Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Beckerman over de door de gemeente Delfzijl aan te leggen noodleiding bij het NAM tankenpark in Farmsum

Antwoord van Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 5 december
2018). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2018–2019, nr. 548.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht waarin aangekondigd wordt dat gemeente Delfzijl een
noodleiding aan gaat leggen om regenwater af te voeren?1 Wat is daarop uw reactie?

Antwoord 1

Ja, ik ben met dat bericht bekend. Het riool is afgesloten om het daarin aanwezige
aardgascondensaat op te ruimen. Het niet functioneren van het riool zou bij regenval
tot problemen met de waterafvoer in het betreffende industriegebied kunnen leiden.
De noodleiding is aangelegd om in het geval van regenval te zorgen voor een gecontroleerde
afvoer gedurende de tijd dat het afgesloten riool niet daarvoor beschikbaar is.

Vraag 2

Wie gaat er opdraaien voor de kosten van die aanleg?

Antwoord 2

De NAM heeft aangegeven de kosten voor het tijdelijke riool, het reinigen van het
bestaande riool en het verwijderen van het gelekte aardgascondensaat te betalen.

Vraag 3

Wat gaat er gebeuren met de 800 meter vervuilde rioolbuizen die momenteel gesloten
zijn? Waar blijft het materiaal dat normaalgesproken door deze buizen loopt, nu?

Antwoord 3

Het vervuilde riool is afgesloten om reiniging mogelijk te maken. Het hemelwater en
het water dat gebruikt is voor het reinigen van het riool inclusief het bij de reiniging
vrijgekomen slib, is naar het tankenpark getransporteerd via een tijdelijk riool.
Het hemelwater en het spoelwater is opgeslagen in een tank op het tankenpark. Het
slib uit het riool is opgeslagen in tanks op een aangrenzend terrein.

Het afgesloten riool is in week 42 met een camera geïnspecteerd. In de periode 15
tot 29 oktober 2018 is het riool door een gespecialiseerd bedrijf gereinigd. Het riool
is op 31 oktober 2018 weer in gebruik genomen.

Vraag 4

Hoe vaak worden rioolbuizen normaal gesproken geïnspecteerd op scheurtjes en andere
oneffenheden wanneer deze in de buurt liggen van chemische industrie? Wie is daarvoor
verantwoordelijk?

Antwoord 4

Het riool is eigendom van de gemeente Delfzijl. De gemeente is verantwoordelijk voor
de inspectiefrequentie en -strategie. Het is mij niet bekend hoe vaak rioolbuizen
normaal gesproken in opdracht van een gemeente worden geïnspecteerd.

Vraag 5

Wat gebeurt er met de aparte tanks waarin de NAM nu het spoelwater in op slaat?

Antwoord 5

Het spoelwater wordt vooralsnog apart opgeslagen in een tank op het tankenpark. Na
bemonstering zal in overleg met SodM de verdere bestemming worden bepaald.

Vraag 6

Wanneer is bekend hoeveel materiaal er is weggelekt? Wanneer is bekend welke gevolgen
dit heeft voor de natuur, dieren en mensen in de omgeving?

Antwoord 6

Op basis van procesgegevens heeft de NAM een inschatting gemaakt dat er circa 30 m3 aardgascondensaat is gelekt. Hiervan is 1 m3in het riool achtergebleven en opgeruimd. Circa 29 m3 is via het riool in het kanaal terechtgekomen. Het grootste risico voor het milieu
is de verontreiniging door een olieproduct. Het Waterschap heeft aangegeven dat er
twee watervogels zijn overleden.

De mate waarin omwonenden zijn blootgesteld aan dampen afkomstig van het gelekte aardgascondensaat
lijkt beperkt te zijn geweest. De brandweer heeft zondag 7 oktober 2018 op enkele
locaties benzeen metingen verricht. De metingen in de openbare ruimte varieerden van
0,3 ppm tot 20 ppm. Het RIVM adviseert actief te communiceren bij een waarde van 30,7
ppm. Dit is de waarde waarbij de luchtconcentratie met grote waarschijnlijkheid door
de blootgestelde bevolking als hinderlijk wordt waargenomen, of waarboven lichte gezondheidseffecten
mogelijk zijn.

Werknemers van het waterschap, gemeente Delfzijl en de Omgevingsdienst Groningen hebben
melding gemaakt van lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, duizeligheid en last van
de ogen. De gemeente Delfzijl heeft besloten om haar medewerkers een preventief bloedonderzoek
aan te bieden.

Vraag 7

Wat gaat u doen om te voorkomen dat dergelijk afval nogmaals in het kanaal terecht
komt?

Antwoord 7

Na het ontdekken van de oorzaak van de lekkage van het aardgascondensaat heeft SodM
de NAM gesommeerd om de schade te herstellen. Ook moest de NAM direct een onderzoek
starten naar het ontstaan van de lekkage en ook aangeven hoe zo’n incident in de toekomst
kan worden voorkomen. Op 26 oktober 2018 heeft SodM drie aanvullende veiligheidsmaatregelen
opgelegd. Deze zijn door de NAM direct uitgevoerd. De NAM heeft de prioritering van
de alarmeringen aan moeten passen, zodat signalen van mogelijke lekkage direct en
met de hoogste prioriteit worden opgepakt, een afsluiter tussen de installatie en
het riool moeten plaatsen en de NAM moet ervoor zorgen dat ook buiten kantooruren
personeel op het tankenpark aanwezig is zodat direct ingegrepen kan worden bij een
calamiteit.

De afsluiter tussen de installatie en het riool en de permanente bemensing zijn tijdelijke
maatregelen, die na afronding van het bestuursrechtelijke onderzoek al dan niet omgezet
worden in permanente maatregelen. Ook heeft SodM het tankenpark onder verscherpt toezicht
gesteld. Dit betekent dat SodM frequent inspecties uitvoert en dat het bedrijf wekelijks
schriftelijk rapporteert.