personeel van de VS hun
grondgebied kan betreden.
Uitbreiding van de SOFA tot Curaçao betekent dat Amerikaanse militaire bezoeken, onder
de hierboven geschetste voorwaarden, nu ook op Curaçao kunnen plaatsvinden.
4
Kunt u bevestigen dat dit verdrag er niet toe kan leiden dat het Caribische deel van
het Koninkrijk door de VS gebruikt wordt als springplank voor militaire agressie richting
Venezuela? Graag een toelichting.
Antwoord
Het uitbreidingsverdrag met de VS regelt de uitbreiding van de SOFA tot Curaçao. Deze
uitbreiding tot Curaçao betekent niet dat het Koninkrijk instemt met militaire interventie
van de VS vanuit Curaçao richting Venezuela. Dergelijke militaire inzet, vanuit welk
deel van het Koninkrijk dan ook, vereist separate, expliciete instemming van het Koninkrijk.
Zoals hierboven in de beantwoording bij vraag 3 reeds aangegeven, kunnen de VS niet
zonder overleg het grondgebied van het Caribische deel van het Koninkrijk betreden.
Voor ieder bezoek zal toestemming moeten worden verleend door de (lokale) autoriteiten
die zeggenschap houden over het moment waarop het Amerikaanse defensiepersoneel hun
grondgebied kan betreden.
5
Wat is de aanleiding om de Status of Forces Agreement (SOFA) uit te breiden tot Curaçao?
Antwoord
Zie de beantwoording bij vraag 1. De ervaringen opgedaan tijdens orkaan Irma, de trainingsmogelijkheden
op Curaçao en de economische voordelen voor Curaçao hebben een rol gespeeld. Zie ook
het antwoord op vraag 25. Voor het Koninkrijk en de VS zijn daarnaast scheepsbezoeken
van de VS waardevol. Zonder de SOFA zijn op Curaçao nu enkel scheepsbezoeken mogelijk
voor onderhoudsdoeleinden.
6
Wat voegt Curaçao toe aan de Amerikaanse faciliteiten die het al elders in het Caribische
deel van het Koninkrijk der Nederlanden beschikbaar heeft? Kunt u dat toelichten?
Antwoord
Er verandert niets aan de faciliteiten die de VS reeds in het Caribische deel van
het Koninkrijk hebben. De huidige locaties die de VS hebben, betreffen de Forward
Operating Locations in het kader van het Verdrag inzake samenwerking tussen het Koninkrijk
der Nederlanden en de regering van de Verenigde Staten van Amerika betreffende toegang
tot en gebruik van faciliteiten in de Nederlandse Antillen en Aruba voor drugsbestrijding
vanuit de lucht, gedaan te Oranjestad, op 2 maart 2000 (Trb. 2000, nr. 34; hierna: «het FOL-verdrag»). De SOFA biedt de mogelijkheid om op Curaçao trainingen
en oefeningen, zoals bijvoorbeeld duikoefeningen, uit te voeren, naast eventueel andere
overeen te komen activiteiten (zie de beantwoording onder vraag 10).
7
Wat zijn de concrete plannen voor 2019 en 2020 met betrekking tot Amerikaanse scheepsbezoeken?
Antwoord
Omdat de SOFA momenteel niet van toepassing is op Curaçao, zijn er geen scheepsbezoeken
gepland voor 2019 en 2020. Indien de SOFA van kracht wordt, zullen de VS nagaan in
hoeverre Curaçao kan dienen als mogelijke locatie voor scheepsbezoeken.
8
Wat zijn de concrete plannen voor 2019 en 2020 met betrekking tot Amerikaanse trainingsdoeleinden
op Curaçao? Betreft dit ook oefeningen voor marineschepen en mariniers? Wat zijn in
dit opzicht de geografische grenzen?
9
Zullen deze oefeningen samen met Nederlandse militairen worden uitgevoerd? Zo ja,
met welke eenheden?
Antwoord op vraag 8 en 9
Zowel in 2019 als in 2020 is een bilaterale uitwisseling tussen mariniers van de VS
en die van het Koninkrijk gepland. Deze uitwisseling zal op Aruba en Curaçao plaatsvinden.
Marineschepen van de VS zullen hier niet aan deelnemen.
10
Wat wordt verstaan onder «gezamenlijk overeengekomen activiteiten»? Kunt u dat toelichten?
Antwoord
Onder deze activiteiten wordt verstaan activiteiten die de VS en het Koninkrijk in
onderling overleg afstemmen, alvorens deze kunnen plaatsvinden. In dit kader kan met
name worden gedacht aan vlootbezoeken, trainingen, oefeningen en hulpverlening in
het kader van bijvoorbeeld natuurrampen.
11
Wat houdt het begrip «medegelding» in dat door Curaçao is verkregen? Komt u tegemoet
aan medegelding en zo ja op welke wijze?
Antwoord
Medegelding betekent dat de SOFA ook voor Curaçao zal gelden. Er is gevolg gegeven
aan de wens van Curaçao tot medegelding door de procedures in gang te zetten voor
het tot stand brengen en het goedkeuren van het uitbreidingsverdrag. Zie ook de beantwoording
onder vraag 1.
12
Op welke wijze heeft de regering van Curaçao u geïnformeerd over de afkeuring die
de Staten op 20/21 februari 2019 hebben uitgesproken over het beleid van de Minister
van Buitenlandse Zaken van Nederland met betrekking tot het verlenen van toestemming
van de VS voor het humanitaire knooppunt? Wat betekent dat voor het standpunt van
Curaçao over de SOFA?
Zie: https://www.knipselkrant-curacao.com/pa-stechi-cartoons-blok-houdt-zich…
Antwoord
Zoals ook aan uw Kamer gemeld is in de brief (Aanhangsel Handelingen II 2018/19, nr. 1610) is het besluit tot voldoen aan het verzoek van de VS en interim-president Guaidó
ten aanzien van het gebruik van Curaçao als humanitaire hub samen genomen met de regering
van Curaçao. Alle stappen zijn in nauw overleg tussen de Nederlandse regering en de
regering van Curaçao genomen. Nederland begrijpt de zorgen die leefden bij het parlement
en de Curaçaose bevolking. Het is daarom belangrijk te benadrukken dat het hier om
de opslag en doorvoer van humanitaire goederen als voedsel en medicijnen gaat, en
dat het een civiele humanitaire operatie betreft. Ook heeft Nederland vanaf het begin
steeds bedongen dat de hulp niet wordt geforceerd. Er zal de komende tijd intensief
contact blijven met de regering van Curaçao.Het standpunt van Curaçao ten aanzien
van de SOFA is ongewijzigd. Zie ook de beantwoording onder vraag 25.
13
Wat is de definitie van «rampenbestrijding» waarin de SOFA voorziet in de samenwerking
met Nederland? Op welke wijze voorziet u de inzet van Nederland daarbij? Gaat het
daarbij om civiele of militaire diensten?
Antwoord
De SOFA omvat geen definitie van «rampenbestrijding». Bij rampenbestrijding moet worden
gedacht aan de definitie die in de Wet veiligheidsregio’s wordt gegeven: «het geheel
van maatregelen en voorzieningen, met inbegrip van de voorbereiding daarop, die door
de bevoegde (lokale) autoriteiten moeten worden getroffen met het oog op een ramp,
het voorkomen van een ramp en het beperken van de gevolgen van een ramp». De VS zouden
bij de uitvoering van deze maatregelen en voorzieningen in voorkomend geval om ondersteuning
kunnen worden verzocht. In dit kader zou bijvoorbeeld een beroep kunnen worden gedaan
op VS defensiepersoneel-(militair en civiel) dat reeds in het kader van een andere
activiteit aanwezig is in het Caribische deel van het Koninkrijk.
14
Hoeveel Amerikaanse militairen verwacht u dat in 2019 en 2020 in Curaçao gestationeerd
zullen worden en voor hun werk gebruik zullen maken van deze SOFA?
Antwoord
Momenteel zijn er 28 militairen en 53 contractanten die op de Forward Operating Location
(hierna: «FOL-locatie») op Curaçao werkzaam zijn en die als zodanig onder het FOL-verdrag
vallen. Er zijn momenteel twee militairen werkzaam zijn bij de Consulaat-generaal
op Curaçao, maar ook zij vallen onder een aparte regeling, namelijk onder de bevoegdheid
van de Chief of Mission en hebben dan ook een aparte status. Omdat dit VS-personeel
onder andere regelingen valt, zullen de genoemde aantallen niet wijzigen wanneer de
SOFA van kracht wordt.
Als de SOFA van kracht wordt, zal al het verdere VS-personeel dat een uniform draagt
onder de SOFA vallen. Dat personeel zal overigens niet permanent gestationeerd worden;
het personeel zal er enkel zijn voor de duur van een activiteit zoals gespecificeerd
in de SOFA of nader overeengekomen.
15
Zijn er militaire of civiele faciliteiten die in het kader van de Forward Operating
Locations (FOL) gebruikt kunnen worden in het kader van deze SOFA? Zo ja welke? Zo
nee, welke installaties en/of voorzieningen worden nieuw geplaatst?
Antwoord
In het FOL-verdrag is vastgelegd dat de luchthavens en faciliteiten uitsluitend in
verband met drugsbestrijdingstaken kunnen worden gebruikt. Zie hiervoor artikel II
van het FOL-verdrag. Een verdragswijziging zou nodig zijn om dat gebruik uit te breiden
tot andere doeleinden.
Er worden op Curaçao geen nieuwe installaties en/of voorzieningen geplaatst.
16
Welk telecommunicatiesysteem zullen de VS gebruiken (Zie artikel XII, lid 1)?
Antwoord
De FOL-locatie op Curaçao maakt gebruik van lokale DigiCel-mobiele telefonie en van
computer- en communicatiesystemen die onderdeel zijn van het netwerk van het Amerikaanse
Ministerie van Defensie. Naar verwachting zal dit niet anders zijn wanneer de SOFA
op Curaçao van toepassing wordt.
17
Waarom wordt het radiosysteem kosteloos aan de VS ter beschikking gesteld?
Antwoord
Er wordt geen systeem ter beschikking gesteld. De SOFA stelt dat de VS gebruik mogen
maken van hun eigen communicatiesystemen en hierbij de ether vrij van kosten mogen
gebruiken. Er is geen noodzaak hiervoor kosten te berekenen, nog los van het feit
dat dit voor een kortstondige oefening lastig uit te voeren is. Er is overigens onderscheid
tussen het militaire radiospectrum en civiel spectrum, waarbij het gebruikelijk is
dat bij militaire partners het gebruik van dit spectrum in diensten wordt verrekend.
Nederlandse militairen die oefenen in de VS maken ook gebruik van het (militaire)
radiospectrum aldaar.
18
Waarom zijn luchtvaartuigen en vaartuigen van de VS gevrijwaard van toegang tot en
inspecties aan boord? Worden Nederlandse en/of Curaçaose autoriteiten ingelicht over
de bewapening en/of bemanning van deze luchtvaartuigen en vaartuigen? Zo nee, waarom
niet?
Antwoord
In het kader van het sluiten van statusverdragen is dit een standaardbepaling, en
internationaal is het gebruikelijk dat marineschepen en staatsvliegtuigen vrij zijn
van inspectie door de ontvangende autoriteiten. De bevoegde autoriteiten worden ingelicht
over de bewapening en/of bemanning van deze luchtvaartuigen en vaartuigen. Deze vrijwaring
geldt dus ook voor Nederlandse marineschepen en staatsvliegtuigen die op grond van
een statusverdrag in het buitenland zijn.
19
Waarom worden geen havengelden, loodskosten, lichtergeld of liggeld gevraagd? Kunt
u uw antwoord toelichten?
20
Waarom worden geen kosten voor navigatie, overvlucht, het gebruik van terminals of
soortgelijke heffingen of landings- of parkeerkosten in rekening gebracht? Kunt u
dat toelichten?
Antwoord op vraag 19 en 20
Vliegtuigen en schepen die in gebruik zijn bij of exclusief worden gebruikt ten behoeve
van de VS zijn vrijgesteld van kosten voor het landen en parkeren op het terrein van
de luchthaven, voor havenliggelden en -loodsgelden. Deze vrijstellingen gelden echter
alleen op terreinen die eigendom zijn van de lokale overheden of op de terreinen die
door deze overheden worden beheerd. Verder zijn de voertuigen vrijgesteld van tolgelden
en de vliegtuigen van overvliegheffingen. Dergelijke vrijstellingen worden vaker overeengekomen
in statusverdragen. Ook hier geldt dat het Koninkrijk, onder die statusverdragen,
in het buitenland is gevrijwaard van deze kosten.
21
Is er een vergoeding die Nederland en/of Curaçao ontvangt/ontvangen van de VS voor
de diensten die in het kader van de SOFA worden geleverd? Zo ja, wat bedraagt die
vergoeding? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Er is geen specifieke geldelijke vergoeding gerelateerd aan de gelding van de SOFA.
Het VS-personeel is bij overeengekomen oefeningen vrijgesteld van bepaalde douane-en
belastingverplichtingen, hun vergunningen en rijbewijzen worden als geldend beschouwd
en het is hen toegestaan dat zij in uniform hun werk uitvoeren. Het is overigens gebruikelijk
dat landen onderling in het kader van militaire oefeningen dergelijke zaken in diensten
met elkaar verrekenen. Zie daarvoor ook de beantwoording op vraag 17 over radiosystemen.
22
Waarom doet het Koninkrijk afstand van zijn recht tot uitoefenen van strafrechtelijk
rechtsmacht over personeel van de VS?
Antwoord
Het is gebruikelijk om in statusverdragen bepalingen op te nemen inzake rechtsmacht.
De onderhandelingen over dit onderwerp verliepen bij de onderhandelingen over de SOFA
destijds moeizaam. De Koninkrijksdelegatie stelde zich tijdens die onderhandelingen
steeds op het standpunt dat de regels die voor de verdeling van rechtsmacht in het
Europese deel van het Koninkrijk van toepassing zijn op door personeel van de VS gepleegde
strafbare feiten, in beginsel ook zouden moeten gelden voor vergelijkbare activiteiten
in het Caribische deel van het Koninkrijk, en heeft daaraan vastgehouden. De overeengekomen
regeling voorziet in een systeem waaruit voortvloeit in welke gevallen de bevoegde
autoriteiten van het Caribische deel van het Koninkrijk bevoegd zijn om tot strafvervolging
over te gaan, en in welke gevallen strafvervolging wordt overgelaten aan de Amerikaanse
autoriteiten.
23
Bent u alsnog bereid het advies van de Raad van State aan de Kamer te sturen?
Antwoord
Het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State van het Koninkrijk is
als bijlage bij deze brief gevoegd1.
24
Wat is de reden dat Curaçao niet deel uitmaakte van de Overeenkomst zoals die in oktober
2012 te Washington tot stand is gekomen, in tegenstelling tot Aruba, Sint Maarten
en het Caribische deel van Nederland?
Antwoord
De toenmalige regering van Curaçao zag de noodzaak van de SOFA niet in en wenste geen
medegelding bij het verdrag.
25
Wat is de reden dat Curaçao in 2018 besloot zich alsnog bij de Overeenkomst te willen
aansluiten? Speelde de verslechterende relatie tussen de VS en Venezuela hierbij een
rol?
Antwoord
De eenjarige SOFA’s met de VS, die van 2005 tot en met de datum van inwerkingtreding
van het meerjarige SOFA (mei 2013), golden, hebben altijd voor Curaçao (en daarvoor
de Nederlandse Antillen) gegolden. Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied
(CZMCARIB) gaf in aanloop van maart 2018 aan dat de trainingsfaciliteiten op Curaçao
meer mogelijkheden bieden dan die op Aruba en Sint Maarten. Daarnaast hebben de bestedingen
die gepaard zijn gegaan met de vlootbezoeken en trainingen, waarbij bijvoorbeeld goederen
werden ingeslagen, of het VS-personeel geld besteedde op Curaçao, tot extra inkomsten
geleid voor de economie van Curaçao.
De wenselijkheid van gelding van de SOFA werd benadrukt door orkaan Irma. Dat de SOFA
niet geldt voor Curaçao bemoeilijkte de inzet van Amerikaanse militairen, vanuit Curaçao,
ten behoeve van Amerikaanse burgers die op Sint Maarten aanwezig waren.
De verslechterende relatie tussen de VS en Venezuela speelde dus geen rol bij het
besluit van de regering van Curaçao om alsnog medegelding bij de SOFA met de VS te
wensen.
26
Hoeveel werknemers van de Amerikaanse strijdkrachten en het Amerikaanse Ministerie
van Defensie zijn permanent aanwezig in het Caribische deel van het Koninkrijk?
Antwoord
Anders dan diegenen die in het kader van het FOL-verdrag (zie antwoord op vraag 14)
en bij het Consulaat-generaal gevestigd op Curaçao aanwezig zijn, zijn er geen Amerikaanse
strijdkrachten permanent aanwezig in het Caribische deel van het Koninkrijk.
27
Hoe vaak vinden militaire oefeningen plaats in het Caribische deel van het Koninkrijk
waar Amerikaans defensiepersoneel bij betrokken is? Wanneer vindt de eerstvolgende
oefening plaats?
Antwoord
Zie de beantwoording onder vraag 8.
28
Wat is het huidige beleid van Nederland in het kader van de humanitaire actie van
de door zichzelf uitgeroepen president Juan Guaidó? Is het juist dat alle hulp via
Curaçao moet verlopen en dat plannen om Bonaire daarbij te gebruiken in tweede instantie
zijn opgegeven? Wat zijn de plannen met betrekking tot Aruba en de Bovenwindse eilanden?
Bron: https://curacao.nu/hulpgoederen-nog-steeds-niet-weg/
Antwoord
De humanitaire noden in Venezuela zijn ernstig. De noodlijdende Venezolaanse bevolking
heeft behoefte aan onder meer voedsel en medicijnen. Het Koninkrijk steunt de respons
financieel, via diverse (humanitaire) organisaties. Het afgelopen jaar gaf Nederland
EUR 4 mln. via IOM, EUR 0,5 mln. via UNHCR, en 0,6 mln. via het internationale Rode
Kruis. Nederland helpt ook dit jaar met bijdragen van meer dan EUR 1 miljoen aan de
Rode Kruis-beweging voor hulp aan Venezolanen in en rondom Venezuela, en een hulpprogramma
van Dutch Relief Alliance van EUR 4 mln. waarmee Venezolanen in nood worden geholpen
in Colombia. De Dutch Relief Alliance zal ook activiteiten gaan ondernemen in Venezuela
wanneer de situatie dit toelaat.
Daarnaast hebben Nederland en Curaçao besloten, zoals eerder aan uw Kamer vermeld
in brief met (Aanhangsel Handelingen II 2018/19, nr. 1610) om een knooppunt voor humanitaire hulp te faciliteren op Curaçao. Het kabinet wil
hiermee bereiken dat de hulp de bevolking in Venezuela snel kan bereiken zodra het
Maduro-bewind hier de noodzakelijke ruimte voor geeft. Ten aanzien van Aruba en Bonaire
bestaan er vooralsnog geen plannen.
29
Is de overeenkomst die wordt genoemd in een persartikel d.d. 25 februari dezelfde
als de SOFA waarover deze vragenronde gaat? Zo nee, wat is het verschil? Kunt u het
nieuwe verdrag of de nieuwe tekst van het verdrag naar de Kamer sturen? Blijft de
SOFA in dat geval van kracht? Zo nee, wat verandert?
Bron: https://koninkrijksrelaties.nu/2019/02/25/voorwaarden-voor-gebruik-van-…
Antwoord
Het verdrag ter uitbreiding van de SOFA tot Curaçao betreft niet het verdrag dat in
het persartikel wordt genoemd. De SOFA regelt de status van Amerikaans defensiepersoneel
dat tijdelijk aanwezig is op het grondgebied van het Caribische deel van het Koninkrijk
in het kader van scheepsbezoeken, training, opleiding en overige activiteiten.
Het verdrag waarover op dit moment onderhandeld wordt, is exclusief bedoeld om Amerikaanse
humanitaire hulpverlening aan de Venezolaanse bevolking te regelen en zou bepalingen
uit het FOL-verdrag met betrekking tot privileges en immuniteiten van toepassing verklaren
op VS-personeel dat aanwezig zal zijn op Curaçao in het kader van de humanitaire hulpverlening
aan de bevolking van Venezuela. Het gaat bij dit laatste verdrag alleen om het civiele
Amerikaanse personeel dat ingezet wordt voor de hulpverlening, terwijl de SOFA betrekking
heeft op militair en civiel defensiepersoneel.
Een verdragstekst waarover onderhandelingen worden gevoerd kan nog niet openbaar gemaakt
worden. Uiteraard zal het eventuele verdrag, zodra het gesloten is, in het Tractatenblad
worden bekendgemaakt, en zal het parlement onmiddellijk op de hoogte worden gesteld
(conform artikel 13 van de Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen).
De SOFA zou naast het eventuele andere verdrag bestaan.
30
Hoe lang is het verdrag geldig waaraan nu gewerkt wordt met Curaçao? Is het juist
dat de VS gaan betalen voor gebruik van de hub? Kunt u aangeven hoeveel dat zal zijn?
Is het tevens juist dat dit verdrag expliciet geen militaire doeleinden kent? Zo nee,
wat is de inhoud?
Bron: https://koninkrijksrelaties.nu/2019/02/25/voorwaarden-voor-gebruik-van-…
Antwoord
Het nieuwe verdrag zal gelden voor de duur van de humanitaire hulp dan wel voor hoogstens
een jaar. Het verdrag zal op grond van artikel 7, onderdeel c, van de Rijkswet goedkeuring
en bekendmaking verdragen, onmiddellijk in werking kunnen treden. De kosten van het
gebruik van de hub zijn onderwerp van onderhandelingen. Het verdrag is expliciet beperkt
tot humanitaire doeleinden, en daarmee zijn militaire doeleinden uitgesloten.
Doel van het verdrag is om de humanitaire goederen zo snel mogelijk, en op verantwoorde
wijze, bij de noodlijdende Venezolaanse bevolking terecht te laten komen wanneer de
situatie in Venezuela dit toelaat. Het is op dit moment nog niet mogelijk om hulp
op verantwoorde wijze van Curaçao naar Venezuela te vervoeren. De operationalisering
van de hub hangt zodoende samen met de ontwikkelingen in Venezuela; instemming van
het effectieve gezag is een voorwaarde voor levering van hulp vanuit Curaçao. De autoriteiten
in Venezuela stemmen op dit moment niet in met levering van hulp.
In overleg met de VS worden momenteel de precieze modaliteiten verder uitgewerkt en
dit proces vraagt zorgvuldigheid. Over de essentie van deze afspraken kan gezegd worden
dat het humanitaire karakter van de hub en de civiele aard van de operatie voorop
staan. Het is daarbij de inzet dat de bevolking van Curaçao zo weinig mogelijk hinder
zal ondervinden.
31
Als er inmiddels een nieuwe aangepaste tekst van de SOFA is, wat is dan de rol van
de overige Nederlands-Caribische delen bij de operatie voor het verstrekken van hulp
aan Venezuela, dan wel politieke druk op de regering van Maduro? Kunt u dat toelichten?
Antwoord
Het verdrag dat ter goedkeuring voorligt regelt de uitbreiding tot Curaçao van de
SOFA met de VS die al voor de andere Caribische delen van het Koninkrijk geldt. En
die SOFA wordt niet gewijzigd. Het eventueel nieuw te sluiten verdrag betreft alleen
Curaçao. Op dit moment is geen rol voorzien voor de overige Caribische delen van het
Koninkrijk bij deze humanitaire hulpoperatie.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
P.A. (Pia) Dijkstra, voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken -
Mede ondertekenaar
T.J.E. van Toor, griffier