Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Agema over het bericht dat volgens experts een halvering van het aantal tabaksdoden mogelijk is

Antwoord van Staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen
26 november 2018).

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Experts: Halvering tabaksdoden in Nederland mogelijk»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Deelt u de mening dat de e-sigaret (veel) minder schadelijk is dan een gewone sigaret?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Onderzoek van het RIVM uit 2015 heeft aangetoond dat de e-sigaret voor een individuele
gebruiker minder ongezond is dan tabakssigaretten2. Maar dan moet de roker wel volledig overstappen op de e-sigaret. In de praktijk
blijkt dat driekwart van de e-sigaretgebruikers daarnaast tabaksproducten blijft roken.
Er is bovendien ook nog geen wetenschappelijke overeenstemming over hoeveel minder
schadelijk de e-sigaret is voor een individu dat volledig overstapt op e-sigaretten.
Uit het RIVM-onderzoek is immers gebleken dat de damp van e-sigaretten een aantal
ingrediënten en chemische onzuiverheden bevat in hoeveelheden die schadelijk zijn
voor de gezondheid. Bij het gebruik van e-sigaretten kunnen kankerverwekkende stoffen
vrijkomen, zoals formaldehyde. Op korte termijn kan gebruik van de e-sigaret leiden
tot irritatie van de luchtwegen en negatieve effecten op bloedvaten. Schadelijke effecten
op de lange termijn zijn nog niet bekend: het product is nog niet lang genoeg op de
markt om te weten wat de effecten na tientallen jaren van gebruik zijn.

Naast de vraag welk effect de e-sigaret heeft op de gezondheid van een individu, is
het van belang te weten wat het effect op de volksgezondheid is. Of de e-sigaret op
populatieniveau leidt tot een netto-daling van het aantal rokers is onbekend. Er is
zorg dat niet-rokende jongeren door de e-sigaret verslaafd raken aan nicotine en overstappen
op het gebruik van tabakssigaretten. Daarnaast kan met het gebruik van nicotine houdende
vloeistof in een e-sigaret een nicotineverslaving in stand worden gehouden.

Vraag 3, 4 en 5

Wat is uw reactie op het feit dat de e-sigaret een bewezen kans biedt voor een gezonder
leven?

Deelt u de mening dat rokers de toegang tot een gezonder alternatief niet onthouden
mag worden?

Deelt u de mening dat hoewel stoppen met roken natuurlijk het beste is, maar dat vanwege
verslaving en het afkicken beschikbare alternatieven toegankelijk moeten zijn?

Antwoord 3, 4 en 5

Als een roker gezonder wil leven is het advies volledig te stoppen met roken en daarvoor
een bewezen effectieve methode te gebruiken. Deze methoden zijn voldoende voorhanden,
al is er nog winst te behalen bij het gebruik daarvan. Het is belangrijk dat zorgprofessionals
hun patiënten een stoppen-met-roken-advies geven en doorgeleiden naar effectieve ondersteuningsmethoden.
In het kader van het Nationaal Preventieakkoord worden initiatieven besproken om meer
rokers toe te leiden naar effectieve stoppen-met-roken-zorg.

De recent Herziene Multidisciplinaire Richtlijn Tabaksverslaving en Stoppen-met-rokenondersteuning
voor de zorgsector3 stelt dat de effectiefste manier om te stoppen met roken het gebruik van stoppen-met-roken
coaching in combinatie met het gebruik van nicotine vervangende middelen is. Het gebruik
van de e-sigaret is volgens de richtlijn geen eerste keus, maar behoeft niet te worden
afgeraden. Een roker die met de bewezen effectieve methoden meerdere onsuccesvolle
stoppogingen heeft ondernomen en op eigen initiatief voorstelt een nieuwe poging om
te stoppen met roken te ondernemen ondersteund met een e-sigaret, kan daarin volgens
de richtlijn ook door een rookstopcoach worden begeleid. Het betreft hier met nadruk
alleen rokers die bereid zijn om zich door een gespecialiseerde zorgprofessional goed
te laten informeren over deze optie.