Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 613 XVII Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld
en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar
2024 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat voor Buitenlandse Handel en
Ontwikkelingshulp.
De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze
memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, R.J. Klever
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1 Leeswijzer
De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte
van de Voorjaarsnota 2024 van hoofdstuk XVII van de begroting van het Rijk.
Hoofdstuk 2 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na
de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» wordt een toelichting op de mutaties gegeven.
Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen
in onderstaande staffel (tabel 1) conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht.
De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer ze groter zijn
dan 10% ten opzichte van de vorige stand op artikelniveau.
De ombuigingen op ODA uit het Hoofdlijnenakkoord beginnen in 2025. Deze hebben daarom
geen effect op de mutaties in deze suppletoire begroting.
Verhogingen van verplichtingenbudgetten leiden niet tot overschrijdingen van het meerjarige
kasbudget. Waar het meerjarige kasbudget wordt aangepast, wordt dit toegelicht in
de begroting 2025.
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 en < 1000
5
10
=> 1000
10
20
2 Beleidsartikelen
Artikel 1: Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 Duurzame economische ontwikkeling,
handel en investeringen (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
447.880
42.450
490.330
Uitgaven
607.093
42.450
649.543
1.1
Duurzaam handels- en investeringssysteem, inclusief MVO
36.614
– 50
36.564
Subsidies (regelingen)
21.229
0
21.229
MVO en beleidsondersteuning (ODA)
15.506
0
15.506
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA)
5.723
0
5.723
Opdrachten
2.281
– 50
2.231
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA)
2.281
– 50
2.231
Bijdrage aan agentschappen
1.909
0
1.909
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
1.909
0
1.909
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
11.195
0
11.195
MVO en beleidsondersteuning (ODA)
5.000
0
5.000
Contributies internationaal ondernemen (non-ODA)
6.195
0
6.195
1.2
Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie
104.469
0
104.469
Subsidies (regelingen)
30.781
0
30.781
Programma's internationaal ondernemen
10.000
0
10.000
Versterking concurrentiepositie Nederland
6.502
0
6.502
Invest Internationaal
9.780
0
9.780
Dutch Trade and Investment Fund
4.499
0
4.499
Garanties
1.500
0
1.500
Dutch Trade and Investment Fund
1.500
0
1.500
Opdrachten
23.948
0
23.948
Programma's internationaal ondernemen
11.216
0
11.216
Dutch Trade and Investment Fund
4.186
0
4.186
Wereldtentoonstelling
8.546
0
8.546
Bijdrage aan agentschappen
48.240
0
48.240
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
48.240
0
48.240
1.3
Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden
466.010
42.500
508.510
Subsidies (regelingen)
192.043
42.500
234.543
Marktontwikkeling en markttoegang
15.050
32.500
47.550
Economic governance and institutions
19.900
0
19.900
Financiële sector ontwikkeling
66.375
0
66.375
Infrastructuurontwikkeling
27.300
10.000
37.300
Duurzame productie en handel
42.790
0
42.790
(Jeugd)werkgelegenheid
9.000
0
9.000
Nexus onderwijs en werk
5.128
0
5.128
Lokale private sector ontwikkeling
6.500
0
6.500
Leningen
38.873
0
38.873
Infrastructuurontwikkeling
8.873
0
8.873
Financiële sector ontwikkeling
30.000
0
30.000
Garanties
10.000
0
10.000
Financiële sector ontwikkeling
10.000
0
10.000
Opdrachten
58.000
0
58.000
Marktontwikkeling en markttoegang
12.000
0
12.000
Economic governance and institutions
17.000
0
17.000
Financiële sector ontwikkeling
1.000
0
1.000
Infrastructuurontwikkeling
1.750
0
1.750
(Jeugd)werkgelegenheid
26.250
0
26.250
Bijdrage aan agentschappen
24.000
0
24.000
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
24.000
0
24.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
143.094
0
143.094
International Labour Organisation
5.700
0
5.700
Lokale private sector ontwikkeling
40.762
0
40.762
Marktontwikkeling en markttoegang
16.167
0
16.167
Partnershipprogramma ILO
6.450
0
6.450
Economic governance and institutions
6.000
0
6.000
Financiële sector ontwikkeling
16.000
0
16.000
Infrastructuurontwikkeling
41.865
0
41.865
Nexus onderwijs en werk
10.150
0
10.150
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
Ontvangsten
14.000
0
14.000
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor artikel 1.3 wordt verhoogd met EUR 42,5 miljoen, waarbij
EUR 32,5 miljoen wordt verplicht voor de RVO Ukraine Partnership Facility (UPF) voor
samenwerking met het Nederlandse bedrijfsleven ten behoeve van de wederopbouw in Oekraïne
en duurzaam herstel van de economie en EUR 10 miljoen voor de Nederlandse Financieringsmaatschappij
voor Ontwikkelingslanden (FMO) voor ondersteuning van de Oekraïense private sector.
Uitgaven
Artikelonderdeel 1.3
Het uitgavenbudget voor artikel 1.3 wordt verhoogd met EUR 42,5 miljoen, waarbij EUR
32,5 miljoen wordt ingezet voor de RVO Ukraine Partnership Facility (UPF) voor samenwerking
met het Nederlandse bedrijfsleven ten behoeve van de wederopbouw in Oekraïne en duurzaam
herstel van de economie en EUR 10 miljoen voor de Nederlandse Financieringsmaatschappij
voor Ontwikkelingslanden (FMO) voor ondersteuning van de Oekraïense private sector.
Artikel 2: Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid,
water en klimaat (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
1.278.449
73.645
1.352.094
Uitgaven
934.787
145
934.932
2.1
Voedselzekerheid
392.345
0
392.345
Subsidies (regelingen)
106.432
0
106.432
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen
13.000
0
13.000
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sector
20.000
0
20.000
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid
3.000
0
3.000
Uitbannen huidige honger en voeding
19.000
0
19.000
Voedselzekerheid
51.432
0
51.432
Opdrachten
14.728
0
14.728
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid
12.000
0
12.000
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen
2.728
0
2.728
Bijdrage aan agentschappen
3.132
0
3.132
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
3.132
0
3.132
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
268.053
0
268.053
Voedselzekerheid
145.646
0
145.646
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen
24.000
0
24.000
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sector
40.500
0
40.500
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid
26.000
0
26.000
Uitbannen huidige honger en voeding
31.907
0
31.907
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
2.2
Water
192.107
0
192.107
Subsidies (regelingen)
54.601
0
54.601
Waterbeheer
29.412
0
29.412
Drinkwater en sanitatie
25.189
0
25.189
Opdrachten
3.750
0
3.750
Waterbeheer
3.750
0
3.750
Bijdrage aan agentschappen
2.000
0
2.000
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
2.000
0
2.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
131.756
0
131.756
Waterbeheer
85.656
0
85.656
Drinkwater en sanitatie
46.100
0
46.100
2.3
Klimaat
350.335
145
350.480
Subsidies (regelingen)
97.205
0
97.205
Klimaat algemeen
33.005
0
33.005
Hernieuwbare energie
26.000
0
26.000
Dutch Fund for Climate and Development
10.000
0
10.000
Bosbehoud
28.200
0
28.200
Bijdrage aan agentschappen
3.400
0
3.400
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
3.400
0
3.400
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
249.730
145
249.875
Contributie IZA/IZT
358
0
358
Klimaatprogramma's (non-ODA)
1.495
145
1.640
Klimaat algemeen
11.235
0
11.235
Hernieuwbare energie
56.000
0
56.000
UNEP
8.642
0
8.642
Bosbehoud
11.000
0
11.000
Multilaterale klimaatfondsen
127.000
0
127.000
Resilience and Sustainability Trust
34.000
0
34.000
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Verplichtingen
De verhoging van het verplichtingenbudget op artikel 2 is bedoeld om de nieuwe verplichting
aan het Green Climate Fund aan te kunnen gaan. Deze kan deels uit het bestaande verplichtingenbudget worden
aangegaan, voor de rest wordt het verplichtingenbudget verhoogd.
Artikel 3: Sociale vooruitgang
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 Sociale vooruitgang (bedragen x
€ 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
373.900
132.035
505.935
Uitgaven
824.723
0
824.723
3.1
Mondiale gezondheid en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten
510.262
0
510.262
Subsidies (regelingen)
211.194
0
211.194
Mondiale gezondheid en SRGR
211.194
0
211.194
Opdrachten
17.825
0
17.825
Mondiale gezondheid en SRGR
17.825
0
17.825
Bijdrage aan agentschappen
139
0
139
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
139
0
139
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
281.104
0
281.104
WHO/PAHO
7.122
0
7.122
Mondiale gezondheid en SRGR
176.580
0
176.580
UNFPA
60.000
0
60.000
UNAIDS
23.000
0
23.000
Partnershipprogramma WHO
14.402
0
14.402
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
3.2
Vrouwenrechten en gendergelijkheid
47.609
0
47.609
Subsidies (regelingen)
34.109
0
34.109
Vrouwenrechten
34.109
0
34.109
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
13.500
0
13.500
Vrouwenrechten
7.500
0
7.500
UNWOMEN
6.000
0
6.000
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
3.3
Maatschappelijk middenveld
202.859
0
202.859
Subsidies (regelingen)
183.462
0
183.462
Versterking maatschappelijk middenveld
183.462
0
183.462
Opdrachten
7.282
0
7.282
Versterking maatschappelijk middenveld
6.000
0
6.000
Versterking maatschappelijk middenveld Monitoringsfonds
1.282
0
1.282
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
12.115
0
12.115
Versterking maatschappelijk middenveld
12.115
0
12.115
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
3.4
Onderwijs
63.993
0
63.993
Subsidies (regelingen)
1.500
0
1.500
Onderzoeksprogramma's
1.500
0
1.500
Opdrachten
60.140
0
60.140
Onderwijs
200
0
200
Onderzoeksprogramma's
2.000
0
2.000
Hoger Onderwijs
57.940
0
57.940
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
2.353
0
2.353
Onderwijs
2.353
0
2.353
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Verplichtingen
Het vervolg van het UNFPA supplies programma en het Human Reproduction Program (HRP) van de WHO worden dit jaar verplicht. Daardoor is in 2024 een ophoging nodig
van het verplichtingenbudget.
Artikel 4: Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling
(bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
1.077.768
15.000
1.092.768
Uitgaven
1.070.967
15.000
1.085.967
4.1
Humanitaire Hulp
579.017
15.000
594.017
Subsidies (regelingen)
122.000
0
122.000
Noodhulpprogramma's
122.000
0
122.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
457.017
15.000
472.017
Noodhulpprogramma's
342.000
15.000
357.000
Noodhulpprogramma's non-ODA
1.017
0
1.017
UNHCR
35.000
0
35.000
UNRWA
19.000
0
19.000
Wereldvoedselprogramma
60.000
0
60.000
4.2
Opvang en bescherming in de regio en migratiesamenwerking
291.295
0
291.295
Subsidies (regelingen)
15.500
0
15.500
Opvang in de regio
12.500
0
12.500
Migratie en ontwikkeling
3.000
0
3.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
275.795
0
275.795
Opvang in de regio
219.795
0
219.795
Migratie en ontwikkeling
56.000
0
56.000
4.3
Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling
200.655
0
200.655
Subsidies (regelingen)
55.453
0
55.453
Legitieme stabiliteit
7.000
0
7.000
Inclusieve vredes- en politieke processen
15.500
0
15.500
Functionerende rechtsorde
32.953
0
32.953
Opdrachten
1.500
0
1.500
Inclusieve vredes- en politieke processen
1.500
0
1.500
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
143.702
0
143.702
Legitieme stabiliteit
4.000
0
4.000
Functionerende rechtsorde
103.202
0
103.202
Inclusieve vredes- en politieke processen
36.500
0
36.500
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
Ontvangsten
0
0
0
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor artikel 4.1 wordt verhoogd met EUR 15 miljoen. Deze
verhoging betreft een verplichting aan het International Committee of the Red Cross
(ICRC) t.b.v. humanitaire hulp in Oekraïne.
Uitgaven
Artikelonderdeel 4.1
Het uitgavenbudget voor artikel 4.1 wordt met EUR 15 miljoen verhoogd. Deze verhoging
betreft een bijdrage aan het International Committee of the Red Cross (ICRC) t.b.v.
humanitaire hulp in Oekraïne.
Artikel 5: Multilaterale samenwerking en overige inzet
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 Multilaterale samenwerking en overige
inzet (bedragen x € 1.000)
Stand eerste suppletoire begroting (incl. amendementen en NvW) (1)
Mutaties Suppletoire begroting september (2)
Stand suppletoire begroting september (3) = (1) + (2)
Art.
Verplichtingen
1.250.034
– 47.573
1.202.461
Uitgaven
495.166
– 62.022
433.144
5.1
Multilaterale samenwerking
289.495
87.500
376.995
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
289.495
87.500
376.995
UNIDO
1.950
0
1.950
UNDP
39.000
0
39.000
UNICEF
44.000
0
44.000
Speciale multilaterale activiteiten
14.587
0
14.587
Assistent deskundigenprogramma
9.000
0
9.000
Internationale Financiële Instellingen
23.058
0
23.058
Middelenaanvullingen multilaterale banken en fondsen
87.789
0
87.789
Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbanken
8.111
0
8.111
Bijdrage aan IFI's voor steun Oekraïne
62.000
87.500
149.500
Nog te verdelen
0
0
0
Nog te verdelen
0
0
0
5.2
Overig armoedebeleid
257.700
– 147.204
110.496
Subsidies (regelingen)
7.867
2.500
10.367
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling
7.217
2.500
9.717
Nationale SDG implementatie
650
0
650
Opdrachten
150.290
– 149.704
586
Nationale SDG implementatie
290
– 204
86
Programmamiddelen Oekraïne – In-kind steun
2.000
– 2.000
0
Programmamiddelen Oekraïne
148.000
– 147.500
500
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
79.543
0
79.543
UNESCO
4.400
0
4.400
Diverse ondersteunende activiteiten
4.475
0
4.475
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling
2.381
0
2.381
Schuldverlichting
61.785
0
61.785
Voorlichting op het terrein van Ontwikkelingssamenwerking
250
0
250
Verdragsmiddelen Suriname
6.252
0
6.252
Nog te verdelen
20.000
0
20.000
Nog te verdelen
20.000
0
20.000
Nog te verdelen
0
0
0
5.4
Nog te verdelen i.v.m.wijzigingen BNI en/of toerekeningen
– 52.029
– 2.318
– 54.347
Nog te verdelen i.v.m.wijzigingen BNI en/of toerekeningen
– 52.029
– 2.318
– 54.347
Nog te verdelen i.v.m.wijzigingen BNI en/of toerekeningen
– 52.029
– 2.318
– 54.347
Ontvangsten
55.806
0
55.806
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget van artikel 5 daalt in 2024. Als gevolg van een aantal overhevelingen
naar andere begrotingsartikelen binnen de BHO-begroting in het kader van Oekraïne
wordt het verplichtingenbudget verlaagd met EUR 60 miljoen. Daarnaast wordt het verplichtingenbudget
voor schuldverlichting in 2024 opgehoogd met ca. EUR 11 miljoen omdat de verplichting
voor de 13e middelenaanvulling van het International Fund for Agricultural Development (IFAD)
in 2024 wordt aangegaan in plaats van in 2025.
Uitgaven
Artikelonderdeel 5.1
Het uitgavenbudget voor artikel 5.1 wordt met EUR 87,5 miljoen verhoogd. Deze verhoging
betreft EUR 58 miljoen via het Ukraine Relief, Recovery, Reconstruction and Reform
Trust Fund (URTF) van de Wereldbank voor herstelprojecten ten behoeve van het elektriciteitsnet,
wegen, bruggen, onderdak, scholen en ziekenhuizen in Oekraïne, EUR 20 miljoen via
de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD) voor financiële ondersteuning
van de Oekraïense netbeheerder Ukrenergo en EUR 9,5 miljoen voor de levering van tweedehands
gasturbines via de EBRD.
Artikelonderdeel 5.2
Het uitgavenbudget op artikel 5.2 wordt verlaagd. Deze verlaging betreft o.a. verschillende
overhevelingen naar andere begrotingsartikelen binnen de BHO-begroting in het kader
van Oekraïne.
Artikelonderdeel 5.4
Vanuit artikelonderdeel 5.4 wordt conform afspraak EUR 2,3 miljoen overgemaakt naar
het Ministerie van OCW voor de loon- en prijsbijstelling over enkele ODA-budgetten
op die begroting.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
R.J. Klever, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.