Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
Tweede Kamer der Staten-Generaal
InhoudsopgaveA. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTELB. BEGROTINGSTOELICHTING1 Leeswijzer2 Beleid2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties3 Beleidsartikelen3.1 Artikel 1 Volksgezondheid3.2 Artikel 2 Curatieve Zorg3.3 Artikel 3 Langdurige zorg en ondersteuning1. Participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare groepen2. Zorgdragen voor langdurige zorg tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten3.4 Artikel 4: Zorgbreed beleid3.5 Artikel 5 Jeugd3.6 Artikel 6 Sport en bewegen3.7 Artikel 7 Oorlogsgetroffenen en Herinnering WOII3.8 Artikel 8 Tegemoetkoming specifieke kosten4 Niet-beleidsartikelen4.1 Artikel 9 Algemeen4.2 Artikel 10 Apparaat Kerndepartement4.3 Artikel 11 Nog onverdeeld5 Premiegefinancierde uitgaven5.1 Inleiding5.2 Begrotingsstaat premiegefinancierde zorguitgaven5.3 Ontwikkeling van de netto premiegefinancierde zorguitgaven5.4 Verticale ontwikkeling van de premiegefinancierde zorguitgaven en -ontvangsten
36 625 XVI Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
Vergaderjaar 2024‒2025
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2024 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI).
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,FleurAgema
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1 Leeswijzer
De gepresenteerde cijfers sluiten aan bij de Najaarsnota 2024, die de minister van Financiën aan de Tweede Kamer aanbiedt (Kamerstukken II, 36625, nr. 1).
De mutaties in deze suppletoire begroting bestaan uit herschikkingen binnen de begrotingsuitgaven, overboekingen van en naar andere begrotingshoofdstukken, financieringsverschuivingen en middelen die ten laste of ten gunste van het generale beeld aan de begroting van VWS worden toegevoegd of vrijvallen.
De mutaties op de instrumenten worden toegelicht op basis van onderstaande grenzen voor het totale mutatiebedrag voor de uitgaven en ontvangsten. Hiermee wordt aangesloten bij de RBV 2024.
In de beantwoording van de Kamervragen over de suppletoire begroting september is toegezegd dat vanaf de 2e suppletoire begroting ook de mutaties op verplichtingen toegelicht worden.
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 en < 1000
5
10
=> 1000
10
20
2 Beleid
2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties
Tabel 2 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2024 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Art.
Uitgaven 2024
Vastgestelde begroting 2024
35.456.816
Stand 1e suppletoire begroting 2024
37.276.995
Stand suppletoire begroting september 2024
37.926.616
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Vermogensverschaffing verkoop Intravacc
1
13.864
2) Uitspraak van CBb terugbetaling boetezaken
1
11.200
3) SOV regeling
2
12.900
4) Veelbelovende Zorg
2
‒ 11.600
5) Zorgtoeslag
8
681.000
Stand 2e suppletoire begroting 2024
38.502.346
Toelichting
1. Bij de verkoop van Intravacc aan FDI is overeengekomen dat een bedrag aan Intravacc B.V. als vermogensverschaffing wordt overgemaakt. Hierdoor zijn de uitgaven van artikel 1 verhoogd.
2. Naar aanleiding van de uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) in het kader van terugbetaling van boetezaken van verkoopbonussen Tabak wordt het budget van de NVWA verhoogd. De terugbetaling leidt tot hogere uitgaven dan geraamd.
3. Het CAK heeft de raming van de reguliere uitgaven in het kader van
de regeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden (SOV) geactualiseerd, dit betreft € 16,9 miljoen. De kosten ten behoeve van de Oekraïnse ontheemden vallen € 4,0 miljoen lager uit.
Tezamen vallen hierdoor de uitgaven € 12,9 miljoen hoger uit dan geraamd.
4. De kosten in het kader van de subsidieregeling Veelbelovende Zorg zijn lager dan opgenomen in de ramingen. Hierdoor is minder budget nodig dan beschikbaar was.
5. Voor de zorgtoeslag, die in de ontwerpbegroting in eerste instantie als saldo van uitgaven en ontvangsten geraamd wordt, zijn nu ook de verwachte ontvangsten in beeld gebracht. Dat wil zeggen de geraamde uitgaven aan zorgtoeslag verminderd met de geraamde ontvangsten door terugvorderingen. Daardoor stijgen zowel de ontvangsten als uitgaven met € 681 miljoen.
Tabel 3 Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2024 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Art.
Ontvangsten 2024
Vastgestelde begroting 2024
178.122
Stand 1e suppletoire begroting 2024
262.763
Stand suppletoire begroting september 2024
282.764
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Ontvangst afrekening coronaperiode 2022 en 2023
1
64.700
2) Zorgtoeslag
8
681.000
Stand 2e suppletoire begroting 2024
1.022.657
Toelichting
1. In 2022 en 2023 zijn o.a. aan de GGD'en en de LCCB middelen verstrekt voor de uitvoering van het covid-beleid. De vaststellingen over die periode zijn afgewikkeld. Dit leidt tot een teruggave van middelen waardoor de ontvangsten op artikel 1 worden verhoogd.
2. Voor de zorgtoeslag, die in de ontwerpbegroting in eerste instantie als saldo van uitgaven en ontvangsten geraamd wordt, zijn nu ook de verwachte ontvangsten in beeld gebracht. Daardoor stijgen zowel de ontvangsten als uitgaven met € 681 miljoen euro.
In de onderstaande tabel zijn de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties van de premiegefinancierde zorguitgaven Zvw en Wlz opgenomen. Deze mutaties worden uitgebreid toegelicht bij de Premiegefinancierde zorguitgaven (PZ) in paragraaf 5.4.
Tabel 4 Belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties premiegefinancierde zorguitgaven Zvw en Wlz 2024 (Tweede suppletoire begroting) t.o.v. de ontwerpbegroting 2025 (bedragen x € 1.000)
Art.
2024
Uitgaven
Zorgverzekeringswet (Zvw)
11
Actualisering Zvw-uitgaven
‒ 82.794
Wet langdurige zorg (Wlz)
12
Actualisering Wlz-uitgaven
‒ 9.226
Ruimte transitiemiddelen scheiden wonen en zorg
‒ 20.967
Ontvangsten
Wet langdurige zorg (Wlz)
12
Actualisering eigen bijdragen Wlz
6.500
3 Beleidsartikelen
3.1 Artikel 1 Volksgezondheid
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 Volksgezondheid (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
1.960.091
488.691
2.448.782
Uitgaven
2.407.243
44.692
2.451.935
1.10
Gezondheidsbeleid
1.000.112
18.330
1.018.442
Subsidies (regelingen)
52.020
51
52.071
(Lokaal) gezondheidsbeleid
52.010
51
52.061
Overige
10
0
10
Opdrachten
5.862
‒ 3.390
2.472
(Lokaal) gezondheidsbeleid
5.862
‒ 3.390
2.472
Bijdrage aan agentschappen
184.315
13.854
198.169
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
144.176
12.768
156.944
RIVM: Wettelijke taken en beleidsondersteuning zorgbreed
39.736
1.197
40.933
Overige
403
‒ 111
292
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
449.084
8.931
458.015
ZonMw: Programmering
449.084
8.516
457.600
Overige
0
415
415
Bijdrage aan medeoverheden
308.831
‒ 1.116
307.715
Lokale aanpak
308.826
‒ 1.116
307.710
Overige
5
0
5
1.20
Ziektepreventie
1.203.834
19.890
1.223.724
Subsidies (regelingen)
401.100
47.917
449.017
Ziektepreventie
88.330
46.456
134.786
Bevolkingsonderzoeken
233.095
9.300
242.395
Vaccinaties
79.675
‒ 7.839
71.836
Opdrachten
79.821
‒ 33.957
45.864
Ziektepreventie
68.223
‒ 33.455
34.768
Pandemische paraatheid
11.598
‒ 502
11.096
Bijdrage aan agentschappen
507.038
33.166
540.204
RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra
325.052
57.062
382.114
RIVM: Bevolkingsonderzoeken
59.209
618
59.827
RIVM: Vaccinaties
107.470
‒ 11.256
96.214
Pandemische paraatheid
15.294
‒ 13.258
2.036
Overige
13
0
13
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
1.308
0
1.308
LCCB
1.308
0
1.308
Bijdrage aan medeoverheden
207.912
‒ 41.100
166.812
Pandemische paraatheid
92.473
‒ 41.100
51.373
Overige
115.439
0
115.439
Vermogensverschaffing/-onttrekking
6.655
13.864
20.519
Afwikkeling Intravacc
6.655
13.864
20.519
1.30
Gezondheidsbevordering
163.056
3.291
166.347
Subsidies (regelingen)
79.855
11.252
91.107
Preventie van schadelijk middelengebruik
30.332
1.975
32.307
Gezonde leefstijl en gezond gewicht
25.942
6.441
32.383
Letselpreventie
6.828
2.290
9.118
Bevordering van seksuele gezondheid
15.469
777
16.246
Overige
1.284
‒ 231
1.053
Opdrachten
12.845
‒ 5.911
6.934
Gezondheidsbevordering
12.845
‒ 5.911
6.934
Bijdrage aan agentschappen
3.352
‒ 1.267
2.085
Overige
3.352
‒ 1.267
2.085
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
13
0
13
Overige
13
0
13
Bijdrage aan medeoverheden
66.991
‒ 783
66.208
Heroïnebehandeling op medisch voorschrift
16.286
‒ 800
15.486
Seksuele gezondheid
50.705
17
50.722
1.40
Ethiek
40.241
3.181
43.422
Subsidies (regelingen)
36.254
1.413
37.667
Abortusklinieken
24.820
1.770
26.590
Medische ethiek
11.434
‒ 357
11.077
Opdrachten
1.231
689
1.920
Medische ethiek
1.231
689
1.920
Bijdrage aan agentschappen
2.756
1.079
3.835
CIBG: Uitvoeringstaken medische ethiek
2.756
1.079
3.835
Ontvangsten
64.737
56.000
120.737
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget is in 2024 in totaal met € 489 miljoen verhoogd voor het aangaan van verplichtingen voor 2025 en verder. De ophoging van het verplichtingenbudget heeft geen consequenties voor de geraamde uitgaven in 2024. Voor kasuitgaven in 2025 en verder is het vaak noodzakelijk om een verplichting aan te gaan op een eerder moment. Om zo uitvoering te kunnen geven aan lopend beleid in 2025 en verder.
Het betreft de verhoging van het verplichtingenbudget voor onder andere:
– Het aangaan van verplichtingen voor het in stand houden van de basiscapaciteit en de uitvoering van de najaarscampagne Covid-19 vaccinaties van de GGD'en (€ 106 miljoen);
– Het vastleggen van meerjarige verplichtingen van ZonMw-programma's (€ 102 miljoen);
– Verplichtingen voor de SPUK's gezondheidsbevordering voor GGD'en en gezondheidsbescherming voor gemeenten (totaal € 40 miljoen);
– Verplichtingen voor het RIVM, opdrachten kenniscentra en bevolkingsonderzoeken (€ 110 miljoen);
– Voor de bijdrage aan de NVWA in 2025 (€ 59 miljoen);
– Voor subsidies Bevolkingsonderzoeken, Preventie schadelijk middelengebruik, Letselpreventie en Gezonde leefstijl (€ 72 miljoen).
Uitgaven
1. Gezondheidsbeleid
Bijdrage agentschappen
Nederlandse Voedsel- en WarenautoriteitOp 20 februari heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) uitspraak gedaan in het kader van terugbetaling van boetezaken van verkoopbonussen Tabak. Hierdoor wordt het budget voor de NVWA verhoogd met € 11,2 miljoen. De overige mutaties bedragen per saldo € 1,6 miljoen.
2.Ziektepreventie
Subsidies
Er is € 41 miljoen beschikbaar voor de versterking van IV-voorzieningen van GGD GHOR. Deze middelen stonden ten onrechte op het instrument bijdrage aan medeoverheden geboekt en zijn nu overgeboekt naar subsidies.
Doordat meer mensen deelnemen aan de bevolkingsonderzoeken zijn de kosten hoger uitgevallen dan in de begroting was opgenomen. Dit betreft in totaal € 7,8 miljoen. De overige mutaties bedragen per saldo € 1,5 miljoen.
Opdrachten
Door onder andere de afwikkeling van opdrachten vanuit de Dienst Testen (directie tijdens de covid pandemie) valt circa € 15,5 miljoen vrij. Dit betreft generaal beschikbaar gestelde middelen die volgens de specifiek hiervoor geldende begrotingsafspraken terug vloeien naar de staatskas.
Verder wordt er budget voor biomedisch onderzoek overgeboekt naar ZonMw. Dit bedraagt € 5,5 miljoen.
Met enkele kleinere mutaties wordt het totale budget voor opdrachten daarmee per saldo met € 34 miljoen verlaagd.
Bijdrage aan Agentschappen
RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra
De ophoging van het budget RIVM opdrachtverlening aan kenniscentra betreft overboekingen van technische aard vanuit andere begrotingsintru menten. Voor de aanschaf van vaccins is circa € 20 miljoen overgeboekt en voor de aanpassing van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) € 7,5 miljoen. Vanwege het ontwikkelen van een ASSET-faciliteit, om te voldoen aan de toenemende vraag naar analyses van complexe gegevens, is € 14,4 miljoen overgeboekt naar het RIVM en voor diverse programma's in het kader van pandemische paraatheid € 13,3 miljoen.
Tezamen met enkele kleinere mutaties betreft de totale ophoging circa € 57 miljoen.
RIVM Vaccinaties
Voor de aanschaf van covid-vaccins is ruim € 11 miljoen overgeboekt van RIVM Vaccinaties naar RIVM Opdrachtverlening aan kenniscentra.
Pandemische Paraatheid
Er is € 13,3 miljoen overgeboekt naar het instrument RIVM Opdrachtverlening aan kenniscentra voor diverse RIVM-programma's. Het gaat onder meer om middelen voor de versterking van de informatievoorziening bij het RIVM (€ 3 miljoen), voor de Landelijke Functie Opschaling Infectieziektebestrijding (€ 3 miljoen), de uitvoering van RIVM-vaccinatieprogramma's (€ 4,2 miljoen) en enkele kleinere opdrachten voor een totaal van € 3,1 miljoen.
Bijdrage aan medeoverheden
Pandemische Paraatheid
Vanuit het instrument Bijdrage medeoverheden is € 41 miljoen overgeboekt naar het instrument Subsidies voor de versterking van IV-voorzieningen van GGD GHOR.
Vermogensverschaffing/-onttrekking
Afwikkeling Intravacc
Bij de verkoop van Intravacc aan FDI is overeengekomen dat een bedrag aan Intravacc B.V. als vermogensverschaffing wordt overgemaakt. Deze uitgaven hebben gedeeltelijk in 2024 plaatsgevonden. Hierdoor is het instrument met € 13,9 miljoen verhoogd.
3. Gezondheidsbevordering
Subsidies
Gezonde leefstijl en gezond Gewicht
Er heeft een (technische) herschikking binnen het artikel onderdeel 1.3 gezondheidsbeleid plaatsgevonden van € 4,6 miljoen. De overige mutaties bedragen per saldo € 1,8 miljoen.
Ontvangsten
De ontvangsten zijn verhoogd door onder meer de vaststelling en afrekening van covid-werkzaamheden van GGD'en (€ 39 miljoen) en de LCCB (€ 11,2 miljoen) over de jaren 2022 en 2023. Daarnaast is vanuit de afrekening van opdrachten van Dienst Testen circa € 2 miljoen ontvangen. Totaal zijn de ontvangsten met € 56 miljoen verhoogd.
3.2 Artikel 2 Curatieve Zorg
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 Curatieve zorg (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
675.193
3.524.238
4.199.431
Uitgaven
4.116.593
‒ 9.524
4.107.069
2.10
Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg
517.792
9.314
527.106
Subsidies (regelingen)
228.099
212.982
441.081
Medisch specialistische zorg
75.534
8.160
83.694
Curatieve ggz
11.613
‒ 305
11.308
Eerstelijnszorg
5.229
‒ 393
4.836
Lichaamsmateriaal
25.601
0
25.601
Medische producten
110.122
205.520
315.642
Opdrachten
14.938
‒ 940
13.998
Medisch specialistische zorg
3.617
1.121
4.738
Curatieve ggz
1.333
‒ 595
738
Eerstelijnszorg
1.646
‒ 913
733
Lichaamsmateriaal
2.301
‒ 151
2.150
Medische producten
6.041
‒ 402
5.639
Bijdrage aan agentschappen
37.723
3.292
41.015
aCBG
8.227
3.373
11.600
CIBG
27.911
326
28.237
Overige
1.585
‒ 407
1.178
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
25.132
0
25.132
Overige
25.132
0
25.132
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
1.000
180
1.180
Overig
1.000
180
1.180
Vermogensverschaffing/-onttrekking
210.900
‒ 206.200
4.700
Kapitaalverschaffing Pallas
210.900
‒ 206.200
4.700
2.34
Ondersteuning van het zorgstelsel
3.598.801
‒ 18.838
3.579.963
Subsidies (regelingen)
167.040
‒ 1.458
165.582
Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen
1.825
0
1.825
Regeling medisch noodzakelijke zorg onverzekerden
95.992
12.900
108.892
Regeling veelbelovende zorg
45.895
‒ 11.600
34.295
Medisch specialistische zorg
5.872
‒ 1.001
4.871
Medisch specialistische zorg
689
‒ 321
368
Curatieve ggz
0
31
31
Eerstelijnszorg
2.766
‒ 132
2.634
Overige
14.001
‒ 1.335
12.666
Bekostiging
3.372.114
‒ 7.800
3.364.314
Rijksbijdrage 18-
3.303.300
0
3.303.300
Zorg illegalen en andere onverzekerbare vreemdelingen
68.814
‒ 7.800
61.014
Inkomensoverdrachten
15.761
6.200
21.961
Overgangsregeling FLO/VUT ouderenregeling ambulancepersoneel
15.661
6.200
21.861
Overige
100
0
100
Opdrachten
24.936
‒ 15.152
9.784
Risicoverevening
1.957
‒ 500
1.457
Uitvoering zorgverzekeringsstelsel
9.343
‒ 4.900
4.443
Medisch specialistische zorg
148
114
262
Curatieve ggz
1.687
‒ 386
1.301
Eerstelijnszorg
114
0
114
Passende Zorg
9.877
‒ 9.680
197
Overige
1.810
200
2.010
Bijdrage aan agentschappen
9.077
50
9.127
CJIB: Onverzekerden en wanbetalers
9.077
50
9.127
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
9.873
‒ 678
9.195
Sociale Verzekeringsbank: Onverzekerden
8.105
200
8.305
Overige
1.768
‒ 878
890
Ontvangsten
80.217
‒ 7.000
73.217
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget is in totaal met € 3,5 miljard verhoogd voor het aangaan van verplichtingen voor 2024. Dit is noodzakelijk om uitvoering te kunnen geven aan lopend beleid in 2025 en verder en hiervoor tijdig een verplichting aan te kunnen gaan. Om de Rijksbijdrage 18- vanaf januari 2025 uit te kunnen betalen zal de betalingsverplichting in 2024 moeten worden vastgelegd. Hiervoor wordt het verplichtingenbudget in 2024 opgehoogd met circa € 3,4 miljard. Daarnaast heeft een technische correctie van € 93,5 miljoen aan verplichtingenbudget plaatsgevonden ten behoeve van het budget voor medische isotopen. Verder is de verplichtingenruimte voor IPCEI Health opgehoogd met € 24,6 miljoen om de betalingsverplichtingen tot en met 2029 in 2024 aan te kunnen gaan.
Uitgaven
Subsidies medische producten
De financieringsuitgaven aan stichting Pallas ten behoeve van medische isotopen waren voor 2024 initieel geraamd op het instrument vermogensverschaffing/-onttrekking. De verwachting was dat de kapitaalovereenkomst in 2024 getekend zou worden. Echter, deze overeenkomst wordt pas in 2025 getekend. Tot die tijd worden de financieringsuitgaven bekostigd via het instrument subsidie. Als gevolg hiervan heeft een technische herschikking plaatsgevonden en is het instrument subsidies verhoogd met een bedrag van € 206,2 miljoen.
Tezamen met een aantal andere kleine mutaties vallen de uitgaven op dit budget € 205,5 miljoen hoger uit.
Kapitaalverschaffing Pallas
Zoals reeds toegelicht onder subsidies medische producten vallen door een technische herschikking de uitgaven op dit budget € 206,2 miljoen lager uit.
Regeling medisch noodzakelijke zorg onverzekerden
Het CAK heeft de raming van de reguliere uitgaven in het kader van de regeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden (SOV) geactualiseerd. Op basis hiervan wordt het beschikbare budget verhoogd met € 16,9 miljoen. Deze bijstelling is met name veroorzaakt door een eenmalige piek in declaraties van in 2023 geleverde ggz-zorg. Daarnaast is er een algehele stijging te zien van ggz-declaraties en kosten van de ziekenhuizen.
Ten behoeve van de Oekraïense ontheemden, verwacht het CAK in de actuele prognose € 11,0 miljoen aan SOV-kosten. Dit is € 4,0 miljoen lager dan het beschikbare budget van € 15,0 miljoen. De omvang van de declaraties voor zorg aan Oekraïense ontheemden is lager dan eerder verwacht. De uitgaven vallen lager uit omdat het aantal Oekraïners dat direct naar Nederlandse ziekenhuizen komen, zoals soldaten, lager is dan verwacht. Deze meevaller valt, conform de specifiek hiervoor geldende begrotingsafspraken, generaal vrij.
Tezamen vallen hierdoor de uitgaven op dit budget € 12,9 miljoen hoger uit dan geraamd.
Regeling veelbelovende zorg
De regeling Veelbelovende Zorg verloopt in twee fases. De eerste fase is de voorbereidingsfase waarin de aanvragen worden getoetst op haalbaarheid, innovatie en de verwachte meerwaarde voor de zorg. In de tweede fase worden deze aanvragen beoordeeld. Hierdoor kunnen de daadwerkelijke kosten afwijken van de opgenomen ramingen. In 2024 zijn de werkelijke kosten lager. Hierdoor is er € 11,6 miljoen minder nodig dan het beschikbare budget.
Premiegefinancierde zorguitgaven (PZ)
Naast begrotingsgefinancierde curatieve uitgaven zijn er ook premiegefinancierde uitgaven. De ontwikkeling is opgenomen en toegelicht in paragraaf 5, PZ.
In de onderstaande tabel is de ontwikkeling van de premiegefinancierde Zvw-uitgaven en -ontvangsten opgenomen. Dit zijn de uitgaven en ontvangsten die onder de Zvw vallen.
Naast de bruto Zvw-uitgaven zijn er ook nog ontvangsten: het eigen risico Zvw, die wordt gerekend tot de niet-belastingontvangsten. De bruto Zvw-uitgaven minus het eigen risico Zvw vormt de netto Zvw-uitgaven.
Tabel 7 Premiegefinancierde Zvw-uitgaven en -ontvangsten 2024 (bedragen x € 1.000)
Art.
Stand ontwerpbegroting 2025 (1)
Mutaties tweede suppletoire begroting 2024 (2)
Stand tweede suppletoire begroting 2024 =(1)+(2)
11
Bruto Zvw-uitgaven
62.561.086
‒ 81.644
62.479.442
Eigen risico Zvw
3.417.996
0
3.417.996
Netto Zvw-uitgaven
59.143.090
‒ 81.644
59.061.446
3.3 Artikel 3 Langdurige zorg en ondersteuning
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 Langdurige zorg en ondersteuning (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
5.648.648
17.440.213
23.088.861
Uitgaven
21.693.850
‒ 56.127
21.637.723
3.10
Participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare groepen
395.732
‒ 53.308
342.424
Subsidies (regelingen)
30.478
34.192
64.670
Toegang tot zorg en ondersteuning
10.840
‒ 2.909
7.931
Passende zorg en levensbrede ondersteuning
604
17.894
18.498
Inclusieve samenleving
1.507
12.909
14.416
Kennis en informatiebeleid
9.017
10.126
19.143
Overige
8.510
‒ 3.828
4.682
Opdrachten
124.010
‒ 43.794
80.216
Bovenregionaal gehandicaptenvervoer
66.153
1.070
67.223
Toegang tot zorg en ondersteuning
2.344
‒ 2.138
206
Passende zorg en levensbrede ondersteuning
3.942
‒ 915
3.027
Inclusiviteit
41.342
‒ 33.086
8.256
Kennis, informatie en innovatiebeleid
1.420
‒ 1.076
344
Overige
8.809
‒ 7.649
1.160
Bijdrage aan agentschappen
21.663
‒ 11.914
9.749
Overige
21.663
‒ 11.914
9.749
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
14.872
3.331
18.203
Doventolkvoorzieningen
14.872
3.331
18.203
Bijdrage aan medeoverheden
156.559
177
156.736
Overige
156.559
177
156.736
Storting/onttrekking begrotingsreserve
48.150
‒ 35.300
12.850
Stimuleringsregeling wonen en zorg
48.150
‒ 35.300
12.850
3.21
Langdurige zorg tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten
21.298.118
‒ 2.819
21.295.299
Subsidies (regelingen)
211.185
9.209
220.394
Zorg merkbaar beter maken
112.184
7.201
119.385
Kennis, informatie en innovatiebeleid
25.443
1.147
26.590
Palliatieve zorg en ondersteuning
73.558
861
74.419
Bekostiging
20.852.200
0
20.852.200
Bijdrage in de kosten van kortingen (BIKK)
5.302.200
0
5.302.200
Bijdrage Wlz
15.550.000
0
15.550.000
Opdrachten
18.777
‒ 984
17.793
Zorgdragen voor langdurige zorg
18.777
‒ 984
17.793
Bijdrage aan agentschappen
471
104
575
Algemeen
471
104
575
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
196.245
‒ 9.708
186.537
Uitvoeringskosten Sociale Verzekeringsbank
57.294
‒ 9.565
47.729
Uitvoeringskosten Centrum Indicatiestelling Zorg
138.951
‒ 143
138.808
Bijdrage aan medeoverheden
19.240
‒ 1.440
17.800
Overige
19.240
‒ 1.440
17.800
Ontvangsten
23.034
0
23.034
Toelichting
Verplichtingen
Daar waar de mutatie betrekking heeft op de geraamde uitgaven 2024 (€ 53,4 miljoen), is dit toegelicht bij de uitgaven. Het verplichtingenbudget is daarnaast met € 17,4 miljard verhoogd voor het aangaan van verplichtingen voor 2025. Deze mutatie heeft betrekking op:
– € 6,0 miljard aan verplichtingenruimte om verplichtingen voor de BIKK (Rijksbijdrage In Kosten van Kortingen) 2025 in 2024 vast te kunnen leggen.
– € 11,4 miljard aan verplichtingenruimte om verplichtingen voor de bijdrage Wlz (Wet langdurige zorg) 2025 in 2024 vast te kunnen leggen.
Uitgaven
1. Participatie en zelfredzaamheid van kwetsbare groepen
Subsidies (regelingen)Passende zorg en levensbrede ondersteuningDe uitgaven van «stimuleringsregeling technologie in ondersteuning en zorg» (STOZ) en «stimuleringsregeling e-health thuis» (SET) doen zich dit jaar niet voor (€ 6,2 miljoen). De STOZ regeling is later opgengesteld dan eerder voorzien. Ook zijn er tot aan september minder aanvragen binnengekomen dan verwacht. Daarnaast zijn in 2024 binnen de SET regeling een aantal projecten opgeschort. Overige mutaties zijn technisch van aard. In totaal gaat het om een bedrag van € 24,1 miljoen. Dit betreft onder andere het budget voor de SET en STOZ welke intieel op het instrument bijdrage aan agentschappen begroot waren.Inclusieve samenlevingOp basis van een raming van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) vindt bij de «stimuleringsregeling wonen en zorg» naar verwachting minder uitgaven (€ 10,6 miljoen) plaats dan budgettair beschikbaar is. De overige mutaties zijn technisch van aard en bedragen € 23,5 miljoen. Dit betreft voornamelijk de middelen van de «subsidieregeling zorggeschikte woningen» die zijn overgeheveld van het instrument storting/onttrekking begrotingsreserve naar het instrument subsidies.Kennis en informatiebeleidDit budget bestaat voornamelijk uit de instellingssubsidie aan Movisie en de projectsubsidies 'werkplaatsen sociaal domein'. De mutatie van € 10,1 miljoen is van technische aard. Dit betreft herschikkingen binnnen het instrument subsidies en overhevelingen van het instrument opdrachten.
Opdrachten
Inclusiviteit
De meerkosten voor Oekraïense ontheemden in het sociaal domein, zijn op dit artikelonderdeel verwerkt. De verantwoordelijkheid voor de zorg en ondersteuning aan Oekraïense ontheemden vanuit de Wmo, Jeugdwet en de Wet publieke gezondheid ligt bij gemeenten. Hiervoor was in 2024 al € 25,2 miljoen geraamd. De uiteindelijke kosten voor gemeenten voor deze meerkosten is in 2024 vastgesteld op € 29,8 miljoen op basis van (een raming van) daadwerkelijke aantallen opgevangen Oekraïense ontheemden en een onderzoek naar de gemaakte kosten bij gemeenten. Dit bedrag wordt in 2024 beschikbaar gesteld aan gemeenten via een decentralisatie-uitkering in het Gemeentefonds.
Daarnaast heeft een (technische) herschikking plaatsgevonden van € 6,8 miljoen. Tezamen met een aantal kleine technische mutaties heeft dit per saldo geleidt tot een verlaging van het budget van opdrachten inclusiviteit met € 33,1 miljoen.
Bijdrage aan agentschappenOverigeHet budget voor de subsidieregelingen SET en STOZ is overgeheveld naar het subsidiebudget passende zorg en levensbrede ondersteuning.
Storting/onttrekking begrotingsreserveStimuleringsregeling wonen en zorgEr vindt een overheveling plaats naar het subsidiebudget inclusieve samenleving voor de subsidieregeling zorggeschikte woningen.
2. Zorgdragen voor langdurige zorg tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten
Premiegefinancierde zorguitgaven (PZ)
Naast begrotingsgefinancierde uitgaven voor de langdurige zorg zijn er ook premiegefinancierde uitgaven. De ontwikkeling is opgenomen en toegelicht in paragraaf 5, PZ.
In de onderstaande tabel is de ontwikkeling van de premiegefinancierde Wlz-uitgaven en -ontvangsten opgenomen. Dit zijn de uitgaven en ontvangsten die onder de Wlz vallen.
Naast de bruto Wlz-uitgaven zijn er ook nog ontvangsten: de eigen bijdragen Wlz, die wordt gerekend tot de niet-belastingontvangsten. De bruto Wlz-uitgaven minus de eigen bijdragen Wlz vormt de netto Wlz-uitgaven.
Tabel 9 Premiegefinancierde Wlz-uitgaven en -ontvangsten 2024 (bedragen x € 1.000)
Art.
Stand ontwerpbegroting 2025 (1)
Mutaties tweede suppletoire begroting 2024 (2)
Stand tweede suppletoire begroting 2024 =(1)+(2)
12
Bruto Wlz-uitgaven
36.682.904
‒ 36.693
36.646.211
Eigen bijdrage Wlz
2.317.107
0
2.317.107
Netto Wlz-uitgaven
34.365.797
‒ 36.693
34.329.104
3.4 Artikel 4: Zorgbreed beleid
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 10 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Zorgbreed beleid (bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
1.316.671
213.603
1.530.274
Uitgaven
1.471.803
‒ 36.604
1.435.199
4.10
Positie cliënt en transparantie van zorg
79.300
‒ 6.449
72.851
Subsidies (regelingen)
65.351
‒ 12.342
53.009
Patiënten- en gehandicaptenorganisaties
46.758
‒ 11.442
35.316
Transparantie van zorg
18.593
‒ 900
17.693
Opdrachten
3.602
5.893
9.495
Ondersteuning cliëntorganisaties
329
4
333
Transparantie van zorg
1.261
0
1.261
Overige
2.012
5.889
7.901
Bijdrage aan agentschappen
10.347
0
10.347
CIBG
10.347
0
10.347
4.20
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt
705.895
‒ 18.680
687.215
Subsidies (regelingen)
671.781
‒ 14.386
657.395
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt
367.063
‒ 10.951
356.112
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt
295.296
0
295.296
Overige
9.422
‒ 3.435
5.987
Opdrachten
17.499
‒ 4.294
13.205
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt
16.954
‒ 4.069
12.885
Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt
20
0
20
Overige
525
‒ 225
300
Bijdrage aan agentschappen
16.387
0
16.387
CIBG
16.387
0
16.387
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
228
0
228
OECD
228
0
228
4.30
Informatiebeleid
138.231
‒ 15.966
122.265
Subsidies (regelingen)
67.958
36
67.994
Informatiebeleid
61.526
36
61.562
Overige
6.432
0
6.432
Opdrachten
45.513
‒ 15.462
30.051
Informatiebeleid
43.289
‒ 13.762
29.527
Overige
2.224
‒ 1.700
524
Bijdrage aan agentschappen
23.953
‒ 540
23.413
Informatiebeleid
23.953
‒ 540
23.413
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
807
0
807
Overige
807
0
807
4.40
Inrichting zorgstelsel
330.761
594
331.355
Subsidies (regelingen)
438
0
438
Programma's zorgstelsel
438
0
438
Opdrachten
613
0
613
Overige
613
0
613
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
329.710
594
330.304
CAK
154.571
‒ 5.271
149.300
NZa
79.163
2.722
81.885
ZiNL
94.520
3.165
97.685
CSZ
1.434
0
1.434
Overige
22
‒ 22
0
4.50
Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland
217.616
3.897
221.513
Subsidies (regelingen)
4.405
302
4.707
Algemeen
4.405
302
4.707
Bekostiging
201.049
3.463
204.512
Zorg en welzijn
15.058
‒ 9.192
5.866
Zorg en welzijn
185.991
12.655
198.646
Opdrachten
2.990
‒ 485
2.505
Zorg
306
‒ 56
250
Welzijn
2.684
‒ 429
2.255
Bijdrage aan medeoverheden
9.172
617
9.789
Overige
9.172
617
9.789
Ontvangsten
32.869
11.993
44.862
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget is in totaal met € 214 miljoen verhoogd voor het aangaan van verplichtingen voor 2024. De ophoging van het verplichtingenbudget heeft geen consequenties voor de geraamde uitgaven in 2024. Dit is noodzakelijk om uitvoering te kunnen geven aan lopend beleid in 2025 en verder en hiervoor tijdig een verplichting aan te kunnen gaan.
Het betreft de verhoging van het verplichtingenbudget voor onder andere:
– € 12,5 miljoen voor het vastleggen van verplichtingen voor instellingssubsidies aan patiënten- en gehandicaptenorganisaties.
– € 155 miljoen voor opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt.
Uitgaven
1. Positie cliënt en transparantie van zorg
Subsidies
Patiënten – en gehandicaptenorganisatiesHet uitzetten van dit programma en het ZonMw-programma Versterking Regionale participatie 2024-2027 heeft vertraging opgelopen. Het hiervoor gereserveerde budget in 2024 van € 7,9 miljoen is niet besteed.
Opdrachten
Er zijn middelen beschikbaar gesteld voor de afkoop aan het UMC Utrecht van de resterende looptijd van 34 jaar voor de beheer- en bewaarplicht van de medische dossiers van het failliete ziekenhuis MC Slotervaart. Samen met enkele kleinere mutaties leidt dit tot € 5,9 miljoen hogere uitgaven.
2. Opleidingen, beroepenstructuur en Arbeidsmarkt
Subsidies
Door vertraging in de uitvoering worden niet alle gereserveerde middelen voor Zorgmedewerkers met langdurige post-Covid klachten en het Investeringsakkoord Opleiden Wijkverpleging in 2024 uitgegeven. Hierdoor valt respectievelijk € 2,3 miljoen en € 4 miljoen vrij. Daarnaast valt door vertraging in de uitvoering en/of minder aanvragen dan verwacht op het arbeidsmarktbeleid in de zorg € 8 miljoen vrij.
Opdrachten
Door vertraging in de opstart vallen de kosten voor het inrichten en onderhouden van de Nationale Zorgreserve lager uit dan begroot. Er valt circa € 2,0 miljoen vrij in 2024.
3. Informatiebeleid
Opdrachten
Voor gegevensuitwisseling op de BES-eilanden is € 1,5 miljoen overgeheveld naar het instrument bekostiging. Daarnaast wordt voor de interne ontwikkeling van functionaliteiten ten behoeve van gegevensuitwisseling «Generieke functies» en «Mijn Gezondheidsoverzicht» € 9,4 miljoen overgeheveld naar artikel 10. De ontwikkeling vindt plaats door iRealisatie dat via het apparaatsartikel tot uitgaven leidt aangezien iRealisatie onderdeel is van het ministerie. Daarnaast vindt nog een aantal kleinere mutaties plaats van € 2,9 miljoen.
5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland
Bekostiging
Voor de bekostiging van jeugdzorg, welzijn en sport is het budget per saldo met € 9,2 miljoen verlaagd. Dit hangt samen met de hieronder toegelichte ophoging. Daarnaast hebben vanaf het instrument bekostiging diverse kleinere mutaties plaatsgevonden van per saldo € 0,7 miljoen.
Voor de bekostiging van zorg op de BES-eilanden is het budget per saldo met € 12,7 miljoen opgehoogd. Hiervan ziet € 8,5 miljoen toe op een technische mutatie, voor uitvoering van de Regeling aanspraken zorgverzekeringskantoor BES. Voor inzet van de air ambulance op de BES-eilanden is het budget met € 2,5 miljoen verhoogd om de continuïteit van de zorg op de BES-eilanden te waarborgen. Daarnaast heeft binnen de middelen voor de standaardisatie van gegevensuitwisseling een herschikking plaatsgevonden, waarbij € 1,5 miljoen is overgeheveld vanuit het instrument opdrachten. Tot slot heeft voor € 0,2 miljoen kleinere mutaties plaatsgevonden.
3.5 Artikel 5 Jeugd
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 11 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 Jeugd (bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
232.588
‒ 33.541
199.047
Uitgaven
262.971
‒ 42.591
220.380
5.30
Effectief en efficiënt werkend jeugdstelsel
262.971
‒ 42.591
220.380
Subsidies (regelingen)
158.057
‒ 77.079
80.978
Kennis en informatiebeleid
15.224
4.887
20.111
Jeugdbeleid
101.131
‒ 79.724
21.407
Jeugdstelsel
41.702
‒ 2.242
39.460
Opdrachten
10.470
‒ 4.148
6.322
Kennis en informatiebeleid
2.593
‒ 881
1.712
Jeugdbeleid
7.241
‒ 3.194
4.047
Jeugdstelsel
636
‒ 73
563
Bijdrage aan agentschappen
1.568
467
2.035
Overige
1.568
467
2.035
Bijdrage aan medeoverheden
92.869
38.169
131.038
Overige
92.869
38.169
131.038
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
7
0
7
Overige
7
0
7
Ontvangsten
2.400
0
2.400
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget wordt in totaal met € 33,5 miljoen verlaagd. De verplichtingenstand volgt grotendeels de bijbehorende verlaging van de uitgavenbudgetten. Daarnaast vindt voor het toekennen van diverse (meerjarige) subsidies een verplichtingenmutatie plaats van € 9,1 miljoen. Dit heeft geen consequenties voor de geraamde uitgaven 2024, maar is noodzakelijk om ook uitvoering te kunnen geven aan lopend beleid in 2025 en verder om hiervoor tijdig een verplichting aan te kunnen gaan.
Uitgaven
Jeugdbeleid
Er is € 70 miljoen overgeheveld van het instrument subsidies «Zorg voor de Jeugd» naar het instrument bijdrage aan medeoverheden voor een regeling die de frictiekosten van de transformatie gesloten jeugdhulp gaat financieren. Hierbij draait het om middelen voor de af- en ombouw van de gesloten jeugdhulp en de opbouw van alternatieven.
Daarnaast is er circa € 5,6 miljoen van de middelen voor de Hervormingsagenda overgeboekt naar de algemene uitkering van het Gemeentefonds. Dit bedrag bestaat uit € 1,4 miljoen uit de algemene uitvoeringsmiddelen en € 4,2 miljoen investeringsmiddelen.
Tezamen met een aantal andere kleine technische mutaties zijn de wijzigingen op dit budget - € 77,7 miljoen.
Bijdrage medeoverheden
In totaal is er voor de SPUK niet beoogde kosten jeugdzorg € 60 miljoen beschikbaar vanuit het Gemeentefonds, wat bij de 1e suppletoire begroting 2024 is overgeheveld naar VWS, artikel 5. Na beoordeling van de aanvragen is een deel van de SPUK niet benut. Dit resterende budget van € 30,3 miljoen is overgeboekt naar de algemene uitkering van het Gemeentefonds.
Verder is ten behoeve van een regeling voor de transformatie van de gesloten jeugdhulp € 70 miljoen overgeheveld van het instrument subsidies «Zorg voor de Jeugd» naar het instrument bijdrage aan medeoverheden. Beoogd is om in het najaar van 2024 de regeling te publiceren in de Staatsscourant en de bijbehorende middelen te beschikken aan de coördinerende gemeenten.
Tezamen met een aantal andere kleine technische mutaties zijn de wijzigingen op het budget bijdrage aan medeoverheden € 38,2 miljoen.
3.6 Artikel 6 Sport en bewegen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 12 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6 Sport en bewegen (bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
387.699
1.490
389.189
Uitgaven
479.659
1.490
481.149
6.40
Sport verenigt Nederland
479.659
1.490
481.149
Subsidies (regelingen)
242.265
‒ 5.573
236.692
Sportakkoord
113.857
‒ 5.485
108.372
Duurzame en toegankelijke sportaccommodaties
113.678
0
113.678
Kennis en innovatie
14.730
‒ 88
14.642
Inkomensoverdrachten
20.440
0
20.440
Financiële voorziening topsporters
20.440
0
20.440
Opdrachten
6.663
6.233
12.896
Sportakkoord
6.316
6.140
12.456
Kennis en innovatie
247
23
270
Overige
100
70
170
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
4.790
‒ 590
4.200
Dopingautoriteit
4.790
‒ 590
4.200
Bijdrage aan medeoverheden
204.929
1.330
206.259
Duurzame en toegankelijke sportaccommodaties
204.929
1.330
206.259
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
500
0
500
Dopingbestrijding
500
0
500
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
72
90
162
Sportakkoord
72
90
162
Ontvangsten
55.945
0
55.945
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget is in totaal met € 1,5 miljoen verhoogd. Deze stand is gelijk aan het totaal van mutaties op de uitgaven zoals hieronder vermeld en heeft betrekking op dezelfde posten.
Uitgaven
Het saldo van mutaties op de uitgaven bedraagt € 1,5 miljoen.
Er heeft een negatieve bijstelling op het instrument subsidies plaatsgevonden voor een bedrag van € 5,6 miljoen. Dit betreft bijdragen aan de programma's JOGG, VeiligheidNL en het RIVM van € 1,5 miljoen. Daarnaast betreft dit een overheveling van budget naar het instrument bijdrage medeoverheden met betrekking tot een correctie op loonbijstelling van € 1,3 miljoen. De overige mutaties zijn technisch van aard. In totaal gaat het om een bedrag van € 2,7 miljoen.
Daarnaast is een bedrag van € 6,2 miljoen aan het instrument opdrachten toegevoegd. Het betreft € 6,1 miljoen voor het afwikkelen van betalingen op de ontzorgingstrajecten verduurzaming sport en een bedrag van € 0,1 miljoen in verband met een interne herschikking.
Op het instrument bijdrage medeoverheden heeft een positieve bijstelling van € 1,3 miljoen plaatsgevonden als gevolg van een correctie op loonbijstelling. Daarnaast is op het instrument bijdrage aan ZBO's een bedrag van € 0,5 miljoen niet tot besteding gekomen.
3.7 Artikel 7 Oorlogsgetroffenen en Herinnering WOII
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 13 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 7 Oorlogsgetroffenen en Herinnering WOII (bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
214.947
818
215.765
Uitgaven
217.521
818
218.339
7.10
De zorg- en dienstverlening aan verzetsdeeln. en oorlogsgetroffenen WOII en de herinnering aan WOII
28.689
271
28.960
Subsidies (regelingen)
27.586
271
27.857
Nationaal Comité
6.158
0
6.158
Nationale herinneringscentra
3.241
0
3.241
Herinnering Indisch Molukse Doelgroep
5.565
0
5.565
Zorg- en dienstverlening
7.151
0
7.151
Overige
5.471
271
5.742
Bekostiging
400
0
400
Overige
400
0
400
Opdrachten
477
0
477
Overige
477
0
477
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
226
0
226
Overige
226
0
226
7.20
Pensioenen en uitkeringen voor verzetsdeeln. en oorlogsgetroffenen WOII
188.832
547
189.379
Inkomensoverdrachten
178.108
0
178.108
Wetten/regelingen verzetsdeelnemers/oorlogsgetroffenen
178.108
0
178.108
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
10.724
547
11.271
Sociale Verzekeringsbank
10.027
547
10.574
Pensioen- en Uitkeringsraad
697
0
697
Ontvangsten
3.339
‒ 2.100
1.239
Toelichting
De mutaties op het niveau van de financiële instrumenten komen niet boven de ondergrenzen uit binnen de staffel (conform de RBV, zie ook de Leeswijzer). Toelichting van deze mutaties blijft derhalve achterwege.
3.8 Artikel 8 Tegemoetkoming specifieke kosten
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 14 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 8 Tegemoetkoming specifieke kosten (bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
6.570.149
681.000
7.251.149
Uitgaven
6.570.149
681.000
7.251.149
8.10
Tegemoetkoming specifieke kosten
6.570.149
681.000
7.251.149
Inkomensoverdrachten
6.570.149
681.000
7.251.149
Zorgtoeslag
6.482.200
681.000
7.163.200
Tegemoetkoming specifieke kosten
87.949
0
87.949
Ontvangsten
0
681.000
681.000
Toelichting
Verplichtingen en uitgaven
Zorgtoeslag
Om aan te sluiten bij de ramingen van het Centraal Planbureau worden in de VWS-begroting de netto uitgaven aan zorgtoeslag weergegeven. Dat wil zeggen de geraamde uitgaven aan zorgtoeslag verminderd met de geraamde ontvangsten door terugvorderingen. Bij Slotwet/Jaarverslag worden de gerealiseerde uitgaven en ontvangsten daarentegen afzonderlijk gepresenteerd. Vooruitlopend daarop worden nu de verwachte ontvangsten in beeld gebracht. Daardoor stijgen zowel de ontvangsten als uitgaven met € 681 miljoen. Het bedrag is een raming op basis van de gerealiseerde ontvangsten zorgtoeslag tot en met september 2024.
4 Niet-beleidsartikelen
4.1 Artikel 9 Algemeen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 15 Algemeen (Bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
44.571
‒ 344
44.227
Uitgaven
47.219
‒ 469
46.750
9.10
Internationale samenwerking
14.666
‒ 262
14.404
Bijdrage aan agentschappen
1.200
0
1.200
Overige
1.200
0
1.200
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
13.466
‒ 262
13.204
World Health Organization en Mondiale Gezondheidsstrategie
4.648
‒ 200
4.448
EMA
4.090
‒ 160
3.930
Overige
4.728
98
4.826
9.20
Verzameluitkering
207
‒ 207
0
Bijdrage aan medeoverheden
207
‒ 207
0
Overige
207
‒ 207
0
9.30
Eigenaarsbijdrage
27.346
0
27.346
Bijdrage aan agentschappen
27.346
0
27.346
Eigenaarsbijdrage RIVM
22.079
0
22.079
Eigenaarsbijdrage CIBG
5.267
0
5.267
9.40
Begrotingsreserve achterborg WFZ-garanties
5.000
0
5.000
Garanties
5.000
0
5.000
Overige
5.000
0
5.000
Ontvangsten
8.358
0
8.358
Toelichting
Er hebben zich een beperkt aantal kleinere mutaties voorgedaan op dit artikel. In totaal betreft dit € 0,5 miljoen.
4.2 Artikel 10 Apparaat Kerndepartement
Apparaatsuitgaven departement Budgettaire gevolgen
Tabel 16 Apparaatsuitgaven Kerndepartement (Bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Verplichtingen
644.892
‒ 2740
642.152
Uitgaven
659.608
‒ 6.955
652.653
Personele uitgaven
536.919
‒ 5.595
531.324
Waarvan eigen personeel
431.277
‒ 31.960
399.317
Waarvan externe inhuur
101.420
22.233
123.653
Waarvan overige personele uitgaven
4.222
4.132
8.354
Materiële uitgaven
122.689
‒ 1.360
121.329
Waarvan ICT
24.009
2.788
26.797
Waarvan bijdrage aan SSO's
69.133
‒ 4.523
64.610
Waarvan overige materiële uitgaven
29.547
375
29.922
Ontvangsten
11.865
0
11.865
Tabel 17 Nadere uitsplitsing apparaatsuitgaven (Bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
644.892
‒ 2.740
642.152
Uitgaven
659.608
‒ 6.955
652.653
10.30
Kerndepartement
487.948
‒ 5.014
482.934
Personele uitgaven
398.451
‒ 4.018
394.433
Eigen personeel
297.161
‒ 29.883
267.278
Externe inhuur
97.408
21.733
119.141
Overige
3.882
4.132
8.014
Materiële uitgaven
89.497
‒ 996
88.501
ICT
10.408
3.021
13.429
Bijdrage SSO's
64.718
‒ 4.464
60.254
Overige
14.371
447
14.818
10.40
Inspecties
127.910
‒ 873
127.037
Personele uitgaven
103.056
‒ 873
102.183
Eigen personeel
101.266
‒ 873
100.393
Externe inhuur
1.450
0
1.450
Overige
340
0
340
Materiële uitgaven
24.854
0
24.854
ICT
10.492
0
10.492
Bijdrage SSO's
3.950
0
3.950
Overige
10.412
0
10.412
10.50
SCP en Raden
43.750
‒ 1.068
42.682
Personele uitgaven
35.412
‒ 704
34.708
Eigen personeel
32.850
‒ 1204
31.646
Externe inhuur
2.562
500
3.062
Materiële uitgaven
8.338
‒ 364
7.974
ICT
3.109
‒ 233
2.876
Bijdrage SSO's
465
‒ 59
406
Overige
4.764
‒ 72
4.692
Ontvangsten
11.865
0
11.865
Verplichtingen
De verplichtingenstand volgt grotendeels de bijbehorende verlaging van de uitgavenbudgetten. Daarnaast is er sprake van € 4,2 miljoen aan verplichtingenruimtemutaties. Dit met als doel om nog in 2024 verplichtingen te kunnen aangaan, die voornamelijk betrekking hebben op uitgaven aan inhuur van externen in 2025.
Toelichting apparaatsuitgaven
De uitgaven op dit artikel worden met € 7 miljoen verlaagd, dit is het gevolg van € 5 miljoen lagere uitgaven voor onderdelen die onder het kerndepartement vallen, een budgetverlaging van € 0,9 miljoen voor inspecties en lagere uitgaven voor SCP en Raden (€ 1,1 miljoen).
Toelichting apparaatsuitgaven kerndepartement
Personele uitgaven kerndepartement
De personele uitgaven van het kerndepartement worden met deze suppletoire begroting met per saldo € 4,0 miljoen verlaagd. Tegenover een verlaging van het budget voor eigen personeel met € 29,9 miljoen, staat een hogere uitputting op externe inhuur (€ 21,7 miljoen). En ook het budget voor de overige personele uitgaven stijgt met € 4,1 miljoen.
Eigen personeel
Er heeft een (technische) herschikking binnen artikel 10 plaatsgevonden. Per saldo heeft dit geleid tot een verlaging van het budget van eigen personeel met € 3,5 miljoen. Oorzaken hierbij zijn onder meer vertraging in het opstarten of uitvoeren van activiteiten en de moeilijke arbeidsmarkt bij het vervullen van vacatures.
Het overhevelen van door DUS-I ontvangen uitvoeringsbudget, van het budget van eigen personeel naar het artikelonderdeel waar de uitgaven verantwoord worden (inhuur externen) zorgt voor een verlaging van het budget met € 13,5 miljoen. Ten behoeve van digitalisering wordt voor € 6,8 miljoen aan middelen overgeheveld naar het budget voor externe inhuur.
In verband met diverse interdepartementale verplichtingen en terugbetaling van uitvoeringskosten door DUS-I vindt een overheveling naar andere departementen plaats van € 1 miljoen. Daarnaast heeft de interne doorbelasting van de kosten met betrekking tot de Banenafspraken een budgetverlaging van € 1 miljoen tot gevolg.
De overige mutaties zijn technisch van aard. In totaal gaat het om een bedrag van € 4,1 miljoen.
Externe inhuur
Het budget voor externe inhuur wordt per saldo verhoogd met € 21,7 miljoen. Enerzijds is sprake van een verlaging met per saldo € 9,7 miljoen in verband met vertraging in de uitvoering. Daarnaast wordt van in totaal € 31,4 miljoen gezorgd dat het budget landt op de plek waar ook de uitgaven worden gedaan. Dit betreft vaak een verschuiving van het budget voor eigen personeel naar het budget voor externe inhuur, maar ook een verschuiving van opdrachten naar externe inhuur komt voor, dit betreft € 9,4 miljoen.
Ten behoeve van digitalisering wordt voor € 6,8 miljoen aan middelen overgeheveld vanuit het budget voor eigen personeel.
Overige personele uitgaven
De budgetbijstelling op dit onderdeel houdt voor € 2,9 miljoen verband met een technische correctie en voor € 1,2 miljoen met een budgetverschuiving binnen het apparaatsartikel.
Materiële uitgaven kerndepartement
De materiële uitgaven van het kerndepartement nemen per saldo met € 1 miljoen af. Tegenover hogere uitgaven voor ICT van € 3 miljoen, staan lagere bijdragen aan SSO's van € 4,5 miljoen. De overige materiële uitgaven stijgen met € 0,5 miljoen.
ICT
Het hogere budget voor ICT is het gevolg van overhevelingen vanuit andere artikelonderdelen (€ 3,7 miljoen). Op deze wijze kunnen de uitgaven op het juiste onderdeel worden verantwoord.
Bijdrage aan SSO's
Ten behoeve van dekking van interdepartementale uitgaven die door het ministerie van BZK aan de departementen worden doorbelast vindt een departementale overheveling plaats van € 6,6 miljoen. Bij een aantal bedrijfsvoeringsactiviteiten is sprake van een lagere realisatie. Dit leidt tot een bijstelling van € 2,6 miljoen. De interne doorbelasting en overheveling van onder meer het budget voor de Banenafspraak leidt tot een toename van het budget met € 2,7 miljoen.
4.3 Artikel 11 Nog onverdeeld
Tabel 18 Nog onverdeeld (Bedragen x € 1000)
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1)
Mutaties 2e suppletoire begroting (2)
Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
0
0
0
Uitgaven
0
0
0
11.4
Nog onverdeeld
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Er vinden op dit artikel geen mutaties op het niveau van de financiële instrumenten plaats.
5 Premiegefinancierde uitgaven
5.1 Inleiding
In deze paragraaf zijn de premiegefinancierde zorguitgaven en -ontvangsten binnen de Zvw en de Wlz, de uitgaven voor Wmo beschermd wonen uit het gemeentefonds en de middelen op de aanvullende post (AP) bij Financiën opgenomen en toegelicht.
Hierin worden alleen de nieuwe mutaties voor het jaar 2024 toegelicht, die na de ontwerpbegroting 2025 hebben plaatsgevonden.
Dit deel van de tweede suppletoire begroting 2024 bestaat uit de volgende paragrafen:
– Paragraaf 5.1: Inleiding
– Paragraaf 5.2: Begrotingsstaat premiegefinancierde zorguitgaven
– Paragraaf 5.3: Ontwikkeling van de netto premiegefinancierde zorguitgaven
– Paragraaf 5.4: Verticale ontwikkeling van de premiegefinancierde zorguitgaven en -ontvangsten
In paragraaf 2 Beleid van het VWS-jaarverslag zijn de belangrijkste mutaties uit de verticale ontwikkeling van de Zvw, Wlz, Wmo beschermd wonen en de AP-middelen opgenomen.
Op artikel 2 Curatieve zorg en artikel 3 Langdurige zorg en ondersteuning van het VWS-jaarverslag zijn cijfers over de ontwikkeling van de Zvw en de Wlz opgenomen.
5.2 Begrotingsstaat premiegefinancierde zorguitgaven
Begrotingsstaat van de premiegefinancierde zorguitgaven en de ontvangsten van de Zvw en Wlz, de uitgaven van de Wmo beschermd wonen en de AP-middelen.
Tabel 19 Wijziging begrotingsstaat Zvw, Wlz , Wmo beschermd wonen en AP van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2024 (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Art.
Omschrijving
Vastgestelde begroting 2025
Mutaties 2e suppletoire begroting 2024 t.o.v. ontwerpbegroting 2025
Uitgaven
Ontvangsten
Uitgaven
Ontvangsten
Totaal
100.974.982
5.735.103
‒ 111.837
7
11
Zorgverzekeringswet (Zvw)
62.561.086
3.417.996
‒ 81.644
0
12
Wet Langdurige Zorg (Wlz)
36.682.904
2.317.107
‒ 30.193
7
Wmo beschermd wonen
1.730.992
0
0
0
Aanvullende post (AP)
0
0
0
0
5.3 Ontwikkeling van de netto premiegefinancierde zorguitgaven
In de onderstaande tabel is vanaf de stand ontwerpbegroting 2024 de ontwikkeling van de netto zorguitgaven Zvw, Wlz , Wmo beschermd wonen en de AP op hoofdlijnen te zien.
Tabel 20 Ontwikkeling van de netto premiegefinancierde zorguitgaven 2024 (bedragen x € 1 miljoen)1
2024
1
Netto zorguitgaven ontwerpbegroting 2024
97.752
2
Bijstellingen t/m ontwerpbegroting 2025
‒ 2.512
Zorgverzekeringswet
‒ 1.643
Wet langdurige zorg
‒ 118
Wmo beschermd wonen
89
Aanvullende post (AP)
‒ 298
Correctie begrotingsgefinancierde zorguitgaven en lpo 2
‒ 542
3
Netto zorguitgaven stand ontwerpbegroting 2025 (= 1+2)
95.240
4
Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2024
‒ 118
Zorgverzekeringswet
‒ 82
Wet langdurige zorg
‒ 37
Wmo beschermd wonen
0
Aanvullende post (AP)
0
5
Netto zorguitgaven stand 2e suppletoire begroting 2024 (= 3+4)
95.122
1 Door afronding kan de som der delen afwijken van het totaal.
2 Vanwege het afschaffen van de deelplafonds bij Startnota van het kabinet-Schoof worden de begrotingsgefinancierde zorguitgaven van de VWS-begroting en de gereserveerde loon- en prijsbijstellingen niet meer opgenomen in de paragraaf Premiegefinancierde zorguitgaven(PZ). Als gevolg daarvan vindt er een technische correctie plaats van de begrotingsgefinancierde zorguitgaven met circa € 0,5 miljard in 2024.
Bron: VWS
Toelichting
In de ontwerpbegroting 2025 zijn de premiegefinancierde netto zorguitgaven 2024 ten opzichte van de stand ontwerpbegroting 2024 met € 2,5 miljard neerwaarts bijgesteld.
Dit was het gevolg van de neerwaartse bijstelling van de Zvw-uitgaven met € 1,6 miljard (voornamelijk door onderschrijdingen bij de IZA-sectoren, wijkverpleging en Medisch-specialistische zorg) en de Wlz-uitgaven met € 0,1 miljard. De uitgaven van de Wmo beschermd wonen zijn opwaarts bijgesteld met € 0,1 miljard. De uitgaven op de AP-middelen zijn neerwaarts bijgesteld met € 0,3 miljard. Verder zijn de zorguitgaven neerwaarts bijgesteld met € 0,5 miljard als gevolg van de technische correctie van de begrotingsgefinancierde zorguitgaven.
Deze bijstellingen van de netto premiegefinancierde zorguitgaven zijn opgenomen en toegelicht in de ontwerpbegroting 2025 (TK, 36600 XVI, nr.2) in tabel 3 (pagina 200-208), tabel 6 (pagina 215-219), tabel (8 pagina 224) en tabel 9 (pagina 225 en 226).
In deze tweede suppletoire begroting 2024 zijn de zorguitgaven ten opzichte van de ontwerpbegroting 2025 neerwaarts bijgesteld met € 118 miljoen. Dit is het gevolg van de neerwaartse bijstelling van de Zvw-uitgaven met € 82 miljoen en de Wlz-uitgaven met € 37 miljoen.
De bijstelling van de netto premiegefinancierde zorguitgaven is opgenomen en toegelicht in paragraaf 5.4.
5.4 Verticale ontwikkeling van de premiegefinancierde zorguitgaven en -ontvangsten
De onderstaande tabel laat vanaf de ontwerpbegroting 2025 de verticale ontwikkeling van de premiegefinancierde zorguitgaven en -ontvangsten in het lopende jaar zien. De bijstellingen in de raming voor 2024 die reeds hebben plaatsgevonden in de ontwerpbegroting 2024, de eerste suppletoire begroting 2024 en in de ontwerpbegroting 2025, zijn in die stukken toegelicht.
Tabel 21 Verticale ontwikkeling van de premiegefinancierde zorguitgaven en –ontvangsten 2024 (bedragen x € 1 miljoen)
2024
Bruto zorguitgaven ontwerpbegroting 2025
100.975,0
Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2024
Autonoom
‒ 113,0
Actualisering Zvw-uitgaven
‒ 82,8
Actualisering Wlz-uitgaven
‒ 9,2
Ruimte transitiemiddelen scheiden wonen en zorg
‒ 21,0
Beleidsmatig
1,2
Overboeking IZA transformatiemiddelen
1,2
Totaal bijstelling uitgaven
‒ 111,8
Bruto zorguitgaven 2e suppletoire begroting 2024
100.863,1
Ontvangsten ontwerpbegroting 2025
5.735,1
Bijstellingen 2e suppletoire begroting 2024
Autonoom
6,5
Actualisering eigen bijdragen Wlz
6,5
Totaal bijstelling ontvangsten
6,5
Ontvangsten 2e suppletoire begroting 2024
5.741,6
Netto zorguitgaven ontwerpbegroting 2025
95.239,9
Totaal bijstelling netto zorguitgaven 2e suppletoire begroting 2024
‒ 118,3
Netto zorguitgaven 2e suppletoire begroting 2024
95.121,5
Bron: VWS, Zorginstituut Nederland, NZa en CAK.
Uitgaven
Autonoom
Actualisering van de Zvw-uitgaven
Tabel 22 Actualisering Zvw-uitgaven 2024 (bedragen x € 1 miljoen)
2024
Huisartsenzorg
‒ 32,0
Multidisciplinaire zorgverlening
12,9
Medisch-specialistische zorg
145,0
Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg
56,6
Wijkverpleging
‒ 43,7
Apotheekzorg en hulpmiddelen
‒ 124,7
Overige Zvw-sectoren
‒ 96,7
Totaal 2e suppletoire begroting 2024
‒ 82,8
Bron: VWS, Zorginstituut Nederland, NZa en CAK.
In bovenstaande tabel is het onderdeel ‘Actualisering Zvw-uitgaven’ uit de tabel verticale ontwikkeling uitgesplitst. Ieder kwartaal rapporteren de verzekeraars hun nieuwste ramingen aan het Zorginstituut. Op basis van de derde kwartaalcijfers zijn de Zvw-ramingen over 2024 in de tweede suppletoire begroting 2024 geactualiseerd.
Binnen de uitgaven die betrekking hebben op de Zorgverzekeringswet tekent zich per saldo een neerwaartse bijstelling voor het jaar 2024 van circa € 83 miljoen ten opzichte van de ontwerpbegroting 2025.
Actualisering Wlz-uitgaven
Op basis van de derde kwartaalcijfers van het Zorginstituut zijn de ramingen over 2024 in de tweede suppletoire begroting 2024 geactualiseerd. Dit betreft de ramingen voor de tandheelkundige zorg en hulpmiddelen Wlz, die neerwaats zijn bijgesteld met € 9,2 miljoen.
Ruimte transitiemiddelen scheiden wonen en zorg
Er valt € 21 miljoen vrij op de transitiemiddelen voor scheiden wonen en zorg. De vrijgevallen middelen waren bedoeld voor onvoorziene kosten. Deze zullen in 2024 niet meer gemaakt worden.
Beleidsmatig
Overboeking IZA transformatiemiddelen
In aanvulling op vrijval bij eerste suppletoire begroting 2024 en ontwerp begroting 2025 laten de transformatiemiddelen voor IZA die op de VWS-begroting beschikbaar zijn in 2024 € 1,2 miljoen ruimte zien. Deze middelen worden overgeboekt naar de premiegefinancierde transformatiemiddelen, zodat ze gebuikt kunnen worden voor impactvolle zorgtransformaties.
Ontvangsten
Autonoom
Actualisering eigen bijdragen Wlz
Op basis van de derde kwartaalcijfers van het Zorginstituut is de raming over 2024 in de tweede suppletoire begroting 2024 geactualiseerd. Er worden € 6,5 miljoen hogere ontvangsten bij de eigen bijdrage Wlz geraamd.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
M. Agema, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Stemmingsuitslagen
Aangenomen met handopsteken
| Fracties | Zetels | Voor/Tegen |
|---|---|---|
| PVV | 37 | Voor |
| GroenLinks-PvdA | 25 | Voor |
| VVD | 24 | Voor |
| NSC | 20 | Voor |
| D66 | 9 | Voor |
| BBB | 7 | Voor |
| CDA | 5 | Voor |
| SP | 5 | Tegen |
| ChristenUnie | 3 | Voor |
| DENK | 3 | Tegen |
| FVD | 3 | Tegen |
| PvdD | 3 | Tegen |
| SGP | 3 | Voor |
| Volt | 2 | Voor |
| JA21 | 1 | Voor |
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.