Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van de leden Ouwehand en Wassenberg over de toespraak van Greta Thunberg tijdens de COP24 in Katowice

Mededeling van Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 10 januari
2019).

Vraag 1

Erkent u dat u medeverantwoordelijkheid draagt voor het Nederlandse klimaatbeleid,
aangezien het kabinetsbeleid wordt vastgesteld door de ministerraad?

Vraag 2

Heeft u de toespraak gehoord die de 15-jarige Zweedse klimaatactivist Greta Thunberg
heeft gegeven tijdens de klimaatconferentie in Katowice, Polen?1

Vraag 3

Heeft u gehoord dat ze zei: «Veel mensen zeggen dat Zweden maar een klein land is
en dat het niet uitmaakt wat we doen. Maar ik heb geleerd dat je nooit te klein bent
om een verschil te maken. En als slechts een paar kinderen over de hele wereld de
krantenkoppen halen, door simpelweg niet naar school te gaan, stel je dan eens voor
wat we met zijn allen zouden kunnen bereiken, als we maar zouden willen»? Bestrijdt
u deze uitspraken van Thunberg?

Vraag 4

Heeft u gehoord dat ze zei: «Maar om dat te doen, moeten we helder spreken, ongeacht
hoe oncomfortabel dat kan zijn»? Bestrijdt u de stelling van Thunberg dat eerlijke
en heldere communicatie geboden is?

Vraag 5

Heeft u gehoord dat ze zei: «U heeft het alleen maar over groene oneindige economische
groei, omdat u bang bent om impopulair te zijn»? Voelt u zich aangesproken door Thunberg
op dit punt? Zo nee, heeft u inmiddels uw standpunt over economische groei gewijzigd
en durft u inmiddels te erkennen dat voortdurende economische groei op een (reeds
overbelaste) planeet onmogelijk is?

Vraag 6

Heeft u gehoord dat ze zei: «U praat alleen over stappen vooruit zetten met dezelfde
slechte ideeën die ons in deze situatie hebben doen belanden, terwijl het enige verstandige
zou zijn om aan de noodrem te trekken»? Voelt u zich aangesproken door Thunberg op
dit punt? Zo ja, welke voorstellen mogen de Kamer en jongeren zoals Thunberg nog voor
het einde van 2018 van u verwachten om radicaal te breken met het beleid van «business
as usual» en de grootste bedreigingen voor het klimaat drastisch aan banden te leggen
zoals het fokken en doden van dieren voor vlees, zuivel en eieren, door in te zetten
op een verschuiving naar een plantaardig eetpatroon en een forse krimp van de veestapel?

Vraag 7

Heeft u gehoord dat ze zei: «Jullie zijn niet volwassen genoeg om te zeggen waar het
op staat. Zelfs die last laten jullie over aan ons, kinderen»? Bestrijdt u deze stelling
van Thunberg?

Vraag 8

Heeft u gehoord dat ze zei: «Maar populair zijn interesseert me niet. Wat mij interesseert,
is klimaatrechtvaardigheid en een levende planeet»? Vindt u dat inspirerend? Zou u
een voorbeeld kunnen nemen aan Thunberg, denkt u?

Vraag 9

Heeft u gehoord dat ze zei: «Onze beschaving wordt opgeofferd voor de mogelijkheid
voor een zeer klein aantal mensen om door te gaan met het verdienen van een enorme
hoeveelheid geld. Onze atmosfeer wordt opgeofferd zodat rijke mensen in landen als
de mijne, in luxe kunnen leven. Het is het lijden van velen, die betalen voor de luxe
van enkelen»? Bestrijdt u deze uitspraak van Thunberg?

Vraag 10

Heeft u gehoord dat ze zei: «In het jaar 2078, zal ik mijn 75ste verjaardag vieren.
Als ik kinderen heb, zullen zij die dag misschien met mij doorbrengen. Misschien zullen
ze mij vragen naar jullie. Misschien zullen ze vragen waarom jullie niets gedaan hebben,
toen er nog tijd was om te handelen»? Welke antwoord zou Thunberg haar kinderen kunnen
geven wat u betreft?

Vraag 11

Heeft u gehoord dat ze zei: «U zegt dat u van uw kinderen houdt, boven al het andere.
Maar u steelt hun toekomst, voor hun ogen»? Bestrijdt u deze uitspraak van Thunberg?

Vraag 12

Heeft u gehoord dat ze zei: «Totdat u gaat focussen op wat er moet gebeuren, in plaats
van op wat er politiek mogelijk is, is er geen hoop»? Bestrijdt u deze stelling van
Thunberg?

Vraag 13

Heeft u gehoord dat ze zei: «We kunnen een crisis niet oplossen zonder het als een
crisis te behandelen»? Bestrijdt u deze logica van Thunberg?

Vraag 14

Heeft u gehoord dat ze zei: «We moeten de fossiele brandstoffen in de grond laten,
en we moeten focussen op billijkheid»? Bestrijdt u deze uitspraak van Thunberg?

Vraag 15

Heeft u gehoord dat ze zei: «En als oplossingen binnen het bestaande systeem niet
te vinden zijn, dan moeten we misschien het systeem zelf veranderen»? Bestrijdt u
deze uitspraak van Thunberg?

Vraag 16

Heeft u gehoord dat ze zei: «We zijn hier niet gekomen om de wereldleiders te smeken
of ze zich (om ons) willen bekommeren. Jullie hebben ons in het verleden genegeerd
en jullie zullen ons weer negeren»? Wat vindt u ervan dat jongeren als Thunberg tot
de conclusie zijn gekomen dat ze niet kunnen rekenen op hun politieke leiders?

Vraag 17

Heeft u gehoord dat ze zei: «Jullie zijn door je excuses heen, en we zijn door onze
tijd heen. We zijn hier gekomen om jullie te laten weten dat verandering eraan komt,
of jullie dat nou leuk vinden of niet. De echte macht behoort toe aan het volk»? Bestrijdt
u deze uitspraken van Thunberg?

Vraag 18

Wat gaat u na het horen van de toespraak doen om ervoor te zorgen dat u kinderen zoals
Greta Thunberg weer recht in de ogen kunt kijken?

Vraag 19

Bent bereid om u in de ministerraad sterk te maken voor een Nederlands klimaatbeleid
dat niet meegaat in het scenario dat kinderen hun toekomst afpakt?

Vraag 20

Bent u bereid op uw eigen ministerie alle maatregelen te nemen die de noodzaak van
het beperken van de klimaatverandering tot 1,5 graad Celsius vraagt?

Vraag 21

Bent u bijvoorbeeld bereid over te stappen op een (veel) plantaardiger catering in
de bedrijfskantine, bij vergaderlunches en officiële diners, door plantaardig de norm
te maken en dierlijk de uitzondering, zoals diverse Nederlandse universiteiten en
de gemeente Utrecht al doen?

Mededeling

Op 19 december jl. hebben de leden Akerboom, Van Raan, Teunissen, Ouwehand en Wassenberg
(allen Partij voor de Dieren) vragen gesteld aan alle ministers over de speech van
Greta Thunberg tijdens de VN-klimaattop COP24 in Katowice, Polen. Hierbij bericht
ik u, mede namens de Minister-President en de ministers van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport, Medische Zorg, Defensie, Rechtsbescherming, Justitie en Veiligheid, Financiën,
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Infrastructuur en Waterstaat, Binnenlandse Zaken
en Koninkrijksrelaties, Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Buitenlandse Zaken en Buitenlandse
Handel en Ontwikkelingssamenwerking dat vanwege de voor de beantwoording benodigde
interdepartementale afstemming deze vragen niet binnen de gebruikelijke termijn van
drie werken kunnen worden beantwoord.

Ik streef ernaar deze vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden.