Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over pokkenvaccins en -virus (Kamerstuk 25295-2206)

In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport bestond bij enkele fracties
behoefte een aantal vragen en opmerkingen voor te leggen aan de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport over de brief van 23 september 2024 inzake Pokkenvaccins en -virus
(Kamerstuk 25 295, nr. 2206).

De voorzitter van de commissie,

Mohandis

Adjunct-griffier van de commissie,

Sjerp

Inhoudsopgave

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de GroenLinks-PvdA-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de NSC-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de BBB-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

II. Reactie van de Minister

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie

De leden van de PVV-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de brief over
de Nederlandse voorraad eerste generatie pokkenvaccins en de dreiging van een moedwillige
introductie van het pokkenvirus. De toelichting van de Minister stelt deze leden tevreden
en zij hebben op dit moment geen nadere vragen of opmerkingen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de GroenLinks-PvdA-fractie

De leden van GroenLinks-PvdA-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de brief
van de Minister en vinden het fijn dat er duidelijkheid wordt verschaft over de eerste
generatiepokkenvaccins, nadat hierover verwarring is ontstaan tijdens het debat over
mpox-vaccins van 11 september 2024. Deze leden wensen de Minister nog enkele vragen
voor te leggen.

In de brief van de Minister lezen de leden van de GroenLinks-PvdA-fractie dat het
eerste generatie pokkenvaccin ernstige bijwerkingen heeft en bovendien niet kan worden
toegediend aan zwangere vrouwen en chronisch zieken. Verder lezen genoemde leden dat
door deze bijwerkingen de eerste generatie pokkenvaccins niet in aanmerking komen
voor de bestrijding van mpox. Waarom heeft de Minister de eerste generatie pokkenvaccins
bij het debat betrokken over mpox zonder dat deze relevant zijn voor de eventuele
bestrijding van het mpox-virus? Op welke manier zijn de eerste generatie pokkenvaccins
eventueel relevant voor bestrijding van het mpox-virus?

In de brief van de Minister lezen de leden van de GroenLinks-PvdA-fractie dat er een
eerste generatie pokkenvaccinvoorraad is aangelegd in het geval van massavaccinatie
bij een (moedwillige of niet-moedwillige) herintroductie van de ziekte pokken. Genoemde
leden zijn blij dat er in navolging van het advies van de gezondheidsraad een pokkenvaccinvoorraad
is aangelegd in geval van nood. Wel vragen zij waarom deze eerste generatie vaccinatievoorraad
niet vervangen wordt de derde generatie vaccins. Vooral gezien de vele bijwerkingen
die de eerste generatie pokkenvaccins met zich meebrengen. Welk vaccin ontvangen zwangere
vrouwen en chronisch zieken bij een massavaccinatie pokken? Is voor deze groepen wel
een derde generatie vaccins beschikbaar?

De leden van de GroenLinks-PvdA-fractie lezen dat de eerste generatie vaccinatievoorraad
specifiek is aangelegd voor massavaccinatie bij een (moedwillige of niet-moedwillige)
herintroductie van de ziekte pokken. Waarom gebruikt de Minister dan in het debat
over mpox het argument dat de veilige voorraad van 100.000 moet worden aangehouden
vanwege (moedwillige of niet-moedwillige) herintroductie van de ziekte pokken? Zijn
er niet genoeg eerste generatie pokkenvaccins om in te zetten bij een uitbraak van
het pokkenvirus? Dienen er dan ook derde generatie vaccins te worden ingezet?

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de brief van de Minister naar
aanleiding van het debat over de donatie van mpox-vaccins.

In de brief lezen de leden van de VVD-fractie dat er geen sprake is van een specifiek,
nieuw dreigingsbeeld voor pokken. Kan de Minister een actuele update geven over het
dreigingsbeeld nu er in Duitsland en Groot-Brittannië besmettingen met de nieuwe variant
zijn vastgesteld?

De leden van de VVD-fractie hebben eerder gevraagd om cijfers en scenario’s inzake
de minimumhoeveelheid benodigde mpox-vaccins in Nederland. In antwoord op schriftelijke
vragen van de leden Tielen en Kamminga d.d. 10 september 2024 schreef de Minister
«Op dit moment worden door het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb, onderdeel van
het RIVM) scenario’s ontwikkeld aan de hand van informatie over mogelijke transmissiepatronen
en andere risicogroepen/seksuele netwerken dan die van de uitbraak in 2022 om een
inschatting te maken van het aantal benodigde vaccins bij een grootschalige uitbraak
in betreffende risicogroep. De verwachting is dat dit aantal vergelijkbaar of lager
zal zijn, gezien de eerder genoemde immuniteit in een belangrijke risicogroep in Nederland.» In het debat op 11 september 2024 bevestigde de Minister dat deze cijfers binnen
enkele weken beschikbaar zouden zijn. Tot op heden hebben de leden van de VVD-fractie
deze scenario’s niet gezien. In elk geval niet op de manier die zij verwachten nodig
te hebben om accurate besluitvorming over inkoop en donatie te kunnen doen. Op welke
termijn stuurt de Minister deze cijfers en scenario’s wel naar de Kamer?

Vragen en opmerkingen van de leden van de NSC-fractie

De leden van de NSC-fractie hebben kennisgenomen van de brief van de Minister over
de voorraad eerste generatie pokkenvaccins en het beleidskader bij een eventuele pokkenuitbraak.
Genoemde leden erkennen het belang van een up-to-date vaccinvoorraad, maar hebben
op dit moment geen verdere vragen aan de Minister. Echter zij zullen wel de ontwikkelingen
op dit gebied aandachtig blijven volgen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de BBB-fractie

De leden van de BBB hebben kennisgenomen van de brief over pokkenvaccins en -virus.
Deze leden hebben geen verdere vragen aan de Minister.

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

De leden van de SP-fractie hebben de brief van de Minister over de pokkenvaccins en
het pokkenvirus gelezen en hebben hierover nog een aantal vragen en opmerkingen.

De leden van de SP-fractie vinden het goed dat er uiteindelijk toch vaccins worden
gedoneerd, maar vragen de Minister wel of dit nu voldoende is. De problemen rondom
de vaccinvoorraad in getroffen Afrikaanse landen hangen namelijk ook samen met de
prijs van de vaccins, die vergeleken met andere vaccins hoog is. Zij vragen of dit
niet kan worden opgelost door de macht van farmaceutische bedrijven aan te pakken,
die de eigendomsrechten van dit soort vaccins bezitten. Zouden de intellectuele eigendomsrechten
van dit soort vaccins, die essentieel zijn voor de mondiale gezondheid, niet beter
kunnen worden vrijgegeven ten tijde van dit soort crises, zodat deze makkelijker,
breder, sneller en goedkoper zouden kunnen worden geproduceerd?

De leden van de SP-fractie vragen daarnaast in hoeverre farmaceutische bedrijven momenteel
profiteren van deze uitbraak. Is er zicht op hoeveel winst hiermee wordt gemaakt?
Hoe verhoudt deze winst zich daarnaast tot de hoeveelheid publieke financiering die
er is geïnvesteerd in het ontwikkelen van dit vaccin en de onderliggende technologie?

II. Reactie van de Minister