Lijst van vragen : Lijst van vragen over Maatregelen capaciteit DJI (Kamerstuk 24587-937)

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid heeft een aantal vragen voorgelegd
aan de Minister voor Rechtsbescherming over de brief Maatregelen capaciteit DJI (24 587, nr. 937).

De fungerend voorzitter van de commissie,

Van Nispen

Adjunct-griffier van de commissie,

Nouse

Nr.

Vraag

 
 

1

Alle maatregelen worden specifiek genomen voor mannelijke volwassen gedetineerden,
betekent dit dat er genoeg plaats is voor vrouwelijke gedetineerden? Zijn daar geen
tekorten? Hoeveel tekorten zijn er bij justitiële jongeren? Hoeveel jongeren verblijven
nu in gevangenissen voor volwassenen vanwege tekorten?

2

Hoeveel zogenaamde zelfmelders zijn er sinds de invoering van de maatregel niet opgeroepen?

3

Hoeveel zelfmelders komen daar per week bij (kijkende naar ervaringscijfers uit voorgaande
jaren, niet zijnde de coronaperiode)?

4

Kunt u van alle straffen (delicten en opgelegde straffen) die niet ten uitvoer worden
gelegd inzichtelijk maken hoeveel zelfmelders het hier bedraagt?

5

Hoe monitort u het gedrag van deze veroordeelde criminelen en welke afspraken heeft
u in dit kader gemaakt met politie, burgemeester, reclassering of andere instellingen?

6

Waarom heeft u de mogelijkheden van het toekennen van elektronisch toezicht dat nu
al mogelijk is in een penitentiair programma niet verruimd, gelet op dat hier niet
alleen sprake is van toezicht maar ook van begeleiding?

7

Kunt u in een tijdlijn inzichtelijk maken op welke momenten er in 2024 en 2025 operationele
bedden in de lucht zijn en komen en dit afzetten tegen de behoefte (inclusief en exclusief
alle maatregelen op het gebied van heenzenden of straffen niet uitvoeren) en daarmee
inzichtelijk maken tot wanneer deze maatregelen minimaal nodig zijn, aangezien geen
van de maatregelen erop is gericht meer operationele capaciteit te organiseren, geen
van de scenario’s een korte termijn oplossing betreft dan wel laat zien hoeveel bedden
de scenario’s kunnen opleveren en de prognoses een stijgende vraag naar capaciteit
laten zien, niet duidelijk is tot wanneer deze maatregelen nodig zijn?

8

Kunt u een overzicht geven van het aantal taakstraffen die niet of niet in zijn geheel
worden uitgevoerd? Welk deel hiervan wordt omgezet in een gevangenisstraf (graag ook
vermelden hoeveel detentiejaren het hier betreft)?

9

Hoe rijmt u het uitstellen van straffen en het eerder plaatsen van gedetineerden op
de Beperkt Beveiligde Afdeling (BBA) met het veilig houden van de samenleving, gelet
op het feit dat er wordt gesteld dat de veiligheid van de samenleving, het personeel
en gedetineerden als een van de drie zaken voorop staan?

10

Kunt u aangeven waar de bijna 1.100 vacatures op een totaal van 16.000 fte voor de
gehele Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) voor openstaan?

11

Wat zijn de gevolgen als de cellen toch beperkt gevuld worden binnen de DJI, terwijl
er geen extra personeel bijkomt?

12

Is er naar het versomberen van regimes gekeken als het gaat om de vier maatregelen
die u in werking stelt door het acute tekort van 330 cellen en het tekort van personeel?
Zo ja, aan welke versomberingen is gedacht?

13

Hoeveel extra capaciteit zal er vrijkomen als gedetineerden elke dag twee uur eerder
ingesloten worden?

14

Hoeveel extra capaciteit zal er vrijkomen als gedetineerden een kwart minder mogen
werken?

15

Hoeveel extra capaciteit zal er vrijkomen als gedetineerden volledig ingesloten worden
op zon- en feestdagen?

16

Zijn er veel (onnodige) bureaucratische regels die afgeschaft kunnen worden om zo
meer capaciteit vrij te krijgen? Zo ja, welke?

17

Waar blijkt uit dat het versomberen van regimes niet bijdraagt aan resocialisatie
en daarmee de veiligheid van de samenleving?

18

Waar blijkt uit dat het versomberen van regimes niet bijdraagt aan de veiligheid binnen
de DJI waardoor de werkdruk zal toenemen en het welzijn van personeel zal afnemen?

19

Wat zijn de voorwaarden voor de maatregel om aan het einde van detentieperiode elektronische
detentie mogelijk maken?

20

Mag iemand met elektronische detentie thuis bezoek ontvangen?

21

Welke gedetineerden komen ervoor in aanmerking om een deel van hun straf op een BBA
te laten ondergaan? Zijn hier veiligheidsrisico’s?

22

Aan welke landen wordt gedacht als het gaat om het verkennen van de mogelijkheden
om gedetineerden in het buitenland te plaatsen?

23

Kunt u een analyse verstrekken voor een versoepeling van de werkprocessen om eenvoudiger
in en door te stromen naar de forensische zorg?

24

Klopt het dat als gevolg van de capaciteitsmaatregelen een aantal gedetineerden dankzij
het elektronisch toezicht (in plaats van detentie) eerder aanspraak kan maken op een
aantal uitkeringen zoals de bijstandsuitkering, omdat deze uitkeringen tijdens detentie
worden stopgezet en tijdens het elektronisch toezicht in principe kunnen door lopen?

25

Welke mogelijkheden zijn er in 2023 en 2024 precies onderzocht om gedetineerden tijdelijk
in het buitenland te plaatsen en met welke landen is hierover contact gezocht en hoe
wordt dat contact de komende periode geïntensiveerd?

26

Hoeveel celcapaciteit kan in huizen van bewaring en reguliere gevangenissen extra
beschikbaar worden gesteld als het ziekteverzuim bij DJI zou worden teruggebracht
tot het Europees gemiddelde?

27

Kan een stand van zaken gegeven worden over de herinvoering van de eigen bijdrage
in de forensische zorg, waartoe het kabinet in september 2022 heeft besloten om de
financierbaarheid van DJI op de lange termijn te garanderen?

28

Wanneer is de volgende prognosemodel van justitiële ketens (PMJ) beschikbaar en is
de verwachting dat de toename van benodigde plekken in 2025 en 2026 groter zal worden
dan tot nu toe is voorzien?

29

Hoeveel fte aan externe inhuur van beveiligingspersoneel is er momenteel bij DJ en
hoeveel extra fte aan externe inhuur is voorzien in 2024 en 2025 zoals aangekondigd
in de brief?

30

Hoe verhoudt het percentage fte aan externe inhuur bij DJI zich tot het percentage
externe inhuur bij de douane, politie en het Ministerie van Defensie?

31

Wat is het budget van DJI voor het voeren van de intensieve arbeidsmarktcampagnes
die worden genoemd in de brief en hoe verhoudt dit budget zich tot de budgetten voor
arbeidsmarktcampagnes bij de politie, de douane en het Ministerie van Defensie?

32

Hoeveel mensen die werkzaam zijn bij DJI ontvangen momenteel een vorm van een behoudpremie
of toelage en hoeveel mensen ontvangen een vorm van behoudpremie of toelage bij de
douane, politie en het Ministerie van Defensie?

33

Welk budget is jaarlijks beschikbaar voor bindingspremies om medewerkers met kennis
en vaardigheden die essentieel zijn voor de bedrijfsvoering van DJI voor langere tijd
aan DJI te binden en welke flankerende maatregelen zijn getroffen om medewerkers langer
aan DJI te binden, analoog aan de regeling bindingspremies 2023–2028 Defensie?

34

Hoeveel extra plekken zouden kunnen worden bezet als het basisprogramma voor gedetineerden
van 42,5 uur aan activiteiten per week zou worden teruggebracht tot het Europese gemiddelde
van 19 uur per week, zoals PwC heeft uitgewerkt in het onderzoek van 2022?

35

Hoeveel extra plekken zouden kunnen worden bezet als het basisprogramma voor gedetineerden
van 42,5 uur aan activiteiten per week zou worden teruggebracht tot 30 uur per week,
35 uur per week en 27,5 uur per week?

36

Hoeveel extra plekken zouden beschikbaar komen als het gewogen gemiddelde aantal gedetineerde
per fte wordt verhoogd naar 20 (het Europees gemiddelde)?

37

Hoeveel gedetineerden komen naar verwachting in aanmerking voor de toepassing van
elektronische detentie?

38

Wordt de gehele BBA-capaciteit door de maatregelen benut?

39

Kunt u in een capacitaire raming van de afgelopen vier jaar aangeven hoeveel cellen/plekken,
hoeveel gevangenen en hoeveel gevangenispersoneel volgens deze raming nodig zouden
zijn? Kunt u bovenstaande onderverdelen naar cipiers/gevangenisbewaarders en overig
personeel?

40

Kunt u aangeven wat het verschil is tussen de raming en de feitelijke invulling van
de afgelopen vier jaar?

41

Hoeveel cellen, hoeveel gevangenen en hoeveel bewaarders waren er feitelijk per onderdeel
(Huis van Bewaring, Penitentiaire Inrichting etc.)?

42

Wat zijn de relevante factoren die de capacitaire ontwikkeling van de afgelopen vier
jaar hebben beïnvloed?

43

Speelden bij deze capacitaire ontwikkeling aspecten een rol zoals het niet kunnen
benutten van celcapaciteit door verbouwingen en renovaties? Voor zover verbouwingen
een rol speelde, waren deze gepland?

44

Wat was de rol van het gebrek aan capaciteit elders, zoals in de tbs-klinieken en
in de jeugdgevangenissen?

45

Hoeveel detentieplekken worden door gebrek aan capaciteit elders bezet gehouden en
om hoeveel personen gaat dit de afgelopen vier jaar?

46

Hoeveel tbs-passanten verblijven in het gevangeniswezen?

47

Was het eerder niet mogelijk om forensische zorg bij forensische zorgaanbieders in
te kopen en op die wijze doorstroom te faciliteren?

48

Is capaciteitsbehoefte bij andere Rijksonderdelen van invloed geweest op de detentiecapaciteit?

49

Op welke wijze is de capaciteitsbehoefte bij andere Rijksonderdelen van invloed is
geweest op de detentiecapaciteit?

50

Wat zijn de prognoses voor de komende jaren op korte en middellange termijn en kunt
u dit aangeven zowel in aantal cellen, aantal gevangenen en in aantallen gevangenispersoneel
met een onderverdeling naar benodigde cipiers en overig personeel? Wat betekent de
prognose voor de aantallen en wat betekent dit voor de bezetting?

51

Indien de prognose is dat de bezetting toeneemt, komt dat door de langere duur van
de detentie?

52

Welk verband is er tussen een toename van celcapaciteit en de Wet Straffen en Beschermen?

53

Waardoor wordt het huidige capaciteitsprobleem precies veroorzaakt?

54

In hoeverre waren de oorzaken voorzienbaar?

55

Ten aanzien van uitstroom door pensionering, kunt u aangeven om hoeveel mensen dat
gaat?

56

Waar is het personeel dat is uitgestroomd heen gegaan?

57

Kunt u aangeven of gevangenispersoneel is uitgestroomd naar een andere dienst binnen
de rijksoverheid, waaronder bijvoorbeeld ten behoeve van de asielketen?

58

Hoe groot is het verzuim onder het personeel bij de DJI door de jaren heen?

59

Is dit hoger dan bij andere diensten zoals de douane of de Koninklijke Marechaussee?

60

Wat wordt gedaan om het verzuim onder het personeel bij de DJI te verlagen?

61

In hoeverre heeft afstemming met ketenpartners plaatsgevonden?

62

Kunt u aangeven hoe de afstemming met de Rechtspraak heeft plaatsgevonden en op welke
wijze u rekening heeft gehouden met de door de Rechtspraak gemaakte maatregelen?

63

Hoeveel externe inhuur van beveiligingspersoneel wordt momenteel ingezet in de DJI?

64

Kunt u aangeven welke maatregelen u heeft overwogen en wat daarbij de afwegingen waren
om bepaalde maatregelen niet in te zetten?

65

Kunt u aangeven welk kwantitatief effect u verwacht van de door u te nemen maatregelen?

66

Kunt u toelichten waarom u van mening bent dat het binnen uw bevoegdheid ligt om de
maatregel van heenzending met een enkelband op te leggen nadat twee derde deel van
de door de rechter opgelegde gevangenisstraf is uitgezeten?

67

Welke selectiecriteria gebruikt u om de daarvoor in aanmerking komende zaken te selecteren?
Hoe kijkt u aan tegen de rechtsongelijkheid die door de selectie kan ontstaan? Ziet
u een rol voor de rechtspraak bij de selectie van bovenstaande zaken?

68

Wat gebeurt er met gedetineerden als ook alle politiecellen vol zitten? Hoeveel politiecellen
zitten op dit moment vol?

69

Hoe verhoudt het vervroegd heenzenden van een gedetineerde op de vrijdagen (maximaal
drie dagen eerder dan gepland) zich tot het vonnis van een rechter die de betreffende
gedetineerde tot de gevangenisstraf heeft veroordeeld? Is hier geen sprake van ondermijning
van de rechtspraak? Zo nee, waarom niet?

70

Hoe verhoudt elektronisch toezicht aan het einde van de detentieperiode zich tot het
vonnis van de rechter die de betreffende gedetineerde de gevangenisstraf heeft opgelegd?
Is hier geen sprake van ondermijning van de rechtspraak? Zo nee, waarom niet?

71

Dient een door de rechter opgelegde straf niet ten volle te worden uitgevoerd?

72

Waarom is er gekozen om een deel van de maatregelen te laten lopen tot 1 juli 2024,
een ander deel tot 1 januari 2025 en weer andere tot eind 2025? Wat voor argumentatie
is er per tijdvak en waarom verschillen de lengtes zo erg onderling?

73

Is het gezien het PMJ en de ramingen van de DJI realistisch om op 1 juli 2024 te beoordelen
of de maatregelen nog nodig zijn, aangezien de prognoses een verdere toename van de
vraag aan celcapaciteit laten zien? Heeft u een realistische inschatting tot wanneer
deze maatregelen nodig zullen zijn gezien de prognosemodellen en ramingen?

74

Komt de wijziging van artikel 20ab Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting (Rtvi)
nog langs de Kamer?

75

Welke gedetineerden komen in aanmerking om sneller op de BBA geplaatst te worden?
Aangezien deze gedetineerden overdag buiten de muren zullen zijn, zal dit waarschijnlijk
niet voor alle gedetineerden mogelijk zijn? Welke groepen komen hier wel voor in aanmerking
en welke niet?

76

Waarom is niet eerder ingezet op een betere doorstroming van gedetineerden met een
zorgvraag met een laag veiligheidsrisico naar forensische zorg? Hoe kan het dat dit
nu wel ineens mogelijk is?

77

In hoeverre zal een verbeterde doorstoom naar forensische zorg een verbeterde doorstoom
van tbs naar forensische zorg in de weg zitten?

78

Wie zal de controles die gaan plaatsvinden op de strikte voorwaarden waaronder gedetineerden
het restant van hun straf bij elektronisch toezicht thuis mogen uitzitten uitvoeren?
Is daar wel voldoende personeel voor, gezien het personeelstekort in de sector?

79

Hoe kunnen de twee tijdsperiodes samengaan waarin de maatregel waarbij de tijdelijke
mogelijkheid van elektronisch toezicht wordt vastgelegd naar verwachting vanaf mei
2024 in werking treedt en het wetsvoorstel waarmee het onttrekken aan elektronisch
toezicht strafbaar wordt gesteld pas in de zomer in consultatie gaat? Is het onttrekken
aan elektronisch toezicht vanaf mei dan niet strafbaar, totdat de wet is aangenomen?

80

Is er, met de huidige problematiek met de woningmarkt, voldoende huisvesting om gedetineerden
het restant van hun straf thuis uit te laten zitten? Zijn er bijvoorbeeld voldoende
plekken voor beschermd wonen, want ook daar is woonproblematiek en zijn er wachtlijsten?
Waarop is de inschatting gebaseerd dat er voldoende huisvesting is om deze maatregel
uit te voeren?

81

Is er voldoende personeel voor de mogelijkheid om taakgestraften met forse problematiek
met meer persoonlijke aandacht te begeleiden, gezien de personeelstekorten in de sector?

82

Waarop zijn de schattingen gebaseerd over hoeveel capaciteit de maatregelen gaan opleveren?
Is er een onderliggende berekening?

83

Gaat er ooit een moment komen, bijvoorbeeld als de nu genomen maatregelen onvoldoende
helpen, dat de afgevallen maatregelen toch in beeld komen? Of zullen die nooit een
optie zijn vanwege andere redenen?